Search results

1

Charakterystyka językowo-kompozycyjna recenzji na portalu Popkiller.pl

100%

Woźniak P. W.

Conversatoria Linguistica

|

2018

|

issue 12

271-281

PL

The main purpose of this article is to present language forms used by journalists of the www.popkiller.pl website. Moreover, I have examined the structure of the reviews and their compatibility with the model. The following has been proven in the analysis: 1) in terms of construction, reviews on the website follow the genre standards. 2) linguistic analysis shows that there are many colloquialisms and loan words in the information and assessment elements. 3) the language of the reviews is a balance between journalistic objectivity and hip-hop slang.

2

Kontemplacja. Hermeneutyczny kontekst genologii

100%

Łukaszuk M.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

41-59

PL

The paper presents the importance of the category of contemplation applied by Marian Maciejewski in his work: mickiewiczowskie «czucia wieczności». (czas i przestrzeń w liryce lozańskiej) [Mickiewicz’s “Premonitions of Eternity”. Time and Space in the Losanne lyrics]. This category has turned out to be important from the perspective of the axiological dimension of literary genres. Moreover, as seen also in earlier works of Maciejewski, it is the category different from the aesthetic ones. Maciejewski assesses that contemplation is a pre-textual category and has hierarchical features in hermeneutics.

3

Wielopostaciowość sonetu w poezji Rafała Wojaczka

100%

Guty Z.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

81-101

PL

This paper attempts to present four different variations of the sonnet form in the poetry of Rafał Wojaczek. Through the analysis of Wojaczek’s sonnets it identifies the following variations of the sonnet’s form: a graphic sonnet, a classic sonnet, a sonnet with a final couplet (dystych), a free sonnet. It uses archival sources. This paper argues for the vitality of some of the forms of Polish poetry after 1989, and particularly of free verse, making a classical sonnet alive again in multiple ways.

4

Kwiaty polskie – utwór zagadkowy i kontrowersyjny

88%

Ratajska K., Uniwersytet Łódzki I. F. P., Krystyna Ratajska – prof. dr hab. e. p. U. Ł. Z. s. k. i. r. l. r. p. m. d. m., krystyna.waga@wp.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

vol. 02

EN

The paper points to the numerous controversies surrounding Julian Tuwim’s poem Kwiaty polskie (“Polish Flowers”). It outlines the discussions related to the story, ge- nological classification, composition, and concept of the protagonist. It presents the autothematic character of the poem, situating it in the historical and social context. The author, stressing the complexity of the poetics, does not provide any definitive conclusions, deciding that the interpretation of Kwiaty polskie calls for further re- search and remains an open question.

PL

Artykuł zwraca uwagę na liczne kontrowersje wokół poematu Juliana Tuwima Kwiaty polskie. Omawia dyskusje związane z fabułą, klasyfikacją genologiczną, kompozycją i koncepcją bohatera. Ukazuje autotematyzm utworu, osadzając go w kontekście historyczno-społecznym. Autorka podkreślając złożoność poetyki niczego nie rozstrzyga, orzekając, że interpretacja Kwiatów polskich domaga się dalszych badań i pozostaje sprawą otwartą.

5

O Zgorzelskiego teorii liryki: genologia i aksjologia

88%

Kuczera-Chachulska B.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

61-68

PL

Czesław Zgorzelski is known predominantly as a historian of literature. But Zgorzelski was also a distinguished theoretician of the lyric poetry. His most renowned disciple, Marian Maciejewski, wrote about it in his commentaries to the works of Zgorzelski. Zgorzelski’s works on the lyric poetry contain, very important observations on the nature of the lyric poetry, and the model, gradual changes within this genre. Zgorzelski’s findings in this area are fundamental and can be applied into other non-Romantic areas of reaserch.

6

Libretto jako (u)twór. Zagadnienia genologiczne i metodologiczne – zarys problematyki

88%

Walczak J.

Przestrzenie Teorii

|

2014

|

issue 22

89-100

EN

This article deals with issues connected with defining the libretto in the light of genre classification and the function that libretti perform as part of musical compositions. Libretti, which are marginalized by both literary theory and musicological research, are considered to be dependent texts even though most libretti are compositionally complete and can be analyzed by using the concepts of literary theory. At the same time, although the libretto is not an independent genre, it has its own subgenres which are identified based on the subject matter, function and structural properties (e.g. tragedy, comedy and farce).

