Search results

1

Etyka seksualna w ujęciu Józefa Bilczewskiego, metropolity lwowskiego (1900–1923)

100%

Grzybek G.

Galicja. Studia i materiały

|

2019

|

issue 5: "Filozofia w Galicji II"

205-218

EN

Józef Bilczewski as a professor of theology, the archbishop and metropolitan of Lviv represented the neo-modern trend in sexual ethics of his times. It can therefore be pointed out that his thought regarding sexual ethics is adaptive. It is based on moral theology for which the reception of Thomistic thought provided a theoretical tool. The task of believers, according to this concept, is to adapt to the indications of the appropriate authority. Belivers’ conscience should be shaped on the basis of objectified sexual ethics. Sexual ethics, on the other hand, is not intended to bring happiness into the dimension of earthly life, but to contribute to the organization of sexual relations, pursuing the basic goal of raising children. Personal happiness should be considered as a secondary problem in relation to the soteriological approach.

2

On Alexander Pruss’s One Body

75%

Griffiths P. J.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

87-105

PL

Artykuł koncentruje się na jednym kluczowym aspekcie książki Alexandra Prussa One Body: An Essay in Christian Sexual Ethics (Notre Dame: University of Notre Dame Press, 2013), a mianowicie stwierdzeniu, że w odniesieniu do osób ludzkich wiele – a być może większość – możliwych zbliżeń cielesnych winna być oceniana jako dozwolona lub nie na podstawie ich relacji do aktu, w którym mąż i żona stają się „jednym ciałem”. Takie rozumienie zbliżeń cielesnych wydaje się zbyt rygorystyczne, a nawet absurdalne, zwłaszcza jeśli poruszamy się na gruncie rozumu naturalnego i w oderwaniu od objawienia oraz doktryny chrześcijańskiej, co deklaruje w swojej książce Pruss.

EN

This essay considers one key aspect of Alexander Pruss’s One Body: An Essay in Christian Sexual Ethics (Notre Dame: University of Notre Dame Press, 2013), namely, his judgment that many, perhaps most, of the fleshly intimacies possible among human persons ought be evaluated and judged licit or illicit by their relation to the act whereby husband and wife become “one flesh.” This account of fleshly intimacies is too restrictive, indeed absurdly so, and particularly if considered according to natural lights alone and in abstraction from Christian revelation and doctrine, which is what Pruss claims to do in the book.

3

Perspectivas de ética sexual cristiana

75%

Vidal M.

Roczniki Teologii Moralnej

|

2009

|

vol. 1

25-40

PL

Artykuł ma na celu ukazanie chrześcijańskiej specyfiki w spojrzeniu na problematykę ludzkiej płciowości i etyki seksualnej. Autor podejmuje analizę znaczenia tego, co oznacza perspektywa chrześcijańska w odniesieniu do seksualnej sfery człowieka. Główną płaszczyzną naukowych rozważań pozostaje płaszczyzna aksjologiczna i normatywna. W końcowej części publikacji zostały zaprezentowane wyzwania dla dyskursu teologicznomoralnego w przyszłości.

4

Ireneusz Mroczkowski, Etos miłosierdzia a wierność małżeńska. Moralne dylematy osób żyjących w związkach niesakramentalnych w świetle adhortacji Amoris laetitia papieża Franciszka, Płock 2017, ss. 112.

63%

Pyszna J.

