Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  filozofia umysłu
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

W jaki sposób w nauce wyjaśnia się umysł

100%
Kwiatek Ł.
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
|
2013
|
issue 52
229-236
PL
Recenzja książki: Mateusz Hohol, Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych, Copernicus Center Press, Kraków 2013, ss. 401.
2
Publication available in full text mode
Content available

Sprawozdanie ze szkoły letniej „The Copenhagen Summer School in Phenomenology and Philosophy of Mind”, Kopenhaga, 13-17.08.2018 r.

63%
Fedyk O.
Folia Philosophica
|
2019
|
vol. 41
87-95
PL
Abstract: In this work, the author reports on the ninth edition of the Summer School of Phenomenology and Philosophy of Mind, which took place in Copenhagen on 13-17 August, 2018. At the beginning of the report, the context, character, goals of the meeting and the number of participants are presented. Next, the order of the day is presented, the detailed structure of the lecture and workshop parts. The author then makes a brief summary of 5 lectures and 10 papers presented each day.  Zusammenfassung:  In diesem Artikel berichtet der Autor über die neunte Auflage der Sommerschule für Phänomenologie und Philosophie des Geistes, die am 13.-17. August 2018 in Kopenhagen stattfand. Zu Beginn des Berichts werden der Kontext, Charakter, Ziele des Treffens und die Anzahl der Teilnehmer vorgestellt. Als nächstes wird die Reihenfolge des Tages als auch die detaillierte Struktur des Vortrags und des Seminarteils präsentiert. Der Autor macht dann eine kurze Zusammenfassung der fünf Vorträge und 10 Präsentationen, die sind in Rahmen der Sommerschule vorgestellt worden.
3
Publication available in full text mode
Content available

Contextual Emergence and Its Applications in Philosophy of Mind and Cognitive Science

63%
POCZOBUT R.
Roczniki Filozoficzne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 3
123-146
EN
The purpose of the article is to analyze the concept of contextual emergence as well as its selected applications in philosophy of mind and cognitive science. In the first section the author presents the general assumptions of the emergentist model of reality. He stresses that the concept of emergence can be applied to the description of various levels of organization of nature: one of these levels is that of mental-cognitive processes, analyzed within the fields of philosophy of mind and cog­nitive science. In the subsequent sections, he introduces the definitions of con­textual emergence and systemic causation and he points to their selected applications to mental-cognitive systems. In the concluding part, he presents the ideas of Gerald Edelman and Michael Gazzaniga on the role of con­textual explanations as well as the concepts of emergence in the philosophy of biology and cog­nitive neuroscience. He also indicates the possibility of incor­porating the concept of contextual emer­gence into active externalism and the extended cognition theory.
PL
Celem artykułu jest analiza pojęcia emergencji kontekstowej oraz jego wybranych zasto­so­wań w filozofii umysłu i kognitywistyce. W pierwszej sekcji autor przedstawia ogólne założenia emer­gentystycznego obrazu rzeczywistości. Zwraca uwagę, że pojęcie emergencji ma zasto­so­wanie do opisu różnych poziomów rzeczywistości — jednym z nich jest poziom systemów umysłowo-‑poznawczych badany w filozofii umysłu i kognitywistyce. W kolejnych sekcjach wpro­wadza de­fi­nicje emergencji kontekstowej oraz przyczynowości systemowej oraz wskazuje na zastosowania tych pojęć w odniesieniu do systemów umysłowo-poznawczych. W końcowej części artykułu, w na­wią­zaniu do prac Geralda Edelmana i Michaela Gazzanigi, omawia rolę wyjaśniania kon­tek­stowego w biologii i neurokognitywistyce. Wskazuje również na możliwość wykorzystania poję­cia emer­gencji kontekstowej w analizie eksternalizmu aktywnego oraz teorii rozszerzonego po­znania.
4
Publication available in full text mode
Content available

Fizykalistyczny panpsychizm

63%
STRAWSON G., Jarocki J.
Roczniki Filozoficzne
|
2018
|
vol. 66
|
issue 1
181-205
PL
W najogólniejszym sformułowaniu panpsychizm to pogląd, który głosi, że wszystko jest umysłem lub świadomością. Mimo że stanowisko to ma długą tradycję i staje się coraz popularniejsze we współczesnej debacie, wciąż ma ono wielu przeciwników. Celem tego artykułu jest dowiedzenie, że panpsychizm stanowi najlepsze metafizyczne wyjaśnienie natury tego, co stanowi ostateczne tworzywo rzeczywistości. Jest to zarazem odmiana fizykalizmu, zgodnie z którą doświadczenie (doświadczeniowość) jest budulcem wszystkich konkretnie istniejących przedmiotów.
EN
Rougly speaking, panpsychism is the view, that everything is mind or have consciousness. Although the view has a long and venerable tradition, and becomes more and more popular in the contemporary debate, it still has many opponents. The aim of this article is to prove that panpsychism is the best metaphysical account of the nature of the ultimate stuff of reality. At the same time, it is a kind of physicalism, according to which experience (experientiality) is the fundamental stuff of all concrete objects.
5
Publication available in full text mode
Content available

Kto się dziś boi kognitywistyki?

