Search results

1

Podwójna perspektywa. Subiektywizacja zapośredniczona w filmie

100%

Birkholc R.

Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

|

2018

|

vol. 72

|

issue 4(323)

68-77

PL

Artykuł poświęcony jest typowi subiektywizacji filmowej, który został nazwany przez autora subiektywizacją zapośredniczoną. Autor stawia tezę, że istnieje transmedialna figura przedstawiania doświadczeń bohaterów, która w literaturze realizuje się w postaci mowy pozornie zależnej, a w filmie w postaci subiektywizacji zapośredniczonej. Wyznaczniki tej figury to subiektywizacja przekazu na poziomie stylistycznym oraz nakładanie się perspektyw (fokalizacji). Aby odróżnić tę formę narracyjną od innych sposobów przybliżania perspektywy bohatera, autor wyróżnia trzy rodzaje fokalizacji wewnętrznej w filmie – narratywizację, personalizację i subiektywizację. Cechą subiektywizacji zapośredniczonej jest to, że sposób postrzegania rzeczywistości przez bohatera zostaje w niej „oznaczony” poprzez środki stylistyczne, takie jak niestandardowe punkty widzenia kamery, oświetlenie, inscenizacja, kolory, montaż, czy dźwięk. Określenie „zapośredniczona” wskazuje natomiast na to, że narracja tego typu nie tworzy iluzji bezpośredniego dostępu do świata wewnętrznego bohaterów, lecz uwydatnia mediację pewnej „wyższej” instancji narracyjnej w przekazywaniu stanów wewnętrznych postaci. Autor charakteryzuje funkcje subiektywizacji zapośredniczonej oraz wskazuje na to, w jaki sposób służy ona oddawaniu doświadczeń bohatera.

EN

This text is dedicated to a type of film subjectivisation, which the author described as mediated. In doing so he proposed the thesis that there exists a trans-media figure of depicting the experiences of the protagonists, which in literature is realised in the form of free indirect speech, and in the film – of mediated subjectivisation. The determinants of this figure are the subjectivisation of the message upon a stylistic level and overlapping perspectives (focalisation). In order to distinguish this narration from other ways of bringing closer the perspective of the protagonist the author distinguished three types of internal focalisation in the film – narrativization, personalisation, and subjectiviation. The characteristic feature of mediated subjectivisation is the fact that the manner in which the protagonist perceives reality is “marked” by such stylistic means as the non-standard points of view of the camera, lighting, staging, colours, montage or sound. The term: “mediated”, on the other hand, indicates that narration of this sort does not create the illusion of indirect access to the internal world of the protagonists but accentuates the mediation of a certain “higher” narration level in transmitting the internal states of the protagonists. The author characterised the functions of mediated subjectivisation and indicated the manner in which it serves the process of bringing out the experiences of the protagonist.

2

„Okręt ludzi szczęśliwych…” – czyli o pielgrzymowaniu i migracji w relacji podróżnej Hanny Mortkowicz

75%

Niesporek-Szamburska B.

Postscriptum Polonistyczne

|

2019

|

issue 2 (24)

85-105

EN

The paper presents Hanna Mortkowicz’s account of her trip to Palestine enti-tled W Palestynie. Obrazy i zagadnienia [In Palestine. Images and Issues] (1936) as a text read after many years, which can be inscribed, in dialogue with contemporary reportage (e.g. by Paweł Smoleński), in the intercultural dialogue currently in progress. The study shows how Mortkowicz opens the reader to the problem of migration. The writer does this by focusing her accounts on a group of Jews fleeing from Nazism – eternal wanderers, coming to Palestine in search of a new homeland. Text analysis shows how, thanks to Mortkowicz’s use of numer-ous narrative strategies and description techniques, such as: focalisation, per-sonal narrative, and accumulation of space or time, she introduced her readers to the experience of newly¬ arrived refugees, people who are on the border be-tween social existence and non¬ existence. In fact, a study of the text makes it possible to find that this forgotten title can provide reading matter to be used in the context of contemporary intercultural education.

