Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 34

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  emerytury
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
EN
Zmiany polegające na przeniesieniu części aktywów ulokowanych w instrumentach dłużnych Skarbu Państwa z OFE do FUS stały się pretekstem do ponownego otwarcia dyskusji o zaletach i wadach modelu kapitałowego i repartycyjnego. Artykuł zawiera analizę polskiej reformy od 1999 r., i jej wpływu na finanse publiczne oraz wskazuje przyczyny, które doprowadziły w ostatnich 2-3 latach do nadmiernego obciążenia budżetu państwa. Analiza została przeprowadzona z uwzględnieniem obecnej i przyszłej sytuacji demograficznej w Polsce, oczekiwanego wzrostu PKB oraz koniunktury na rynkach kapitałowych. Porządek społeczny, stabilność polityczna i poziom konsumpcji w przyszłości w dużej mierze zależeć będą od popularności dobrowolnych systemów oszczędzania na emeryturę, stwierdzają autorzy. Jednak niska popularność IKE, czy też IKZE pokazuje, że upowszechnienie długoterminowego oszczędzania jest wyzwaniem, które należy podjąć jak najszybciej. Tylko ten system ma być podporządkowany interesom obecnych i przyszłych emerytów, a nie ich życiowe sprawy oczekiwaniom rynków finansowych – konkludują autorzy.
EN
The cohort model of the pension scheme is applied to analyse the impact of labour market segmentation on expected retirement benefits in Poland. The effects of policy instruments aimed at increasing the stream of contributions paid by workers with contracts of mandate are evaluated. It has been found that the expected retirement benefit in the segment of contracts of mandate is lower by 17% than in the segment of employment contracts. The obligation to pay contributions on all contracts of mandate from the minimum wage level will enable closing the pension gap by approx. 4.4 pp unless the obligation increases unemployment risk in the segment of contracts of mandate. Additional saving of 2% of the gross wage during spells of work on contract of mandate reduces the gap by less than 1 pp.
PL
W artykule wykorzystano kohortowy model systemu emerytalnego do ilościowej analizy wpływu rozpowszechnienia umów cywilnoprawnych na wysokość oczekiwanych emerytur w Polsce. Ponadto, zostały poddane ocenie rozwiązania zwiększające strumień składek płaconych przez pracujących na umowach cywilnoprawnych. W porównaniu do segmentu umów o pracę, oczekiwana emerytura jest niższa w segmencie umów cywilnoprawnych o 17%. Obowiązek odprowadzania składek od umów zlecenia od wysokości minimalnego wynagrodzenia pozwoli na domknięcie ok. 4,4 pp. luki emerytur między segmentami, o ile nie podniesie ryzyka bezrobocia w segmencie umów cywilnoprawnych. Dodatkowe oszczędzanie w trzecim filarze 2% płacy brutto w trakcie pracy na umowy zlecenia obniża lukę między segmentami o mniej niż 1 pp.
PL
Pionierskie w Polsce prace o systemie emerytalnym Kanady, autorstwa Wieteski, Zalewy i Pieńkowskiej, które publikowane były w ostatniej dekadzie XX wieku i pierwszej dekadzie XXI wieku, pomijają wątek możliwych aplikacji kanadyjskich rozwiązań emerytalnych w Polsce. Wypełniając czasową lukę eksploracyjną, autor próbuje przedstawić w niniejszym tekście rzetelną wiedzę o rozwoju i współczesnym stanie systemu emerytalnego w Kanadzie. Celem badawczym autora jest stwierdzenie, w jakim zakresie przyjęte w Kanadzie rozwiązania emerytalne mogą być wykorzystane w Polsce. Autor stawia jednocześnie hipotezę, że przyjęte w Kanadzie rozwiązania emerytalne mają nikłe szanse na wykorzystanie w Polsce. Artykuł o systemie emerytalnym Kanady prezentowany jest w układzie: 1) Rozwój historyczny systemu emerytalnego w Kanadzie, 2) Stan obecny systemu emerytalnego w Kanadzie, 3) Wyzwania i przewidywane zmiany, 4) Rekomendacje dla Polski. W podsumowaniu autor stwierdza, że porównanie rozwiązań wykorzystywanych w Kanadzie z sytuacją w Polsce prowadzi do kilku konkluzji: –– funkcjonowania kanadyjskiego OAS nie można porównywać z obligatoryjnym filarem w polskim ZUS czy KRUS; w Kanadzie jest to plan zaopatrzeniowy, a w Polsce składkowy; –– trudno także bezkrytycznie porównywać CPP z otwartymi funduszami emerytalnymi, jako iż zasady funkcjonowania tych rozwiązań w wielu elementach są różne; –– można znaleźć dużo podobieństw pomiędzy RPP a pracowniczymi funduszami emerytalnymi w Polsce, a także pomiędzy TFSA a polskimi IKE, czy IKZE. A zatem jedynie w zakresie rozwiązań dobrowolnego trzeciego filara emerytalnego, kanadyjskie doświadczenia wydają się obecnie możliwe do wykorzystania w Polsce. W przedstawionym stanie rzeczy postawiona na wstępie hipoteza, że przyjęte w Kanadzie rozwiązania emerytalne mają nikłe szanse na wykorzystanie w Polsce, uzyskała potwierdzenie.