7

"...Nie z chęci marnego zysku czy dla osiągnięcia próżnej sławy..."

88%

Łukaszuk M.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

7-10

8

Genologiczne ukształtowanie listów dedykacyjnych Marcina Czechowica

75%

Hawrysz M.

Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

|

2010

|

vol. 9

55-68

EN

The aim of the article is to describe the shape of letters of dedication (epistola dedicatoria) from the generic perspective. The study is based on dedications to Marcin Czechowic’s writings. The author is found the master of the sixteenth-century prose. The analyses allowed identifying in an intensely petrified genre both conventional and innovative elements. Conventional elements indicate skillful references to a literary tradition, whereas innovative elements are a sign of creative originality. The whole of pragmatic determinants largely influenced the linguistic form of dedication. It makes Czechowic’s prologues specific author’s versions of epistola dedicatoria: a letter-preface of a mainly descriptive type; a letter-message which purpose is to build a bond in the community of worshippers and finally a letter-polemic in which an offensive tone dominates.

9

Polska poezja modlitewna średniowiecza

75%

Nowaczyński P.

Facta Simonidis

|

2009

|

vol. 2

|

issue 1

255-281

EN

Although researchers differ about the matter, it can generally be stated that the Medieval prayer poetry date back to the fi rst decade of the 16th century. The author of the paper is exclusively interested in the general features of the genre and its poetics, manifesting itself in the way it utilizes the lyrical subject, the addressee and it organizes the content of the poem. Hence, the paper qualifi es within the realm of history of literature, in its aspect of genre studies. The analysis undertaken in the paper help defi ne certain defi ning features of the prayer poem: 1. All the poems focus around the Ecclesiastical feasts, which leads the author to adopt a division of the poems into those that refer to Mother Mary, Christmas, Passion and Easter, the Holy Spirit and Corpus Christi. This division ignores the main evolutionary trends in Medieval Polish poetry. 2. Medieval prayers are mostly addressed to Mother Mary, as the Mediatrix of Grace; to Jesus – the newly born and the crucifi ed; and partly also to the Holy Spirit. Poems directly addressing God the Father are extremely rare. 3. Medieval prayers stretch between the mind and the heart. Nonetheless, irrespective of which extreme they actually take, they constantly refer to the Articles of Faith, such as the Immaculate Conception, the Virgin Birth, the human-divine nature of Christ, His redemptive death, resurrection, gifts of the Holy Spirit, etc. 4. Medieval prayers are visibly devoid of individuality and this lack of a personal aspect diminishes the artistic value of these poems. 5. The generality and the indeterminacy of the lyrical subject is also refl ected in the feebleness of the intercessions expressed in the poems. They all seem to end with a request of a good death. All in all, one can notice that Medieval prayer is closely related to the course of the Ecclesial calendar, mostly directed towards Mother Mary and Jesus Christ, subservient to the purpose of promoting the Articles of Faith, monothematic as regards the requests made by the authors, mostly addressee-oriented and representing a onesided conception of a human being.