Collectanea Theologica

|

2020

|

vol. 90

|

issue 4

173-179

5

One Body but Many Kinds of Sex and Procreation: A Liberal Response

63%

Archard D.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

75-85

PL

W artykule dokonuję porównania liberalnego oraz konserwatywnego podejścia w kwestii moralności stosunków płciowych. Opowiadam się za podejściem liberalnym, uznającym szczególny charakter stosunków płciowych, jednocześnie zwracam uwagę na filozoficzno-teologiczną akceptację podejścia przeciwnego u Prussa. Krytykuję argumentacyjną strategię Prussa ze względu na jej trzy elementy: pojmowanie miłości chrześcijańskiej jako równoważnej dobroczynności, dopuszczenie jedynie moralnej oceny seksualności, zbyt pochopne przechodzenie od pewnych zdań faktualnych do innych, a następnie do wniosków o charakterze normatywnym. Jego stanowisko w kwestii moralnej niedopuszczalności niewerydycznej przyjemności opiera się na wieloznaczności pojęcia „rzeczywistej” przyjemności. W artykule bronię dopuszczalności zapłodnienia pozaustrojowego, formułując następujące trzy tezy: dawcy gamet mogą wywiązać się ze swoich obowiązków rodzicielskich; rozrodczość nie musi odbywać się wyłącznie w drodze stosunku płciowego; poddający się tego rodzaju leczeniu nie muszą traktować poczętego w ten sposób dziecka w sposób niewłaściwy, tj. czysto instrumentalnie. Na koniec zwracam uwagę na rozbieżność między poglądami Prussa a poglądami większości ludzi, w tym rosnącej liczby katolików.

EN

I contrast a liberal and a conservative approach to the morality of sex, endorsing the former with a concession as to the special nature of sex, and note Pruss’ philosophical and theological endorsement of the latter. I criticize his argumentative strategy in three regards: first, he defends Christian love as equivalent to benevolence; second, he allows for only a moral evaluation of sex; third, he moves too quickly from some factual claims to others, and thence to normative conclusions. His account of the moral impermissibility of non-veridical pleasures trades on ambiguities in ‘real’ pleasure. I respond to three arguments Pruss offers against IVF: gamete donors can discharge their parental obligations; reproduction need not only be by coitus; and those who use fertility treatment need not thereby do wrong in treating any resultant child as an ‘artefact’. I conclude with critical observations about the distance between Pruss’ views and those commonly held by most people, including increasing numbers of Catholics.

6

Etyka seksualna, małżeństwo i rodzina jako zniewolenie czy ostoja prawdziwej wolności? Analiza obrony małżeństwa i rodziny w pismach Gilberta Keitha Chestertona

63%

Laskowska E.

Analecta Cracoviensia

|

2021

|

vol. 53

57-71

EN

The cultural revolution proceeds through history bringing liberation to the oppressed man. After liberating him from the oppression of the social class, it proclaims liberation from cultural norms, sexual ethics, unbreakable marriage, the difficulties caused by having a family, and even the liberation of a person from his or her own specific gender. But is it really a liberation? According to Gilbert Keith Chesterton, who witnessed the beginnings of social changes that took place at the turn of the 19th and 20th centuries, the revolution in manners may lead to a more sophisticated form of bondage – the bondage of the mind. The article examines the defense of sexual ethics, marriage and family as presented by Chesterton in his writings, trying to answer the questions: can Chesterton’s voice be relevant and intriguing today; can it complement the present discussion with a new point of view. The article indicates that the writer changes the perspective. He points that it is not Catholic sexual ethics, the indissolubility of marriage and the family that enslave man. But the constant changes, sexual freedom and divorce lead to the weakening of human will and intellectual enslavement. Because true freedom is hidden in a non-obvious and paradoxical way precisely in adherence to sexual ethics, a stable marriage and family, which are not only Christian but also extremely rational ideals.

PL

Rewolucja kulturowa postępuje przez dzieje, niosąc wyzwolenie uciemiężonemu człowiekowi. Po oswobodzeniu go z ucisku klasy społecznej głosi ona wyzwolenie ze sztywnych norm kulturowych, etyki seksualnej, nierozerwalnego małżeństwa, trudności, jakie powoduje posiadanie rodziny, a nawet uwolnienie człowieka z okowów własnej, określonej płci. Czy jednak rzeczywiście jest to wyzwolenie? Zdaniem Gilberta Keitha Chestertona, który był świadkiem początków przemian społecznych, jakie następowały już na przełomie XIX i XX wieku, rewolucja obyczajowa może prowadzić do bardziej wyrafinowanej formy zniewolenia – zniewolenia umysłu. Artykuł przedstawia obronę etyki seksualnej, małżeństwa i rodziny proponowaną przez Chestertona, starając się odpowiedzieć na pytania, czy głos tego pisarza może być aktualny i intrygujący również współcześnie oraz czy może on ubogacić obecne spory nowym punktem widzenia. W odniesieniu do potrzeby wyzwalania się od norm pisarz odwraca perspektywę, ukazując, iż to nie katolicka etyka seksualna, nierozerwalność małżeństwa i rodzina są okowami zniewalającymi człowieka, lecz ciągłe zmiany, swoboda seksualna oraz rozwody – to one prowadzą bowiem do osłabienia ludzkiej woli i intelektualnego zniewolenia. Prawdziwa wolność ukryta jest natomiast, w sposób nieoczywisty i paradoksalny, właśnie w przestrzeganiu etyki seksualnej, trwałym małżeństwie i rodzinie, które nie tylko stanowią chrześcijańskie ideały, ale są wyjątkowo racjonalne.

