Search results

1

Opowieść wspólnoty. Na przykładzie wybranych gatunków prozy folklorystycznej

100%

Przybyła-Dumin A.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2013

|

vol. 1

|

issue 1

9-24

PL

Jednym ze sposobów analizy funkcjonowania wspólnoty jest badanie generowanych przez nią opowieści. Niezrozumiałe zjawiska i zdarzenia, wojny, katastrofy i inne niebezpieczeństwa, które dotykają społeczność, powołują do życia teksty informujące, mitologizujące osoby i fakty, mające na celu usensownienie wydarzeń oraz przywrócenie poczucia bezpieczeństwa. Wydarzenia znacznej rangi powodują, że wiele różnych grup odczuwa potrzebę wygłoszenia opinii, obaw, oczekiwań, jak każdy kryzys zmusza społeczność do wyrażenia wyobrażeń o rzeczywistości i sobie w formie opowieści. W artykule analizie poddane zostaną teksty: integrujące, informujące, kompensujące, ostrzegające, zapisane przez autorkę podczas badań terenowych w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1999-2004.

EN

One way to analyse the functioning of a community is to study the stories generated by it. Incomprehensible phenomena and events, wars, disasters and other threats that affect a community result in the creation of informative texts that mythologise people and facts. Such texts are aimed at giving sense to the occurring events and restoring the community’s sense of security. Confronted with events of considerable importance, many different groups feel the need to express their opinions, share fears and expectations, as each crisis forces the community to express ideas about the reality and about the community itself in the form of stories. This article analyses texts of different character: integrating, informative, compensatory or cautionary, gathered by the author during her field research in Zagłębie Dąbrowskie (Eng. Dąbrowa Basin) between 1999 and 2004.

2

Królestwo za mgłą – bajka obozowa Zofii Posmysz

100%

Smyk K.

Literatura Ludowa

|

2023

|

vol. 67

|

issue 1-2

89-106

PL

Autorka analizuje powieść Wakacje nad Adriatykiem (1970) i wywiad-rzekę Królestwo za mgłą (2017) Zofii Posmysz – więźniarki Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe, która swoje wspomnienia obozowe wystylizowała na tradycyjną bajkę ludową, upamiętniając bajki opowiadane przez jej zmarłą obozową przyjaciółkę – Zofię Jachimczak. Autorka wprowadza pojęcie bajki obozowej. W pierwszej części artykułu analizuje elementy bajki ludowej w tekstach Posmysz (przestrzeń, czas, postaci, magiczne przedmioty). W drugiej części zarysowuje definicję osobnego gatunku prozy – bajki obozowej, którego wyznacznikiem – prócz przystosowania motywów bajki ludowej do treści obozowych – jest to, że tę bajkę, opowiedzianą prymarnie w obozie koncentracyjnym, opowiada słuchaczom była więźniarka, dając świadectwo życia i śmierci w obozie.

EN

The author analyses the novel Wakacje nad Adriatykiem (Holiday on the Adriatic, 1970) and an extended interview Królestwo za mgłą (The Kingdom Behind the Mist, 2017) with Zofia Posmysz – a prisoner of Auschwitz, Ravensbrück and Neustadt-Glewe, who stylized her concentration camp memories as a traditional folk tale, thus commemorating the fairy tales told by her camp friend Zofia Jachimczak, who did not survive Auschwitz. The author introduces the concept of a camp fairy tale. In the first part of the article, she analyses the elements of folk fairy tale in Posmysz’s texts (space, time, characters, magical objects). In the second part, the author outlines a definition of a separate prose genre – a camp fairy tale, characterized not only by the adaptation of folk fairy tale motifs to concentration camp realities, but also by the fact that this fairy tale, originally told in the concentration camp, is narrated or written down from memory and recounted to listeners by a former prisoner who gives a testimony of life and death in the camp.

3

Functions of a Fairy Tale in the Auschwitz Camp Memories of Zofia Posmysz

80%

Smyk K.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2023

|

vol. 62

67-80

PL

Artykuł zarysowuje wieloaspektową interpretację funkcji bajki obozowej z perspektywy folklorystyki (funkcje społeczno-integracyjne, estetyczne, dydaktyczno-wychowawcze, kompensacyjno-katartyczne i opanowanie traumy) oraz literaturoznawstwa (strategie kobiecego pisania o Zagładzie i wojnie oraz kategoria świadectwa). Podstawę analizy stanowi powieść Wakacje nad Adriatykiem (1970) i wywiad-rzeka Królestwo za mgłą (2017) Zofii Posmysz – więźniarki obozów koncentracyjnych Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Swoje wspomnienia obozowe wystylizowała na tradycyjną bajkę ludową, upamiętniając bajki opowiadane przez jej obozową przyjaciółkę Zofię Jachimczak, która nie przeżyła Auschwitz. Autorka dochodzi do wniosku, że bajka obozowa jawi się jako gatunek totalny i całościowa struktura sensu, pozwalająca wypowiedzieć niewypowiedziane.

EN

The article gives a multifaceted interpretation of the functions of a concentration camp fairy tale from the perspective of folklore studies (i.e. its socio-integrative, aesthetic, didactic/educational, compensatory/cathartic and trauma management functions) and literary studies (strategies of women’s writing about the Holocaust and the war, and the camp testimony). The author analyses the novel Wakacje nad Adriatykiem (1970) and an extended interview Królestwo za mgłą (2017) by Zofia Posmysz, an inmate of Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück and Neustadt-Glewe, who stylised her camp memories as a traditional folk tale, thus commemorating the fairy tales told by her camp friend Zofia Jachimczak, who did not survive Auschwitz. The author comes to the conclusion that a concentration camp fairy tale seems to be a complete genre and a comprehensive structure of meaning that makes it possible to express the inexpressible.

Refine search results

1 Literatura Ludowa

1 Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

1 Łódzkie Studia Etnograficzne

2 Smyk K.

1 Przybyła-Dumin A.

2 2023

1 2013

Opowieść wspólnoty. Na przykładzie wybranych gatunków prozy folklorystycznej

Królestwo za mgłą – bajka obozowa Zofii Posmysz

Functions of a Fairy Tale in the Auschwitz Camp Memories of Zofia Posmysz