Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 83

first rewind previous Page / 5 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  etnografia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 5 next fast forward last
EN
In the State Archives in Lublin, there is an extensive fonds of Lublin Province Government which is a valuable source for research into the history of Lublin region – including the history of architecture and construction. In the fonds, there is a very limited group of files regarding rural architecture, particularly including construction plans. The files include a very interesting group of documents of 1907 which contain model examples of farms and rural buildings, drawn for ten poviats of Lublin Province (Biłgoraj, Chełm, Hrubieszów, Janów, Krasnystaw, Lubartów, Lublin, Nowy Aleksandrów (now Puławy Poviat), Tomaszów and Zamość). The drawings were made upon the request of Technical and Construction Committee of the Ministry of the Interior addressed to all provincial governments and, then, particular Poviat engineers and architects. It was explained in the official correspondence that the intention of the legislator was to take a closer look at local construction traditions in order to consider them in new construction regulations. Rural buildings of each Poviat were illustrated with one, the most representative example of a farm. The illustrative material was selected on the basis of uniform principles and supplemented with comments on materials applied and construction techniques, with a focus on the construction of heating devices. According to the principle adopted, the drawings had to accurately reflect the reality and present all violations of the provisions of the Construction Act - however, the information (as it was stressed) was not collected for the purposes of technical and police supervision, but it was intended for the use as object construction and ethnographic materials. The archival material presented shall be regarded as valuable documents of the era and important source for research into rural buildings of Lublin region.
PL
W artykule podjęto próbę wywiedzenia źródeł turystyki kulturowej z dziewiętnastowiecznych praktyk etnograficznych, wskazując na wspólne obu dziedzinom zainteresowanie kulturą i tradycją, przejawiające się w eksploracji przestrzenno-kulturowej. Potwierdzając stanowisko A. Stasiaka o niemożności rozdziału turystyki od kultury ze względu na ich dialogiczny charakter, opisano pogranicze polsko-ukraińskie na podstawie zbioru etnograficznego Oskara Kolberga pt. Wołyń. Obrzędy, melodye, pieśni. W odniesieniu do badań prowadzonych przez zbieracza pamiątek ludu zaproponowano zastosowanie pojęcia wiejskiej turystyki kulturowej w definicji T. Jędrysiaka. W toku przeprowadzonej argumentacji wskazano na znaczenie praktyki etnograficznej Kolberga dla współtworzenia kultury narodowej oraz zainicjowania badań antropologicznych, co stanowi istotny przyczynek dla badaczy, a współcześnie także turystów zwiedzających Wołyń. Na zakończenie wysunięto wnioski dotyczące przemian społecznych, politycznych, gospodarczych i świadomościowych na wsi w XIX w. oraz polityki ZSRR w XX w., które wskazują, iż związek etnografii z turystyką kulturową ma dziś szczególne znaczenie w procesie odzyskiwania pamięci dla przestrzeni dotychczas marginalizowanych w polu turystycznym.
|
|
vol. 73
|
issue 3 (326)
128-133
PL
Artykuł na wybranych przykładach szeroko rozumianych badań terenowych (z etnologii, historii, historii mówionej, socjologii) analizuje taktyki podejmowane przez informatorów, którzy w relacji z badaczem stoją na słabszej pozycji, gdy idzie o kapitał kulturowy, narzędzia komunikowania się oraz interpretacji. Słabość staje się w takich sytuacjach postawą wykorzystywaną do zerwania kontaktu, maksymalnego ograniczenia treści przekazywanych badaczowi lub do ukrycia wybranych wątków i tematów. Wyróżniając i omawiając taktyki: milczenia, zdawkowości i unikania, zwodzenia i kłamstwa, odciągania uwagi oraz „przebiegłej układności” zwracam uwagę także na sytuację wykorzystania badań przez informatora do upublicznienia i upodmiotowienia swojego głosu. Wreszcie wskazuję, że sposób podejścia do słabości Innego mimowolnie ujawnia także własne słabości badacza.
