Search results

1

Fikcja a fałsz, O właściwościach semantyczno-składniowych przymiotników fikcyjny i fałszywy

100%

Zaucha J.

Linguistica Copernicana

|

2014

|

issue 11

35-52

EN

The aim of the paper is to pinpoint semantic and syntactic features of two Polish predicates, namely fikcyjny and fałszywy. The author shows what they have in common, as well as how they differ. Particularly, she concentrates on the differences in the scope of reference for the two predicates. She also presents two short representations of their semantic content. The analysis of the Polish expression fikcyjny sheds new light on certain theoretical problems of fiction, known from philosophy and literary theory.

2

Człowiek wobec kłamstwa w technologii i technonauce

100%

Leszczyński S. Ł.

Kwartalnik Pedagogiczny

|

2018

|

vol. 63(3 (249))

25-38

PL

Development of technoscience and technologies in our times cause a lot of dangers regarding human being. It is happening on an unprecedented scale. Social media can manipulate posts and mediated data. Neuro-science, bio-science and technologies mixed with agencies can lead to manipulation of personal data. Even our brains are in danger because of taking part in computer games. Furthermore, in fact nobody knows how financial markets operate. All this regards people in all the world. These processes are not depending on citizens because are not recognised. Reality is endangered by falsehood: social falsehood. The article shows some of ways can provide stability and clearness in human ethic which oppose these falsehood. This ethic is based on Christian anthropology, in particular two attitudes: solidarity and protest (against badness) in opposite of attitudes conformity and avoidance. Solidarity and protest would ensure security in human ambience, eliminate unfair practices of manipulation, especially in virtual life. In view of technoscience and technologies only return to basic of human existence arouse hope for develop of human being. In spite of this anthropology which is real and positive answer for these dangers everyone have to find exit from these dangerous situations by myself.

3

An abstract approach to bivalence

75%

Woleński J.

Logic and Logical Philosophy

|

2014

|

vol. 23

|

issue 1

3–15

EN

This paper outlines an approach to the principle of bivalence based on very general, but still elementary, semantic considerations. The principle of bivalence states that (a) “every sentence is either true or false”. Clearly, some logics are bivalent while others are not. A more general formulation of (a) uses the concept of designated and non-designated logical values and is captured by (b) “every sentence is either designated or non-designated”. Yet this formulation seems trivial, because the concept of non-designated value is negative. In order to refine the analysis, the class of anti-designated values has been distinguished. The non-trivial version of the principle of bivalence is expressed by (c) “every sentence is either designated or anti-designated”. The last part of the paper mentions some extralogical reasons for considering the principle of bivalence with truth being a designated value as intimately connected to human thinking and behavior.

4

Negatywna nieprzeźroczystość. O predykatach przesądzających fałsz implikowanego zdania

75%

Zaucha J.

Linguistica Copernicana

|

2019

|

vol. 16

EN

The paper discusses the distinction between factive and non-factive predicates as well as between implicative and non-implicative verbs. The author reconsiders the well-known concepts in respect to falsehood verbs. In the process of the analysis she discovers certain gaps in both frameworks. In her conclusion the author proposes a more complex account of the non-factive predicates which are based on the place of thematic ascription in the semantic content of a particular predicate.

PL

Artykuł poświęcony jest analizie czasowników przesądzających fałsz zdań wymaganych składniowo bądź implikowanych semantycznie ze względu na pojęcia niefaktywności (Kiparscy 1970) oraz implikatywności (Karttunen 1971). Kategorie te są obecne w literaturze przedmiotu od bez mała półwiecza. Tymczasem konfrontacja dobrze znanych (wydawałoby się) idei z materiałem językowym przynosi niespodziewane rezultaty. Okazuje się, że aparat pojęciowy służący do opisu faktywności zawiera luki domagające się uzupełnienia. W artykule stawia się tezę, że zasadnicza dychotomia między wyrażeniami niefaktywnymi opiera się na opozycji ze względu na umiejscowienie i funkcję (temat nadrzędny vs. temat cząstkowy) tematyzowanej askrypcji w strukturze treści predykatu. Przypadek czasownikowych wykładników fałszu unaocznia, że wśród niefaktywów można wyróżnić następujące podklasy: i) niefaktywy nieprzesądzające ani fałszu, ani prawdziwości implikowanego zdania; ii) niefaktywy przesądzające fałsz implikowanego zdania w remacie swojej struktury semantycznej, iii) niefaktywy przesądzające fałsz implikowanego zdania w części tematycznej struktury znaczeniowej; iv) niefaktywy, w których fałszywa askrypcja stanowi temat cząstkowy.

