Search results

1

Etyka i ryzyko w „nieterapeutycznych” badaniach biomedycznych

100%

Różyńska J.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

2

Etyka i ryzyko w „nieterapeutycznych” badaniach biomedycznych

86%

Różyńska J.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

3

Biopraca – nowa twarz wyzysku?

86%

Kaczmarek E.

Przegląd Humanistyczny

|

2015

|

vol. 59(1 (448))

55-62

PL

The aim of this article is to examine the concept of biowork on the example of paid participation in the first phase of clinical trials. In the article I seek answers to two main questions – whether being a drugs tester should be considered as a profession; and what makes contemporary forms of biowork so controversial. Taking into account a dynamic development of biotechnology one may risk a hypothesis that new forms of biowork will appear more frequently, thus the need to answer above questions seems even more burning. The problem of biowork cannot be solved using purely technical means, without reflection on the meaning of human work, the definition of freedom or even the role of the state.

4

Normy uprawiania nauki w badaniach historycznych

72%

Białecki D.

Studia Pelplińskie

|

2021

|

vol. 55

27-35

EN

The proposed norms of ethical research analysis largely concern the level of perception in the way historical narration is constructed. This problem may also arise in the field of historical research conducted within in the civilisational context of wars which transforms reality and leave their mark by eroding the previous order of geopolitical system and creating a new one. The inclusion of ethical issues of the theory of war as the main factor of civilisation to the guidelines of broadly understood historiography allows us to outline the background for the analysis of the concept of ethics in the scientific research. The author of this paper presents a set of historically relevant norms related to historical research taking into account practical challenges posed by methodological, didactic and terminological conditions in relation to historical phenomena. This allows for an in-depth look at the challenges a historian faces when working on the hermeneutics of a source.

PL

Postulowane normy etycznej analizy badawczej dotyczą w znacznej mierze poziomu percepcji w sposobie budowania narracji historycznej. Z problemem tym przychodzi zetknąć się również na polu badań historycznych prowadzonych w obrębie aspektu cywilizacyjnego kontekstu wojen, który przeobraża rzeczywistość, odciskając na niej swoje piętno, zarówno erodujące ład systemu geopolitycznego, jak i krystalizujące nadejście nowego. Odniesienie zagadnień etycznych teorii wojny, jako głównego czynnika cywilizacyjnego, do wytycznych historiografii i uwarunkowań na nią składających się pozwala nakreślić tło dla analizy pojęcia etyki w badaniach naukowych. Autor przedstawia zbiór istotnych z punktu widzenia rzemiosła historycznego norm uprawiania nauki w praktyce wyzwań, jakich nastręczają mu uwarunkowania metodologiczne, dydaktyczne i terminologiczne w zestawieniu z badanym zjawiskiem dziejowym. Pozwoliło to na dogłębne przyjrzenie się wyzwaniom, przed jakimi staje historyk w toku pracy nad hermeneutyką źródła.

5

Dyskusja wokół koncepcji świadomej zgody w kontekście badań naukowych z użyciem ludzkiego materiału biologicznego

58%

Pawlikowski J.

Diametros

|

2015

|

issue Diametros 44

89-109

EN

The development of research based on human biological material has contributed to a lively debate on the concept of informed consent in these studies, particularly its scope, form and length of validity. The biggest disputes and doubts concern the range of consent for research that will be conducted in the future, whose aim and place are unknown at the time of the sample collection, as are the future researchers and the ability to use the previously collected materials again. This situation raises the question of a just and prudent balance between the rights of participants in the research and the rights of researchers. New forms of consent have been proposed, which sometimes substantially diverge from the classical model (e.g. blanket consent or broad consent and its various kinds) in aiming towards responsible balancing between the necessity to protect the donors’ interests and the possibility of conducting research in medicine. These new concepts also find their application in legislative acts adopted internationally and in some European countries in the recent years.

PL

Rozwój badań naukowych opartych na wykorzystaniu ludzkiego materiału biologicznego przyczynił się do poważnej dyskusji wokół koncepcji świadomej zgody w tych badaniach, szczególnie jej zakresu, formy i długości obowiązywania. Największe spory i wątpliwości budzi zakres zgody na badania naukowe, które będą prowadzone w przyszłości, a konkretny cel badań, miejsce i badacze są nieznani w chwili pobrania materiału, a także możliwość ponownego wykorzystania wcześniej zgromadzonego materiału. Taka sytuacja rodzi pytanie o sprawiedliwe oraz roztropne zrównoważenie godności i praw uczestników badań, a także obowiązków i praw badaczy. Proponuje się nowe formy zgody, niekiedy odbiegające znacznie od jej klasycznego modelu (np. zgoda blankietowa, zgoda rozszerzona i jej odmiany), mające na celu odpowiedzialne zrównoważenie konieczności ochrony interesów dawców oraz możliwości prowadzenia badań naukowych w medycynie. Znajdują one również zastosowanie w aktach legislacyjnych przyjętych w ostatnich latach na forum międzynarodowym i w niektórych krajach europejskich.

