Search results

1

Działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w związku z epidemią wirusa SARS-CoV-2 oraz COVID-19

100%

Kiełpiński K.

Cybersecurity and Law

|

2020

|

vol. 3

|

issue 1

61-81

PL

Epidemia COVID-19 zmusiła wiele instytucji do przeorganizowania sposobu działania. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego znalazło się wśród tych instytucji, którym przyszło zmagać się z problemami. Działania podejmowane przez ten organ należy uznać za wielotorowe. Na tle podjętych działań wyróżnić należy te, które świadczą o tym, że Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie zapomniało o bezpieczeństwie polskich uczelni wyższych. Artykuł poświęcono przeanalizowaniu powyższych działań. Działania podjęte przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego należy uznać za godne naśladowania. Można stwierdzić, że wszystkie omówione w niniejszej publikacji potwierdzają, że powstrzymanie chaosu i zapewnienie skutecznych narzędzi umożliwiających rektorom uczelni wprowadzenie rozwiązań praktycznych powiodło się dzięki inicjatywie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Należy podkreślić, że podjęło się ono opracowania regulacji stanowiących uniwersalną podstawę do zagwarantowania funkcjonowania uczelni wyższych. W swoich działaniach Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie zapomniało o studentach, doktorantach oraz pracownikach tworzących społeczność akademicką. Działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego powinny w przyszłości stanowić punkt wyjścia do debat naukowych na temat rozwiązań praktycznych wprowadzonych na poszczególnych i wybranych uczelniach wyższych w Polsce.

2

Szwedzki kontekst podejścia do pandemii COVID-19 i problemy służb socjalnych

100%

Perliński M.

Praca Socjalna

|

2020

|

vol. 35(2)

25-31

PL

Artykuł prezentuje podejście władz i społeczności Szwecji do problemu zagrożenia koronawirusem. Pokazuje specyfikę działań rządu i instytucji lokalnych, różną od przyjętej w innych krajach UE, a wynikającą z ustroju politycznego Szwecji, prerogatyw rządu, dużej autonomii władz lokalnych.

3

Realizacja normy programowej w ynikającej z art. 68 ust. 4 Konstytucji R P w stanie epidemii COV ID-19 (uwagi ogólne)

100%

Węgrzyn J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 3 (61)

147-158

PL

Artykuł odnosi się do zagadnienia związanego z realizacją przez władze publiczne obo-wiązku zwalczania chorób epidemicznych. Wprowadzony w Polsce stan epidemii CO-VID-19 wymaga od państwa intensyfikacji działań, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chory zakaźnej COVID-19. Podejmowane przez władze publiczne działania wiążą się m.in. z potrzebą ograniczenia wolności i praw jednostki, które mogą być wprowadzone pod warunkiem, że są one zgodne z wymogami przewidzianymi w Konstytucji RP. W ar-tykule zwrócono uwagę na występujące w tym obszarze nieprawidłowości przy uwzględ-nieniu orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, i poglądów doktryny.

EN

The article refers to the issue related to the implementation by public authorities of the obligation to combat epidemic diseases. The COVID-19 epidemic situation in Poland re-quires the state to intensify its efforts to prevent the spread of the COVID-19 infectious disease. Actions taken by public authorities are related to, inter alia with the need to re-strict the freedoms and rights of the individual, which may be introduced provided that they are consistent with the requirements provided in the Constitution of Poland. The article points out the irregularities occurring in this area, taking into account the juris-prudence of the Constitutional Tribunal, and the views of the doctrine.

4

Historia dobrze opowiedziana... czy covid-19 nauczy nas słuchać miasta?

88%

Niezabitowski M.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

33-42

PL

Muzealnictwo światowe, w wyniku epidemii, w marcu 2020 r., zostało odcięte od bezpośredniego kontaktu z publicznością. Polskie muzea wskutek wprowadzonych przepisów zostały trzykrotnie zamknięte (14.03– 4.05.2020, 15.10.2020–31.01.2021 oraz 20.03–4.05.2021). Szukając nowych form działalności, muzea wykonały w 2020 r. ogromny skok technologiczny i opanowały wiele nowych umiejętności w zakresie poruszania się w cyberprzestrzeni. Szybkość, z jaką wprowadzały różne formaty zajęć „zdalnych”, niewątpliwie wymaga uznania. Obecnie przyszedł czas na zadanie pytania, na ile sprawczość w dotarciu do publiczności tą drogą w istocie przyczyniła się do zbudowania z publicznością mocnej relacji. Aby uzyskać na nie odpowiedź, potrzebna jest krytyczna ocena skutków muzealnych wysiłków, co nie będzie możliwe bez zbadania publiczności polskich muzeów w tym okresie. Chcąc zabrać głos w krytycznym dyskursie nt. działalności muzeów w czasie epidemii, postanowiłem w niniejszym artykule podzielić się doświadczeniem z wybranego działania Muzeum Krakowa – zaprezentowałem efekty programu społecznego zatytułowanego „Zostań w domu i opowiedz Kraków” (#zostanwdomuiopowiedzkrakow). Program ten muzeum stworzyło z przekonania, że mieszczanin, narażony na opresję epidemii, poczuje potrzebę podzielenia się swoim doświadczeniem. Ogłoszony przez Muzeum Krakowa apel trafił na podatny grunt. Do muzeum przesłano w różnej formie – były to: proza, wiersze, dzienniki, dzieła sztuk wizualnych, a nawet utwory muzyczne i artefakty – „opowiadania” o czasie epidemii. Efekty programu „Zostań w domu i opowiedz Kraków” są obecnie trudne do podsumowania, ale z pewnością cennym i wartym przemyślenia doświadczeniem jest skupienie uwagi mieszkańców wokół muzeum, które uznali oni za instytucję godną zaufania na tyle, że właśnie jemu powierzyli swoje prywatne i często intymne refleksje z przeżywania tego trudnego czasu.