7

Natural law, biological knowledge, and the claims of evolutionary ethics

51%

Liptay J.

Studia Philosophiae Christianae

|

2015

|

vol. 51

|

issue 2

69-83

EN

This paper investigates the claim that developments in biological sciences require us to abandon the account of moral norms advanced by natural law theory and to embrace some version of evolutionary ethics. A brief sketch of a contemporary statement of evolutionary ethics is followed by a consideration of the two fundamental ways in which it opposes the natural law account. Both of these objections are shown to misfire: first, positing a sceptical position fails to attend to what is implicitly affirmed in the critique of ethical objectivity, and, second, the criticism of natural law’s account of marital sexual acts proceeds by way of misunderstanding. While the natural law account of moral norms is not undermined, evolutionary ethics itself is found to be untenable.

8

So Pleasant, so Addictive: Some Remarks on Alexander Pruss’ Work One Body

51%

Kąkol T.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

119-128

PL

W niniejszym artykule o charakterze recenzyjnym analizuję szczegółowo książkę Alexandra Prussa One Body, wskazując na miejsca, w których się z nim zgadzam, oraz podkreślając kilka niedociągnięć w jego argumentach. Ogólny tok myślowy, który jest eksploracją biblijnej metafory „bycia jednym ciałem”, jest dla mnie w ostateczności zadowalajacy z teologicznego, ale nie z filozoficznego punktu widzenia.

EN

In this article in a form of a review I analyze at length A. Pruss’ book One Body, pointing at where I agree with him and stressing several flaws in his arguments. The general line of thought, which is exploring the biblical metaphor of “being one body,” is ultimately sufficient for me from the theological, but not the philosophical point of view.

9

Małżeństwo i rodzina w hinduizmie

51%

Piwko A. M.

Nurt SVD

|

2013

|

issue 2

215-239

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie tematyki związanej z małżeństwem i rodziną w hinduizmie. Hinduskie małżeństwo postrzegane jest jako indywidualny i intymny związek dwóch osób, przy jednoczesnym wyraźnym podkreśleniu jego istotnego znaczenia dla całej społeczności – od harmonii tego związku zależą losy całej kasty. Mimo istotnego znaczenia małżeństwa w tradycji hinduskiej, w społeczeństwie tym nadal funkcjonują niewłaściwe zachowania. Uwidaczniają się one zwłaszcza na etapie zaręczyn i związanych z nimi negocjacjami w sprawie „wysokości” posagu. Innym, ciągle jeszcze obecnym w społeczności rytuałem, pozostaje ceremonia sati. Mimo sprzeciwu władz oraz organizacji humanitarnych, kobieta często wybiera spalenie na stosie wraz ze zwłokami męża, aniżeli żyć w pogardzie, jako wdowa. Oprócz małżonków, w rodzinie istotne miejsce zajmują dzieci będące gwarancją ciągłości rodu oraz gwarantem permanencji sprawowania obrzędów religijnych ku czci zmarłych przodków.

EN

The present article aims to analyse the issues related to marriage and family in Hinduism. A Hindu marriage is viewed as an individual and intimate union of two persons, while clearly emphasizing its importance for the entire community – the fate of the entire caste depends on the harmony of this relationship. Despite the importance of marriage in the Hindu tradition, in this society inappropriate behaviours are still continued. In particular, they show up at the stage of engagement and the related negotiations on the “height” dowry. Another ritual, still present in the community is sati ceremony. Despite the opposition of the authorities and humanitarian organisations, a woman often chooses to be burned at the stake, along with the remains of her husband, rather than live in contempt, as a widow. Except for the spouses, children occupy an important place in a family being a guarantee of the family’s continuity as well as the guarantee of permanent exercise of religious rites in veneration of dead ancestors.

