Search results

1

Septem verba a christo w staropolskich apokryfach nowotestamentalnych w perspektywie źródłoznawczej i lingwistycznej. Część druga: językowe ukształtowanie

100%

Ziółkowska O.

Slavia Occidentalis

|

2020

|

issue 77/1

159-170

EN

This article is the second and the last part of a series dedicated to the characteristics of a description of Christ’s seven words uttered on the cross as accounted in Old Polish biblical and apocryphal narrations. In part one, I focus on the origin of the words, the characteristics of Old Polish texts containing them. I highlight the most important differences in the narration of the specific fragments of Old Polish Passions of Jesus. Part two is entirely dedicated to the language of the fragments of Old Polish texts on Christ’s seven words uttered on the cross (ŻPJK, SCh and RD). First, I present the enumeration schemes in each apocrypha. They are strictly related to the tradition of religious instruction and teaching and are an attempt at sorting out the material. The article presents also the various ways in which Christ’s specific words are called. The regular word-forming structure of the modifiers affects the rhythmic form of the specific fragments of texts. Finally, I show how quotations from Christ were introduced into each apocrypha: how the utterances’ modal frame was shaped and what verbs of speech were used. It turns out that in each historic text, Christ’s words were treated differently: in the SCh, they were described most extensively and in the RD – least extensively but it is the RD where the enumerations are most precise with respect to the syntax, perhaps because the specific parts are at the smallest distance from each other. Christ’s seven words on the cross are least structured in the ŻPJK.

2

Andrzej Stasiuk, tekstowe figury doświadczenia

76%

Kloch Z.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2020

|

vol. 27

|

issue 36

EN

The aim of the article is to show the role of various metaphorical practices that are a dominant structural feature of Andrzej Stasiuk’s prose, used to construct his textual reality. Comparisons, metaphorical statements, and enumerations represent textual figures that transform the described experience of the world from the perspective of the speaking subject, subjectivising and constructing reality, rather than merely representing it. In both his novels and feuilletons, Stasiuk relates his experiences of the world in different temporal orders, constructing them on a textual level. Yet his thoroughly subjective prose preserves the conventions of realism. At the same time, Stasiuk quite often refers to the genre of the road novel, both in his fiction and in his journalism. Textual figures of experience are his basic means of describing the presented world.

3

Portfolio selection: method of the step by step assigned weights

75%

Pavlík M., Michalski G., Lukáčik M.

Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analytics

|

2015

|

issue 3 (49)

78-97

EN

The authors conceived a new simple method for creating the approximation of the border of investment opportunities. The method enumerates all the possibilities of assigning weights to the investment portfolio. It does not enable short sales. The software which the authors coded is written in VBA and also enables active management. The method is simple, accurate but demanding. The authors also created a simple methodology for testing the quality of the approximation of the border of investment opportunities.

4

Topografia nostalgii jako topografia tożsamości (na podstawie twórczości Dubravki Ugrešić i Pavao Pavličicia)

54%

Czapik-Lityńska B.

Porównania

|

2013

|

vol. 12

103-116

EN

The article describes the interactions between the human space and literature. Literary images of the city (Berlin, Amsterdam, Zagreb) represent the subject’s nostalgia, its longings and moods. In Ugrešić’s work the subject is a lost, lonely emigrant homo exul. The writer shows the reality from a “real-andimaginated” perspective. The urban setting is strange and deepens the alienation and loneliness. The nostalgic atmosphere comes from a longing for the motherland. The return to the motherland is impossible. In the works of Pavličić the return to the homeland is possible. The power of literary creation, memory and imagination renews the space of destroyed Vukovar. The writer uses enumeration and creates images of an unexceptional and magical city. The nostalgic discourse of Croatian writers is at the same time an identity discourse.