EN
Pioneering papers in Poland of the pension system in Canada, by Wieteska, Zalewa and Pieńkowska, which were published in the last decade of the twentieth century and the first decade of the twenty-first century, omit the topic of possible applications of the Canadian pension solutions in Poland. Fill the time gap exploratory, the author tries to present herein a thorough knowledge of the development and contemporary state of the pension system in Canada. The aim of the author’s research is to determine to what extent the adopted Canadian pension solutions can be used in Poland. The author also hypothesized that adopted in Canada pension solutions are unlikely to use in Poland. Article about the pension system in Canada is presented as follow: 1) The historical development of the pension system in Canada, 2) Current status of the pension system in Canada, 3) Challenges and expected changes, 4) Recommendations for the Poland. In conclusion, the author states that the comparison of the solutions used in Canada to the situation in Poland leads to several conclusions: –– functioning of the Canadian OAS can not be compared with the obligatory pillar of the Polish Social Insurance Institution (ZUS) or Agricultural Social Insurance Fund (KRUS); the Canadian one is a budgetary plan and the Polish one is a contribution, –– it is difficult to compare uncritically the CPP with public pension funds (OFEs), as all rules of functioning of these solutions in a number of elements are different, –– it is possible to find a lot of similarities between the RPP and occupational pension funds in Poland, as well as between the TFSA and Polish IKE or IKZE. Therefore, only in case of the solutions of voluntary third pension pillar, the Canadian experience now seems possible to be used in Poland. In the presented state of things placed at the beginning the hypothesis that adopted in Canada pension solutions are unlikely to use in Poland received confirmation.
PL
W 1999 r. w Polsce rozpoczęto reformowanie ubezpieczeń społecznych. Zmiany, które wówczas zostały wprowadzone, w bardzo dużym zakresie dotyczyły ubezpieczenia emerytalnego. Do momentu przeprowadzenia reformy ubezpieczenie emerytalne było realizowane w systemie repartycyjnym. Jednak przemiany ustrojowe w Polsce, a także niekorzystne trendy demograficzne spowodowały, że przyjęty dotychczas sposób finansowania świadczeń z tytułu ubezpieczenia emerytalnego przestał sprawnie działać. Konieczne było wprowadzenie zmian, które przede wszystkim pozwoliłyby na utrzymanie odpowiedniej wysokości świadczenia emerytalnego. Artykuł koncentruje się na jednym wybranym aspekcie tego ubezpieczenia - Otwartych Funduszach Emerytalnych, przedstawiając najważniejsze zmiany w latach 2002-2018, ich przyczyny i skutki. Zaprezentowana w artykule analiza została oparta głównie na danych Komisji Nadzoru Finansowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
EN
The year 1999 marked the beginning of reforms in social insurance in Poland. Changes which were implemented then regarded mainly retirement insurance. Until the reform was introduced, the retirement insurance had operated under a pay-as-you-go system. However, political changes in Poland, as well as adverse demographic trends, led to ineffective functioning of the existing system of financing liabilities arising from retirement insurance. It was necessary to introduce changes that, above all, would allow for maintaining an appropriate level of retirement pension. The following article concentrates on one selected aspect of this insurance - Open Pension Funds (in Polish: Otwarte Fundusze Emerytalne; OFEs) and presents major changes occurring in 2002-2018, their reasons and effects. The analysis is mainly based on data from the Financial Supervision Authority and the Social Insurance Institution.
PL
Celem artykułu jest określenie obecnej relacji emerytur do wynagrodzeń w Polsce i ocena sytuacji materialnej emerytów na tle pracujących. Analizę badanej relacji przeprowadzono w ujęciu statycznym, bazując na danych z 2012 r., oraz w ujęciu dynamicznym, obejmującym lata 2000-2013. W analizie wysokości wynagrodzeń i emerytur wykorzystano dostępne dane statystyczne publikowane przez GUS i ZUS oraz gotowe opracowania dotyczące statystycznych miar tych wielkości. Obecna (w 2012 r.) sytuacja emerytów wydaje się niezbyt dobra. Jednak przyglądając się innym danym źródłowym dotyczącym dochodów gospodarstw domowych, w tym dochodu na członka gospodarstwa domowego, zauważyć trzeba, że w gorszej sytuacji znajdują się gospodarstwa osób pracujących. Dokonane porównania wskazują na niekorzystną tendencję, zmierzającą w najbliższej przyszłości do stopniowego obniżania się świadczeń emerytalnych w stosunku do wynagrodzeń. Emerytury uzyskiwane na tzw. nowych zasadach są niższe od tych otrzymywanych z w pełni repartycyjnego systemu. Wydłużenie wieku emerytalnego do 67 lat dla obu płci na pewno będzie służyło zwiększeniu świadczeń emerytalnych (zwłaszcza kobiet), ale trudno już teraz określić, w jakim stopniu przełoży się to na stopy zastąpienia.