PL

Jako granicę dla średniowiecznej poezji religijnej przyjęto umownie – istnieją tu rozbieżności wśród badaczy – pierwsze dziesięciolecia XVI w. Autora interesuje wyłącznie obraz gatunku, jego poetyka wyznaczona koncepcją podmiotu, adresata i tematyką wiersza. Praca ta sytuuje się więc na terenie genologicznie zorientowanej historii literatury, chodzi w niej wyłącznie o wydobycie podstawowych cech polskiej modlitwy poetyckiej średniowiecza. Analiza pozwala wskazać kilka istotnych cech tej poezji. 1. Wszystkie utwory grupują się wokół świąt kościelnych, stąd przyjęty w pracy, abstrahujący od ewolucji poezji średniowiecza, podział na utwory maryjne, bożonarodzeniowe, pasyjne, o Zmartwychwstaniu, Duchu Świętym i Bożym Ciele. 2. Modlitwy średniowieczne kierowane są najczęściej do Maryi jako pośredniczki w wyjednywaniu łask, Jezusa – nowonarodzonego lub umęczonego – i po części Ducha Świętego. Niezwykle rzadkie są natomiast utwory adresowane bezpośrednio do Boga Ojca. 3. Modlitwy średniowieczne, jak wiedzieliśmy, rozpięte są między rozumem a uczuciem. Niezależnie jednak od dominacji określonej władzy ich myśl krąży stale wokół określonych prawd wiary, np. niepokalanego poczęcia, dziewiczego narodzenia, bosko-ludzkiej natury Chrystusa, zbawczej Męki, Zmartwychwstania, darów Ducha Świętego itp. 4. Wydaje się, że właśnie brak w modlitwach średniowiecznych indywidualizacji, nasycenia ich pierwiastkiem osobistym jest jednym ze źródłem słabości tej poezji jako sztuki. 5. Ta ogólność, niedookreślenie podmiotu odbija się też w wyjątkowej anemii próśb. Wszystkie one, niezależnie czy maryjne, czy bożonarodzeniowe, czy pasyjne kończą się z reguły tym samym pragnieniem dobrej śmierci. Jak więc widzimy modlitwa średniowieczna zorientowana jest wyraźnie na potrzeby roku kościelnego, kierowana głównie do Maryi i Jezusa, podporządkowana propagowaniu prawd wiary, monotematyczna w zakresie próśb, nastawiona przede wszystkim na adresata i jednostronna w koncepcji człowieka.

10

Analiza genologiczna podcastu kryminalnego na wybranych przykładach

75%

Dul B.

Tematy i Konteksty

|

2022

|

vol. 17

|

issue 12

214-227

EN

The article studies in detail two examples of the so-called 'true-crime podcasts', following the genological analysis scheme introduced by Maria Wojtak in Introduction to genology. It addresses not only their textual aspect, but also the audial part. In a broader perspective, this work attempts a systematic investigation of the 'podcast' in the genological context (as a relatively new and still dynamically evolving notion, it lacks a genre template) and its correlations within the mediasphere.

PL

Artykuł przedstawia analizę genologiczną dwóch wybranych podcastów kryminalnych o tematyce true-crime z wykorzystaniem narzędzi badawczych zaproponowanych przez Marię Wojtak (Wprowadzenie do genologii, Lublin 2019). Przedmiotem analizy jest nie tylko część tekstualna podcastu, ale również jego aspekt audialny. Autorka konkretyzuje terminologię dotyczącą podcastu oraz zarysowuje szerszą perspektywę do zbadania podcastu w kontekście genologicznym (jako pojęcia nowego i wciąż dynamicznie ewoluującego, pozbawionego wzorca gatunkowego) i jego korelacji w sferze medialnej.

11

Po co się pisze pastisze?

75%

Michałowski P.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2014

|

vol. 57/114 z. 2

11-24

PL

Artykuł jest próbą analizy przyczyn i celów pisania pastiszu. Autor zestawia teorię gatunku z własną praktyką pastiszowania. Porównanie definicji ze słowników terminów literackich angielskich, francuskich, rosyjskich i polskich oraz opracowań teoretycznoliterackich pozwala dostrzec zarówno podobieństwa, jak różnice ujęć — także związków gatunku z parodią. Wyprowadzone z tych źródeł uogólnienie pozwala sformułować własną definicję: pastisz jest interpretacją cudzego tekstu, dokonaną bez użycia metajęzyka. Jego cele mogą być różne, zarówno poważne, jak i ludyczne: 1) sposób interpretacji dzieła oryginalnego, 2) demonstracja mistrzowskiego opanowania cudzego stylu, 3) wykorzystanie wygasłej poetyki, 4) sposób przezwyciężenia wpływu innych dzieł na własne, 5) rekonstrukcja cudzego dzieła nie ukończonego lub uszkodzonego, 6) wykorzystanie cudzego stylu do wypracowania własnej poetyki autorskiej. Prócz tego istnieje kilka strategii ujawniania mistyfikacji lub jej utajania, które zostają nazwane strategiami: apokryfu, kontynuacji, hipotezy i rekonstrukcji. Na koniec pastisz zostaje uznany za sprawdzian literackości literatury.

