Search results

1

"The coral of your lips, the stars of your eyes" – the function of the genitive case in a particular kind of genitive metaphor compared to other semantic functions of this case (based on examples in the Polish language)

100%

Szymańska M.

Cognitive Studies

|

2018

|

issue 18

EN

The coral of your lips, the stars of your eyes – the function of the genitive case in a particular kind of genitive metaphor compared to other semantic functions of this case (based on examples in the Polish language)This paper attempts to explicate the meanings of expressions representing a specific type of genitive metaphor – binding two notions by the rule of conventional, surface sameness. This article aims to prove that the genitive function that appears in this kind of expression is part of a general pattern modelling the semantic roles of this case. This pattern presents the genitive as a lingual indicator of the relation between a "smaller range" object and a "larger range" object and explains the essence of the semantic function appearing not only in this particular type of genitive metaphor, but also in structures such as genetivus definitivus. Ust korale, gwiazdy oczu– rola dopełniacza w szczególnym typie metafory dopełniaczowej na tle innych ról semantycznych tego przypadka (na przykładach w języku polskim)Artykył prezentuje próbę eksplikacji znaczeń wyrażeń reprezentujących pewien szczególny typ metafory dopełniaczowej – wiążącej dwa pojęcia na zasadzie umownej, pozornej, tożsamości. Próba ta ma na celu udowodnienie, że rola dopełniacza, która ujawnia się w opisywanym typie wyrażeń, wpisuje się w ogólny schemat modelujący role semantyczne tego przypadka. Schemat ten ujmuje dopełniacz jako językowy wykładnik stosunku obiektu o „mniejszym zakresie” do obiektu mającego „większy zakres” i pozwala wyjaśnić istotę roli semantycznej uwidoczniającej się nie tylko w szczególnym typie metafory dopełniaczowej, ale także w konstrukcjach takich, jak genetivus definitivus.

2

Scribal and phraseological variation in legal formulas: ὑπάρχω + dative or genitive pronoun

75%

Stolk J. V.

The Journal of Juristic Papyrology

|

2015

|

issue 45

255-290

EN

The verb ὑπάρχω, ‘to belong to’, is frequently used in Greek papyri to denote possession in legal documents. The possessor in such constructions can be indicated by a personal pronoun in the dative or genitive. In this article, I show that the diachronic scribal and phraseological variation that is found in legal formulae with this verb points not only to an increase in the use of the genitive pronoun by individual scribes in certain constructions, but also to a general change from a dative to a genitive case in liability clauses in the Byzantine period. These changes may be connected to the process of dative case syncretism in post-Classical Greek.

3

Huruf al-dżar w arabskim: między anglosaskim genetivem a siedmioma polskimi przypadkami

63%

El Imrani N.

Językoznawstwo

|

2017

|

vol. 11

27-35

EN

The object of our study is the structure: particle harf + noun in Arabic. Specifically huruf al-dżar. The textbooks for teaching the Arabic language and a several studies based on English and Polish established that al-dżaris genetiv. In the case of contrastive English-Arabic grammar, comparative analysis is most revealing, but in the context of teaching the Arabic language to Poles where in the Polish language there are seven cases, the matter requires revision. On the basis of the Arabic grammar, we will mention them, and then compare and analyze the appropriate case and its structure in the Polish language.

PL

Obiektem naszego badania jest dwumian: partykuła harf + rzeczownik w języku arabskim. Konkretnie huruf al-dżar. W podręcznikach do nauczania języka arabskiego a także według wielu badań na podstawie języka angielskiego oraz polskim zostało ustalone, że al-dżar to genetiv.W przypadku gramatyki kontrastywnej angielsko-arabskiej analiza porównawcza jest jak najbardziej owocna, ale w kontekście nauczania Polaków języka arabskiego, gdzie w języku polskim występuje siedem przypadków, sprawa wymaga rewizji. Na podstawie gramatyki języka arabskiego najpierw wymienimy te partykuły, a potem porównamy, analizując odpowiedni przypadek oraz jego strukturę w języku polskim.

4

My jsme tři, jich je pět

63%

Hrdlička M.

Bohemistyka

|

2021

|

issue 2

EN

The number “five” plays an important role in Czech. This is caused by the perception of the world by human brain. It can perceive particular elements as unconnected, individual, up to the amount of four, inclusive. Starting with the number five, the brain stops to differentiate such elements as individual; they merge and therefore the brain perceives the given set of elements globally as a whole. This is manifested both in the declension (the number five and higher numbers are followed by plural nouns in genitive) and in the use of certain expressions (“rok” [year], “léta” [years]) or phraseology.

CS

V češtině hraje důležitou roli množství (počet) pět. Tato skutečnost souvisí s vnímáním okolního světa lidským mozkem. Ten je schopen vnímat jednotlivé prvky jako nespojité, individuální, do množství čtyři včetně. Počtem pět počínaje ovšem mozek přestává ony prvky rozlišovat jako jednotlivé, splývají mu, a proto pojímá příslušnou množinu globálně, jako celek. To se projevuje jak v deklinaci (po číslovce pět a vyšších následuje počítaný předmět v genitivu plurálu), tak v užívání některých výrazů (rok, léta) či ve frazeologii.

