Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  eufemizm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Eufemizmy są wszechobecne zarówno w codziennej komunikacji jak i w dyskursie medialnym. Niniejszy artykuł omawia pierwotne i wtórne funkcje eufemizmów w procesie komunikacji, językowe i pozajęzykowe motywacje zastosowania eufemizmów i dysfemizmów, oraz rolę jaką odgrywają w konstruowaniu i negocjowaniu wiedzy i władzy w dyskursie. Powyższe zagadnienia skonfrontowane są z procesem dehumanizacji językowej w ujęciu psychologicznym na podstawie badań Alberta Bandury. Na koniec strategie eufemizujące przedstawione są w kontekście dyskursu medialnego na temat wojny domowej w Syrii na podstawie tekstów „Gazety Wyborczej” i „Rzeczpospolitej”.
Język Polski
|
2017
|
vol. 97
|
issue 1
107-117
PL
Artykuł stawia sobie za cel przedstawienie motywacji metonimicznej powstawania eufemizmów w języku polskim. W opracowaniu oparto się na pracach z zakresu językoznawstwa kognitywnego, w którym postrzega się metonimię jako ważny mechanizm poznawczy o charakterze pojęciowym. W analizowanych przykładach wyróżniono cztery grupy eufemizmów polskich motywowanych przez cztery rodzaje metonimii – metonimię formalną, referencyjną, zdaniową oraz illokucyjną.
EN
The article aims at presenting the metonymic motivation behind euphemisms in the Polish language. Euphemisms are used by speakers as tools for coping with the negatively charged sphere of taboo that is present in culture. They allow both the speaker and the hearer to save their faces, and to follow the principles of politeness in language. The study is based on works in the field of cognitive linguistics, in which metonymy is perceived as a cognitive mechanism that is conceptual in nature. Among the analyzed examples four groups of Polish euphemisms are distinguished, according to the four types of metonymy motivating their creation: formal metonymy, referential metonymy, propositional metonymy, and illocutionary metonymy.
EN
In this article we analyze the context meaning of four adverbs: trochę, nieco, mało, niezbyt and their French equivalents un peu, un (tout) petit peu, peu, pas trop in contemporary press and political language. According to basic dictionary definitions, they are used to express weak intensity of a feature. The journalists, trying to avoid offending somebody, and politicians trying to make better impression while talking about themselves, use them, to talk about a negative feature in an euphemistic manner (trochę, nieco / un peu), or to “almost deny” the existence of a positive feature (mało, niezbyt / peu, pas trop). However, while telling less, the journalists or politicians often intend to make an impression that they said more. Litotes, which inevitably can be accurately understood only in the full context of use, is a veiled way to criticize someone or something, to point out a serious shortcoming. It is used to express a strong degree or even an excess of a negative feature.
PL
W artykule tym analizowane jest znaczenie kontekstowe czterech przysłówków trochę, nieco, mało, niezbyt oraz ich francuskich odpowiedników un peu, un (tout) petit peu, peu, pas trop we współczesnym języku prasy i polityki. Według podstawowych definicji słownikowych służą one do wyrażania słabego natężenia cechy. Dziennikarze nie chcąc kogoś urazić,a politycy chcąc lepiej wypaść, mówiąc o sobie samych, używają tych przysłówków, aby w sposóbeufemistyczny powiedzieć o negatywnej cesze (trochę, nieco /unpeu) albo aby prawie zanegować istnienie cechy pozytywnej (mało, niezbyt /peu, pas trop). Często jednak mówiąc mniej, dziennikarze czy politycy dają odczuć, że powiedzieli więcej. Litota, którąmożna dokładnie odczytać tylko w kontekście użycia, jest zawoalowanym sposobem skrytykowania kogoś lub czegoś, wytknięcia poważnego niedociągnięcia. Używa się jej dla wyrażenia silnego stopnia natężenia lub nawet nadmiaru negatywnej cechy.
EN
The article presents the question of a crime of fraud. This prohibited act has been analysed from the legal and linguistics point of view. Linguistics researches refers to examples taken from the Internet from 2018 to 2021. Those examples incorporates characteristic phrases used by an internauts to name a perpetrators, criminal activity, special forms of crimes and victims of frauds. Lexical, semantical, grammatical and graphical means of euphemisation allows to enrich a communication by values such as emotionality or expressiveness. Legal analysis concentrates on a terms of criminal liability and character of a punishment, established in a criminal Code.
PL
W artykule przedstawione zostało zagadnienie przestępstwa oszustwa. Wskazany czyn zabroniony przeanalizowano z punktu widzenia językoznawstwa oraz prawa. Badania językoznawcze odwołują się do przykładów zaczerpniętych z internetu z lat 2018–2021. Obejmują one wykorzystywane przez internautów nazwy sprawców, działalności przestępczej, charakterystycznych typów oszustw oraz osób nimi pokrzywdzonych. Leksykalne, semantyczne, gramatyczne bądź graficzne środki eufemizacji nadają komunikacji walor emocjonalności lub ekspresyjności. Analiza prawna wymienionego czynu zabronionego określa warunki, jakie spełnić musi dane zachowanie, aby stanowiło przedmiot odpowiedzialności karnej, oraz jakie konsekwencje grożą jego sprawcy.