5

Bezpieczeństwo energetyczne państwa w obliczu pandemii COVID-19 na przykładzie Republiki Finlandii

75%

Kaczmarek K.

Cybersecurity and Law

|

2020

|

vol. 3

|

issue 1

175-190

PL

Pandemia Covid-19 ujawniła wiele niedociągnięć w funkcjonowaniu państw w obliczu kryzysów. Okazało się, że większość rządów niewystarczająco dba o rezerwy strategiczne i w zbyt dużym stopniu jest uzależniona od zewnętrznych źródeł surowców (w tym energetycznych) i produktów. Kilkadziesiąt lat bez poważnych zagrożeń spowodowało uśpienie czujności większości państw europejskich. Jednakże na tle pozostałych wyróżnia się Finlandia, która nauczona doświadczeniami historycznymi, starała się być przygotowana na nagłe i niespodziewane zmiany sytuacji międzynarodowej. Bez względu na sprawujących władzę rząd Finlandii od zakończenia II wojny światowej utrzymuje rezerwy strategiczne. Jako pierwsze państwo w Europie ma ona zamiar zupełnie odejść od energetyki węglowej i stać się pod względem energetycznym samowystarczająca. Ponieważ państwo to dąży do tych celów już od końca XX wieku, więc obecnie jest w dużym stopniu przygotowane na zjawiska takie, jak pandemia.

6

Realizacja zasady jawności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w okresie epidemii wirusa SARS-CoV-2

75%

Szyszka A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 2 (66)

39-50

PL

Wprowadzenie 20 marca 2020 r. stanu epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 spowodowało zmiany w funkcjonowaniu polskiego sądownictwa administracyjnego w zakresie rozpoznawania spraw sądowoadministarcyjnych. Rozwiązania przewidziane w art. 15 zzs4 ustawy covidowej przewidują możliwość przeprowadzenia rozprawy sądowoadministracyjnej w trybie odmiejscowionym za zgodą strony postępowania. Istotnej modyfikacji doznają ponadto uprawnienia przewodniczącego wydziału w zakresie rozpoznawania spraw w sądach administracyjnych. Jednocześnie należy zauważyć, iż nadal ma zastosowanie przepis art. 182 p.p.s.a. odnoszący się do rozpoznawania skarg kasacyjnych przez NSA. Zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka wywołane wirusem SARS-CoV-2 spowodowało konieczność dostosowania funkcjonowania sądów administracyjnych do zmienionej rzeczywistości w taki sposób, aby nie niwelować zagrożenie dla stron postępowania poprzez wprowadzenie możliwości przeprowadzenia rozprawy odmiejscowionej bądź rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym. Rozwiązanie umożliwiające stronom uczestniczenie w rozprawie zdalnej wpływa na realizację zasady jawności postępowania.

EN

The introduction of the SARS-CoV-2 virus epidemic on March 20, 2020 resulted in changes in the functioning of the Polish administrative judiciary in the field of examining administrative court cases. The solutions provided for in Art. 15 zzs4 of the Covid act provide for the possibility of conducting a court-administrative hearing in a differentiated mode with the consent of the party to the proceedings. Moreover, the powers of the head of the division in the field of hearing cases in administrative courts are significantly modified. At the same time, it should be noted that the provision of Art. 182 p.p.s.a. relating to the examination of cassation complaints by the Supreme Administrative Court. The threat to human health and life caused by the SARS-CoV-2 virus made it necessary to adapt the functioning of administrative courts to the changed reality in such a way as not to eliminate the threat to the parties to the proceedings by introducing the possibility of holding a hearing in a place or hearing the case in closed session. The solution enabling the parties to participate in a remote hearing affects the implementation of the principle of open proceedings.

