Search results

1

Warsztat retoryczny św. Cypriana na podstawie pisma "De lapsis"

100%

Zagórski M.

Vox Patrum

|

2001

|

vol. 40

195-207

EN

Durch die stilistische Mittel, wie Alliterationen, Paronomasien, Synonimen und metrische Klauseln, bringt er in seine Rede eine Stilistik des rhetorischen Asianismus herein. Cyprianus schopft auch offensichtlich von den Tradition des klassischen Gedankens, wie Stoizismus von Lucius Anneus Seneca oder mystische Sprache von Apuleius von Madaura.

2

Teoria Socjologiczna Jako Narzędzie Zmiany? Analiza Performatywnego Wymiaru Myśli Społecznej Zygmunta Baumana / A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman

100%

Brzeziński D.

Kultura i Społeczeństwo

|

2013

|

vol. 57

|

issue 2

173-195

EN

W posłowiu do Płynnej nowoczesności (2006a) Zygmunt Bauman porownał cele, jakie stawiają przed sobą socjologowie i poeci. Powołując się na rozważania Milana Kundery zawarte w Sztuce powieści (2004), stwierdził, że „[…] poeta musi wypowiedzieć służbę prawdom, jakie zastał, prawdom znoszonym od nagminnego użytku i ≪oczywistym≫ dlatego, że je na powierzchnię wydobyto i tam porzucono” (Bauman 2006a, s. 313). Przebijanie się przez mur tego, co powszechnie przyjęte, poszukiwanie alternatyw dla niekwestionowanych sposobów ujmowania rzeczywistości, a także odkrywanie nieuświadamianych uprzednio możliwości kondycji ludzkiej to - jak twierdzi Bauman - płaszczyzny, na których misje poetów i socjologów się spotykają. Eo ipso analizowaniu praw rządzących funkcjonowaniem społeczeństwa, co jest podstawowym celem dyscypliny przez niego reprezentowanej, powinno towarzyszyć podkreślanie konstruktywistycznego wymiaru tych praw oraz unaocznianie, iż mogą one - a zarazem powinny - być udoskonalane. Niepodjęcie tego drugiego zadania należałoby, zdaniem Baumana, oceniać w kategoriach wyrzeczenia się odpowiedzialności za kondycję współczesnego świata i utracenia zarazem wielkiej szansy, jaką nieść może performatywny wymiar socjologii (zob. Austin 1993). Socjolog konkluduje: „Nie ma wyboru pomiędzy ⟪zaangażowanym ≫ a ≪neutralnym≫ sposobem uprawiania socjologii. Niezaangażowana socjologia po prostu nie istnieje” (Bauman 2006a, s. 333, 334). Zamierzam tu poddać analizie sposób uprawiania refleksji socjologicznej przez Zygmunta Baumana. Najpierw przedstawię najważniejsze etapy ewolucji socjologii zaangażowanej autora Nowoczesności i Zagłady. Następnie wyszczególnię środki retoryczne, których używa on w celu nadania swym pismom zdolności wywierania wpływu na rzeczywistość. Odniosę się także do kontrowersji, jakie wzbudza ich stosowanie. Potem podejmę refleksję nad realnością przeprowadzenia zmiany za pomocą teorii społecznej. Przekonania Baumana w tej materii zostaną zinterpretowane jako egzemplifikacja myśli utopijnej o ikonoklastycznym charakterze.

3

Analiza retoryczna Wywiadu z historią Oriany Fallaci

100%

Rostkowska-Biszczanik K.

Studia Medioznawcze

|

2020

|

issue 1

440-451

PL

Artykuł dotyczy retoryki dziennikarskiej w wywiadzie politycznym. Cel: Wskazanie retorycznych zabiegów stosowanych przez Orianę Fallaci w zbiorze Wywiad z historią. Metoda badawcza: Artykuł jest próbą analizy retorycznej. Omawiane są elementy retoryczne występujące w przedmowie do tomu, w sylwetkach bohaterów rozmów oraz korpusach wywiadów. Wywiady Fallaci są ułożone na filarach dopełniających się strategii perswadowania – logosu, etosu, patosu. Według tego klucza opracowano materiał, co pozwoliło na omówienie wybranych retorycznych sposobów odwoływania się do rozumu, woli i emocji. Wyniki i wnioski: W odniesieniu do przedmowy wyróżniono toposy wstępu (nowości, zwięzłości i skromności, humoru), odwołania do odbiorcy, samej siebie oraz tematu jako sprawy wspólnej. W sylwetkach bohaterów i korpusach wywiadów ukazano funkcję pouczenia przypisaną do argumentacji racjonalnej, dowodzenia. Wśród technik dziennikarki należących do sfery etosu wskazano na argumentację aksjologiczną, stosowanie figur myśli (antytezy, dyskredytowanie). Sferę patosu scharakteryzowano między innymi poprzez omówienie metaforyki. Wartość poznawcza: Artykuł uzupełnia lukę w badaniach dotyczących metody Oriany Fallaci – analiza retoryczna jej rozmów nie była dotąd podejmowana. Opisane techniki mają prócz teoretycznego także wymiar praktyczny, mogą być adaptowane, rozwijane w praktyce medialnej.