EN
Upon the basis of selected examples of widely comprehended field studies (from the domains of ethnology, history, oral history, and sociology) the article analyses tactics applied by informants who in relations with the researcher hold a weaker position as regards cultural capital, communication tools, and interpretation. In such situations weakness becomes a stand used for severing contact, a maximum limitation of contents relayed to the researcher, or the concealment of selected motifs and themes. By distinguishing and discussing assorted tactics: silence, desultoriness and evasion, deceit and lies, the process of drawing attention away and “cunning complaisance” the author of this article pointed to a situation in which research is used by the informant for the sake of rendering his opinion public and empowering it. Finally, he indicated that the manner of approaching the weakness of the Other unintentionally reveals also the weakness of the researcher.
EN
This work is the prolegomenon to my doctoral dissertation. It is not a part of it, the only contribution presenting strategies, which I used during my work on texts. My future work is about Portuguese anthropology. It is a presentation of discipline development by illustrating selected anthropological books and their detailed interpretation. This article depicts the research techniques and methods which I used to interpret scientific texts and the general outline of the history of anthropology in Portugal. It shows the way in which the young anthropologist, from a country differing culturally and historically, will analyze the work of Portuguese intellectuals. It presents the way how Polish anthropologist was writing about the anthropology in Portugal and it shows a comprehensive set of methods that I used as the schemes to interpret the selected texts.
PL
Prezentowana praca ma charakter prolegomeny do rozprawy doktorskiej. Nie stanowi jej części, jest jedynie przyczynkiem ukazującym strategie przeprowadzonej pracy badawczej nad tekstami. Pisana przeze mnie dysertacja naukowa dotyczy antropologii portugalskiej. Stanowi prezentację dróg rozwoju dyscypliny, poprzez zobrazowanie wybranych przeze mnie okresów historycznych, prac antropologicznych oraz ich szczegółową interpretację. Poniższa praca zawiera metody i techniki badań wykorzystywane do interpretowania tekstów naukowych. Ukazuje ona sposób, w jaki młody antropolog z odmiennego kulturowo i historycznie kraju, będzie analizował dzieła portugalskich intelektualistów. Prezentuje zestaw metod, które wykorzystywałam jako schematy interpretacji wyselekcjonowanych dzieł.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 3
25-48
EN
Can old buildings faithfully transmit social meaning? Conservation studies have taught us for decades that buildings are valuable for their historical substance and symbolic value gradually acquired with time. Drawing on an Actor-Network-Theory-inspired perspective to tackle buildings, this article questions the philosophy of preservation studies and their definitions of building and agency. Following the process of renovation of the 17th century Alte Aula in Vienna, I explore its dynamics and unpredictable drifts. Renovating is not about transforming a passive and subservient object; it rather offers an experimental situation in which one can witness the building recalcitrance, i.e., its capacity to manifest itself as disobedient as possible to the protocol of renovation, to resist the attempts of control and to ‘surprise’ its makers. A building is, I argue here, a complex mediator that skilfully redistributes the agency among human and nonhuman participants in renovation, provokes contextual mutations and transforms social meanings.
PL
Zarówno konserwatorzy, jak i modernizatorzy chcieliby przemawiać w imieniu dawnych budowli podczas dyskusji nad ich konserwacją oraz renowacją. Jednak w wielu przypadkach ignorują oni sprawczość budynków, nie uwzględniając różnorodności innych bytów wprawionych w ruch na scenie renowacji i konserwacji. Podliczając aktorów ludzkich i pozaludzkich uczestniczących w renowacji Alte Aula w Wiedniu, zajęłam się dynamiką tego procesu. Analizowałam bogactwo repertuaru działań budynku: jego uległość, posłuszeństwo, sprzeciw oraz opór.