EN

Author tries to explain what are reasons and goals of writing pastiches. He compares theory with his own practice of this form, because moreover writes pastiches himself. First he compares some definitions from English, French, Russian and Polish dictionaries of literary terms and from theoretical treatises (with the theory of parody too). Analysing their similarities and diferences he offers his own definition: pastiche is an interpretation of someone else’s creation, which is made without using metalanguage. Its goals may be serious or amusing: 1) manner of research and interpret of genuine work, 2) manner of proof of mastery of sameone else’s style, 3) to take an advantage of past poetics, 4) to overcome influence of another writer, 5) to reconstruct the genuine work which is not finished by his author or is not complete, 6) to use sameone else’s style for own goal, sometimes contradictory to original work. Except them in this article are presented some strategies to show or conceal the falsification in pastiche. There are strategies of apocryph, of continuation, of hipothesis and of reconstruction. Moreover pastiche can be used as a test of essence of literature.

12

Function of glossaries in texts of speculative literature

75%

Mirek K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2022

|

vol. 56

405-420

EN

The considerations of this article concern the role of glossaries in the texts of speculative literature. Speculative literature is defined as a super category covering all texts that do not describe reality, and are typologized within such literary genres as: fantasy, science fiction, horror. Because in contemporary communication practice, one can distinguish several ways of understanding the term glossary, this article assumes that the studied texts can be typologies as glossaries, and in speculative literature they take the new variant of the genre pattern. Hence, the tools of linguistic genology will be used for analyzes. The article describes that the examined glossaries are the closest to the model in terms of structure. In the macrostructure dimension, glosaries are a list of entries, arranged alphabetically and placed at the end of the book or in a separate volume, in the microstructure dimension, they contain different volume and graphically distinguished entry articles. The main difference is situated on the pragmatic and cognitive level, which is conditioned by the fact that, placed on the periphery of the text, they occupy a privileged area of the pragmatic dimension of the work. They fulfill both the prescriptive function typical of this type of speech, and the descriptive function resulting from modern communicative practice. Glossaries in the texts of speculative literature fulfill various roles in relation to the main text: from a dictionary defining the nominations of characters entered, toponymic names, terms, etc., to various comments explaining, for example, the nuances of the plot, the cultural or mythological perspective of the presented content. They are often constituted, in a sense, as a second narrative situated next to the main one in the main text.

PL

Rozważania w niniejszym artykule dotyczą roli glosariuszy w tekstach literatury spekulatywnej. Definiuje się ją jako superkategorię obejmującą wszystkie teksty, które nie opisują rzeczywistości i typologizowane są w obrębie takich konwencji literackich, jak: fantasy, science fiction, horror. Perspektywą dla analiz jest teza, że we współczesnej praktyce komunikacyjnej wyraźnie wyodrębnia się kilka odmiennych sposobów rozumienia pojęcia glosariusz niż w tradycyjnym ujęciu, co ma swoje odzwierciedlenie w tekstach literatury spekulatywnej. Glosariusze przyjmują tutaj postać wariantu wzorca gatunkowego, stąd do analiz wykorzystuje się narzędzia genologii lingwistycznej. Badane glosariusze najbliższe wzorcowi są w aspekcie strukturalnym. W wymiarze makrostruktury stanowią wykaz haseł ułożonych alfabetycznie i umieszczonych na końcu książki lub w osobnym woluminie, w wymiarze mikrostruktury zawierają różne objętościowo i graficznie wyróżnione artykuły hasłowe. Ich odmienność sytuuje się na poziomie pragmatycznym i poznawczym, co jest uwarunkowane tym, że umieszczone na peryferiach tekstu, zajmują uprzywilejowany obszar pragmatycznego wymiaru dzieła, czyli jego oddziaływania na czytelnika. Pełnią one zarówno typową dla tego gatunku mowy funkcję preskryptywną, jak i wynikającą ze współczesnej praktyki komunikacyjnej funkcję deskryptywną. Glosariusze w tekstach literatury spekulatywnej wobec tekstu głównego odgrywają różnorodne role: od słowniczka definiującego wprowadzane nominacje bohaterów, nazwy toponimiczne, terminy itp., po różnorodne komentarze wyjaśniające na przykład niuanse fabuły, perspektywę kulturową czy mitologiczną przedstawianych treści. Często stanowią w pewnym sensie drugą narrację obok tej zasadniczej w tekście głównym.

13

Młodzież szkolna daje przykład – wycinki prasowe w kronikach szkół wiejskich (na przykładzie powiatów tczewskiego, starogardzkiego i malborskiego)

75%

Lewińska A.