6

Akademicka nauka przemysłowa i jej normy PRICE

58%

Lekka-Kowalik A.

Filozofia i Nauka

|

2021

|

vol. 9

29-48

EN

Twenty five years ago John Ziman formulated the thesis that academic science and industrial science merge into one system of post-academic and at the same time post-industrial science, in which the Mertonian norms of academic science expressed by the acronym CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) give way to the norms of industrial science expressed by the acronym PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). In this article, I defend the thesis that this system has evolved into a system of academic industrial science, the norms of which can be expressed with the acronym PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Thus, reforming academic science is also its re-norming in terms of both ethics and the organization of research. The ethics of scientific research is transformed into the ethics of knowledge production. Scientific institutions are seen as producers of knowledge which is an “epistemic commodity.” A particular of knowledge is needed when it satisfies the needs of “consumers.” Scientists are then „elements” of the knowledge production process, and the process itself is subject to market calculations. This does not undermine the epistemic value of a given research project and its results, but it leads to controversial consequences, including fragmentation and aspectualization of knowledge, linking research directions with the interests of social powers, and ignoring transformative criticism. As a result, sometimes what was treated in the Mertonian science as a threat or an offense against the ethos of science turns out to be the rational behavior of an entrepreneur operating on the market of epistemic goods and services. Academic industrial science is also unable to fulfil non-instrumental roles in society (shaping worldviews, supporting social rationality, providing independent experts) that academic science performed. Attempts to prevent these problems or threats will be doomed to failure in advance, because countermeasures are based on a different understanding of knowledge itself.

PL

Ćwierć wieku temu John Ziman sformułował tezę, iż nauka akademicka i nauka przemysłowa stapiają się w jeden system nauki postakademickiej i zarazem postprzemysłowej, w którym Mertonowskie normy nauki akademickiej wyrażone akronimem CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) ustępują miejsca normom nauki przemysłowej wyrażonym akronimem PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). W niniejszym artykule bronię tezy, iż ów system wyewoluował w system akademickiej nauki przemysłowej, której normy można wyrazić akronimem PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Reformowanie nauki akademickiej okazuje się wobec tego także jej re-normowaniem w zakresie i etyki, i organizacji badań. Źródłem owej transformacji jest utożsamienie wiedzy z towarem. Etyka badań naukowych przekształca się w etykę produkcji wiedzy, a instytucje naukowe to producenci wiedzy, która staje się „towarem epistemicznym”, gdy jest na tenże fragment zapotrzebowanie jako na coś, co zaspokaja potrzeby „konsumentów”. Naukowcy są zaś elementem procesu produkcji wiedzy, a sam ten proces podlega kalkulacjom rynkowym. Nie podważa to epistemicznej wartości danego projektu badawczego i jego wyników, ale prowadzi do kontrowersyjnych konsekwencji, m.in. do fragmentaryzacji i aspektualizacji wiedzy, związania kierunków badawczych z interesami podmiotów władzy i ignorowania krytyki transformatywnej. W rezultacie niekiedy to, co było w nauce Mertonowskiej traktowane jako zagrożenie czy wykroczenie przeciwko etosowi nauki okazuje się racjonalnym zachowaniem przedsiębiorcy funkcjonującego na rynku dóbr i usług epistemicznych. Akademicka nauka przemysłowa nie jest też w stanie pełnić w społeczeństwie ról poza-instrumentalnych (kształtowania światopoglądu, wspierania społecznej racjonalności, dostarczania niezależnych ekspertów), które pełniła nauka akademicka. Próby zapobiegania tym problemom czy zagrożeniom będą zaś z góry skazane na niepowodzenie, ponieważ środki zaradcze są oparte na innym rozumieniu wiedzy.

Refine search results

2 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

1 Diametros

1 Filozofia i Nauka

1 Przegląd Humanistyczny

1 Studia Pelplińskie

2 Różyńska J.

1 Białecki D.

1 Kaczmarek E.

1 Lekka-Kowalik A.

1 Pawlikowski J.

1 2022

1 2021

2 2016

2 2015

Etyka i ryzyko w „nieterapeutycznych” badaniach biomedycznych

Etyka i ryzyko w „nieterapeutycznych” badaniach biomedycznych

Biopraca – nowa twarz wyzysku?

Normy uprawiania nauki w badaniach historycznych

Dyskusja wokół koncepcji świadomej zgody w kontekście badań naukowych z użyciem ludzkiego materiału biologicznego

Akademicka nauka przemysłowa i jej normy PRICE