5
58%
PL
W tradycyjnej kulturze bułgarskiej to, co słodkie, jest jednocześnie dobre. Słodkie produkty (surowe, jak i gotowane), stanowią swoiste znaki kulturowe, w których zawarte są archaiczne treści symboliczne i mitologiczne. Stąd bierze się ich znacząca rola w wierzeniach i obrzędowości (rodzinnej i dorocznej – por. ścisły związek miodu z korowajem). Słodkie produkty są częstym atrybutem obrzędowego goszczenia. Słodkie łączy ze światem przodków, służy jako eufemizm dla nazywania demonów – sładki medeni, błagi medeni itp., w magii leczniczej miód i cukier są wykorzystywane do diagnozowania i zapobiegania chorobom, szczególnie epidemicznym, jak np. ospa wietrzna. Słodką wodą podlewa się miejsca nieczyste. W ludowej kulturze bułgarskiej „słodkie” produkty o bogatej treści symbolicznej, mają wyrazistą geografię: koncentrują się na obszarach południowych są wyróżnikiem kultury bałkańskiej. Na poziomie semiotycznym w kulturze bułgarskiej „słodki” wchodzi nie tylko w opozycje typu słodki – gorzki, słodki – słony, ale także przyjemny – nieprzyjemny i szerzej dobry – niedobry, dobry – zły.
EN
In traditional Bulgarian culture, sweet things are good. Sweet foods, both raw and processed, are peculiar cultural signs containing archaic symbolic and mythological content. Hence their significant role in beliefs as well as family and social customs (cf. a strong link between honey and korovay, a kind of pie). Sweet food is a frequent attribute of ritualistic hosting. Sweet things serve as links with the world of ancestors, the term for sweet is used as a euphemism for demons (sladki medeni, blagi medeni, etc.). In healing magic, honey and sugar are used to diagnose and prevent illnesses, especially communicable diseases like chickenpox; sweet water is poured over impure places. In folk Bulgarian culture, sweet products of rich symbolic content exhibit specific geography: they are a distinctive feature of the Balkan culture in the south of the country. At the semiotic. level, sweet in Bulgarian culture is not only present in oppositions of the type „sweet : sour” or „sweet : salty”, but also in „pleasant : unpleasant” or even more generally „good : not good”, „good : bad”.
EN
The article breaks new ground in the integrated study of structural and semantic manifestations of political debate in online discourse during the period of election campaign. The study of political debate in the presidential election campaign is considered to be of vital importance as it makes possible to analyze the evolution of political thinking as well as to find the ways of civilized political dialogue, which is extremely important for the world community. In modern international arena, political debate is viewed as a contention or dispute over political issues and controversial topics. In the article, given political debate (polemics) is regarded as a contentious argument that is intended to support a specific position through attacks on a contrary position. The paper studies the political debate as a genre of literature through the description and analysis of its semantic content in which journalistic genre, political narrative and political discourse are reflected; it also defines the role and place of political debate in architectonics and compositional organization of English political discourse. According to the objectives, integrated linguo-stylistic analysis of the structure of modern political debate in the online discourse has been conducted as well as lexical and semantic ranging of lingual units in the space of political debate has been highlighted. The study has clarified new ways of arranging semantic space and explored stylistic resources of language in the political debate.
PL
rtykuł przełamuje standardy przyjęte w zintegrowanych badaniach nad strukturalnymi i semantycznymi formami wyrazu obecnymi w debacie politycznej prowadzonej online jako dyskurs w okresie kampanii wyborczej. Badanie debaty politycznej odbywającej się w prezydenckiej kampanii wyborczej uznaje się za niezwykle ważne, gdyż umożliwia ono analizę ewolucji politycznego myślenia jak również ukazuje przebieg cywilizowanego dialogu politycznego, co jest niezmiernie ważne dla światowego odbiorcy. Na współczesnej arenie międzynarodowej dialog polityczny postrzegany jest jako pojedynek na argumenty czy dysputa w kwestiach politycznych i kontrowersyjnych. W niniejszym artykule, debata polityczna (polemika) postrzegana jest jako argument zaczepny użyty w celu wzmocnienia obranego punktu widzenia w ataku na odmienny punkt widzenia. Niniejszy artykuł analizuje debatę polityczną jako gatunek literacki poprzez analizę jej treści semantycznych, które odzwierciedlają stronę dziennikarską, narrację polityczną i dyskurs polityczny; ponadto, artykuł określa rolę i miejsce debaty politycznej z punktu widzenia budowy i kompozycji angielskiego dyskursu politycznego. Stosownie do zamierzeń, przeprowadzona została zintegrowana analiza lingwistyczno-stylistyczna struktury współczesnej debaty politycznej prowadzonej w formie dyskursu online a także ukazana została częstotliwość występowania leksykalnych i semantycznych jednostek językowych w przestrzeni debaty politycznej. Badania sprecyzowały nowe podejście do tworzenia przestrzeni semantycznej i penetrowały materiały dotyczące stylistyki języka debaty politycznej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.