EN
An aim of the article is to determine the present relation of pensions to salaries in Poland and to assess the financial situation of pensioners vis-à-vis employees. An analysis of the relation in question was carried out in static terms, based on the data of the year 2012, and in dynamic terms comprising the years 2000-2013. In the analysis of amounts of salaries and pensions, the author used the available statistical data published by the CSO (GUS) and the Social Insurance Institution (ZUS) as well as the ready elaborations concerning the statistical measures of those volumes. The present (in the year 2012) situation of pensioners seems to be not good enough. However, looking at other source data on households’ incomes, including the household per capita income, one must note that households of employees are in a worse situation. The carried out comparisons indicate the unfavourable trend going in the nearest future towards a gradual decreasing pension benefits related to salaries. Pensions acquired on the so-called new principles are lower than those being received from the fully pay-as-you-go scheme. Extension of the retirement age to 67 for both sexes will certainly serve an increase of pension benefits (particularly in case of women), but it is yet difficult to determine how it will be translated into replacement rates.
PL
Semantyczne znaczenie słowa „Ekwador”, oznaczającego „równik”, wyzwoliło w autorze refleksję na temat równości i kontrastowo – nierówności, występujących w systemie emerytalnym tego kraju. Celem badawczym autora jest prezentacja historycznych i aktualnych rozwiązań w celu odnalezienia w ekwadorskim systemie emerytalnym pomysłów, które w międzynarodowych porównaniach warto wykorzystywać. Autor stawia hipotezę o występowaniu w ekwadorskim systemie emerytalnym nierówności na kilku płaszczyznach porównawczych. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1. Ogólna informacja o kraju, 2. Rozwój historyczny systemu emerytalnego, 3. Stan obecny systemu emerytalnego oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemie emerytalnym. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Ekwadorze różni się od innych systemów w Ameryce Łacińskiej przede wszystkim brakiem drugiego, kapitałowego, filara emerytalnego. Ponadto w kraju tym nie tworzy się także systemowych rozwiązań dobrowolnych oszczędności emerytalnych, charakterystycznych dla trzeciego filara emerytalnego. Precedensowe w skali świata jest wykorzystywanie w Ekwadorze zasobów ewidencjonowanych na kontach rezerw emerytalnych na wypłaty dla osób jeszcze pracujących, a także przejmowanie przez IESS długów hipotecznych zaciąganych przez aktywnych uczestników schematu podstawowego w bankach komercyjnych, co można uznać za specyficzną formę pośredniego inwestowania zasobów funduszu emerytalnego w inwestycje mieszkaniowe. Postawiona na wstępie hipoteza, że w ekwadorskim systemie emerytalnym nierówności występują na kilku płaszczyznach porównawczych, uzyskała potwierdzenie. Oprócz płaszczyzny rodzaju schematu emerytalnego w Ekwadorze i płaszczyzny porównań międzynarodowych, w zakresie wysokości świadczeń emerytalnych rodowitych Ekwadorczyków i osiedleńców emerytalnych z krajów anglosaskich, dodatkowo można także zauważyć płaszczyznę nierówności w rozwoju gospodarczym w porównaniach Ekwadoru z Chile, jako konsekwencję zaniechania (w Ekwadorze) i wdrażania (w Chile) rozwiązań kapitałowych w systemie emerytalnym.r
EN
Semantic meaning of the word "Ecuador", which means "equator", triggered the author reinflection on equalities and contrast – inequalities occurring in the pension system of the country. The aim of the research is to present past and present solutions to find in the Ecuadoran pension system ideas that the international after-equations should be used. The author hypothesizes the occurrence in the Ecuadoran pension system at several levels of inequality comparison. The article is presented in the system: 1. General information about the country, 2. The historical development of the pension system, 3. The present state of the pension system and 4. Challenges and anticipated changes in the pension system. In conclusion, the author states, the pension system in Ecuador differs from other systems in Latin America, above all, the lack of the second, fully founded, pension pillar. In addition, the country has not created a system of voluntary pension savings solutions, specific to the third pillar of the pension. The precedent in the world is the use of pension resources in Ecuador from registered accounts for the payment of provisions for those still working, and the takeover by the IESS mortgage debts incurred by the active participants in the basic scheme of commercial banks, which can be considered as a specific form of indirect investment of pension fund resources in residential investment. Placed at the beginning of the hypothesis that the inequalities of Ecuadoran pension system occur at several levels of comparison, received confirmation. Apart from the plane of the type of pension scheme in Ecuador and the one of inter-national comparison, in terms of the amount of pension of native Ecuadorians and pension settlers from English-speaking countries, you can also notice the plane of inequalities in economic development between Ecuador and Chile, as a consequence of omission (in Ecuador) and implementation (in Chile) fully founded solutions in the pension system.
