Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  formuła
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Formuła zalecenia służb jako wyraz grzeczności językowej w epistolografii polskiej XVII i XVIII wieku

100%
Sicińska K.
Język Polski
|
2021
|
vol. 101
|
issue 2
87-99
PL
Przedmiotem opisu uczyniono formułę zalecenia służb (oddania usług) poświadczoną w epistolografii polskiej XVII i XVIII wieku. Przedstawiono strukturę formalno-semantyczną formuły oraz jej ewolucję, wykazując m.in., że w XVII w. tworzyła ona integralną całość z formułą oddania się łasce, np. oddawać (zalecać) usługi łasce, zaś w XVIII w. łączyła się z kategorią powinności, np. być w obowiązku usług, a ponadto przybierała nową postać typu czekać na rozkazy || czekać rozkazów. Wskazano powiązania formuły służebnej z innymi aktami etykiety epistolarnej doby średniopolskiej oraz z ówczesnym modelem grzeczności szlacheckiej.
XX
In the paper, a formal form of proposing services evidenced in Polish epistolography of the 17th and 18th centuries is described. The formal and semantic structure of the formula and its evolution has been presented to show, among other things, that in the 17th century the said formula was an integral whole with the formula of applying oneself to grace, e.g. oddawać (zalecać) usługi łasce (‘apply (propose) service to grace’) whereas in the 18th century it was associated with the category of responsibility, e.g. być w obowiązku usług (‘be obliged to serve’) and it assumed new forms such as czekać na rozkazy or czekać rozkazów (‘await orders’). Moreover, it has been indicated that the service formula was also related to other acts of Middle Polish epistolary etiquette and the nobility politeness model at that time.
2
Content available remote

W imię Jezusa czy Trójcy Świętej? Kilka uwag o formułach chrzcielnych

100%
Nawracała T.
Teologia w Polsce
|
2015
|
vol. 9
|
issue 1
109-116
PL
Bycie chrześcijaninem rozpoczyna się od chwili przyjęcia chrztu świętego. W nim po raz pierwszy wyznaje człowiek wiarę w Boga Tójjedynego, aby móc otrzymać przebaczenie grzechów i łaskę uświęcającą. Kościół apostolski stosował dwie formuły chrzcielne: chrystologiczną i trynitarną. Dyskusja nad pierwotnością tych formuł jest wciąż otwarta. Niniejszy artykuł pragnie zwrócić uwagę na konsekwencje jednoznacznego opowiadania się za pierwszeństwem formuły chrystologicznej i traktowania formuły trynitarnej jako wtórnej. Wydaje się, że ostrożność w ocenie historycznego pierwszeństwa musi być tu szczególna ze względu na ciągłość zachowania w Kościele z ustanowienia Chrystusa jednej ekonomii sakramentalnej. Obie formuły prawdopodobnie funkcjonowały równocześnie w pierwszych gminach chrześcijańskich, a ustalenie i utrwalenie formuły trynitarnej wynikało z rozwoju świadomości Kościoła.
EN
Being a Christian begins from the moment of baptism. In baptism a human being professes the faith in the Holy Trinity to be able to receive forgiveness and sanctifying grace. Apostolic Church used two baptismal formulas: Christological and Trinitarian. The discussion on these formulas precedence has still been open. This article aims at drawing attention to consequences of unambiguous advocating the priority of the Christological formula and treating the Trinitarian formula as secondary. It seems that caution in the evaluation of historical precedence must be special here due to the continuity of maintaining one sacramental economy in Church. Both formulas were probably present in first Christian communities, and establishing the Trinitarian formula resulted from the Church awareness increase
3
Publication available in full text mode
Content available

Słowo podstawowym narzędziem gregoriańskiej techniki kompozytorskiej w adaptacji wzorców modalnych do nowych tekstów

