Search results

1

Fenomen pamięci. O trudnościach badań narracji autobiograficznych o utracie

100%

Okupnik M., Katedra Edukacji Muzycznej A. M. i. I. J. P. w. P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2012

|

vol. 41

PL

Celem szkicu jest wskazanie niektórych problemów metodologicznych występujących podczas badania narracji autobiograficznych o utracie. Badaniom poddane zostały teksty wydane i opracowane literacko. Ich autorami byli ludzie słowa (pisarze i dziennikarze). Analiza poszczególnych narracji pozwala przybliżyć się do istoty doświadczenia utraty, doświadczenia powszechnego, ale bardzo zindywidualizowanego w formie i intensywności jego przeżycia. W polu semantycznym „utraty” znajdują się: śmierć bliskich (zwłaszcza matki), zmagania z chorobą, utrata domu, wygnanie. W badaniach tekstów autobiograficznych ważne są dwie kategorie teoretyczne: narracja i tożsamość (szczególnie tożsamość narracyjna). Doświadczenie utraty ma wpływ na spójność tożsamości i formę narracji. Osobnym problemem jest fenomen pamięci i mechanizmy jej funkcjonowania z manipulowaniem (np. autofikcja, konfabulacja) i zapominaniem. Badania nad fenomenem utraty powinny być interdyscyplinarne.

2

Językiem filmu o antropologii żałoby. Przypadek 33 scen z życia Małgorzaty Szumowskiej

63%

Okupnik M.

Poznańskie Spotkania Językoznawcze

|

2017

|

issue 34

109-124

EN

The film 33 Scenes from the Life by Małgorzata Szumowska (2008) is an autobiographical film, inspired by real incidents which happened in her life – the almost simultaneous death of her mother (a writer Dorota Terakowska) and father (a documentary film-maker Maciej Szumowski). It was preceded by a documentary film A czego się tu bać? (What to be afraid of?) (2006), which showed the attitude of the rural community to the problem of death and the deceased. In the film 33 Scenes another kind of experience of death and mourning is represented. It is the urban and atheistic version, a mockery of the rituals connected with the death (the anointing of the sick and a funeral). Their disparity is determined not only by their religious versus atheistic character, but also, most importantly, the language. In 33 Scenes the idiolect of the Cracovian intelligentsia is used, with numerous vulgarisms, whereas in the documentary film A czego tu się bać? − the village idiolect with references to religious language. The aim of my essay is the analysis of the film language and the language in the film.

PL

33 sceny z życia to film autobiograficzny Małgorzaty Szumowskiej (2008), inspirowany prawdziwymi wydarzeniami z jej życia – niemal jednoczesną śmiercią matki (pisarki Doroty Terakowskiej) i ojca (dokumentalisty Macieja Szumowskiego). Poprzedził go film dokumentalny A czego tu się bać? (2006), który ukazał stosunek społeczności wiejskiej do problemu śmierci i zmarłych. W filmie 33 sceny z życia przedstawiono inny rodzaj doświadczania śmierci i żałoby. Była to wersja miejska i ateistyczna, kpina z rytuałów związanych ze śmiercią (namaszczenia chorych i pogrzebu). Ich rozbieżność określa nie tylko ateistyczny charakter religijnych rytuałów, ale także, co najważniejsze, język. W 33 scenach posługiwano się idiolektami przedstawicieli krakowskiej inteligencji, z licznymi wulgaryzmami, podczas gdy w filmie dokumentalnym A czego tu się bać? – dialektem wiejskim z odniesieniami do języka religijnego. Celem prezentowanego artykułu jest analiza języka filmu i języka w filmie.

3

Filmowe studium samotności. O „Tataraku” Andrzeja Wajdy

51%

Okupnik M.

Forum Oświatowe

|

2014

|

vol. 26

|

issue 1(51)

61-77

EN

Andrzej Wajda has often taken up the topic of loneliness. In the screen adaptation of “Tatarak” (2009) he showed the loneliness of a married couple in the face of death and serious illness. The director used two stories: “Tatarak” by J. Iwaszkiewicz and “The sudden call” by S. Marai. The most important plot of the film is the private confession of the actress Krystyna Janda, who had recently lost her husband. In the analysis of the film by Wajda the philosophical concept mimesis may be used. Paul Ricoeur in “Time and Narration” claims that mimesis is not a homogeneous category and distinguishes three variations of it. Behind the three types of mimesis of “Tatarak,” lie different meanings of loneliness. In mimesis III two worlds overlap: the world of the artist and the world of the audience. Janda’s narration leads to an active understanding of what the experience of loss and loneliness is and crystallizes it. The story about loss and loneliness is also a form of therapy for her.

PL

Andrzej Wajda często podejmował w swoich filmach temat samotności. W ekranizacji Tataraku (2009) pokazał samotność małżonków w obliczu choroby i śmierci. Reżyser wykorzystał dwa opowiadania: Tatarak Jarosława Iwaszkiewicza i Nagłe wezwanie Sándora Máraiego. Najważniejszy wątek filmowy stanowi prywatne wyznanie aktorki Krystyny Jandy, która niedawno straciła męża. W analizie filmu Wajdy można posłużyć się pojęciem mimesis. Paul Ricoeur w „Czasie i opowieści” przekonuje, że mimesis nie jest kategorią jednorodną, wyróżnia jej trzy odmiany. W trzech mimesis Tataraku kryją się różne znaczenia samotności. W mimesis III krzyżują się dwa światy: świat twórcy i świat odbiorcy. Narracja Jandy prowadzi do czynnego rozumienia, czym jest doświadczenie utraty i samotności, jest jego konkretyzacją. Opowiadanie o utracie i samotności jest dla niej także formą terapii.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

1 Forum Oświatowe

1 Poznańskie Spotkania Językoznawcze

3 Okupnik M.

1 Katedra Edukacji Muzycznej A. M. i. I. J. P. w. P.

1 2017

1 2014

1 2012

Fenomen pamięci. O trudnościach badań narracji autobiograficznych o utracie

Językiem filmu o antropologii żałoby. Przypadek 33 scen z życia Małgorzaty Szumowskiej

Filmowe studium samotności. O „Tataraku” Andrzeja Wajdy