PL
Artykuł o systemie emerytalnym Kuby prezentowany jest w układzie: 1) Rozwój historyczny systemu emerytalnego na Kubie, 2) Stan obecny systemu emerytalnego na Kubie, 3) Wyzwania i przewidywane zmiany. Celem badawczym autora jest odnalezienie w kubańskim systemie emerytalnym zróżnicowań, powodujących istnienie nierówności w dochodach osób zaawansowanych wiekowo. Zastosowaną metodą badawczą jest przede wszystkim metoda opisowa. Jednocześnie autor stawia hipotezę, że przyjęte w kraju realnego socjalizmu rozwiązania emerytalne nie zapewniają wystarczających zasobów osobom w wieku senioralnym. Nierówności dochodowe wśród kubańskich emerytów dotyczą przede wszystkim preferencyjnego i bardziej hojnego od standardowego rozwiązania emerytalnego dla funkcjonariuszy sił zbrojnych i członków wewnętrznego aparatu bezpieczeństwa państwa. Dodatkowym elementem, świadczącym o tworzeniu stanu nierówności wśród kubańskich emerytów, jest obecność w katalogu świadczeń przysługującym emerytom uznaniowo przyznawanego świadczenia, w postaci dodatku za wyjątkowe zasługi. W konkluzji można stwierdzić, że system emerytalny na Kubie nie zapewnia minimalnego poziomu dochodów dla emerytów do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Co prawda opieka medyczna, będąca jedną z największych kategorii wydatków dla osób w podeszłym wieku, jest świadczona w tym kraju zasadniczo bezpłatnie, a mieszkania są oferowane z bardzo niskimi czynszami, ale nie zmienia to trudnej sytuacji dochodowej emerytów. Postawiona na wstępie hipoteza uzyskała potwierdzenie.
EN
The paper about the pension system of Cuba is presented in the following format: 1) Historical development of the pension system in Cuba, 2) Current status of the pension system in Cuba, 3) Challenges and anticipated changes. The author’s research goal is to find differences in the Cuban pension system, causing inequalities in the income of people at advanced age. The applied research method is primarily a descriptive method. At the same time, the author puts forward the hypothesis that the pension solutions adopted in the country of real socialism do not provide sufficient resources to people at senior age. Income inequalities among Cuban pensioners relate primarily to preferential, and more generous than the standard pension, scheme for officers of the armed forces and members of the internal security apparatus of the state. An additional element confirming the creation of a state of inequality among Cuban pensioners is the presence, in the catalogue of benefits for retirees, of discretionary benefits in the form of an allowance for exceptional merits. In conclusion, it can be stated that the pension system in Cuba does not ensure a minimum level of income for pensioners to meet basic life needs. It is true that medical care, which is one of the largest categories of expenditure for the elderly, is provided in this country in principle for free, and apartments are offered with very low rents, but it does not change the difficult income situation of pensioners. The hypothesis put forward at the beginning was confirmed.
EN
While European pension debates focus on long-term sustainability of existing pension systems, globally the major challenge is the lack coverage. Only 30% of the world’s working age population contributes to any pension scheme and only slightly more than half of the worlds elderly receive any type of pensions or other income support benefits. Main reasons of this situation are at the labour markets where only relatively small portions of the population are in formal employment which would allow achieving effective coverage by contributory pension schemes. Paper shows that countries which achieved significant expasion of coverage did it through non-contributory, so-called social pensions – universal, means-tested or pension-tested. The main chal­lenge of non-contributory pensions benefits is not their sustainability in terms of benefit costs as there is a number of policy parameters allowing to control benefit expenditure, but sustain­ability in terms of securing adequate budgetary funding. It requires implementing legal and budgeting mechanisms which would prevent discretion and political volatility in allocating resources necessary to fund such pension schemes.
PL
Podczas gdy europejskie debaty emerytalne skupiają się na długoterminowej stabilności istniejących systemów emerytalnych, w skali globalnej głównym wyzwaniem jest ich niepełny zasięg. Tylko 30% światowej populacji w wieku produkcyjnym wpłaca składki do dowolnego systemu emerytalnego i tylko nieco ponad połowa osób starszych otrzymuje jakiś rodzaj emerytury lub innych świadczeń wsparcia dochodowego. Główne przyczyny tej sytuacji tkwią w rynku pracy, gdzie tylko stosunkowo mała część populacji jest formalnie zatrudniona, w sposób, który pozwoliłby na skuteczną ochronę składkowego systemu emerytalnego. Artykuł pokazuje, że kraje, które zdołały znacznie rozszerzyć zasięg ochrony emerytalnej, osiągnęły to za pomocą tzw. emerytur powszechnych: nieskładkowych i uniwersalnych, zależnych od dochodów lub uprawnień do innych świadczeń. Głównym wyzwaniem nieskładkowych świadczeń emerytalnych jest nie tyle ich zrównoważenie pod względem kosztów świadczeń, jako że istnieje szereg parametrów polityki, pozwalających na kontrolowanie wydatków na świadczenia, a raczej zrównoważenie pod względem zabezpieczenia odpowiedniego finansowania budżetowego. Wymaga to wdrożenia mechanizmów prawnych i budżetowych, które zapobiegałyby samowoli i niestabilności politycznej w przydzielaniu zasobów niezbędnych do sfinansowania takich systemów emerytalnych.
EN
The publication explains what issues are regulated by international agreements on social security and what their role in social protection of migrants is. The author defifi nes a notion of “a social security agreement”, classifies these agreements and presents the characteristics of the subject and entities covered by the provisions of the contracts. He also presents current challenges related to negotiations and conclusion of new social security agreements.
PL
Artykuł wyjaśnia, jakie kwestie regulują umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym oraz jaka jest ich rola w ochronie socjalnej osób migrujących. Autor definiuje umowę o zabezpieczeniu społecznym, dokonuje klasyfikacji tych umów oraz przedstawia charakterystykę przedmiotu oraz podmiotów objętych postanowieniami umów. Prezentuje również aktualne wyzwania związane z zawieraniem nowych umów o zabezpieczeniu społecznym.