PL

Artykuł omawia interakcje między przestrzenią ludzką (human) a literaturą. Literackie wizerunki miasta (Berlin, Amsterdam, Vukovar) reprezentują nostalgię podmiotu, jego nastroje i tęsknoty. W twórczości Ugrešić podmiot (subject) to zagubiony, samotny emigrant homo exul.. Pisarka pokazuje rzeczywistość w perspektywie real-and-imagined. Miejska przestrzeń jest obca, pogłębia alienację i samotność. Nastroje nostalgiczne wynikają z tęsknoty za ojczyzną i są dla pisarki utrapieniem. Albowiem powrót do ojczyny (Chorwacji i Jugosławii) nie jest możliwy. W twórczości Pavličicia powrót do ojczyzny (Chorwacji) jest możliwy. Moc kreacji literackiej, pamięć i wyobraźnia odnawiają (odbudowują) przestrzeń zniszczonego Vukovaru. Pisarz stosuje enumerację, tworzy wizerunki miasta zwykłego i miasta magicznego. Dyskurs nostalgiczny chorwackich pisarzy jest równocześnie dyskursem tożsamościowym.

5

Literackość zamknięta w figurze retorycznej, czyli jak wyliczają reporterzy, a jak prozaicy, poeci i dramatopisarze

51%

Biernacka J.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

|

2023

|

vol. 9

19-46

EN

Recently, literary journalism has become a critical genre of Polish literature. Its growing popularity has also resulted in a significant number of studies, comments and analyses devoted to both individual works or specific authors, as well as more universal problems concerning all representations of the genre. Among the most frequently discussed issues, one can mention the case of the literariness of reportage, acceptable (?) elements of fiction, or the boundaries of the genre. In addition, many literary and press experts also analyse reportages regarding subject matter, functions, composition or style. The latter issue, i.e. the stylistics and linguistic structure of reportage, is the least frequently discussed. On the one hand, this is understandable. After all, each artist has their style and language, and the right to use various artistic means generally used in epics was granted to reportage a long time ago. On the other hand, however, it is impossible to resist the impression that researchers have neglected the problem of reportage style, that the same phrases are constantly repeated in reviews or analyses of works belonging to this genre. Journalists are praised for being restrained and laconic. These features are manifested by their avoidance of adjectives and favouritism towards nouns and verbs, prioritising storytelling over description, focusing on and giving voice to the individual, and maintaining a dynamic narrative pace (achieved by appropriate proportions of single and complex sentences and coordinates). All these features allow us to presume that there may be a general style of Polish literary journalism, which is why it is worth asking questions about it. This article will be devoted to one specific rhetorical figure, namely enumeration. I think it has a unique function in Polish reportage and has a special structural affinity with it. Reporters extremely often use it: it was Ryszard Kapuściński’s “favorite ploy” (as noticed by J. Jastrzębski, B. Nowacka and Ziątek or M. Horodecka), it is Wojciech Tochman’s “hallmark” (M. Wiszniowska), in Hanna Krall’s works it dominates on a par with repetition (M. Ratajczak). Furthermore, Artur Rejter states that the enumeration is “a very characteristic exponent of the precision of the description of travel reportage texts”. However, the prevalence of enumeration in Polish reportage is not the only reason why the relationship between the rhetorical figure and the genre seems worth closer examination and discussion. Enumeration can be both the domain of chaos and order; it combines the general and the detailed, can reveal excess and deficiency, and can present a unique view and a supra-individual, universal perspective, just like a reportage. The aim of this article is to check whether enumerations appearing in reportage differ in structure, function or frequency of occurrence from those appearing in other literary genres. This research will be conducted based on the works of three Polish reporters: Hanna Krall, Ryszard Kapuściński and Krzysztof Kąkolewski. Comparison of reportage and drama, poems, novels and short stories published by these authors will, I hope, indicate whether the roles of enumeration are reserved for one genre or universal in both fiction and non-fiction literature. Or, journalism and literature, would mean that the boundary between them isn’t style.