7
Content available remote

Etnografia/animacja/sztuka. Obrona metodologiczna

70%
PL
W tekście staram się odpowiedzieć na pytanie, jak wprowadzać elementy działania za pomocą sztuki w środowiskach wiejskich, często peryferyjnych, nie budując jednocześnie pozycji wyższości i dominacji. Przedstawiam projekt animacyjny Prolog. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego z roku 2011, a następnie jego rozwinięcie Etnografia/Animacja/Sztuka z 2012 roku, który od kilku lat prowadzimy wraz z całym zespołem animatorów, artystów i etnografów w wioskach w okolicach Szydłowca, w miejscach dotkniętych na dużą skalę nieopłacalnością drobnego rolnictwa i lokalnym, niekończącym się bezrobociem. Pokazuję, jak badania etnograficzne stopniowo ugruntowują i ubogacają animację oraz jak animacja kultury tworzy jednocześnie sytuacje badawcze, w których rzeczywistość etnograficzna staje się „gęsta”, staje się aktualnym widowiskiem i dynamicznym działaniem kulturowym. Staram się pokazać, jak etnografia w połączeniu z działaniami animacyjnymi stwarza warunki, by ujawniło się to, co bardzo istotne w życiu tych społeczności – niejawny wymiar ich twórczego działania i ich oddolną, spontaniczną samoorganizację. Buduję w ten sposób metodologiczną perspektywę działania w kulturze, której celem jest nie tyle wywołanie „mechanicznych” efektów i zmiany społecznej, ile stworzenie wspólnego, kulturotwórczego wydarzenia o nieprzewidywalnych i emergentnych rezultatach.
EN
The purpose of my text is to answer the question: how to introduce elements of the art to rural areas, without establishing at the same time relations of superiority and domination. To this, I reconstruct project Prologue. Unrecognized dimensions of cultural development from 2011, and then its extension, Ethnography/Animation/Art, from 2012. Both projects were led by a team of animators, artists, and ethnographers in the villages in the vicinity of Szydlowiec, in areas of unprofitable, small-scale agriculture, affected by local, permanent unemployment. Ethnographic research gradually enrich and ground animation, while animation brings about quasi-experimental research situations, in which ethnographic reality becomes “thick” and dynamic. I try to show how ethnography combined with animation reveals what is the most important in the life of the community – an implicit dimension of creative work, bottom-up, spontaneous self-organization. It is in this way that a new methodological perspective on action comes about. Its aim is not so much to induce “mechanical” social change as to construct common, creative event with unpredictable and emergent effects.
PL
W artykule omawiamy metodologię badań etnograficznych Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej, uczonej należącej do grona najwybitniejszych polskich i środkowoeuropejskich przedstawicieli powojennej etnografii. Opisujemy badania, jakie prowadziła Kopczyńska-Jaworska na wsi i w mieście, przedstawiamy paradygmat teoretyczny i metodyczny, w ramach którego uprawiała etnografię. Charakteryzujemy również tzw. łódzką szkołę etnograficzną, której była reprezentantką.
PL
Wychodząc od stwierdzenia Jamesa Clifforda, że etnografia jest wytworem doświadczenia podróżniczego oraz odwołując się do koncepcji Michaela Taussiga, który w swoich badaniach plemion Ameryki Południowej uwzględnił dzieje podboju kolonialnego, wpływ działalności misjonarzy oraz rolę zapożyczeń kulturowych, Loska proponuje analizę kolumbijskiego filmu W objęciach węża (El abrazo de la serpiente, 2015, reż. Ciro Guerra) w perspektywie postkolonialnej. Film ten odczytuje jako próbę krytycznego spojrzenia na mit Amazonii, czyli europejską fantazję stworzoną przez odkrywców i podróżników poszukujących Raju Utraconego, ale również jako opowieść o wydziedziczeniu z tradycji, utracie pamięci przez ludność rdzenną, refleksję nad skutkami przemocy kolonialnej oraz hybrydyzacji (rozumianej jako przestrzeń ścierania się wpływów i mieszania się języków).