EN
Established reform of the social security system, which came into life in 1999, the pension system was based on three pillars, which are accumulated retirement savings Poles. The pension system as part of the public sector is a significant impact on the stability and reliability of the economy, the impact on the various aspects of socio-economic life of the country, and is also a powerful resource funds remaining in the hands of the government. The aim of this paper is to present the arguments put forward by submitting a bill and the conclusions of legal opinions devoted to the reform of the pension system. This article contains an analysis of the legislative process, during which the law was passed to change the rules of pension payments from the funds accumulated in the open pension funds, as well as presented in the justififi cation and the opinions delivered by the Ministry of Finance arguments for the legitimacy of change. The work is ended with a summary of containing the conclusions of the reasoning and legal opinions.
PL
Ustanowiony reformą systemu zabezpieczenia społecznego, która weszła w życia w 1999 r., system emerytalny opierał się na trzech filarach, w których gromadzone są oszczędności emerytalne Polaków. System emerytalny, jako element sektora finansów publicznych, ma znaczący wpływ na stabilność i wiarygodność gospodarki, oddziałuje na różne aspekty życia społeczno-gospodarczego kraju, a także jest potężnym zasobem środków finansowych pozostającym w gestii rządzących. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie argumentów formułowanych przez zgłaszających projekt ustawy oraz wniosków z opinii prawnych poświęconych reformie systemu emerytalnego. Praca zawiera analizę procesu legislacyjnego, w trakcie którego została uchwalona ustawa o zmianie zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. Argumenty za zasadnością zmian przedstawiono w uzasadnieniu i opiniach sporządzonych na zlecenie Ministerstwa Finansów. Pracę wieńczy podsumowanie zawierające wnioski płynące z uzasadnienia oraz opinii prawnych.
PL
Artykuł podejmuje problem spodziewanego niskiego poziomu emerytur, jakie mają być wy-płacane w nowym kapitałowym systemie emerytalnym. Dowodzi, że to, co nazywane jest kapita-łem emerytalnym stanowi nadużycie pojęcia kapitał, ma on tu charakter sztuczny, czysto ewiden-cyjny, podczas gdy rzeczywisty kapitał są to środki, które pracują dla gospodarki, przynosząc jego właścicielom zysk. Podstawową formą kapitału i źródłem jego wyższych form jest pieniądz odło-żony w systemie bankowym. Pieniądz ten stanowi drugą część agregatu pieniężnego M2. Pokaza-ny jest mechanizm kształtowania tego agregatu pieniężnego. Porównanie z innymi krajami wska-zuje, że Polska ma relatywnie niewielki zasób pieniądza: stanowi on niecałe 60% w relacji do PKB, podczas gdy większość krajów ma dużo ponad 100%. Autor rozważa, kiedy i w jakich wa-runkach pieniądz ma charakter endogeniczny, a kiedy egzogeniczny. Dochodzi do wniosku, że system pieniężny powinien być uzupełniony poprzez emisję pieniądza powiększającą agregat pieniężny do poziomu, który dawałby jego relację do PKB na poziomie nieco ponad 100%. Emisja ta powinna być dokapitalizowaniem systemu emerytalnego w jego części kapitałowej, a jednocze-śnie stanowić źródło kredytowania inwestycji odbudowujących gospodarkę. Jak twierdzi autor, taka emisja pieniądza nie służyłaby finansowaniu wydatków budżetowych, lecz restrukturyzacji agregatu pieniężnego na rzecz wsparcia rozwoju gospodarki.
EN
The article undertakes the problem of extremely low level of pensions from new capital pension system. He proves that the word capital is wrongly used in this context, because it has formal, biurocrat-ic form, while in proper sense capital is the money that works in the economy giving the profit to its owner. The main form and source of higher forms of capital have source in the second part of the money aggregate M2. Its relations to GDP in Poland is less than 60% while in the most of other european coun-tries it is more than 100%. The author concludes that the money aggregate should by widen by emission of money for recapitalization of the pension system. He proposes creating of pension bank that would support investments for the growth of the economy giving rise of the pensions.
EN
The article aims to estimate potential government revenue that could be generated from imposing an income tax on incomes derived from agriculture. The author also looks at revenue that could be generated from covering farmers with the general rules of the public retirement system. The author presents different scenarios for such a reform and discusses problems related to its implementation. To estimate potential revenues from the reform, Kula assesses agricultural incomes using data on area payments and statistics on the Farmers’ Social Insurance System (KRUS). This makes it possible to calculate the amount of taxes and social insurance contributions. The results suggest that many farmers – especially those whose farms do not exceed 10 hectares in area – would still be exempt from income taxes even if the reform were introduced. Revenue from taxes and contributions would rise, Kula concludes, but it is unclear if the public sector would benefit from the reform because the changes would also lead to an increase in expenditure.