PL

Reportaż stał się w ostatnich latach kluczowym gatunkiem polskiego życia literackiego. Jego rosnąca od kilku dekad popularność zaowocowała również znaczącą liczbą badań, komentarzy i analiz poświęconych zarówno pojedynczym utworom czy konkretnym autorom, jak i bardziej uniwersalnym problemom dotyczącym wszystkich reprezentacji gatunku. Wśród tych najczęściej poruszanych zagadnień można wskazać choćby kwestię literackości reportażu, dopuszczalne (?) elementy fikcji czy też granice gatunku. Wielu literaturoznawców oraz prasoznawców analizuje reportaże również pod względem tematyki, funkcji, kompozycji czy stylu. To ostatnie zagadnienie, tj. stylistyka i językowe ukształtowanie reportażu, jest jednak najrzadziej poruszane przez badaczy. Z jednej strony jest to zrozumiałe: w końcu każdy twórca ma swój własny styl i odrębny język, a prawo do korzystania z rozmaitych środków artystycznych ogólnie stosowanych w epice zostało przyznane reportażowi już bardzo dawno temu. Z drugiej jednak strony nie sposób oprzeć się wrażeniu, że problem stylistyki reportażu został przez badaczy zaniedbany, że w recenzjach czy analizach utworów zaliczanych do tego gatunku powtarzają się nieustannie te same frazy. Dziennikarze są chwaleni za powściągliwość i lakoniczność (co przejawia się w unikaniu przymiotników i faworyzowaniu rzeczowników oraz czasowników), przedkładanie opowiadania nad opis, skupienie się na jednostce i oddanie jej głosu, utrzymywanie dynamicznego tempa narracji (osiąganego dzięki odpowiednim proporcjom zdań pojedynczych oraz złożonych podrzędnie i współrzędnie). Te wszystkie cechy pozwalają domniemywać, że może jednak istnieje jakiś ogólny styl polskiego reportażu, dlatego też warto zadawać pytania o to, jakie są jego właściwości i z czego one wynikają. Niniejszy artykuł jest poświęcony jednej konkretnej figurze retorycznej, która, moim zdaniem, pełni wyjątkową funkcję w polskim reportażu i którą łączy z nim szczególne strukturalne pokrewieństwo. Mowa o enumeracji. Jest ona wyjątkowo często i chętnie wykorzystywana przez reporterów: była „ulubionym chwytem” Ryszarda Kapuścińskiego (co zauważają choćby J. Jastrzębski, B. Nowacka i Z. Ziątek czy M. Horodecka), jest „znakiem rozpoznawczym” Wojciecha Tochmana (M. Wiszniowska), u Hanny Krall dominuje na równi z powtórzeniem (M. Ratajczak). Artur Rejter stwierdza zaś, że wyliczenie jest to „bardzo charakterystyczny wykładnik precyzji opisu tekstów reportażu podróżniczego”. Powszechność występowania enumeracji w polskich reportażach to jednak nie jedyny powód, dla którego związek pomiędzy figurą retoryczną a gatunkiem wydaje się warty bliższego zbadania i omówienia. Wyliczenie bywa bowiem zarówno domeną chaosu, jak i porządku, łączy w sobie ogół i szczegół, może ujawniać nadmiar i niedostatek, służyć zaprezentowaniu jednostkowego spojrzenia oraz ponadindywidualnej, uniwersalnej perspektywy. Tak samo jak reportaż. Celem niniejszego artykułu będzie zatem sprawdzenie, czy wyliczenia występujące w reportażach faktycznie się różnią, czy to pod względem budowy, funkcji, czy częstotliwości występowania od tych pojawiających się w innych gatunkach, a nawet rodzajach literackich. Badania te zostaną przeprowadzone na podstawie twórczości trojga polskich reportażystów: Hanny Krall, Ryszarda Kapuścińskiego i Krzysztofa Kąkolewskiego. Porównanie reportaży oraz dramatu, wierszy, powieści i opowiadań (opublikowanych przez każdego z tych autorów) pozwoli, mam nadzieję, na wskazanie, czy role, które enumeracja może odgrywać w reportażach, są zastrzeżone do tego jednego gatunku, czy jednak okażą się uniwersalne i wykorzystywane są w równym stopniu przez literaturę fikcjonalną i niefikcjonalną. Bo – czy granica między dziennikarstwem i literaturą przebiega w zupełnie innym miejscu niż stylistyka?