7

Znaczenie terminu „epidemia” w starożytnej literaturze grecko-rzymskiej (Próba analizy na wybranych przykładach)

75%

Iwańska J.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2014

|

vol. 35

|

issue 4

175-184

EN

The article discusses the meaning of the term ‘epidemic’ in the literary sources of ancient Greece and Rome. It presents an attempt at tracing the semantics of the words no/soj, loimo/j and e)pidemi/a in Greek literature and illustrates various usage of e)pidemi/a before Hippocrates. It also shows what terms were used by Roman scribes to define pestilence or points out that Homer used the word in Illiad in the meaning of: “this one who liked passionately the frightening civil war”. Sophocles used ‘epidemios’ in King Oedipus referring to dissemination and propagation of the king’s fame. The authors before Hippocrates applied this term almost to any phenomenon (people, rain, war) except for disease. Hippocrates was the first one to adapt it to medical terminology. (P. Martin, E. Martin, 2,500-year …).

8

Act on Prevention and Control of Infections and Infect-ious Diseases in People and Covid Disease-19

75%

Chochowski K.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2020

|

vol. 48

|

issue 3

79-95

EN

The outbreak of the COVID-19 epidemic in China, and its subsequent spread throughout the world, including Poland, revealed that many countries are not prepared for such negative occurrence. Deficiencies and shortcomings could be observed in practically every sphere of the stateʼs functioning, which also applied to our country. Deficits were also observed in the scope of the applicable legal regulations, which underwent a certain petrification and did not sufficiently take into account the possibility of a new infectious disease, such as COVID-19. This text presents considerations on the Act of 5 December 2008 on the prevention and combating of infections and infectious human diseases in the context of COVID-19. The purpose of those deliberations was to present the latest changes to the above-mentioned act and to assess their validity.

PL

Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi a Covid-19 Wybuch epidemii choroby COVID-19 w Chinach, a następnie rozprzestrzenienie się jej praktycznie na cały świat, w tym i Polskę, obnażył nieprzygotowanie wielu państw na to negatywne zjawisko. Braki i niedostatki zaobserwować można było właściwie w każdej sferze funkcjonowania państwa, co dotyczyło także naszego kraju. Deficyty odnotowano również w zakresie obowiązujących regulacji prawnych, które uległy pewnej petryfikacji i niedostatecznie uwzględniały możliwość wystąpienia nowej choroby zakaźnej w postaci chociażby COVID-19. Niniejszy tekst prezentuje refleksję do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w kontekście choroby COVID-19. Celem podjętych rozważań było przedstawienie najnowszych zmian w wyżej wymienionej ustawie i ocena ich zasadności.

9

Analiza porównawcza informacji o początku epidemii koronawirusa przedstawianych w największych portalach informacyjnych w Polsce

75%

Waśko J.

Świat i Słowo

|

2021

|

vol. 36(1)

249-262

PL

Koronawirus na kilka miesięcy zdominował pracę w polskich wydaniach internetowych. Każdego dnia największe portale w kraju prześcigają się w informacjach na temat kolejnych zachorowań oraz konsekwencji epidemii. Kluczowe dla nich było jednak pierwsze zakażenie w kraju. W analizie porównawczej sprawdziłem jak informowano o początku epidemi w Polsce w największych portalach informacyjnych w Polsce – dwóch związanych stricte z internetem i jednym wirtualnym wydaniu tradycyjnej prasy.

10

Implikacje pandemii koronawirusa dla polityki wewnętrznej Unii Europejskiej

75%

Orzoł J.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2022

|

issue 2(73)

47-62

PL

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie działań Unii Europejskiej na rzecz walki ze skutkami pandemii koronawirusa oraz przybliżenie aktywności polityków w okresie od początku 2020 r. aż do drugiej połowy 2022 r. Wspólnota borykała się z problemami natury systemowej, gospodarczej i politycznej. Pierwsze miesiące pandemii wykazały słabość w reagowaniu na zagrożenie, z jakim przyszło się zmierzyć politykom UE. Poszczególne państwa były wręcz zmuszone radzić sobie same i prowadzić działania nierzadko niezgodne z oficjalną agendą Wspólnoty, nakierowaną na solidarność i proklamowanie współpracy. Inicjatywy europejskie polegające na luzowaniu reguł udzielania pomocy publicznej, wdrożenie „Planu odbudowy dla Europy”, a następnie wprowadzenie masowej akcji szczepień, działań w obszarze medycyny i Unijnego Certyfikatu COVID są wypadkową skonstatowania, że należy dostosować działania do aktualnej sytuacji pandemicznej, która oddziałuje na mnogą ilość płaszczyzn.