PL
Celem artykułu jest oszacowanie potencjalnych wpływów budżetowych, jakie sektor publiczny mógłby osiągnąć dzięki obłożeniu dochodów z działalności rolnej podatkiem dochodowym, a także objęcia rolników zasadami powszechnego systemu emerytalnego. Przedstawiono kilka wariantów reformy, jak również problemy związane z wprowadzeniem tych zmian w życie. Symulacje wpływów dokonane są poprzez oszacowanie wysokości dochodów rolników, oparte przede wszystkim na indywidualnych danych o płatnościach obszarowych, a także danych KRUS. Posługując się tymi dochodami, możliwe było obliczenie wysokości podatków dochodowych i składek na ubezpieczenia społeczne. Wyniki wskazują, że po wprowadzeniu analizowanych reform większość gospodarstw do 10 ha nie będzie płacić podatków. Co prawda wpływy z podatków i składek wzrosną, nie jest jednak jasne, czy finanse sektora publicznego na tym skorzystają, ze względu na towarzyszący tym zmianom wzrost wydatków.
PL
Reforma systemu emerytalnego polegająca na zmianie systemu zdefiniowanego świadczenia na system zdefiniowanej składki spowodowała zmniejszenie wysokości otrzymywanych świadczeń przez przyszłych emerytów. Działania takie zmusiły zainteresowanych do poszukiwania dodatkowych źródeł utrzymania. Jednym z takich źródeł może być uzupełniający system emerytalny, określany mianem trzeciego filaru emerytalnego. Jego cechą charakterystyczną jest dobrowolność. Dla jego rozwoju niezbędne jest zapewnienie wzmożonego poziomu ochrony ubezpieczonych. Środki te dotyczą zarówno ogólnej polityki konsumenckiej, jak i regulacji cywilnoprawnych oraz administracyjnoprawnych. W praktyce można wyróżnić dwa poziomy ochrony ubezpieczonych w ramach trzeciego filaru. Poziom pierwszy jest właściwy dla wszystkich ubezpieczonych, natomiast drugi poziom zawiera regulacje ograniczone do uzupełniającego systemu emerytalnego.
EN
The reform of the pension system based on changing the defined benefits to a defined contribution system has resulted in the reduction in the amount of benefits received by future retirees. Such actions are forcing the interested parties to take actions in order to obtain additional sources of income. One way to accomplish the above is the supplementary pension scheme known as the third pillar of the pension system. Its characteristic feature is that it is voluntary. For its development it is necessary to provide increased level of protection for the insured. These measures concern both the general consumer policy and the regulations of civil and administrative law. In practice, there are two levels of policyholders’ protection in the third pillar. The first level is the right one for all the insured, while the second level contains regulations limited to a supplementary pension scheme.
PL
Na wyspie Haiti w Wielkich Antylach położone są dwa zupełnie różne państwa – we wschodniej jej części bogata Republika Dominikany, a w zachodniej ubogie Haiti. Olbrzymie zróżnicowanie gospodarcze tych dwóch sąsiadujących ze sobą krajów było inspiracją do porówna-nia systemów emerytalnych funkcjonujących w tych państwach. Celem badawczym pracy jest analiza porównawcza historycznych i aktualnych rozwiązań w systemach emerytalnych Domini-kany i Haiti. Autor stawia hipotezę o przenoszeniu stanu jakości gospodarki w badanych krajach na jakość ich systemów emerytalnych. Artykuł prezentowany jest w układzie: 1. Rozwój histo-ryczny systemów emerytalnych, 2. Stan obecny systemów emerytalnych, 3. Podobieństwa i różni-ce oraz 4. Wyzwania i przewidywane zmiany w systemach emerytalnych. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Dominikanie wydaje się wykorzystywać doświadczenia innych krajów Ameryki Łacińskiej, a jednocześnie pojawiły się w niej oryginalne rozwiązania, jak Fun-dusz Solidarności, Dyrekcja Informacji i Ochrony Uczestników oraz Zasób Zabezpieczenia Spo-łecznego, świadczące o twórczym rozwoju wykorzystywanych doświadczeń innych krajów. Sys-tem emerytalny w Haiti stanowi kuriozalny w skali światowej przykład bałaganu w bałaganiar-skim kraju, gdzie permanentny niedobór charakteryzuje całe życie gospodarcze, a stan ten w sku-mulowany sposób przenoszony jest na funkcjonowanie sytemu emerytalnego. Postawiona na wstępie hipoteza o przenoszeniu stanu jakości gospodarki w badanych krajach na jakość ich sys-temów emerytalnych uzyskała potwierdzenie.
EN
On the island of Haiti in the Great Antilles two very different countries are located: in the eastern part of it, the rich Dominican Republic, and in the western part, poor Haiti. Huge economic diversification of the two neighboring countries was the inspiration for the comparison of pension systems operating in those countries. The purpose of the research study is a comparative analysis of past and present solutions of the pension systems of the Dominican Republic and Haiti. The author poses the hypothesis of transmission of the quality status of the economy in the countries on the quality of their pension systems. The article presents: The historical development of pension systems, The present state of pension systems, Similarities and differences, as well as challenges and changes planned in the pension systems. In conclusion, the author states that the pension system in the Dominican Republic seems to use the experience of other countries in Latin Ameri-ca, but the original solutions, such as the Solidarity Fund, Directorate of Information and Protec-tion of Participants and Social Security Resource have also appeared, demonstrating the creative development based on the experience of other countries. The pension system of Haiti is a curious example of a mess in a disordered country where the permanent shortage has got a long economic life, and the state is directly transfers to the functioning of the pension system. The hypothesis of transmission of the quality status of the economy in the examined countries to the quality of their pension systems stated at the beginning has been confirmed.