EN

The paper deals with rhetoric of journalism in a political interview. Scientific objective: To indicate rhetorical devices used by Oriana Fallaci in Interview with History. Research method: The paper is an attempt at rhetorical analysis, and it discusses rhetorical elements appearing in the preface, in the biographical notes of the interviewees, and in the main text. Fallaci’s interviews are arranged on the pillars of complementary modes of persuading — logos, ethos, and pathos. The material is structured according to this key, which allows for discussion of selected rhetorical ways of referring to reason, will, and emotion. Results and conclusions: In relation to the preface, the paper identifies the topos of introduction (novelty, brevity, modesty, and humor), references to the recipient, the author herself, and the topic as a common matter. The biographical notes and main text of interviews demonstrate the function of instruction assigned to rational argumentation and proving. Among the journalist’s techniques belonging to the ethos sphere, axiological argumentation and the use of thought figures (antithesis, discrediting) were pointed out. The pathos sphere was characterized, among others, by discussing the imagery. Cognitive value: The paper fills a gap in research on the Oriana Fallaci’s method — no rhetorical analysis of her conversations has been undertaken so far. The techniques described are not only theoretical but also practical, they can be adapted and developed in media practice.

4

Ut figura sit. Beda Czcigodny o tropach Pisma

100%

Ryczek W.

Vox Patrum

|

2018

|

vol. 69

573-594

EN

The main purpose of the paper is to discuss thirteen tropes presented by the Venerable Bede, a Benedictine monk from the Kingdom of Northumbria, in the manual On figures and tropes (De schematibus et tropis, ca. 710), dedicated to his disciple, Cuthbert. Using the definitions and examples given by Donatus (Ars maior), Bede described thirteen tropes and their variants: metaphor, catachresis, metalepsis, metonymy, antonomasia, epithet, synecdoche (totum a parte, pars a toto), onomatopoeia, periphrasis, hyperbaton (histerologia, anastrophe, parenthesis, tmesis, synchysis), hyperbole, allegory (irony, antiphrasis, enigma, charientism, paremia, sarcasm, asteism), and homoeosis (icon, parable, paradigm). Each of these rhetorical devices was illustrated with examples drawn from the Scripture. Therefore, the categories form the grammatical tradition were transformed into the exegetical means, particularly useful during reading the Bible and discovering its hidden meanings. Deploying tropes for interpretative purposes, Bede proposed the model of exegesis concentrated on both what is signified and the mode of signification.

5

Inspiracje muzyką dawną w twórczości kompozytorskiej Pawła Łukaszewskiego na przykładzie wybranych utworów: „Luctus Mariae”, „Via Crucis” i „Resurrectio”

80%

Łukaszewski M. T.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2015

|

vol. 36

|

issue 2

215-228

EN

The article discusses some aspects of the work of Paweł Łukaszewski (b. 1968), a Polish composer working at the Frederic Chopin University of Music in Warsaw. Łukaszewski’s musical works primarily consist of sacral music. The article describes the features of his compositional techniques, inspiration derived from early music and the use of rhetorical figures in three works: Luctus Mariae, Via Crucis and Resurrectio. All works are written for Latin texts. Luctus Mariae – for the contemporary Latin poetry of Jerzy Wojtczak-Szyszkowski, the other works for liturgical texts and passages from the Scripture. Łukaszewski describes his musical language as “renewed tonality”. In the presented works, the author introduces the following musical rhetorical figures: saltus duriusculus, exclamatio, aposiopesis, suspiratio, dispositio. The lineup and deliberative use of a formal course in these works is also symbolic.