Media Biznes Kultura

|

2017

|

issue 1(2)

149-164

EN

The article concerns the press extracts printed in four chronicles of folk schools within the districts of Tczew, Starogard and Malbork. The author discusses the functions of extracts printed in the studied chronicles and carries out an ethnolinguistic analysis of the collected data. The subject matter of the chronicle articles, embracing the life of the school, the village, the commune, the nearest area, as well as the occurrences in Poland and in the world, enables to reconstruct the part of the depiction of the world seen from two perspectives – of the journalist, creator of the printed press article, and of the chronicle’s author.

PL

Artykuł zawiera analizę wycinków prasowych zamieszczonych w czterech kronikach szkół wiejskich powiatów tczewskiego, starogardzkiego i malborskiego. Autorka omawia funkcje wycinków zamieszczanych w badanych kronikach oraz przeprowadza etnolingwistyczną analizę zebranego materiału. Tematyka zamieszczanych w kronikach prasowych wypowiedzi (obejmująca życie szkoły, wsi, gminy, najbliższego regionu, ale też i wydarzenia o randze ogólnopolskiej i niekiedy światowej) pozwala odtworzyć fragment obrazu świata widziany z dwu perspektyw: dziennikarza, twórcy wklejonej wypowiedzi prasowej oraz autora kroniki.

14

Godzinki moskalofilskie Telesfora Chełchowskiego – uwagi o strukturze i stylu

71%

Klimek-Grądzka J.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 6

83-96

EN

Subject to analysis in this article is T. Chełchowski’s Godzinki moskalofilskie. 300 dni łaski carskiej za każdorazowe odmówienie tych godzinek z pokorą i skruszonym sercem [Moscophile Hours: 300 Days of Grace for Each Saying of the Hours with Humility and Contrite Heart]. The Hours is a text that fits the general poetics of the political disputes typical of the Polish émigré milieus at the turn of the 20th century. At the same time, the text retains a lot from the Polish literary tradition. Taking into account the fact that the text exploits a prayer as a textual genre (Canonical Hours), and acknowledging the roots of the genre, the Hours can be classified as a travesty (trawestacja in Nycz’s approach) or as an idiosyncratic token (okaz in Wojtak’s terms) of the prayer genre. The generic linkage is realized by constructing the text of the Hours in seven parts (Matins, Prime, Terce, Sext, Nones, Vespers and Compline) with its introduction, hymn, verses, responsories and prayers; by consecutive use of metre in invocations and hymns; by an apostrophic opening of the hymns; by positioning verses and responsories after hymns or prayers; as well as by stylistic and semantic references (invocations addressed to the Tsar and hymn protagonists, modelled on apostrophes to God and Mary; paraphrases of biblical and prayer collocations). Departures from the canonical text-type include: the reduced form of the final antiphon, lack of prayer and an introduction that is modified per each hour.

PL

Będące przedmiotem analizy Godzinki moskalofilskie. 300 dni łaski carskiej za każdorazowe odmówienie tych godzinek z pokorą i skruszonym sercem T. Chełchowskiego to tekst odpowiadający poetyce polonijnych sporów politycznych przełomu XIX i XX wieku, a przy tym czerpiący z polskiej tradycji literackiej. Za sprawą nawiązania do modlitewnego wzorca – godzinek, i uwzględniając ich genezę, Godzinki moskalofilskie uznać można za trawestację (w ujęciu Nycza) lub okaz (w ujęciu Wojtak) wzorca modlitewnego. Nawiązanie to przejawia się w siedmioczęściowej budowie (jutrznia, pryma, tercja, seksta, nona, nieszpory i kompleta) z zaczęciem, hymnem, wersetami i responsoriami, modlitwą; konsekwentnie stosowany w wezwaniach i hymnach wzorzec metryczny; apostroficzne otwarcie hymnów; wersety i responsoria następujące po hymnie i/lub modlitwie; nawiązania stylistyczne i semantyczne (wezwania do cara i bohaterów hymnów na wzór apostrof do Boga i Maryi; parafrazy kolokacji biblijnych i modlitewnych). Odstępstwem od wzorca kanonicznego są: zredukowana forma ofiarowania (tylko antyfona), brak modlitwy, modyfikowane w każdej z godzin zaczęcie.