5

Ustawa o zniewagach z 28 grudnia 1831 r. Wielkiego Księstwa Badenii

63%

Nieciecka K.

Prawo

|

2014

|

issue 316/2

135 - 148

EN

The subject of the article is the Act on Insults of 1831 of the Grand Duchy of Baden. The discussion of the Act’s content was preceded by an analysis of the legal status in this field since 1803 until the introduction of the Act and the presentation of its genesis. Baden became the first German- -language country which regulated the issue of protection of honour in a separate act. Moreover, Baden introduced a qualified form of violation in this area, committed against or by persons connected with the bureaucratic apparatus. Libertarian tendencies and provisions of the Act that were their manifestation contributed to the increase in the number of court proceedings in this regard.

6

Prawda i fałsz wypowiedzi literackiej

63%

Magryś R.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2020

|

issue 6 (15)

72-91

XX

The article Truth and Falsity of Literary Statements investigates the issue of logical values, and consequently communication related status of sentences in indicative mood occurring in works of literature. The problem is discussed with reference to theoretical assumptions of classical logic, intuitionistic logic, and other possible intensional logics as well as phenomenological concepts proposed by Roman Ingarden. In this context it is suggested that intensional systems, mainly intuitionistic logic be adequately applied to identify logical value of literary sentences. As a result, it is assumed that the logical value of literary sentences depends on the specific logical system selected; according to the standards of intuitionistic logic, literary statements are true, likely or false. In this context it seems necessary to revise Roman Ingarden’s phenomenological assumption that sentences in indicative mood in a work of fiction do not have objective point of reference. It is suggested that such sentences be recognised as false, and therefore indicative of the group of their intentional meanings as a specific model of reality which can be deemed true or false.

7

Mechanizmy funkcjonowania mediów społecznościowych. Kłamstwo w kulturze popularne

63%

Łuszczek K.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2015

|

issue 2

175-194

PL

Współczesna kultura popularna istnieje i rozwija się dzięki mediom. Pierwsza dekada XXI wieku stała pod znakiem silnego rozwoju mediów społecznościowych. Zyskały one miliony użytkowników na całym świecie, stając się również opłacalnymi przedsięwzięciami komercyjnymi. Funkcjonowanie w mediach społecznościowych rodzi jednak wiele problemów etycznych. Jednym z nich jest możliwość łatwego zafałszowania rzeczywistości. Może to dotyczyć zarówno relacji poziomych (między użytkownikami serwisów), jak również relacji pionowych (między użytkownikami a administratorami bądź właścicielami serwisów). Kłamstwo staje się elementem gry towarzyskiej, która czyni komunikację w mediach społecznościowych niepewną. Co więcej, prowadzi do takich nadużyć, jak kradzieże danych osobowych czy cyberprzemoc. Dlatego nie można uczynić cyberprzestrzeni pustynią aksjologiczną. Jeżeli relacje w tej coraz bardziej popularnej przestrzeni komunikacyjnej mają nie szkodzić człowiekowi, powinny być otwarte na takie wartości, jak prawda i godność człowieka.

EN

Contemporary popular culture exists and develops owing to media. The first decade of the 21st century was marked by a strong development of social media. They won millions of users all around the world and also became profitable business ventures. However, functioning in the social media raises many ethical problems. One of them is the possibility to easily falsify reality. This may refer to both horizontal relations (between website users) and vertical relations (between website users and administrators or owners). Falsehood becomes an element of parlour game which makes social media communication questionable. Moreover, it leads to such abuses as identity fraud or cyberbullying. Therefore, the cyberspace can not be made an axiological desert. If relations in this increasingly popular communication space are not to harm another individual, they should be open to such values as truth and human dignity.

8

Vadeomecum: projekt krytycznej refleksji społecznej (Cyprian Norwid – Stefan Żeromski)

63%

Kącka E.

Zeszyty Naukowe PUNO

|

2020

|

vol. 8

|

issue 1

211-221

EN

We can see in Norwid’s writings the artistic process, developing in the subsequent stages of feeling that almost whole reality of his times was built on lies. Not only on intentional lies but on all forms of hypocrisy, falsehood, and collective and social illusions. e dialectics of Norwid’s thematic and formal inventiveness is based on finding and assessing the situations where literary means can be used to separate the truth from different falsehoods. And the poet shows enormous ingenuity while basing this not on religious and moral judgements but ethical and cognitive diagnoses. In my article I show how the working of Norwid’s disillusions – which can be compared to Hermeneutics of Suspicion – touches on the basic issues such as speech, work, art, progress and eventually the Gospel message. e apologist of work can see the symptoms of its alienation. the worshipper of the cult of art classifies many varieties of false art. He discovers manipulative potential of the language in rhetoric dexterity of his contemporaries. He shows to the enthusiasts of progress that the 19th century is in fact the age of involution. Norwid’s civilization project proved to be suggestive to Stefan Żeromski or Stanisław Ignacy Witkiewicz.