11

Koszty leczenia pacjentów w okresie epidemii na początku XX wieku na przykładzie Szpitala dla chorych zakaźnych w Częstochowie

63%

Chluska J.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2022

|

issue 46(3)

243-256

PL

Cel: Celem artykułu jest charakterystyka uwarunkowań ponoszenia kosztów leczenia pacjen-tów w okresie różnych epidemii na początku XX wieku w Częstochowie. Metodyka/podejście badawcze: Jako narzędzia badawcze wykorzystano analizę literatury przedmiotu, aktów prawnych, dokumentacji archiwalnej Szpitala dla chorych zakaźnych oraz innych materiałów archiwalnych dotyczących kosztów leczenia pacjentów w czasie epidemii w Częstochowie w okresie 1918–1922. Wyniki: Przeprowadzone analizy pokazały, że zarówno obecnie, jak i 100 lat temu narzę-dzia walki z epidemią są podobne. Do najważniejszych z nich można zaliczyć szczepienia ochronne, prawidłową, dostosowaną do warunków kryzysowych, strukturę systemu opieki zdrowotnej, profilaktykę i ochronę zarówno personelu medycznego zajmującego się lecze-niem chorych, jak i innych osób mających kontakt z chorymi. Zweryfikowano pozytywnie hipotezę badawczą, że „pokrywanie kosztów leczenia pacjentów w okresie epidemii na po-czątku XX wieku było determinowane zasadami rozliczeń z tytułu leczenia pacjentów oraz warunkami funkcjonowania szpitala”. Praktyczne implikacje: Wyniki analiz są ważne z punktu widzenia rozwoju i doskonale-nia systemów opieki zdrowotnej. Mają walor poznawczy i mogą być przedmiotem analiz decydentów na różnych poziomach zarządzania podmiotami leczniczymi w Polsce. Oryginalność: Artykuł wpisuje się w nurt badań historycznych nad kosztami systemu opieki zdrowotnej w Polsce.

EN

Purpose: The study characterizes the determinants of the costs of treating patients during various epidemics at the beginning of the 20th century in Częstochowa. Methodology/approach: Research tools included a literature review on the subject, legal acts, archival documentation of the Hospital for Infectious Patients, and other archival materials concerning the costs of treating patients during the epidemic in Częstochowa between 1918 and 1922. Findings: The analysis shows that both now and 100 years ago, the tools for fighting the epidemic are similar. The most important include preventive vaccinations, a health care system properly adapted to crises, prevention, and the protection of medical personnel who treat sick people and other people who have contact with the sick. The research hypothesis was positively verified that “covering the costs of treating patients during the epidemic at the beginning of the 20th century was determined by the principles of settling accounts for the treatment of patients and running the hospital”. Practical implications: The results are essential for developing and improving health systems. They have a cognitive value and can be analyzed by decision-makers at various management levels of Poland’s medical entities. Originality: The article is part of the trend of historical research on the costs of Poland’s healthcare system.

12

Restrictions in Freedom of Business Activity and Worker Rights. Comparative Analysis of Provisions in Force During the 1st Wave of COVID-19 Pandemic and Constitutional Regulations on the State of Emergency

63%

Ludera-Ruszel A., Piękoś K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2021

|

issue 6 (64)

317-327

PL

Reakcją polskiego rządu na pandemię COVID-19 było podjęcie licznych działań, które spowodowały ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej. Podjęte decyzje budziły szereg kontrowersji ze względu na skalę obostrzeń pomimo niewprowadzenia żadnego z konstytucyjnych stanów nadzwyczajnych. W artykule poddano analizie skalę ograniczeń ustanowionych w trakcie pierwszej fali pandemii oraz podjęto próbę porównania ich zakresu z rozwiązaniami przewidzianymi dla stanu klęski żywiołowej.

EN

The reaction of the Polish government to the COVID-19 pandemic was the undertaking of numerous actions, which resulted in restrictions in running a business activity. The made decisions gave rise to controversies due to the scale of restrictions despite failure to implement any of the constitutional states of emergency. The article presents an analysis of the scale of restrictions set during the first wave of the pandemic, and an attempt was made to compare their scope with solutions envisioned for the state of emergency.

13

Wolność słowa realizowana w ramach wolności religii w Kościele Katolickim w Polsce a prawne ograniczenia dotyczące epidemii SARS-CoV-2

63%

Jaskuła L. K.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

279-300

EN

The present paper is an attempt to analyze the state of freedom of speech exercised during public religious practices at the time of the epidemic. The main research problem addressed in the study is whether the restrictions introduced due to the SARS-CoV-2 epidemic affect freedom of speech exercised within freedom of religion. The paper discusses the normative framework of freedom of speech exercised within freedom of religion, the restrictions on the functioning of the Catholic Church established to control the SARS-CoV-2 epidemic in Poland, and the practical consequences of these restrictions for freedom of speech in the context under discussion. The conducted analyses have led to the conclusion that restricting freedom of religion in its external dimension also means restricting freedom of speech exercised within freedom of religion. The restrictions in place in Poland do not meet the legal conditions for limiting human freedom. Therefore, it should be emphasized that in the face of the threats posed by the SARS-CoV-2 epidemic, limitations of certain rights and freedoms introduced in order to protect life and health are essentially justified, but such actions should respect legal requirements. The opposite may lead to the erosion of the law, destroy its authority, violate the rights and freedoms of individuals, and negatively affect Church-State relations. Such “standards” of public administration cannot be justified by an epidemic and it is not possible to accept them in a democratic state ruled by law.