EN
Starting from James Clifford's statement that ethnography is a product of travel experience and referring to the concept of Michael Taussig, who in his studies of South American tribes took into account the history of colonial conquest, the impact of missionary activities and the role of cultural borrowings, Loska proposes an analysis of the Colombian film Snake's Grasp (El abrazo de la serpiente, 2015, directed by Ciro Guerra) in a post-colonial perspective. The author interprets this film as an attempt to critically consider the Amazon myth, that is the European fantasy created by explorers and travellers seeking Paradise Lost, but also as a story of disinheritance from tradition, loss of memory by indigenous people, reflection on the effects of colonial violence and hybridization (understood as a space where influences clash and languages mix).
PL
Artykuł przedstawia różne sposoby interpretowania faktów gwarowych i odpowiadających im faktów kulturowych. Interpretacja ta jest dokonywana zarówno przez użytkowników gwary, jak i przez fachowych dialektologów na różnych etapach ich pracy. Okazuje się, że różni dialektolodzy w rozmaity sposób interpretują identyczne fakty gwarowe. Autorzy wielkich zbiorowych dzieł starają się te rozbieżności ocenić w sposób obiektywny. Bardzo ważna jest prawidłowa interpretacja faktów kulturowych i odpowiadających im faktów językowych (gwarowych). Dla uniknięcia błędów wskazana jest współpraca dialektologów i historyków kultury (etnografów).
EN
The article presents various ways in which dialectal facts and the corresponding cultural facts are interpreted. The interpretation is made by dialect-speakers as well as by professional dialectologists at various stages of their work. It appears that various dialectologists interpret identical dialectal facts in a variety of ways. The authors of extensive collective works (e.g. Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish Dialects]) keep trying to evaluate these divergences in the objective way. The correct interpretation of cultural facts and the corresponding linguistic (dialectal) facts is of great importance. To avoid mistakes, a cooperation between dialectologists and historians of culture (ethnographers) is highly recommended.
11
Publication available in full text mode
Content available

Etnolingwistyka daleka i bliska

61%
EN
Lublin ethnolinguistics, its value and possibilities of promotion in a broader international context, must be seen against the backdrop of comparable approaches (not necessarily functioning under the same name) proposed in Western linguistics or drawing inspiration from Western scholarship. The latter is represented in the present volume by articles authored by Gary B. Palmer, Bert Peeters, Irena Vanková, and Przemysław Łozowski and Anna Włodarczyk-Stachurska, all being discussed in this introductory survey.Next, ideas are proposed for future action aimed at popularizing Lublin ethnolinguistics in the West, as well as establishing networks of collaborators from Western countries.
PL
Autor stwierdza, że sytuację lubelskiej etnolingwistyki, jej wartość i możliwość zaistnienia w szerszym kontekście międzynarodowym, należy postrzegać na tle zbliżonych koncepcji językoznawczych (niekoniecznie funkcjonujących pod tą samą nazwą) wypracowanych w świecie zachodnim lub czerpiących z zachodnich tradycji lingwistycznych. Reprezentują je publikowane w niniejszym tomie „Etnolingwistyki” (27) artykuły autorstwa Gary’ego Palmera, Berta Peetersa, Ireny Vankovej oraz Przemysława Łozowskiego i AnnyWłodarczyk-Stachurskiej, które autor omawia. Postuluje podjęcie działań mających na celu promocję myśli lubelskiej na Zachodzie oraz pozyskanie do współpracy badaczy stamtąd.
PL
W artykule podjęto próbę analizy fenomenu uniwersalności w twórczości Iwana Franki w zakresie folklorystyki. Przeanalizowano także główne kierunki badań Iwana Franki w dziedzinie etnografii. Został również scharakteryzowany uniwersalny charakter jego dzieła w badaniach w obrębie krytyki literackiej. Ważne miejsce w dorobku twórczym I. Franki zajmują także badania ukraińskiej idei narodowej.
EN
The article analyzes the universal phenomenon of Ivan Franko's creative heritage through the analysis of his works in folklore studies. Main directions of his scientific research in ethnography are also given considerable attention. Examples of criticism in different areas of literature are presented in order to characterise another side of the universal character of his creative heritage. Ivan Franko's creative heritage played an important role in the developmen of the concept of Ukrainian nation.