9

Fasces. Norwid’s intuitions in reading a symbol

63%

Cedro A.

Studia Norwidiana

|

2017

|

vol. 35 English Version

173-193

EN

The article analyses the semantics of the fasces motif in the poem Quidam. The motif is present on various levels of the work: in the narrative aimed at rendering the historical flavour, in the statements and evaluations of the protagonists, as an element of narrative references to the contemporary era, and finally in the author’s comments in the footnotes. In each case, the negative meaning of the motif is emphasised, which relates to the threat to the freedom of an individual posed by the state and violence intrinsic to its politics, also visible in ritualistic communication, or – decades later – in the symbolism of architectural details of the fascist state of Mussolini. Norwid’s reflections on the etymologically related concept of fascination leads us to more general conclusions about the dominant opposition of truth and falsehood as one of the principal themes of his thought and artistic work.

10

Przyczynek do teorii cytowania Jadwigi Wajszczuk

63%

Zaucha J.

Linguistica Copernicana

|

2023

|

vol. 19

207-224

PL

Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej części przypomniana została teoria cytowania zarysowana przez J. Wajszczuk (2005). Druga część pracy zawiera analizę trzech polskich czasowników mówiących o nadużyciach w cytowaniu. Będą to: przekręcić [coś], przeinaczyć [coś] i wypaczyć [coś]. Najszersze odniesienie ma pierwszy z leksemów. Można go orzec zarówno o mówieniu cytacyjnym, jak i asertorycznym. Czasownik wypaczyć [coś] dotyczy sytuacji znacznej ingerencji w czyjś tekst w połączeniu z negatywną oceną metanadwcy. Przeinaczyć [coś] dopuszcza umniejszenie winy mówiącego. Analizowane czasowniki uwypuklają fakt, że naruszenie niepisanych zasad traktowania cudzych wypowiedzi może być większe lub mniejsze, a także bardziej lub mniej szkodliwe z punktu widzenia metanadawcy.

EN

The article consists of two parts. In the first part, the citation theory outlined by J. Wajszczuk (2005) is recalled. The second part contains an analysis of three Polish verbs referring to abusive quoting: przekręcić [coś] ‘misrepresent [something]’, przeinaczyć [coś] ‘twist [something]’ i wypaczyć [coś] ‘distort [something]’. The first of the lexemes has the broadest reference. It refers to both citation and assertory speaking. The verb wypaczyć ‘to distort [something]’ refers to a situation of significant interference in someone else’s text in conjunction with a current speaker’s’ negative evaluation. The verb przeinaczyć [coś] ‘to twist [something]’ allows for the lessening of the speaker’s guilt, who infidelly updates someone else’s statement. The verbs of the tainted message describe the logical completion of faithful quotation. They emphasize the fact that a violation of the unwritten imperative to treat someone else’s speech may be more or less harmful.

11

Educating a truthful user of the Internet

51%

Bielinowicz A.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2021

|

issue 28

341-354

EN

This paper analyses the question about the role of school-based religious education in the preparation for living in truth, with an emphasis on the online activity of the catechised. It presents the findings produced by an analysis of the two most recent documents: Directory for Catechesis and the Core Curriculum of Catechesis of the Catholic Church in Poland and proposes postulates on catechetical service in reference to the issue of truthfulness and falsehood during Internet use.

DE

Der Artikel ist ein Versuch, die Frage zu beantworten: Welche Rolle kann der schulische Religionsunterricht im Kontext der Erziehung zum Leben in der Wahrheit spielen, mit besonderem Schwerpunkt auf den Aktivitäten der Katecheten in der virtuellen Welt. Diese Studie präsentiert die Ergebnisse der Analyse der beiden jüngsten Dokumente: des Direktoriums zur Katechese und der Grundlagen der katechetischen Katechese der Katholischen Kirche in Polen sowie vorgeschlagene Postulate zum katechetischen Dienst in Bezug auf die Frage von Wahrhaftigkeit und Falschheit in der Bereich der Internetnutzung.

PL

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie: jaką rolę może pełnić szkolne nauczanie religii w kontekście wychowania do życia w prawdzie, ze szczególnym uwzględnieniem aktywności katechizowanych w świecie wirtualnym. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki analizy dwóch najnowszych dokumentów: Dyrektorium o katechizacji i Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce oraz zaproponowano postulaty dotyczące posługi katechetycznej w odniesieniu do zagadnienia prawdomówności i fałszu w obszarze korzystania z Internetu.