15

Genologia jako styl myślowy implikacje glottodydaktyczne (na przykładzie felietonu)

71%

Dunin-Dudkowska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2020

|

vol. 27

193-208

EN

A new view on genology perceives it as a thought style, including a community of researchers describing conventions shaping people’s communication behaviours, replicated to preserve the tradition and create a community of cultural community. It is an interdisciplinary science, composed of numerous trends, diversified in terms of methodology, thriving within its own cognitive space, being a set of relatively coherent theoretical assumptions and their analytical applications. Teaching Polish as a foreign language may not be indifferent to its achievements. Foreigners studying Polish, among acquired linguistic and cultural competences also develop their genological subcompetence. Knowledge of Polish genres should be based on acquisition of a genre pattern and its variants. The didactic version of a genre slightly differs from the classical variants. The author presents an application of the genological apparatus to describe feuilleton, the genre introduced in teaching on the highest levels of linguistic competences.

PL

Nowe spojrzenie na genologię dostrzega w niej styl myślowy, obejmujący wspólnotę badaczy opisujących konwencje kształtujące ludzkie zachowania komunikacyjne, powielane w celu zachowania tradycji i tworzenia wspólnoty kulturowej. To nauka interdyscyplinarna, wielonurtowa, zróżnicowana metodologicznie, rozwijająca się w obrębie własnej przestrzeni badawczej, będąca zbiorem relatywnie spójnych założeń teoretycznych i ich analitycznych aplikacji. Glottodydaktyka polonistyczna nie może pozostać obojętna na jej osiągnięcia. Cudzoziemcy uczący się języka polskiego, wśród nabywanych kompetencji językowych i kulturowych, rozwijają także swoją subkompetencję genologiczną. Znajomość polskich gatunków powinna opierać się na przyswojeniu wzorca gatunkowego wypowiedzi i jego wariantów. Odmiana glottodydaktyczna gatunku różni się nieco od klasycznej wersji gatunkowej. Autorka pokazuje zastosowanie instrumentarium genologicznego do opisu felietonu, gatunku wprowadzanego w glottodydaktyce na najwyższych poziomach nauczania.

16

Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego jako reprezentacja gatunku dydaktycznego (kierunki analizy genologicznej i zapowiedź rozprawy doktorskiej)

71%

Góralczyk-Mowczan P.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2018

|

vol. 25

149-156

EN

The article is an announcement of a PhD dissertation which will discuss the current genre pattern of a handbook for teaching Polish as a foreign language, a set of variants and paradoxes of this pattern and the direction of the latest changes / intraspecific tendencies including their causes. The article refers to Maria Wojtak’s concepts related to genre analysis and selected Joanna Nocoń’s views on the analysis of the school textbook as a didactic genre. The article primarily discusses four analytical aspects that were used during the analysis of textbooks for teaching Polish as a foreign language: stylo-linguistic, structural, pragmatic and cognitive.

PL

Artykuł stanowi zapowiedź rozprawy doktorskiej, która dotyczyć będzie aktualnego wzorca gatunkowego podręcznika do nauczania języka polskiego jako obcego (jpjo), przedstawienia zbioru wariantów i paradoksów tegoż wzorca oraz kierunku najnowszych przemian / tendencji wewnątrzgatunkowych z uwzględnieniem ich przyczyn. W artykule odwołano się do koncepcji Marii Wojtak – związanej z analizą gatunkową sensu stricto oraz przywołano wybrane poglądy Jolanty Nocoń – dotyczące analizy podręcznika szkolnego jako gatunku dydaktycznego. Praca zawiera przede wszystkim omówienie czterech aspektów analitycznych, którymi kierowano się podczas analizy genologicznej podręczników do nauczania jpjo: stylowojęzykowego, strukturalnego, pragmatycznego i poznawczego.