6

'Metabasis': kilka słów o apostrofie

80%

Ryczek W.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2016

|

vol. 22: Warunkiem trwałości jest przemiana. Parafrazy, kontynuacje i aluzje literackie

27-51

EN

The main aim of the paper is to make some remarks on apostrophe (aversio), its figurative nature and discursive functions. The figure of rhetorical address to some person other than judge has many affinities with other linguistic or stylistic devices, for instance exclamation, a rhetorical question, animation, personification, aposiopesis, prosopopoeia. As a rhetorical aversion it remains always involved in a communicative context. Using many modes of figuration, apostrophe conveniently gives the poet an opportunity to modulate his poetic voice. Then, it seems to be a mark of invested passion or sublime poetry. The considerations on apostrophe are concentrated on three issues: forms and meanings of this figure in rhetorical tradition (Quintilian, Górski, Keckermann, Stanisław Kostka Potocki, Euzebiusz Słowacki), idea of apostrophe as a central figure of post-Enlightenment poetry (Jonathan Culler), and its role in a poetic invocation (for example of Jan Kochanowski’s Latin ode to Henryk Walezy and stanza addressed to ‘Heavenly Muse’ in Torquato Tasso and Piotr Kochanowski).

7

Стилістично-синтаксична структура поетичного мовопростору Івана Низового

80%

Tielieżkina O.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2023

|

vol. 11

|

issue 1

87-96

EN

The author of the article considers the stylistic and syntactic features of the individual style of the famous Ukrainian poet Ivan Nyzovyi. His works were not appreciated enough from the linguistic point of view. Stylistic means based on the syntactic constructions are the main feature of the language of Ivan Nyzovyi’s poems. This article is devoted to the functions of such stylistic figures. The author examines the stylistic units as figures of addition (anaphora, epistrophe, homeoteleuth); figures of accumulation (gradation, polysyndeton, asyndeton); figures of displacement (inversion, chiasm); rhetorical figures (appeal, question, denial, affirmation, exclamation) in the poems. She concludes that the expressive means of syntactic origin create a special emotional tonality of the poetic narrative, highlight the key phrases, organize a peculiar rhythm pattern and relief contour of the poetry, and therefore achieve the most expressive stylistic effect in the presentation of the author’s worldview.

PL

Autorka rozpatruje tkankę składniowo-stylistyczną twórczości wybitnego ukraińskiego poety Iwana Nyzowego, którego dorobek artystyczny dotychczas pozostaje poza zasięgiem zainteresowań językoznawców. Nieodłącznym składnikiem przestrzeni językowej poety są środki stylistyczne o charakterze składniowym. Badaczka analizuje funkcjonowanie w utworach poety takich środków stylistycznych, jak figury dodawania (anafora, epistrofa, homoioteleuton), figury gromadzenia (gradacja, polisyndeton, asyndeton), figury przemieszczenia (inwersja, chiazm), figury retoryczne (zwrot adresatywny, pytanie, negacja, afirmacja, okrzyk). Za pomocą wymienionych środków figuratywno-ekspresyjnych o charakterze składniowym poeta tworzy wyjątkową tonację emocjonalną tekstu poetyckiego, uwypukla swoją wypowiedź, układa swoisty rysunek rytmiczno-melodyczny i kreuje wyraziste kontury obrazu poetyckiego, a zatem jako autor osiąga najbardziej wyrazisty efekt stylistyczny w manifestacji swojego światopoglądu indywidualnego.

8

Elementy retoryki greckiej obecne w opisie grobu Jezusa w J 19,41

71%

Grochowski Z. T.

Verbum Vitae

|

2021

|

vol. 39

|

issue 3

771-789

EN

The article provides an analysis of the short text John 19:41. The fruit of the research – after defining the context of this verse (point 1) – is the identification of rhetorical figures such as conexio, inclusio, amplificatio per incrementum and recapitulatio (point 2), and allitteratio (point 3). The latter, based on the syntagm οὐδέπω οὐδείς (“never anyone”), is a hapax legomenon throughout the Greek Old and New Testaments and emphasizes the ritual purity of Jesus’ burial place and thus (indirectly) confirms the dignity of the Body of Christ and His Holiness. The other rhetorical figures emphasize the importance of the place where Jesus’ funeral took place, serving to confirm his royal identity. The rhetorical artistry of the fourth evangelist, demonstrated in the article, contradicts the claim saying that “John did not know many of the rhetorical techniques described by Aristotle, Cicero, and other later rhetoricians” (P.F. Ellis).