PL
Na przykładzie anorexia nervosa artykuł ten krytycznie odnosi się do zjawiska medykalizacji. Artykuł proponuje przyjęcie perspektywy etnograficznej i autoetnograficznej w rozumieniu i badaniu tego złożonego zaburzenia. Opisuje medykalizację i jej wpływ na pacjentów. Praca oparta jest na analizie literatury oraz badaniach etnograficznych (przeprowadzonych przez Igę Kowalską) z młodymi kobietami, które doświadczyły anoreksji i jej leczenia w Polsce. Opisuje historyczne, społeczne i kulturowe konteksty zjawiska anoreksji. Stawiamy tezę, że między naukami społecznymi, a medycyną potrzebny jest dialog, gdyż anoreksji nie da się wyjaśnić wyłącznie terminami medycznymi. Mogłoby to pomóc lepiej zrozumieć anoreksję, a co za tym idzie wdrożyć nowe rozwiązania do systemu jej leczenia.
Muzyka
|
2022
|
vol. 67
|
issue 2
166-170
EN
Book Review of: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, eds. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
PL
Recenzja książki: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, red. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
PL
W eseju recenzyjnym omawiam książki Harry’ego Collinsa i współautorów, które składają się na tak zwaną trylogię doświadczenia. Książki stanowią próbę teoretycznego uporządkowania wniosków z badań etnograficznych prowadzonych w ramach studiów nad nauką i techniką. Esej zestawia koncepcje Collinsa z propozycjami teoretycznymi Bruno Latoura i wskazuje potencjał ich zastosowań w obrębie badań jakościowych, szczególnie w ramach problematyki biegłości, doświadczenia i wiedzy ukrytej.
EN
The review essay discusses books of Harry Collins and co-authors (“trilogy of expertise”). The discussed works are attempts to sort out theoretical outcomes from the ethnographic studies done within Science and Technology Studies. The review essay collates these books with theoretical proposals of Bruno Latour, and pinpoints the potential of application these have within general qualitative research, especially in studies of craftsmanship, expertise, and tacit knowledge.
PL
Elektroniczna muzyka wschodnioafrykańska jest dynamicznym zjawiskiem kształtującym się w przepływach nowoczesnych technologii, estetyk, znaczeń i praktyk. Przepływy te łączą lokalne grupy muzyków – w tym przypadku z Malawi i Tanzanii - z wirtualnymi przestrzeniami, wyobrażoną przeszłością czy boskością. Artykuł proponuje przy tym odwrócenie figury perspektywy na rzecz koncepcji głosów w większym stopniu oddającej dynamiczny charakter społecznego krążenia dźwięku. Przykładem takiej cyrkulacji jest zapośredniczona przez nagrania z rhumbą, salsą i calypso relacja z afro-amerykańskimi i afro-latynoskimi diasporami, czy późniejszy sukces medialny hip-hopu. Na przykładzie remiksowania i nagłaśniania, czyli praktyk związanych ze współczesnym wykonywaniem i odbiorem muzyki, dyskutowana jest relacja pomiędzy globalnymi przepływami a lokalnym wytwarzaniem i praktykowaniem tożsamości społecznych poprzez dźwięk.
EN
The purpose of this article is to present the history of the former village of Wolica, located at the Warsaw Escarpment. Wolica was firstly mentioned in 15th century. The village was the property of many noble families like the Potocki, the Branicki and even to King Jan III Sobieski. For over 500 years Wolica did not stand out at all. Surprisingly, it began to make its mark in the 20th century, when it was incorporated to the capital. Despite the progressing urbanisation of Warsaw, it retained its rural character. The author, an ethnology student, focuses on the spatial changes in Wolica. To prove her point, she cites some of interviews with the locals, which were conducted during her field research in Wolica, that continues.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie historii dawnej wsi Wolica, leżącej na skarpie warszawskiej. Pierwsze zapiski o wsi pochodzą już z XV w. Wioska należała do wielu rodów magnackich – Potockich, Branickich, a nawet do króla Jana III Sobieskiego. Przez ponad pół tysiąca lat niczym się nie wyróżniała. Interesujące jest to, że zaczęła wyróżniać się dopiero w XX w., kiedy znalazła się w granicach Warszawy. Długo nie poddawała się postępującej urbanizacji stolicy. Autorka, studentka etnologii, skupia się na przemianach przestrzeni Wolicy. By udowodnić swoją tezę, cytuje fragmenty wywiadów z mieszkańcami okolicy. Wywiady zostały zarejestrowane na terenie Wolicy podczas badań etnograficznych, które autorka nadal prowadzi.