51%
Przybylska M. K.
Avant
|
2018
|
vol. 9
|
issue 3
151-164
EN
I am looking at this (non)cognitive-oriented book from a cognitive perspective. I consider the reception of the work published five years ago, its timeliness and influence on the development of the relationship between phenomenology and cognitive science.
PL
Przyglądam się tej (nie)kognitywistycznej książce z kognitywistycznej perspektywy. Zastanawiam się nad recepcją wydanej przed pięciu laty pracy, jej aktualnością i wpływem na rozwój relacji między fenomenologią a kognitywistyką
6
Publication available in full text mode
Content available

Is thinking an action?

51%
Karwowski M., Karwowski M.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2019
|
issue 1
7
Publication available in full text mode
Content available

The Intentionality, Intersubjectivity, and Causability of Civil Law Transactions

51%
Golecki M. J., Wojciechowski B.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2022
|
vol. 100
65-81
PL
Artykuł przedstawia różne teorie dotyczące zasady kauzalności czynności prawnych przysparzających, obowiązującej w różnych kodyfikacjach prawa cywilnego. Zasada ta w ogólnym zarysie stanowi warunek ważności czynności prawnych przysparzających, wpływając na konstrukcję zobowiązań oraz przeniesienia własności. Wywodzące się jeszcze z prawa rzymskiego, a następnie rozwinięte przez postglosatorów oraz zwolenników szkoły prawa natury typy kauza, takie jak causa solvendi, donandi, aquirendi czy causa cavendi stały się zatem punktem odniesienia dla oceny ważności przysporzeń. Odnosząc się do intencjonalnego działania na płaszczyźnie intersubiektywnej w ujęciu filozofii analitycznej, autorzy opowiadają się za modyfikacją zasady kauzalności i dopuszczeniem możliwości kształtowania czynności oderwanych od przyczyny prawnej, o ile nie jest to sprzeczne z obowiązującymi przepisami.
EN
The paper presents and discusses the principle of causability as expressed in many civil codes. This principle requires that the existence of any obligations of transfers of ownership the legal cause – usually associated with 3 types of dealings having been identified by Roman jurists and elaborated by postglosators and founders of the 17th-century natural law movement, namely: causa solvendi, donandi, aquirendi, or causa cavendi – creates a condition for validity of legal act. Referring to the philosophical background of the analytical philosophy of intention and intersubjectivity, authors advocate a modified theory of causability, according to which it is permissible for the parties to invoke abstract actions if this is not opposed by binding legal provisions.
8
Publication available in full text mode
Content available