3

Point of View: On the Narratological and Ideological Aspects of the Concept

75%

Hrabal J.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2018

|

issue 8(11) cz.1

11-26

EN

This study seeks to identify three different meanings of the term ‘point of view’ and it attempts to define a specific concept, i.e. point of view, focalization, and perspective, for each of them. It proposes that point of view should be understood in terms of ideological beliefs which can be assigned to any subject of a narrative text. Focalization is perceived as a specific discursive method of presenting a fictional world through a focal subject, which is constituted using the same distinctive features of language as a narrative subject, with the exception of the first grammatical person. The focal subject thus mediates the fictional world, although it cannot be a narrator. Finally, perspective should refer to a spatial layout of a fictional world from the position of the focus of depiction situated within the fictional world; it can also be identified using distinctive features of language.

4

Metafizyczna funkcja narracji – analiza zagadnienia na przykładzie Heglowskiej „Fenomenologii ducha”

63%

Gołaszewski F.

Stan Rzeczy

|

2022

|

issue 1(22) Powrót metafizyki

391-414

PL

Celem artykułu jest charakterystyka metafizycznej funkcji narracji. Najpierw został dookreślony klasyczny arystotelesowski paradygmat w myśleniu na temat narracji, następnie zwrócono uwagę na użyteczność aparatury narratologicznej w opracowaniu Mieke Bal przy współczesnych badaniach nad problematyką narracji. Heglowska Fenomenologia ducha została poddana analizie pod kątem multiperspektywiczności z zastosowaniem kategorii fokalizacji, umożliwiającej wyklarowanie zmiany agensa narracyjnego. W tym kontekście zwrócono uwagę na strukturalne podobieństwo tekstu Hegla do Ulissesa Jamesa Joyce’a. W podsumowaniu uwzględniono natomiast perspektywy metafizyczne wynikające z odrzucenia paradygmatu Arystotelesa. W tym kontekście Fenomenologia ducha jest pozytywnym przykładem dzieła wykraczającego poza horyzonty postmodernistycznej krytyki wielkich narracji, przedstawionej przez Lytoarda. Na tej podstawie w artykule została zasugerowana możliwość przekroczenia klasycznej opozycji między narracją a metafizyką.

EN

The aim of this article is to characterise the metaphysical function of the narrative. First, the text describes Aristotle’s classic paradigm about narrative. Second, attention is drawn to the usefulness of Mieke Bal’s narratological apparatus in contemporary research on the subject of narration. Hegel’s Phenomenology of Spirit is analysed in terms of multi-perspectivity and with the adoption of the category of focalisation, which helps to clarify a change in the narrative agent. In this context, attention is drawn to the structural similarity of Hegel’s text and James Joyce’s Ulysses. In conclusion, the metaphysical perspectives resulting from a rejection of Aristotle’s paradigm are indicated. In this context, the Phenomenology of Spirit is a positive example of a work going beyond the horizons of Lyotard’s postmodern critique of grand narratives. On this basis, the article suggests the possibility of rejecting the classical opposition between narrative and metaphysics.

Refine search results

1 Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

1 Postscriptum Polonistyczne

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Stan Rzeczy

1 Birkholc R.

1 Gołaszewski F.

1 Hrabal J.

1 Niesporek-Szamburska B.

1 2022

1 2019

2 2018

Podwójna perspektywa. Subiektywizacja zapośredniczona w filmie

„Okręt ludzi szczęśliwych…” – czyli o pielgrzymowaniu i migracji w relacji podróżnej Hanny Mortkowicz

Point of View: On the Narratological and Ideological Aspects of the Concept

Metafizyczna funkcja narracji – analiza zagadnienia na przykładzie Heglowskiej „Fenomenologii ducha”