17

The cover letter as a genre of speech in teaching Polish as a foreign language

71%

Dunin-Dudkowska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2019

|

vol. 26

231-243

PL

Gatunki to wytwory kultur, odzwierciedlające potrzeby i praktyki społeczności, które je wytworzyły. Ucząc cudzoziemców języka polskiego jako obcego powinniśmy zapoznać ich z wieloma polskimi gatunkami wypowiedzi, zalecanymi w programach do nauczania języki polskiego jako obcego. List motywacyjny to stosunkowo nowy gatunek w polskim kontinuum mowy, przejęty po przełomie 1989 r. z kultury anglosaskiej. Jest to gatunek złożony, czerpiący z innych, takich jak list urzędowy, podanie, list reklamowy, życiorys. W artykule przedstawiono opis gatunku zgodnie z koncepcją wzorca gatunkowego Marii Wojtak, obejmującego cztery aspekty: strukturalny, pragmatyczny, poznawczy i językowy. Dynamika gatunku wpłynęła na powstanie wzorca kanonicznego oraz wzorców alternacyjnych i adaptacyjnych tej odmiany listu. Genologiczna definicja listu motywacyjnego mówi, że jest to krótki tekst (maksymalnie jednostronicowy) o ściśle określonej strukturze, którego celem jest skłonienie odbiorcy (pracodawcy) do zatrudnienia nadawcy, pokazuje on sferę życia związaną ze środowiskiem pracy i edukacji, zwykle wyrażony jest w sposób schematyczny i szablonowy (wzorce uzualne są często kopią wzorców normatywnych). Cudzoziemcy powinni poznać wszystkie cztery aspekty opisu tego gatunku dla efektywnej komunikacji w polskim środowisku językowym i kulturowym.

EN

Genres are products of cultures, reflecting the needs and practices of communities that have created them. Teaching the Polish language to foreigners, we should make them familiar with numerous Polish genres of speech, recommended in programmes of teaching Polish as a foreign language. The cover letter is a relatively new genre in the Polish continuum of speech, adopted from the Anglo-Saxon culture after the transition in 1989. It is a complex genre, deriving from others, such as the official letter, application, advertisement letter, and CV. The article presents a description of the genre, according to the genre pattern by Maria Wojtak, including four aspects: structural, pragmatic, ontological and linguistic. The dynamics of the genre resulted in the creation of a canon model, alternative variants and adaptive variants of this type of letter. The definition of the cover letter in terms of genre studies states that it is a short text (maximum one page) with a strictly defined structure, aiming at making the recipient (potential employer) hire the sender, it shows the sphere of life related to the world of labour and education, and is usually expressed in a schematic and clichéd manner (usage patterns are often copies of normative patterns). Foreigners should learn all four aspects of description of this genre of speech for effective communication in the environment of the Polish language and culture.

18

Wzorzec listu jako narzędzie edukacji i wychowania dzieci i młodzieży w XIX wieku (na podstawie listownika Józefa Chociszewskiego)

71%

Kępka I., Warda-Radys L.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2020

|

vol. 54

91-108

EN

The article analyzes the XIX century collection of letter patterns prepared by Józef Chociszewski for children and youths: Listownik dla młodzieży zawierający wzory listów z dodatkiem powinszowań, łamigłówek, wierszyków, powiastek i nauki grzeczności dla młodzieży (Bytom 1900). Letters included in this publication were examined in terms of the author’s use of their species traits (at the structural, pragmatic, cognitive and stylistic level) for youth education. The pattern of the letter by Chociszewski is not only a collection of examples of kids’ and youths’ correspondence, but above all a tool for various aspects of education and upbringing of young Poles during the partitions. The author tried to develop general language skills in his readers and encourage the use of the Polish language, presenting a very wide selection of lexis, formulas and stylistic means for reproduction in various communication situations. He taught them ”language savoir-vivre”. A clear educational purpose were also: a selection of the content of fictitious letters, selection of the authors of authentic letters and the rich system of values characteristic in the Polish Catholic family presented in the letters. In this way, J. Chociszewski aimed to show the Polish culture in the letter-writing manuals and to shape Polish national consciousness.