PL

Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy stanu wolności słowa realizowanej w ramach praktyk religijnych wykonywanych publicznie w czasie epidemii. Główny problem opracowania stanowi pytanie, czy ograniczenia wprowadzane w wyniku epidemii SARS-CoV-2 wpływają na wolność słowa realizowaną w ramach wolności religii. W artykule omówiono normatywne ramy wolności słowa realizowanej w ramach wolności religii, ograniczenia dotyczące funkcjonowania Kościoła Katolickiego, które wprowadzono w Polsce w ramach walki z epidemią SARS-CoV-2 oraz praktyczne konsekwencje tych ograniczeń dla wolności słowa w analizowanym kontekście. Przeprowadzone badania doprowadziły do wniosku, że ograniczanie wolności religii w jej wymiarze zewnętrznym jest także ograniczaniem wolności słowa realizowanej w ramach wolności religii. Ustanowione w Polsce ograniczenia nie spełniają prawnych warunków ograniczania wolności człowieka. W obliczu zagrożeń związanych z epidemią SARS-CoV-2 ograniczanie niektórych praw i wolności w celu ochrony życia i zdrowia jest co do zasady uzasadnione, jednak działania takie powinny respektować wymogi prawa. Działania przeciwne prowadzą do erozji prawa, niszczą jego autorytet, naruszają prawa i wolności jednostki i negatywnie odbijają się na relacji państwo-Kościół. Takich „standardów” sprawowania administracji publicznej nie może usprawiedliwiać epidemia i nie jest możliwe ich zaakceptowanie w demokratycznym państwie prawa.

14

Uwarunkowania i przebieg epidemii cholery w guberni mohylewskiej w 1848 roku

63%

Janicka I.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2018

|

vol. 40

215-243

PL

Do czasów obecnych miało miejsce sześć pandemii cholery, z których druga była jedną z najsilniejszych. Najbardziej tragicznie w historii wielu krajów zaznaczył się rok 1848, zwłaszcza Rosji, przez tereny której przeszła najsilniejsza epidemia. Z północno-zachodnich guberni Imperium największe straty w ludziach poniosła gubernia mohylewska, w której w ciągu sześciu miesięcy zachorowało ponad 48 tys. Ludzi (31,4% z nich zmarło). Epidemia wybuchła w powiecie orszańskim w dniu 29 maja, obejmując kolejno pozostałe powiaty i trwała w guberni do 29 listopada 1848 roku. Biorąc pod uwagę współczynnik zapadalności, najwięcej przypadków zachorowań odnotowano w powiecie orszańskim (139,6 osób na 1000 mieszkańców) oraz siennieńskim (92 osoby na 1000). W powiecie orszańskim największy był również współczynnik umieralności (40,3 osoby na 1000), zaś największa śmiertelność wystąpiła w powiecie mohylewskim, w którym zmarła ponad połowa (51,4%) wszystkich chorych. Przyczyną tak wielkich strat były między innymi warunki geofizyczne guberni, ale również społeczno-cywilizacyjne. Panujący wówczas głód, niedożywienie, a w konsekwencji osłabienie organizmów sprzyjały wysokiej zapadalności na cholerę, a brak wystarczającej znajomości choroby przez lekarzy skutkował wysoką śmiertelnością.

EN

There have been six cholera pandemics to date, the second of of which was the biggest. The year 1848, when the worst epidemic swept through the land, proved to be the most deadly in the history of many countries, Russia in particular. Among the Northwestern Russian governorates, it was that of Mogilev which suffered most and where, within six months, over 48,000 people fell sick, with 31.4% of them dying. The epidemic broke out in the district of Orsza on May 29, from where it spread into other districts and remained in the governorate until November 29, 1848. Taking the incidence rate into consideration, the highest number of infections was recorded in the districts of Orsza (139.6 people per 1,000 inhabitants) and Sienno (92 people per 1,000). The mortality rate was also the highest in the district of Orsza (40.3 people per 1,000), whereas the highest mortality rate occurred in the district of Mogilev, where over a half of those infected died (51.4%). The reasons for such huge losses included the geophysical conditions in the governorate and also social and civilizational determinants. Famine, malnutrition and weakened bodies favored the high incidence rate of cholera which, together with the inadequate knowledge doctors had of it, resulted in high mortality.