6

Lista

51%

Sendyka R.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2014

|

issue 1(2)

105–116

PL

Artykuł dotyczy chwytu układania spisu bądź listy (enumeracji) w obszarze tekstu literackiego. Lista – gatunek utylitarny o długiej tradycji – jest często używana jako mikrogatunek literacki. Tu ujawnia dwoistość swoich konotacji. Nie tyle bowiem porządkuje i zamyka obejmowany materiał, co ujawnia nieskończoność i mnogość elementów świata. Enumeracja nie jest więc jedynie wtórnym uporządkowaniem. Może także być twórcza, wynalazcza, może prowokować włączanie nowych elementów, jak to ma miejsce w praktykach współczesnych artystów (Sophie Calle). Stawką listy może w końcu być „istnienie” wyliczanego i wyliczającego – o czym przekonuje w swojej teorii wymieniania Susan Sontag.

EN

The text discusses the tool of listing (or enumerating) used within literary texts. It provides a short review of listing tradition, literary examples and basic (practical) definitions of this practice. However, as a literary micro-genre, the list reveals its ambivalence. It is not only a closing, ordering device, but above all it seems to point toward that what is endless and many. Enumeration needs not to be merely a secondary ordering act but it may be creative, inventive, provoking inclusion of new items, as it happens in Sophie Calle’s art. What is at stake, it is finally the very existence of both – listed object and listing subject – what is claimed by Susan Sontag in her impressive “theory of listmania”.

7

„Podoba mi się ten miszmasz”. Enumeracje Juliana Kornhausera

51%

Piotrowska-Grot M.

Forum Poetyki

|

2021

|

issue 26

48-65

EN

In this article, I analyze how enumeration functions in Kornhauser’s poetry, looking at the various stages of the poet’s life. Enumeration plays a number of roles in Kornhauser’s poetry. While, in a way, it “laminates” fragments of reality, it primarily attempts to extract things and memories from the past, retrieve them retroactively, albeit in an incomplete form. Inherently avant-garde and experimental, enumeration is meant to express the essence of the lyrical I. Drawing on Umberto Eco and Michel Foucault who (each in their own right) referred to the infinite possibilities of lists in their works, I analyze the different systems and functions of enumeration, and above all the ways in which Kornhauser uses enumeration in his works.

PL

W artykule analizuję sposób sfunkcjonalizowania enumeracji w poezji Juliana Kornhausera, przyglądając się różnym etapom twórczości poety. Enumeracja spełnia w tej poezji wiele zadań, stanowi swego rodzaju metodę „zalaminowania” elementów rzeczywistości, ale jest przede wszystkim próbą wydobycia rzeczy i wspomnień z przeszłości, retroaktywnego ich odzyskiwania, choć w niepełnej formie. To zdecydowanie rodzaj awangardowego z ducha eksperymentu, prowadzącego do uchwycenia tożsamości podmiotu. Podążając za myślą Umberto Eco czy Michela Foucaulta, którzy (każdy na swój sposób) w swoich pracach odnosili się do nieskończonych możliwości wykorzystania oraz różnych form wyliczenia, warto przyjrzeć się ich zróżnicowanym układom i funkcjom, a przede wszystkim sposobom, w jaki potencjał tego zabiegu wykorzystuje autor Za nas, z nami.

Refine search results

1 Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

1 Econometrics. Ekonometria. Advances in Applied Data Analytics

1 Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

1 Forum Poetyki

1 Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

1 Porównania

1 Slavia Occidentalis

1 Biernacka J.

1 Czapik-Lityńska B.

1 Kloch Z.

1 Lukáčik M.

1 Michalski G.

1 Pavlík M.

1 Piotrowska-Grot M.

1 Sendyka R.

1 Ziółkowska O.

1 2023

1 2021

2 2020

1 2015

1 2014