PL

Artykuł poddaje analizie krótki tekst J 19,41. Owocem badań – po określeniu kontekstu tego wersetu (punkt 1) – jest zidentyfikowanie w nim takich figur retorycznych, jak: conexio, inclusio, amplificatio per incrementum i recapitulatio (punkt 2) oraz allitteratio (punkt 3). Ostatnia z nich, oparta na syntagmie οὐδέπω οὐδείς („nigdy nikt”), stanowi hapax legomenon w całym greckim Starym i Nowym Testamencie oraz podkreśla czystość rytualną miejsca pochówku Jezusa, a tym samym (pośrednio) potwierdza godność Ciała Chrystusa oraz Jego świętość. Pozostałe figury retoryczne uwypuklają wagę miejsca, w którym odbył się pogrzeb Jezusa, służąc potwierdzeniu Jego królewskiej tożsamości. Wykazany retoryczny kunszt czwartego ewangelisty zaprzecza twierdzeniu, jakoby „Jan nie znał wielu technik retorycznych, opisanych przez Arystotelesa, Cycerona czy innych późniejszych retorów” (P.F. Ellis).

9

Rola figury retorycznej w budowaniu modelu periodyzacji i wyznaczaniu cezur − przykład zastosowania syllepsis w poezji polskiej od średniowiecza do oświecenia

71%

Siermińska A. I.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2021

|

issue 11 (14)

243-258

EN

Periodization and establishing time marks are generally associated with setting dates for the beginning and end of an era. Yet, it should be predominantly a rearrangement of a model of reality based on multidimensional analysis of the studied field. A diachronic approach to examine how the shift in priorities changes in consecutive eras is possible by means of reviewing the components of the text structure such as rhetorical figures. The author of this article delivers such a review employing syllepsis as an example of such a component. This particular rhetorical figure disappears from medieval texts, reappears in the Renaissance along with the works of classics’ inspirations, then plays a crucial role in Baroque poetry, and finally vanishes almost entirely in the Age of Enlightenment.

PL

Wyznaczanie cezur i periodyzacja są kojarzone ze wskazywaniem granicznych dat epoki. Tymczasem powinno to być przede wszystkim rekonstruowanie modelu rzeczywistości opartego na wielowymiarowej analizie. Diachroniczne prześledzenie zmian akcentów w następujących po sobie epokach jest możliwe między innymi dzięki badaniu elementów konstrukcji tekstu, takich jak figury retoryczne. Dokonuję takiego przeglądu na przykładzie figury syllepsis, która po nieobecności w tekstach średniowiecznych, powraca w renesansie wraz z inspiracjami utworami klasyków, aby następnie odegrać istotną rolę w poezji baroku i ponownie niemalże zaniknąć w oświeceniu.

Refine search results

2 Vox Patrum

1 Kultura i Społeczeństwo

1 Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Seminare. Poszukiwania naukowe

1 Studia Medioznawcze

1 Studia Ukrainica Posnaniensia

1 Verbum Vitae

2 Ryczek W.

1 Brzeziński D.

1 Grochowski Z. T.

1 Rostkowska-Biszczanik K.

1 Siermińska A. I.

1 Tielieżkina O.

1 Zagórski M.

1 Łukaszewski M. T.

1 2023

2 2021

1 2020

1 2018

1 2016

1 2015

1 2013

1 2001

Warsztat retoryczny św. Cypriana na podstawie pisma "De lapsis"

Teoria Socjologiczna Jako Narzędzie Zmiany? Analiza Performatywnego Wymiaru Myśli Społecznej Zygmunta Baumana / A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman

Analiza retoryczna Wywiadu z historią Oriany Fallaci

Ut figura sit. Beda Czcigodny o tropach Pisma

Inspiracje muzyką dawną w twórczości kompozytorskiej Pawła Łukaszewskiego na przykładzie wybranych utworów: „Luctus Mariae”, „Via Crucis” i „Resurrectio”

'Metabasis': kilka słów o apostrofie

Стилістично-синтаксична структура поетичного мовопростору Івана Низового

Elementy retoryki greckiej obecne w opisie grobu Jezusa w J 19,41

Rola figury retorycznej w budowaniu modelu periodyzacji i wyznaczaniu cezur − przykład zastosowania syllepsis w poezji polskiej od średniowiecza do oświecenia