15

Zwalczanie chorób zakaźnych w stanie epidemii oraz w stanie klęski żywiołowej a realizacja wolności sumienia i religii w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku i ustawodawstwa

63%

Ożóg M.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

327-357

EN

The article concerns the problem of realization of the freedom of conscience and religion during a state of epidemic and state of natural disaster. The aim of this study is to assess the existing statutory solutions from the point of view of the political model of protection of the freedom of conscience and religion. The article presents general characteristics of the legal regime of a state of epidemic and state of natural disaster together with an analysis and evaluation of the statutory prerequisites for the introduction of these states. Particular attention is given to the problem of the convergence of the constitutional rights and freedoms, when the realization of the freedom of conscience and religion requires other human rights which may be restricted during a state of epidemic and state of natural disaster. The analysis was performed using the dogmatic-legal method. The evaluation of the legal regulations also concerns the issues connected with the choice of the appropriate legal method. The analysis points to the conclusion that the protection of the freedom of conscience and religion during states of epidemic and natural disaster is not ensured to a sufficient extent under current legislation. The author proposes certain legislative changes to raise the level of protection of the freedom of conscience and religion in ordinary legislation.

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie statusu prawnowyznaniowego człowieka w stanie epidemii oraz w stanie klęski żywiołowej. Celem opracowania jest dokonanie oceny występujących rozwiązań ustawowych z punktu widzenia modelu ustrojowego ochrony wolności sumienia i wyznania. Artykuł zawiera ogólną charakterystykę reżimu prawnego stanu epidemii oraz stanu klęski żywiołowej wraz z analizą i oceną przesłanek ustawowych wprowadzenia tych stanów funkcjonowania państwa. Zwrócono szczególną uwagę na problem zbiegu praw i wolności konstytucyjnych, gdy do realizacji wolności sumienia i religii potrzebne są inne prawa człowieka, które mogą zostać ograniczone w stanie epidemii oraz w stanie klęski żywiołowej. W badaniach wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną. Ocena regulacji prawnych obejmuje także kwestie związane z wyborem właściwej metody legislacyjnej. Przeprowadzone analizy prowadzą do wniosku, że wolność sumienia i religii nie jest należycie chroniona na gruncie obowiązujących przepisów o stanie epidemii i stanie klęski żywiołowej. Tekst zawiera propozycję określonych zmian legislacyjnych w kierunku wzmocnienia poziomu ochrony wolności sumienia i religii w ustawodawstwie zwykłym.

16

Epidemie, zarazy i ich patroni. Początki kultu Świętego Rocha w Europie

63%

Ossowski Z.

Studia Pelplińskie

|

2021

|

vol. 55

205-232

EN

This paper presents the vibrant veneration to St Rocco in the time of pestilence. The most ancient evidence comes from 10th-century Via Francigena, a pilgrim route from Montpellier to Rome. Along the road in urban areas such as Voghera or Piacenza there were churches and shrines dedicated to St Rocco. The temples were endowed with reliquaries, paintings and statues. Numerous fraternities grew in St Rocco’s places in worship and thanks to their members, mostly merchants, traders, printers and clergy (both secular and religious) the fame of the saint crossed from Northern Italy to the other side of the Alps. The article is based on primary sources.

PL

Artykuł prezentuje dynamiczny rozwój kultu św. Rocha w obliczu zarazy. Najstarsze lokalizacje kultu świętego Rocha przebiegają wzdłuż drogi Via Francigena, istniejącej już od X wieku, jako stary szlak pielgrzymi wiodący do Rzymu z rodzinnej miejscowości Rocha – Montpellier. To wzdłuż tej drogi, w położonych przy niej miastach rodzą się początki kultu tego świętego. Takie miasta jak: Voghera, Piacezna obfitują w najstarsze świadectwa kultu, do których zalicza się: kościoły i kaplice pw. św. Rocha, a w nich: relikwiarze, obrazy, rzeźby, jak również powstające przy tych ośrodkach rozliczne bractwa, dzięki którym, jak również dzięki kupcom, handlarzom, drukarzom, duchownym – świeckim i zakonnym, ów kult rozszerzył się z północnych Włoch aż na drugą stronę Alp. W tekście wykorzystano literaturę źródłową.

17

Pandemia grypy hiszpanki (1918–1919) w świetle polskiej prasy

63%

Wnęk J.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2014

|

vol. 77

16-23

PL

W latach 1918–1919 świat nawiedziła pandemia grypy hiszpanki. Artykuł pokazuje, jakie problemy związane z tą chorobą były podejmowane w polskiej prasie tego okresu, jaki był poziom wiedzy autorów na temat etiologii tej niebezpiecznej choroby. Liczne informacje zawarte w czasopismach naukowych i prasie codziennej rzucają bez wątpienia nowe światło na słabo znany przebieg grypy hiszpanki w odradzającym się państwie polskim. Artykuł dostarcza wiedzy o nieskutecznych próbach walki z grypą w miastach i na wsi oraz badaniach nad tą chorobą w różnych ośrodkach naukowych kraju.

EN

In 1918–1919, the world was plagued with a Spanish flu pandemic. This article presents the disease-related problems covered in the contemporary Polish press and the editors’ knowledge of the aetiology of this dangerous disease. Undoubtedly, the abundant information in medical magazines and newspapers shed new light on the otherwise poorly covered spread of Spanish influenza in Poland, following its regained independence. The article also provides information about the futile attempts at combating the flu in cities and in rural areas, as well as about research into the disease carried out in various centres all over the country.