EN
The article presents the solutions concerning social insurance and health insurance introduced in the Polish Deal – government’s reconstruction programme for the Polish economy after the Covid-19 pandemic.
PL
Tekst prezentuje działania w obszarze ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, zaprojektowane w „Polskim Ładzie” – rządowym programie odbudowy polskiej gospodarki po pandemii Covid-19
PL
Krótkotrwały konflikt zbrojny między Salwadorem a Hondurasem, który miał miejsce w roku 1969, nazwany mianem „wojny futbolowej”, był faktycznie konfliktem o podłożu ekonomicznym. Autor zastanawia się, czy współcześnie różnice w zamożności obydwu krajów są na tyle znaczące, że możliwe jest, wynikające z tego zróżnicowania, odmienne kształtowanie rozwiązań emerytalnych w obydwu krajach. Celem badawczym pracy jest analiza porównawcza historycz-nych i aktualnych rozwiązań w systemach emerytalnych Hondurasu i Salwadoru. Autor stawia hipotezę o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie. Artykuł pre-zentowany jest w układzie: 1) Rozwój historyczny systemów emerytalnych, 2) Stan obecny sys-temów emerytalnych, 3) Podobieństwa i różnice oraz 4) Wyzwania i przewidywane zmiany w systemach emerytalnych. W podsumowaniu autor stwierdza, że system emerytalny w Hondu-rasie wydaje się w porównaniu z Salwadorem głęboko opóźniony we wdrażaniu reform, szcze-gólnie w zakresie braku konkurujących ze sobą prywatnych przedsiębiorstw zarządzających funduszami emerytalnymi. Z kolei system emerytalny w Salwadorze wydaje się wykorzystywać doświadczenia innych krajów Ameryki Łacińskiej w rozwiązywaniu problemów związanych z finansowaniem potrzeb osób w zaawansowanym wieku. Reforma realizowana od roku 2008 miała charakter kapitałowy, odnosząc się wprost do rozwiązań zastosowanych wcześniej w Chile. Obecnie jednak okazuje się, że koszty transformacji są niemożliwe do udźwignięcia przez system finansowy państwa i powstała obecnie potrzeba rzetelnej analizy przyjętych rozwiązań. Postawiona na wstępie hipoteza, o wcześniejszym wdrażaniu kapitałowych rozwiązań emerytalnych w Salwadorze, jako efektu wyższego poziomu rozwoju gospodarczego w tym kraju, niż w Hondurasie, uzyskała potwierdzenie.
EN
The shortlived armed conflict between El Salvador and Honduras, which took place in 1969, dubbed as the “Soccer War” was actually conflict on economic grounds. The author wonders if today the differences in wealth between the two countries are so significant that it is possible, under the this diversity, various forms of pension arrangements in both countries. The aim of the research study is a comparative analysis of past and present solutions to pension systems in Hon-duras and El Salvador. The author hypothesized advance the implementation of the capital pension solutions in El Salvador, as the effect of higher levels of economic development in this country than in Honduras. The paper is presented in the system: The historical development of pension systems, The present state of pension systems, Similarities and differences, and Challenges and planned changes in the pension systems. In conclusion, the author states that pension system in Honduras seems in comparison with El Salvador profoundly delayed the implementation of reforms, particularly in the absence of competing private pension fund management companies. In turn, the pension system in El Salvador seems to use the experience of other Latin American countries in solving problems related to the financing needs of persons of advanced age. The reform implemented since 2008 had a capital nature, referring directly to the solutions used previously in Chile. Today, however, it appears that the transition costs are impossible to bear the financial system of the state and created now the need a thorough analysis of the solutions adopted. Placed at the beginning of the hypothesis, of an earlier implementation of capital pension solutions in El Salvador, as the effect of higher levels of economic development in this country, than in Honduras, received confirmation.
EN
The article is an attempt at the analysis of the evolution of the insurance scheme to provide old-age protection for peasants in 1945–89. In addition to the literature on the subject, the research was based on archival materials mainly from the fonds of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party kept in the Central Archives of Modern Records, the files of the Office of Letters of the Polish Radio and Television (preserved in the Documentation and Programme Collections Centre of the Polish Television SA) and, to a lesser extent, court documents found in the State Archives in Siedlce. The subject of the research was the institution of life annuity and the evolution of the social insurance system for farmers, especially the changes in legal regulations made from the 1960s to the 1980s.
PL
Artykuł jest próbą analizy ewolucji systemu zabezpieczenia starości osób zamieszkujących na wsi w latach 1945–1989. Podstawę źródłową badań stanowiły, obok literatury przedmiotu, materiały archiwalne pochodzące głównie z zespołu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przechowywane w Archiwum Akt Nowych, akta Biura Listów Polskiego Radia i Telewizji (znajdują się w zbiorach Ośrodka Dokumentacji Aktowej i Zbiorów Programowych TVP S.A.) oraz w mniejszym zakresie dokumenty sądowe odnalezione w Archiwum Państwowym w Siedlcach. Przedmiotem badań była instytucja dożywocia oraz ewolucja systemu ubezpieczenia społecznego rolników, a szczególnie zmiany regulacji prawnych dokonywane od lat sześćdziesiątych do osiemdziesiątych XX w.