O strukturze intuicji normatywnych: uniwersalna gramatyka moralna

51%
Próchnicki M.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2017
|
vol. 1(14)
102-114
PL
Celem artykułu jest krytyczne scharakteryzowanie nowego, interdyscyplinarnego nurtu badań nad moralnością, określanego jako uniwersalna gramatyka moralna, oraz przedstawienie jego znaczenia dla nauk prawnych. Przedstawiciele tego programu badawczego, tacy jak John Mikhail i Marc Hauser powołują się na uczynioną przez Johna Rawlsa analogię lingwistyczną, tj. porównanie moralności do języka oraz propozycję badania jej w sposób podobny do paradygmatu językoznawstwa generatywnego Noama Chomsky’ego. Zdaniem gramatyków moralnych moralność, podobnie jak język, osadza się na wrodzonych, uniwersalnych kompetencjach poznawczych, wspólnych wszystkim ludziom. Pewne świadectwa na rzecz tej tezy pochodzą z rozmaitych dyscyplin naukowych, takich jak psychologia rozwojowa, neurobiologia, antropologia, czy logika, jednak argumenty te są przez krytyków uważane za słabe i niekonkluzywne. W artykule podjęto próbę oceny, na ile trafna i użyteczna może być analogia lingwistyczna, a także wytyczenia jej granic, m. in. poprzez przedstawienie kilku najistotniejszych elementów teorii N. Chomsky’ego i próby ich adaptacji dla systemów norm społecznych, takich jak moralność, czy prawo. Pierwszym argumentem, który zbliżać ma moralność do języka, jest tzw. niedostatek bodźca (poverty of the stimulus), opierający się na założeniu, że klasyczne mechanizmy uczenia się nie wyjaśniają fenomenu nabywania reguł językowych i moralnych. Wśród innych elementów teorii N. Chomsky’ego przetworzonych na potrzeby analizy moralności, odnaleźć można próbę scharakteryzowania moralności jako systemu zasad i parametrów (principles and parameters), podziału na moralność wewnętrzną i zewnętrzną oraz kompetencję i wykonanie, a także założenie, że istnieje wyspecjalizowany moduł umysłowy, odpowiedzialny za jej realizację. Badania prowadzone w obrębie uniwersalnej gramatyki moralnej mogą mieć istotne znaczenie dla nauk prawnych. Po pierwsze, założenia przyjmowane przez ten nurt badawczy można postrzegać jako próbę konstrukcji nowoczesnej, znaturalizowanej teorii prawa natury, która ma oprzeć się na naukach empirycznych. Co więcej, celem badaczy jest jak najpełniejsze scharakteryzowanie takich pojęć, jak np. wina, czyn, zobowiązanie, czy szkoda, i w efekcie próbę ich schematyzacji w ramach rozwiniętej logiki deontycznej, a także ukazanie źródeł intuicji z nimi związanych poprzez badania dotyczące nie tylko ich podłoża biopsychologicznego, ale również antropologię prawa, czy komparatystykę prawniczą.
EN
The aim of the article is to critically characterize the new, interdisciplinary research program on morality: universal moral grammar, and to describe its meaning for jurisprudence. Its proponents, such as John Mikhail and Marc Hauser, refer to John Rawls’ linguistic analogy, i.e. comparison of morality to language and suggestion to study it similarly to Noam Chomsky’s generative linguistics paradigm. According to moral grammarians morality, like language, settles on innate, universal cognitive capacities, common to all people. Some evidence supporting these claim, come from various scientific disciplines, such as developmental psychology, neuroscience, anthropology or logic, but they are criticised as weak and inconclusive. The article tries to assess to what extent the linguistic analogy is accurate and useful, analyzing some of the most important N. Chomsky’s claims and their adaptations to the systems of social norms, such as morality and law. The first argument is so called poverty of the stimulus, assuming that the classic learning mechanisms cannot explain the phenomenon of acquisition of language and morals. Other elements of N. Chomsky’s theories adapted to analyze morality include characterizing morality as a system of principles and parameters, divisions between I-morality/E-morality and competence/performance, and also an assumption that the specialized mental module for it exists. Research conducted in universal moral grammar program may have substantial influence on jurisprudence. Firstly, assumptions made by moral grammarians can be seen as a construction of a modern, naturalized theory of natural law, based on empirical study. Moreover, the goal of the program is to fully describe concepts such as guilt, act, obligation or damage, and as an effect to schematize it as an advanced deontic logic, and also to discover sources of intuitions regarding them not only through research on their biopsychological foundations, but also through legal anthropology and comparative legal studies.
9
Publication available in full text mode
Content available

Zachęta do ostrożności

51%
Szczęch D.
Teologia i Moralność
|
2023
|
vol. 18
|
issue 1(33)
271-285
EN
The purpose of this review article is to present and comment on the contents of Susan Schenider’s book Artificial You: AI and the Future of Your Mind. The applied research method is analysis (extracting terms and definitions from the text and reconstructing them) and comparison (cross-referencing the notions used by the author with those used in other works). The conclusions emphasize timeliness of the issues addressed by the author and soundness of her advice for caution when deciding about modifying one’s own brain.
PL
Celem artykułu recenzyjnego jest przybliżenie i skomentowanie treści zawartych w książce Susan Schneider Świadome Maszyny. Sztuczna Inteligencja i projektowanie umysłów wydanej w 2021 roku. Stosowaną metodą badawczą jest analiza (wydobycie z tekstu terminów i definicji oraz ich rekonstrukcja) oraz porównanie (zestawienie pojęć stosowanych przez autorkę z pojęciami używanymi w innych tekstach). Wnioski podkreślają aktualność problematyki podejmowanej przez autorkę oraz trafność jej zalecenia ostrożności podczas decydowania o modyfi kacji własnego mózgu.
10
Publication available in full text mode
Content available

P.F. Strawson and J.L. Austin on the problem of other minds

45%
Karwowski M., Karwowski M.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2019
|
issue 4
11
Publication available in full text mode
Content available

Weak mysterianism – can we still talk about the mystery of mind?

38%
Marzęda W., Marzęda W.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2020
|
issue 3
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.