18

Plagi w Afryce. Analiza psychospołecznych i kulturowych reakcji Afrykanów na epidemie eboli i pandemię koronawirusa

63%

Popławski B.

Stan Rzeczy

|

2022

|

issue 1(22) Powrót metafizyki

291-316

PL

Celem artykułu jest prezentacja psychospołecznych i kulturowych reakcji Afrykanów na epidemię eboli w latach 2014–2016 i pandemię koronawirusa ogłoszoną w 2020 roku i trwającą do dzisiaj, a także ukazanie kolizji – zarówno na poziomie praktyk, jak i sensów i wyobrażeń – religijności z naukowo umotywowanym zwalczaniem zagrożenia epidemicznego. W pierwszej części opracowania zrekonstruowano „socjologię wiedzy” o wirusach w społeczeństwach afrykańskich. Ukazano znaczenie teorii spiskowych tłumaczących źródła chorób; indolencję rządów w uświadamianiu obywateli co do skali zagrożeń; rolę systemów eksperckich w kształtowaniu percepcji chorób zakaźnych. Następnie omówiono postrzeganie przez Afrykanów medycyny zachodniej, w tym szczepień. W drugiej części tekstu przedstawiono ewolucję obyczajowości afrykańskiej w czasie plag, między innymi zwyczajów funeralnych i praktyk religijnych. Przybliżono wybrane mechanizmy oswojenia plag: konstruowania figury kozła ofiarnego, a także współczesne formy tańca śmierci. Kontekstem analizy są wybrane zjawiska polityczne i ekonomiczne, kwestie wiary, ścierania się tradycji i nowoczesności oraz – jak to określił niemiecki fenomenolog Dietrich von Hildebrand – metafizyki wspólnoty.

EN

The aim of the article is to present the psychosocial and cultural responses of Africans to the Ebola epidemic in 2014–2016 and the coronavirus pandemic, which was announced in 2020 and has lasted until today, as well as to show the collision – at the level of practices, senses, and images – of religiosity with the scientifically motivated fight against these epidemic threats. The first part of the article reconstructs the “sociology of knowledge” about viruses in African societies. The importance of conspiracy theories about the sources of disease, the indolence of governments in making citizens aware of the scale of threats, and the role of expert systems in shaping the perception of infectious diseases, are shown. Then, the African perception of Western medicine, including vaccination programmes, is discussed. The second part of the article presents the evolution of African customs during plagues, including funeral customs and religious practices. Selected mechanisms of domestication of plagues are discussed: the construction of the figure of a scapegoat, and contemporary forms of the dance of death. Selected political and economic phenomena, questions of faith, the clash of tradition and modernity, and – as the German phenomenologist Dietrich von Hildebrand wrote – the metaphysics of the community, form the context of the analysis.

19

Izotiazolinony jako przyczyna epidemii alergii kontaktowej XX i XXI wieku

63%

Chomiczewska-Skóra D., Kręcisz B., Kieć-Świerczyńska M.

Medycyna Pracy

|

2014

|

vol. 65

|

issue 4

543-554

EN

Chloromethylisothiazolinone (MCI) and methylisothiazolinone (MI) have been widely used as preservatives in cosmetics, household products and industrial products since the late 1970s. First cases of contact allergy to the MCI/MI combination were noted in 1980–1982 in Sweden. Then, a significant increase in the frequency of sensitization to these compounds was observed in many European centers. The increase has been stopped by the introduction of legislation on their maximum concentrations in consumer and industrial products in Europe and in some non-European countries. But approval of the use of MI alone without limits in industrial products (from 2000) and at a maximum concentration of 100 ppm in cosmetics (from 2005) resulted in an unprecedented increase in the number of individuals sensitized to this compound. Allergic contact dermatitis due to MI occurs in both adults and children. It is often manifested by severe symptoms, which may be also induced by airborne exposure. The most important sources of sensitization include cosmetic products and paints. To counteract the increasing problem of contact allergy epidemic to MI, the recommendations have been developed, suggesting the ban on the use of MI in “leave-on” cosmetics and maximum concentration of 15 ppm in “rinse-off” products. These recommendations are likely to be implemented in 2014. Med Pr 2014;65(4):543–554

