Search results

1

Przemiany w zakresie wzorców etycznych w perspektywie transformacji społecznej w Polsce. Aspekt teologicznomoralny

100%

Zadykowicz T.

Roczniki Teologii Moralnej

|

2013

|

vol. 5

25-43

EN

Concrete ideals play an essential role in the functioning of each community; they arc patterns of conduct, behavioral models, and examples of desirable actions. They rule human life, direct its way to the truth and good under concrete circumstances defined by socio-cultural conditions. Over the ages there arc continuous transformations in the sphere of patterns of conduct and ideals of individual and social life. This is related to the changes of social systems and their hierarchies of value. Such changes can be observed in Poland and the social transformation that has lasted over twenty years. The general direction at freedom, self-realization, and a clear weakening of the sense of sacrum have affected the change in the approach to the role of authorities. Such phenomena as pluralism, individualism, and practical materialism have caused the establishment of new ethical models and new modes of their imitation. This situation is a challenge for the Church whose task is to show a proper measure of humanity and the ideal of social life.

2

Opisanie światowych spraw narodu wróblego na „polu ptaszym” w twórczości Mikołaja Reja

80%

Zagożdżon-Łyszczarz J.

Pamiętnik Literacki

|

2020

|

vol. 111

|

issue 2

53-64

PL

Artykuł dotyczy metaforycznych znaczeń małych ptaków, a w szczególności wróbla, w dziełach Mikołaja Reja. Autorka zwraca uwagę na obecność bestiariuszowej tradycji encyklopedycznej w dziełach dawnych twórców, do której staropolski poeta chętnie się odwoływał. Rej pełną pułapek egzystencję ludzką zestawił z wyobrażeniem „pola ptaszego”, gdzie dybie na każdego „zły ptasznik”, czyli zawistny los. Poeta podkreślał, że ostrzeżenia i wskazówki dotyczące naszych codziennych decyzji czy zachowań zostały zawarte w egzemplach ze świata natury. Niewątpliwie przykłady tego rodzaju dostarczały cennego materiału do głębszych spekulacji filozoficznych. Przykłady te miały służyć naprawie niedoskonałej kondycji ludzkiej. Rej chętnie sięgał po przedstawienia ptaków, aby ukazać mnogość niebezpieczeństw czyhających na człowieka. Figura tak małych stworzeń jak wróble znakomicie nadawała się do tego celu. Wyrażały one tęsknotę za tym, co nas przekracza, lecz także pragnienie uwolnienia się od ciężaru ograniczeń ziemskich. W utworach Okszyca symbolika wróbla współtworzy kompletny obraz duszy ludzkiej, stanowiąc alegoryczną figurę odkupionej i naprawionej natury tego świata. Utwory Mikołaja Reja pozostawały w kręgu ówczesnej wiedzy encyklopedycznej, umiejętnie łącząc tradycje klasyczne z biblijnymi. Barwnie nakreślone obrazy przyrody, poza swoimi alegorycznymi znaczeniami, stopniowo uwalniały się od kontekstu erudycyjnego, zyskując autonomię, poczynały żyć własnym życiem.

EN

The article refers to the metaphorical meanings of little birds, especially the sparrow, in Mikołaj Rej’s creativity. The author pays her attention to the presence of encyclopaedic bestiary tradition in the works of old authors, to which Rej eagerly referred. The poet juxtaposes a full of traps human existence with an image of “bird field” where “an evil bird,” a jealous fortune, waits in ambush for everyone. Rej remarks that warnings and pieces of advice about a man’s everyday decisions are included into examples taken from the world of nature. Undoubtedly, instances of this kind served as a valuable material to a deeper philosophical speculation. Those instances were to act as a remedy to correct imperfect human condition. Rej willingly resorts to the presentations of birds to give the multiplicity of dangers that lurk waiting for a man, and figures of such tiny birds as sparrows, as they well suited this purpose. The birds express longing for what surpasses us and desire to free oneself from the burden of earthly limitations. In Rej’s output the symbolism of the sparrow jointly creates a full image of human soul, forming an allegorical figure of a redeemed and corrected nature of the world. Mikołaj Rej’s pieces remain within the circle of the then encyclopaedic knowledge, and skilfully combine the classical traditions with the Biblical ones. Vividly depicted images of nature, apart from allegorical meanings, gradually freed from their erudite context to gain autonomy and started living their own life.

3

Metafora DROGI jako środek perswazji w dyskursie kaznodziejskim

51%

Ramczykowska B.

Język - Szkoła - Religia

|

2014

|

vol. 9

|

issue 1

45-54

PL

Celem artykułu jest wskazanie na rolę metafory DROGI jako środka perswazji w dyskursie kaznodziejskim. Materiał do badań stanowią kazania wygłoszone w roku 2010 i 2011, zebrane w jednym z tomów „Świętokrzyskich kazań radiowych”. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, metaforyka DROGI (m.in. obok metaforyki SERCA) występowała najczęściej w badanych tekstach. Praca nad kazaniami doprowadziła do stwierdzenia, iż pojawiają się w nich często następujące komponenty: cel DROGI (wymiennie pielgrzymki) – Królestwo Niebieskie oraz Bóg jako ten, który pomaga człowiekowi w jego DRODZE do celu. Bóg człowiekowi pokazuje właściwą DROGĘ, prowadzi nią, idzie z człowiekiem, wyposaża go na DROGĘ. W kazaniach pojawiły się wskazania na niewłaściwe postawy człowieka, czyli chodzenie nieodpowiednią DROGĄ. Przedstawione przykłady, pochodzące z tekstów kaznodziejskich, są dowodem na to, że metaforyka DROGI ułatwia przekazanie odbiorcom prawd trudnych, związanych ze sferą sacrum, za pomocą prostych sformułowań, które jednocześnie zwiększają obrazowość i komunikatywność przekazu. Metaforyka DROGI jest jednym ze skutecznych środków perswazji w kazaniach.

EN

The aim of an article is to show the role of the road metaphor as a mean of persuasion in discourse of the preacher. The material of researches was taken from sermons, that were pronounced in years 2010 and 2011, gathering together in one of volumes: „Świętokrzyskie broadcast sermons”. As a result of carried on analysis – road methaphor (together with inter alia heart methaphor) performs most frequently in examined texts. Studies show that in sermons following components were used the most frequently: aim of the road (mentioning of pilgrimage) – kingdom of Heaven, and the God, as the One, who helps a man in his road to aim. The God shows to the man appropriate road, leads him, goes with him, equips him. Sermons bring out inappropriate attitudes of the man: walking on the wrong road. Showed examples, coming from sermons, prove that road metaphor simplifies recipients to communicate difficult truths, conected with sacrum sphere, with help of simple expressions, that increasing imagery and communication of speech.

Refine search results

1 Język - Szkoła - Religia

1 Pamiętnik Literacki

1 Roczniki Teologii Moralnej

1 Ramczykowska B.

1 Zadykowicz T.

1 Zagożdżon-Łyszczarz J.

1 2020

1 2014

1 2013

Przemiany w zakresie wzorców etycznych w perspektywie transformacji społecznej w Polsce. Aspekt teologicznomoralny

Opisanie światowych spraw narodu wróblego na „polu ptaszym” w twórczości Mikołaja Reja

Metafora DROGI jako środek perswazji w dyskursie kaznodziejskim