100%
Ferfoglia S.
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
|
2019
|
vol. 54
|
issue 2
543-572
EN
In the article the author asks how the Gregorian melodies were created? How were they written down? Is it possible that the notation may be a tool for a deeper understanding of the text? In this way the author explores the secrets of the Gregorian compositional technique – which is based on using the same formulas or even the whole melodies for different texts. It is clearly visible that the Gregorian composer “thought through the perspective of the word”. Each new text has a different verbal rhythm, resulting from the nature of the words, and this gives the same melody a new sense and a new meaning in a new verbal context. To convince oneself of the truthfulness of this statement and of the sophistication of the composer’s intervention, it is not enough to look only at the Vatican notation; one must reach for adiastematic notation, which conveys the rhythm of the intonation contour. Comparing the same melodies in different verbal contexts with divergent rhythms shows us that the same melody becomes for the composer a “pretext” to express something more. In the article, three melodies (graduals) based on the modal pattern of the fifth modus – plagal tritus – (Christus factus est, Exiit sermo, Ecce sacerdos magnus) were analysed. On their example, the author demonstrates how the modal pattern of plagal tritus has been adapted to the new text.
PL
W artykule Autorka pyta się jak powstały melodie gregoriańskie? W jaki sposób zostały one zapisane? Czy zapis może być narzędziem do głębszego zrozumienia tekstu? Autorka wchodzi w ten sposób w tajniki gregoriańskiej techniki kompozytorskiej; polega ona przede wszystkim na wykorzystywaniu tych samych formuł albo nawet całych melodii do różnych tekstów, w czym wyraźnie widać, że kompozytor gregoriański „myślał słowem”. Każdy nowy tekst zawiera inny rytm werbalny, wynikający z natury słów, a to nadaje tej samej melodii nowy sens i nowe znaczenie w nowym kontekście słownym. Aby przekonać się o prawdziwości tego stwierdzenia i wyrafinowaniu zabiegu kompozytorskiego nie wystarczy spojrzeć tylko notację watykańską; trzeba sięgnąć do notacji adiastematycznej, która przekazuje rytm przebiegu melodycznego. Porównanie ze sobą tych samych melodii w różnych kontekstach słownych z różnym rytmem pokazuje nam, że ta sama melodia staje się dla kompozytora „pretekstem” do wyrażenia czegoś więcej. W artykule zostały przeanalizowane trzy melodie (graduały) bazujące na wzorcu modalnym piątego modusu, czyli tritusa plagalnego (Christus factus est, Exiit sermo, Ecce sacerdos magnus), Na ich przykładzie Autorka pokazuje, w jaki sposób wzorzec modalny tritusa plagalnego został zaadaptowany do nowego tekstu.
4
Publication available in full text mode
Content available

W imię Jezusa czy Trójcy Świętej? Kilka uwag o formułach chrzcielnych

100%
Nawracała T.
Teologia w Polsce
|
2015
|
vol. 9
|
issue 1
109-116
EN
Being a Christian begins from the moment of baptism. In baptism a human being professes the faith in the Holy Trinity to be able to receive forgiveness and sanctifying grace. Apostolic Church used two baptismal formulas: Christological and Trinitarian. The discussion on these formulas precedence has still been open. This article aims at drawing attention to consequences of unambiguous advocating the priority of the Christological formula and treating the Trinitarian formula as secondary. It seems that caution in the evaluation of historical precedence must be special here due to the continuity of maintaining one sacramental economy in Church. Both formulas were probably present in first Christian communities, and establishing the Trinitarian formula resulted from the Church awareness increase.
PL
Bycie chrześcijaninem rozpoczyna się od chwili przyjęcia chrztu świętego. W nim po raz pierwszy wyznaje człowiek wiarę w Boga Tójjedynego, aby móc otrzymać przebaczenie grzechów i łaskę uświęcającą. Kościół apostolski stosował dwie formuły chrzcielne: chrystologiczną i trynitarną. Dyskusja nad pierwotnością tych formuł jest wciąż otwarta. Niniejszy artykuł pragnie zwrócić uwagę na konsekwencje jednoznacznego opowiadania się za pierwszeństwem formuły chrystologicznej i traktowania formuły trynitarnej jako wtórnej. Wydaje się, że ostrożność w ocenie historycznego pierwszeństwa musi być tu szczególna ze względu na ciągłość zachowania w Kościele z ustanowienia Chrystusa jednej ekonomii sakramentalnej. Obie formuły prawdopodobnie funkcjonowały równocześnie w pierwszych gminach chrześcijańskich, a ustalenie i utrwalenie formuły trynitarnej wynikało z rozwoju świadomości Kościoła.
5
Content available remote

Категория «мотива» в филологической науке ANG: The categories of motife in philology

71%
Вергеенко С. А.
Studia Rossica Gedanensia
|
2014
|
issue 1
328–341
RU
В статье анализируются работы ведущих отечественных и зарубежных авторов, в которых исследуются вопросы, связанные с понятием «мотив» в филологической науке. Проведенный анализ фольклористических разработок позволил определить три основные концепции осмысления данного понятия: — мотив как сюжетообразующая единица; — мотив как структурообразующая единица фольклорного текста; — мотив с точки зрения его структуры. На материале заговорного жанра, как опубликованном, так и записанном во время проведения полевых фольклорных экспедиций, автор предлагает к использованию такие понятия, как «заговорный мотив», «субмотив», «микромотив».
EN
Works of the leading native and foreign authors are analyzed in this article. These works contain the research of issues connected with the notion «motif» in philology. The analysis of folklore elaborations allowed us to determine the three main ideas of understanding of this notion: motif as a subject building unit; motif as a structure building unit of a folklore text; motif from the point of view of its structure. In the charm genre material, both published and written down during folklore field expeditions, the author suggests such notions as «charm motif», «submotif», «micromotif».
PL
W artykule przeanalizowano prace najpopularniejszych autorów, w których przedstawiono kwestie związane z pojęciem "motyw" w naukach filologicznych. Dokonano analizy opracowań folklorystycznych i w efekcie wyłoniono trzy podstawowe koncepcje pojęcia motyw: motyw jako jednostka gatunkotwórcza, jako jednostka tekstotwórcza w folklorze oraz motyw strukturotwórczy. Autorka wprowadza pojęcia: "motyw zamowy", "submotyw", "mikromotyw".
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.