10

Intending Reproduction as One’s Primary Aim: Alexander Pruss on ‘Trying for a Baby’

45%

Watt H.

Roczniki Filozoficzne

|

2015

|

vol. 63

|

issue 3

143-154

PL

Czy para może stawiać sobie poczęcie za główny cel relacji małżeńskiej? W niniejszym artykule opowiadam się przeciwko poglądowi Prussa, że jest to czymś niewłaściwym ze względu na potraktowanie istot ludzkich jako zamiennych w chwili stworzenia, gdy ich unikalne cechy nie są znane ich rodzicom. Argumentuję, że Pruss nie może odseparowywać zabiegów o potomstwo jako składowej powołania małżeńskiego od zabiegów o nieznane, nieokreślone dziecko, które jest częścią sukcesu w tej konkretnej dziedzinie. Podczas gdy żaden z małżonków nie powinien traktować partnera instrumentalnie w perspektywie posiadania dziecka, pomyślność we wspólnym dążeniu do poczęcia (które będzie brało pod uwagę wartość życia dziecka), jak również ów cel sam w sobie i jego realizacja, jest bardzo ważnym elementem dobra małżeńskiego. Żyjące istoty ludzkie są moralnie niezastępowalne w tym sensie, że muszą być oceniane i szanowane w sposób indywidualny, ale też możemy promować życie nieznanych a istniejących ludzi w ramach ogólnej kategorii – możemy także w sposób zmierzony zabiegać o poczęcie nowych ludzi, o nieznanym, nieokreślonym rodzaju.

EN

May a couple have the aim of conceiving as their primary purpose in having marital relations? In this paper, I argue against the view of Alexander Pruss that it is wrong to do this since it treats human beings as fungible in their creation when their unique features are not known to their parents. I argue that Pruss cannot separate seeking reproduction as part of a marital vocation from seeking the unknown, unspecified child who is part of what makes for success in this particular area. While neither spouse should treat the other as a mere tool for having a child, success in the shared goal of conceiving (which will incorporate the value of the child’s life), as well as the goal itself and its pursuit, is very much part of the conjugal good. Existing human beings are morally irreplaceable in the sense that they must be individually valued and respected, but we may promote the lives of unknown existing people under a ‘catch all’ description—and may also deliberately conceive new people of some unknown, indeterminate kind.

Refine search results

4 Roczniki Filozoficzne

1 Analecta Cracoviensia

1 Collectanea Theologica

1 Galicja. Studia i materiały

1 Nurt SVD

1 Roczniki Teologii Moralnej

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Archard D.

1 Griffiths P. J.

1 Grzybek G.

1 Kąkol T.

1 Laskowska E.

1 Liptay J.

1 Piwko A. M.

1 Pyszna J.

1 Vidal M.

1 Watt H.

1 2021

1 2020

1 2019

5 2015

1 2013

1 2009

Etyka seksualna w ujęciu Józefa Bilczewskiego, metropolity lwowskiego (1900–1923)

On Alexander Pruss’s One Body

Perspectivas de ética sexual cristiana

Ireneusz Mroczkowski, Etos miłosierdzia a wierność małżeńska. Moralne dylematy osób żyjących w związkach niesakramentalnych w świetle adhortacji Amoris laetitia papieża Franciszka, Płock 2017, ss. 112.

One Body but Many Kinds of Sex and Procreation: A Liberal Response

Etyka seksualna, małżeństwo i rodzina jako zniewolenie czy ostoja prawdziwej wolności? Analiza obrony małżeństwa i rodziny w pismach Gilberta Keitha Chestertona

Natural law, biological knowledge, and the claims of evolutionary ethics

So Pleasant, so Addictive: Some Remarks on Alexander Pruss’ Work One Body

Małżeństwo i rodzina w hinduizmie

Intending Reproduction as One’s Primary Aim: Alexander Pruss on ‘Trying for a Baby’