5

O dopełniaczu liczby mnogiej rzeczowników żeńskich i «kategorii» uniformizmu (w związku z II wydaniem Słownika gramatycznego języka polskiego)

63%

Gruszczyński W., Saloni Z.

Język Polski

|

2012

|

vol. 92

|

issue 5

373–380

PL

W artykule przedyskutowano sposoby traktowania w opisach fleksji polskiej zróżnicowania form dopełniacza liczby mnogiej niektórych rzeczowników rodzaju żeńskiego (typu: tych cioci||cioć, funkcji||funkcyj). Autorzy w swych wcześniejszych pracach oraz w I wydaniu Słownika gramatycznego języka polskiego (SGJP) traktowali to zróżnicowanie jako kategorię fleksyjną i nazywali uniformizmem. Potem zrewidowali swoje podejście i z powodów omówionych w artykule uznali, że formy tego typu nie są członami opozycji fleksyjnej (a uniformizm nie stanowi kategorii fleksyjnej). Są to warianty swobodne, choć jeden z nich często jest nacechowany (por. funkcyj, studzien, cukierń z funkcji, studni, cukierni). W taki sposób formy te traktowane są w drugim wydaniu SGJP.

EN

The paper discusses the presentation of the differentiation of genitive plural forms of some feminine nouns (of the type: tych cioci || cioć, funkcji || funkcyj) in the descriptions of Polish inflection. The authors in their previous works and in the first edition of the "Grammatical Dictionary of Polish" (SGJP) treated this differentiation as an inflectional category and called it “uniformity”. Then they changed their interpretation and for reasons presented in the paper decided that such pairs are not in inflectional contrast (and uniformity is not an inflectional category). Their members are free variants, although one of them is often marked (cf. funkcyj, studzien, cukierń with funkcji, studni, cukierni), and in the second edition of SGJP they are treated in this way.

6

Kilka uwag o wymienności dopełniacza i biernika w języku polskim i słoweńskim

63%

Stefan A.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2016

|

vol. LXII

131-143

PL

Tematem pracy są wybrane zagadnienia dotyczące wymienności form dopełniacza i biernika w języku polskim i słoweńskim. Inspiracją do napisania niniejszego tekstu stały się obserwacje zachowań językowych współczesnych Polaków i Słoweńców. Rozważania na temat wymienności form dopełniacza i biernika w języku polskim i słoweńskim ograniczono do wybranych zjawisk morfologicznych (w paradygmacie singularis) oraz składniowych w obu tych językach słowiańskich. Dotyczą one przede wszystkim synkretyzmu końcówek dopełniacza i biernika w rodzaju męskożywotnym oraz pojawiających się coraz częściej odstępstw od klasycznego użycia dopełniacza w zdaniach zaprzeczonych. Analizę aktualnych tendencji nienormatywnego użycia tych dwóch przypadków w obu językach poprzedza krótka charakterystyka dopełniacza i biernika w języku polskim i słoweńskim.

EN

The topic of the paper is interchangeability of genitive and accusative in Polish and Slovenian languages. The inspiration for the paper have its origin in observations of current linguistic behaviours of contemporary Poles and Slovenes. Reflections on the subject are limited to selected morphological (the declension of singular nouns) and syntactic phenomenon in both of considered Slavic languages. The focus in the paper is mostly on syncretism of genitive and accusative suffixes in masculine-animate gender and appearing more and more often deviations from standard use of genitive in negations. Analysis of tendencies of non-standard usage of these two cases in Polish and Slovenian is preceded with short characteristic of genitive and accusative in both languages.

7

Jedem do Čechách: k nahrazování jmenných koncovek genitivu lokálem

51%

HRDLIČKA M.

Bohemistyka

|

2017

|

issue 2

182-188

EN

The form of Czech in a foreign language environment depends on numerous linguistic as well as non-linguistic factors. A common aspect of foreign forms of Czech is its convergence to the local dominant language. Three basic results of language contact are: adoption, reduction and atrophic changes. Foreign forms of Czech are often characterized by quite prevalent replacing of nominal genitive ending with locative, especially in plural. This phenomenon is rooted in dialects; the cause could also be the low acoustic distinctiveness of the genitive ending which is replaced with the phonetically more distinct locative ending.

CS

Podoba češtiny v majoritním jinojazyčném prostředí zavisí na celé řadě jazykových i nejazykových faktorů. Společným rysem zahraničních realizací češtiny je jejich sbližování s místním dominantním jazykem. Rozlišují se tři základní důsledky jazykového kontaktu: přejímky, redukce a atrofické změny. Zahraniční vainty češtiny se vyznačují také poměrně častým nahrazováním jmenné koncovky genitivu lokálem, dochází k tomu hlavně v množném čísle. Tento jev má nářeční původ, příčinou může být i malá zvuková výraznost genitivního zakončení, které je nahrazováno foneticky zřetelnější koncovkou lokálu.

Refine search results

2 Bohemistyka

1 Cognitive Studies

1 Język Polski

1 Językoznawstwo

1 Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

1 The Journal of Juristic Papyrology

1 El Imrani N.

1 Gruszczyński W.

1 HRDLIČKA M.

1 Hrdlička M.

1 Saloni Z.

1 Stefan A.

1 Stolk J. V.

1 Szymańska M.

1 2021

2 2018

1 2017

1 2016

1 2015