PL
Artykuł adaptuje metodologie z wybranych obszarów jakościowej socjologii cyfrowej na potrzeby problemów badawczych specyficznych dla socjologii e-sportu. Proponowane koncepcje są oparte na krytycznym przeglądzie istniejących teorii oraz przypadkach z własnej etnografii e-sportu hakerskiego. Zaplecze teoretyczne stanowią różne koncepcje socjologii cyfrowej: etnografii wirtualnej, netnografii i etnografii cyfrowej. Przegląd uzupełniają perspektywy ze studiów nad nauką oraz badań mediów i komunikacji. Z koncepcji wirtualnej etnografii zaczerpnięto perspektywę poznawczą, przy jednoczesnym wyborze innych podejść do wirtualności, roli miejsca i teorii infrastruktury. Z koncepcji netnografii czerpie wskazania co do gatunków netnografii, przy zaproponowaniu bardziej praktycznych podejść do autoetnografii. Z etnografii cyfrowej artykuł bierze ramy badawcze i pokazuje konteksty ich użycia w przypadkach e-sportu. Ostatnia część artykułu koncentruje się na poradach praktycznych, zaczerpniętych z analizy innych koncepcji i praktyki własnej.
EN
This article adopts methodology from digital qualitative studies in order to discuss issues specific to e-sport research in the sociology of sport. The applied concepts are built on a critical discussion of the existing theories and cases from the author’s fieldwork on e-sports among hackers. The employed theories and methods are taken from virtual ethnography, netnography, and digital ethnography. These approaches are discussed critically, especially regarding their relations with Science and Technology Studies and Communication and Media Studies. The paper advocates acknowledging the cognitive approach from virtual ethnography, while dropping the approach to virtuality in favor of other theories of spatiality, with the theory of infrastructure as the backbone. It discusses the usability of Kozinets’ netnographical genres and their potential differences, but proposes a more practical solution to autonetnography. Finally, it shows how different frameworks in digital ethnography can be used in the context of e-sport research. The last part of the article is devoted to some practical advice based on discussions and practice.
EN
This article introduces the subject of the thematic issue: The Ethnography of Sport and E-Sport: Methodological Experiences from the Fieldwork. The Editor points to the most crucial threads in the contemporary literature on the subject. He underlines the relevance of the authors and articles collected in this issue. Also indicated are gaps in the academic literature regarding the methodology of ethnographic research into broadly understood sport. The issue is a modest attempt to fulfill these gaps. The Editor also briefly recounts the contents of the articles, both from the thematic section and from the varia section.
PL
Artykuł wprowadza w problematykę numeru, koncentrując się szczególnie na sekcji tematycznej: Etnografia sportu i e-sportu. Metodologiczne doświadczenia z badań terenowych. Redaktor zwraca uwagę na główne wątki rozważane we współczesnej literaturze przedmiotu, podkreślając relewantny dobór autorek/autorów i artykułów zgromadzonych we wspomnianej sekcji. Wskazane są także luki w literaturze naukowej dotyczące metodologii etnograficznych badań szeroko rozumianego sportu. Sekcja jest skromną próbą ich wypełnienia. Następnie redaktor wprowadza krótko w problematykę każdego z artykułów zawartych w tomie, zarówno z sekcji tematycznej, jak i sekcji varia.
first rewind previous Page / 5 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.