12

Fasces. Norwid’s intuitions in reading a symbol

45%

Cedro A.

Studia Norwidiana

|

2017

|

vol. 35 English Version

173-193

PL

Artykuł analizuje semantykę motywu fasces w poemacie Quidam. Motyw obecny jest w różnych płaszczyznach utworu: w narracji zorientowanej na oddanie kolorytu historycznego, w wypowiedziach i ocenach bohaterów, jako element narracyjnych odniesień do współczesności, wreszcie w autorskich komentarzach zlokalizowanych w przypisach. W każdym z przypadków akcentowane jest negatywne znaczenie motywu, wiążące się z zagrożeniem, jakie dla wolności jednostki niesie państwo i realizowana w jego polityce przemoc, dostrzegana także w komunikacji rytualnej czy – po wiekach – w symbolice architektonicznych detali faszystowskiego państwa Mussoliniego. Norwidowa refleksja nad pokrewnym etymologicznie pojęciem fascynacji prowadzi nas do bardziej ogólnych wniosków dotyczących dominującej opozycji prawdy i fałszu jako jednego z zasadniczych tematów jego myśli i twórczości.

EN

The article analyses the semantics of the fasces motif in the poem Quidam. The motif is present on various levels of the work: in the narrative aimed at rendering the historical flavour, in the statements and evaluations of the protagonists, as an element of narrative references to the contemporary era, and finally in the author’s comments in the footnotes. In each case, the negative meaning of the motif is emphasised, which relates to the threat to the freedom of an individual posed by the state and violence intrinsic to its politics, also visible in ritualistic communication, or – decades later – in the symbolism of architectural details of the fascist state of Mussolini. Norwid’s reflections on the etymologically related concept of fascination leads us to more general conclusions about the dominant opposition of truth and falsehood as one of the principal themes of his thought and artistic work.

13

Fasces. Norwida intuicje czytania symbolu

45%

Cedro A.

Studia Norwidiana

|

2017

|

vol. 35

163-183

PL

Artykuł analizuje semantykę motywu fasces w poemacie Quidam. Motyw obecny jest w różnych płaszczyznach utworu: w narracji zorientowanej na oddanie kolorytu historycznego, w wypowiedziach i ocenach bohaterów, jako element narracyjnych odniesień do współczesności, wreszcie w autorskich komentarzach zlokalizowanych w przypisach. W każdym z przypadków akcentowane jest negatywne znaczenie motywu, wiążące się z zagrożeniem, jakie dla wolności jednostki niesie państwo i realizowana w jego polityce przemoc, dostrzegana także w komunikacji rytualnej czy – kilkadziesiąt lat później – w symbolice architektonicznych detali faszystowskiego państwa Mussoliniego. Norwidowa refleksja nad pokrewnym etymologicznie pojęciem fascynacji prowadzi nas do bardziej ogólnych wniosków dotyczących dominującej opozycji prawdy i fałszu jako jednego z zasadniczych tematów jego myśli i twórczości.

EN

The article analyses the semantics of the fasces motif in the poem Quidam. The motif is present on various levels of the work: in the narrative aimed at rendering the historical flavour, in the statements and evaluations of the protagonists, as an element of narrative references to the contemporary era, and finally in the author’s comments in the footnotes. In each case, the negative meaning of the motif is emphasised, which relates to the threat to the freedom of an individual posed by the state and violence intrinsic to its politics, also visible in ritualistic communication, or – decades later – in the symbolism of architectural details of the fascist state of Mussolini. Norwid’s reflections on the etymologically related concept of fascination leads us to more general conclusions about the dominant opposition of truth and falsehood as one of the principal themes of his thought and artistic work.

Refine search results

Fikcja a fałsz, O właściwościach semantyczno-składniowych przymiotników fikcyjny i fałszywy

Człowiek wobec kłamstwa w technologii i technonauce

An abstract approach to bivalence

Negatywna nieprzeźroczystość. O predykatach przesądzających fałsz implikowanego zdania

Ustawa o zniewagach z 28 grudnia 1831 r. Wielkiego Księstwa Badenii

Prawda i fałsz wypowiedzi literackiej

Mechanizmy funkcjonowania mediów społecznościowych. Kłamstwo w kulturze popularne

Vadeomecum: projekt krytycznej refleksji społecznej (Cyprian Norwid – Stefan Żeromski)

Fasces. Norwid’s intuitions in reading a symbol

Przyczynek do teorii cytowania Jadwigi Wajszczuk

Educating a truthful user of the Internet

Fasces. Norwid’s intuitions in reading a symbol

Fasces. Norwida intuicje czytania symbolu