EN
The article analyses the issue of retirement security of artists and creators. High risk of precarisation of that working group caused by the specificity of their work was pointed out. Case studies of pension schemes for artists and creators in the European countries and in Australia were carried out. Besides, the situation of that group in Poland was analysed, followed by recommendations on social security given by the main stakeholders. The article suggests that issues of social security for artists and creators should be regulated within a holistic scheme co-financed from several sources, and should consider the economic situation of that group during their professional career and after its completion.
PL
W artykule przeanalizowano zagadnienie zabezpieczenia emerytalnego artystów i twórców. Wskazano na zwiększone ryzyko prekaryzacji tej grupy zawodowej, wynikające ze specyfiki ich pracy. Dokonano analizy przypadków systemów ubezpieczeń emerytalnych artystów i twórców w wybranych krajach Europy i Australii. Wskazano ponadto sytuację tej grupy w Polsce i rekomendacje proponowane przez głównych interesariuszy w zakresie ubezpieczeń społecznych. Kwestie zabezpieczenia społecznego artystów i twórców w Polsce powinny zostać uregulowane w całościowym systemie współfinansowanym z różnych źródeł, uwzględniającym ich sytuację ekonomiczną w ciągu kariery zawodowej i po jej zakończeniu.
PL
Zmiany klimatyczne oraz poziom przyszłych świadczeń emerytalnych są istotnymi wyzwaniami dla kolejnych pokoleń. Jedną z odpowiedzi na oba problemy jest kierowanie oszczędności kapitałowych ku zrównoważonym inwestycjom ESG (Environment, Social, Governance). Jednocześnie większość badań wskazuje, że brak tzw. zielonych produktów na rynku inwestycyjnym wynika z braku popytu. Zapewne będzie się to zmieniać, zarówno ze względu na rosnącą świadomość dotyczącą zmian klimatu, a więc i presję inwestorów indywidualnych na zarządzających, jak i przede wszystkim z powodu regulacji wprowadzanych przez instytucje publiczne, szczególnie Unii Europejskiej, w zakresie zrównoważonych inwestycji. Celem artykułu jest weryfikacja, czy polscy inwestorzy indywidualni oraz osoby posiadające dodatkowe kapitałowe ubezpieczenie emerytalne mogą stworzyć istotną presję na zarządzających funduszami, tak by zwiększyć udział zielonych inwestycji w swoim portfelu inwestycyjnym. W tym kontekście wychodzę z założenia, że akcjonariusze (którym zależy na zysku finansowym) są także interesariuszami (a więc nie chcą odczuwać negatywnych skutków dla klimatu działań korporacji i będą brać to pod uwagę przy inwestycjach). Stosując analizę statystyczną danych zebranych w ramach ogólnokrajowego sondażu na reprezentatywnej próbie Polaków (N = 2416), odpowiadam na pytania: czy osoby uważające, że kryzys klimatyczny spowodowany przez człowieka jest ważnym problemem, są w większej mierze skłonne inwestować w ESG oraz czy i tak by się na to zdecydowały, jeśli takie inwestycje łączyłyby się z mniejszym zyskiem.
EN
Climate change and the level of future pension benefits are challenges for the next generations. One of the answers to both problems is to push capital savings towards sustainable ESG (Environment, Social, Governance) investments. At the same time, most studies show that the lack of so-called green products in the investment market is caused by a lack of demand. It will probably change, both due to the growing awareness of climate change, and thus the pressure of retail investors and mainly due to regulations introduced by public institutions, especially by the European Union. The article aims to verify whether Polish individual investors and people with additional capital pension insurance can create significant pressure on fund managers, to increase the share of the green investments in their investment portfolio. In this context, I assume that shareholders (who care about financial profit) are also stakeholders (so they do not want to feel the negative effects of corporate actions on the climate and will take it into account when investing). Using statistical analysis of data collected as part of a nationwide survey on a representative sample of Poles (N = 2416), I answer the following questions: are people who believe that the anthropogenic climate crisis is an important problem more willing to invest in ESG, and if such investments would combine with less profit, would they have decided to so anyway?
PL
Zmiany demograficzne oraz kondycja finansów publicznych wymagają przeprowadzenia zmian w systemie emerytalnym. Dotychczas funkcjonujący system oparty przede wszystkim na emeryturach wypłacanych z części obowiązkowej nie jest w stanie zagwarantować wysokiej stopy zastąpienia. W tym celu konieczne jest zbudowanie odpowiednio dużego zasobu oszczędności indywidualnych. Dotychczas funkcjonujące w ramach III filara produkty finansowe ze względu na ich konstrukcję i niewielkie zachęty fiskalne nie spełniły zakładanej roli. Konieczne jest więc podjęcie działań mających na celu przełamanie ograniczeń i barier we wzroście oszczędności długoterminowych. Zadania w tym zakresie powinny zostać niezwłocznie podjęte.
EN
Demographic changes and the condition of the public finance require conducting changes in the pension scheme. So far the functioning system based above all on paid retirement pensions from the compulsory part isn't able to guarantee of high replacing rate. For that purpose proper building the large store of individual savings is necessary. So far financial products functioning in frames of the III pillar on account of their structure and little fiscal incentives didn't fulfil the assumed role. So taking action being aimed at breaking restrictions and barriers in the rise in long-term savings is necessary. Tasks in this respect should immediately be taken.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.