PL

Chlorometyloizotiazolinon (chloromethylisothiazolinone – MCI) i metyloizotiazolinon (methylisothiazolinone – MI) od końca lat 70. XX w. do 2014 r. stanowiły konserwanty powszechnie stosowane w kosmetykach, artykułach chemii gospodarczej i produktach przemysłowych. Pierwsze przypadki alergii kontaktowej na mieszaninę MCI/MI odnotowano w latach 1980–1982 w Szwecji, a następnie w wielu ośrodkach europejskich obserwowano istotny wzrost częstości uczuleń na te związki. Został on zahamowany dzięki wprowadzeniu w Europie i niektórych krajach pozaeuropejskich regulacji prawnych dotyczących dopuszczalnego stężenia MCI i MI w produktach konsumenckich i przemysłowych. Zezwolenie od 2000 r. na stosowanie bez limitu samego MI w produktach przemysłowych i od 2005 w kosmetykach w stężeniu do 100 ppm spowodowało w ostatnich latach znaczący wzrost liczby uczulonych na ten związek. Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry związane z MI występuje zarówno u dorosłych, jak i dzieci, charakteryzuje się często ciężkim przebiegiem, a do wywołania objawów nierzadko dochodzi na drodze powietrznopochodnej. Do najistotniejszych źródeł uczulenia na MI należą kosmetyki i farby. W odpowiedzi na narastający problem epidemii alergii kontaktowej na izotiazolinony opracowano rekomendacje sugerujące zakaz stosowania MI w kosmetykach typu „leave-on” oraz uznanie za dopuszczalne stężenia 15 ppm w produktach kosmetycznych „rinse-off”. Zalecenia te prawdopodobnie zostaną wprowadzone w życie w 2014 r. Med. Pr. 2014;65(4):543–554

20

The social perception of epidemics in the Middle Ages on the example of the Chronicles of Jan Długosz

63%

Bogacka K.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 2

50-62

EN

The author analyzes the descriptions of epidemics in the Chronicles of Jan Długosz in order to gain insight into their perception in society at the time and the importance attributed to them. The annals show that common sense and intuitive knowledge prevented the spread of infections more effectively than medicine cured them. The epidemics were thought to be the result of God’s judgments; astrological explanations or political and social explanations were also attached. In line with the pro-state message of the chronicles, they were seen as one of the challenges Poland faced during the first five hundred years of its existence. The plague metaphor reveals the value system of medieval society.

PL

Autorka analizuje opisy epidemii w Kronikach Jana Długosza w celu poznania ich ówczesnego postrzegania w społeczeństwie i przypisywanego im znaczenia. Z kronik wynika, iż zdroworozsądkowa i intuicyjna wiedza skuteczniej zapobiegały rozprzestrzenianiu się infekcji, niż leczyła je medycyna. Epidemie uważano za wynik wyroków Bożych; dołączano także wyjaśnienia astrologiczne i wyjaśnienia polityczno-społeczne. Zgodnie z propaństwowym przesłaniem Kronik, postrzegano je jako jedno z wyzwań, przed jakimi stawała Polska przez pierwszych pięćset lat swojego istnienia. Metaforyka zarazy ujawnia system wartości średniowiecznego społeczeństwa.

Refine search results

Działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w związku z epidemią wirusa SARS-CoV-2 oraz COVID-19

Szwedzki kontekst podejścia do pandemii COVID-19 i problemy służb socjalnych

Realizacja normy programowej w ynikającej z art. 68 ust. 4 Konstytucji R P w stanie epidemii COV ID-19 (uwagi ogólne)

Historia dobrze opowiedziana... czy covid-19 nauczy nas słuchać miasta?

Bezpieczeństwo energetyczne państwa w obliczu pandemii COVID-19 na przykładzie Republiki Finlandii

Realizacja zasady jawności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi w okresie epidemii wirusa SARS-CoV-2

Znaczenie terminu „epidemia” w starożytnej literaturze grecko-rzymskiej (Próba analizy na wybranych przykładach)

Act on Prevention and Control of Infections and Infect-ious Diseases in People and Covid Disease-19

Analiza porównawcza informacji o początku epidemii koronawirusa przedstawianych w największych portalach informacyjnych w Polsce

Implikacje pandemii koronawirusa dla polityki wewnętrznej Unii Europejskiej

Koszty leczenia pacjentów w okresie epidemii na początku XX wieku na przykładzie Szpitala dla chorych zakaźnych w Częstochowie

Restrictions in Freedom of Business Activity and Worker Rights. Comparative Analysis of Provisions in Force During the 1st Wave of COVID-19 Pandemic and Constitutional Regulations on the State of Emergency

Wolność słowa realizowana w ramach wolności religii w Kościele Katolickim w Polsce a prawne ograniczenia dotyczące epidemii SARS-CoV-2

Uwarunkowania i przebieg epidemii cholery w guberni mohylewskiej w 1848 roku

Zwalczanie chorób zakaźnych w stanie epidemii oraz w stanie klęski żywiołowej a realizacja wolności sumienia i religii w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku i ustawodawstwa

Epidemie, zarazy i ich patroni. Początki kultu Świętego Rocha w Europie

Pandemia grypy hiszpanki (1918–1919) w świetle polskiej prasy

Plagi w Afryce. Analiza psychospołecznych i kulturowych reakcji Afrykanów na epidemie eboli i pandemię koronawirusa

Izotiazolinony jako przyczyna epidemii alergii kontaktowej XX i XXI wieku

The social perception of epidemics in the Middle Ages on the example of the Chronicles of Jan Długosz