PL

W artykule poddano analizie XIX-wieczny zbiór wzorów listów przygotowany przez Józefa Chociszewskiego dla dzieci i młodzieży: Listownik dla młodzieży zawierający wzory listów z dodatkiem powinszowań, łamigłówek, wierszyków, powiastek i nauki grzeczności dla młodzieży (Bytom 1900). Przyjrzano się zamieszczonym w tej publikacji tekstom listów pod kątem wykorzystania przez autora ich cech gatunkowych (na płaszczyźnie strukturalnej, pragmatycznej, poznawczej i stylistycznej) dla edukacji młodzieży. Listownik Chociszewskiego to nie tylko zbiór przykładów korespondencji dziecięco-młodzieżowej, ale przede wszystkim narzędzie służące różnym aspektom edukacji i wychowania młodych Polaków w czasie zaborów. Autor starał się rozwijać u swoich czytelników ogólną kompetencję językową i zachęcić do używania języka polskiego, przedstawiając bardzo bogaty wybór leksyki, formuł i środków stylistycznych do odtwarzania w różnych sytuacjach komunikacyjnych. Uczył ich przy tym językowego savoir-vivre’u. Wyraźny cel edukacyjno-wychowawczy miały także: dobór treści listów fikcyjnych i wybór autorów listów autentycznych oraz przedstawiony w nich bogaty system wartości charakterystycznych dla polskiej katolickiej rodziny. Chociszewski dążył w ten sposób do ukazania w listowniku polskiej kultury i do kształtowania polskiej świadomości narodowej.

19

„Mieszkała na ul. Polnej na Pobitnie, tuż obok Kopca Tatarskiego” - głos w sprawie wewnętrznych podziałów urbanonimów

71%

Myszka A.

Onomastica

|

2015

|

vol. 59

209-221

EN

The internal systematization of urbanonyms is the aim of this paper. The comprehensiveness of urbanonyms was taken as a starting point. K. Handke’s and Z. Zagórski’s studies attempted to show the differences between some kinds of urbanonyms. For this purpose, seven parameters of classification were considered: the type of connection names and their designation, the way of naming, the particular groups of urbanonym functions, the name genre profiles, as well as their geographical distribution and typical naming structures and motivation. The analysis shows six types of urbanonym subgroups, though the communicational names, residential area names, and the artificially islanded names are the most similar to each other. Furthermore, there are names of uninhabited places and the names of buildings. The institutional names, being featured with the specific structure, functions, genologic characterization, etc., form the border between urbanonyms, as well.

20

Zbrodnia w starych dekoracjach – historyczne powieści kryminalne Jakuba Szamałka

71%

Izdebska A.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2016

|

issue 5

63-72

EN

The article offers an analysis of the trilogy by Jakub Szamałek, which consists of the following novels: When Athena Averts Her Gaze (Gdy Atena odwraca wzrok), The Unwelcoming Sea (Morze Niegościnne) and Reading from Bones (Czytanie z kości). These works are scrutinised as an example of a sub-genre of the crime novel, the historical crime story. The analysis emphasises the typical features of the convention, with particular focus on the hybrid side of its nature, i.e. entanglement in the dilemmas of the historical novel: the necessity to make a choice, and the manner in which the past is structured as one of the constituents of the presentation.

PL

Artykuł stanowi analizę trylogii Jakuba Szamałka, na którą składają się powieści: Gdy Atena odwraca wzrok, Morze Niegościnne i Czytanie z kości. Teksty te rozpatrywane są jako przykład realizacji subgatunku powieści kryminalnej, kryminału historycznego. Rozważania wydobywają cechy charakterystyczne tej konwencji, szczególnie te wynikające z jej hybrydyczności, a zatem uwikłania w dylematy powieści historycznej: konieczności dokonania wyboru, jak zostaje skonstruowana przeszłość jako jeden z przedmiotów przedstawienia.

Refine search results

Charakterystyka językowo-kompozycyjna recenzji na portalu Popkiller.pl

Kontemplacja. Hermeneutyczny kontekst genologii

Wielopostaciowość sonetu w poezji Rafała Wojaczka

Kwiaty polskie – utwór zagadkowy i kontrowersyjny

O Zgorzelskiego teorii liryki: genologia i aksjologia

Libretto jako (u)twór. Zagadnienia genologiczne i metodologiczne – zarys problematyki

"...Nie z chęci marnego zysku czy dla osiągnięcia próżnej sławy..."

Genologiczne ukształtowanie listów dedykacyjnych Marcina Czechowica

Polska poezja modlitewna średniowiecza

Analiza genologiczna podcastu kryminalnego na wybranych przykładach

Po co się pisze pastisze?

Function of glossaries in texts of speculative literature

Młodzież szkolna daje przykład – wycinki prasowe w kronikach szkół wiejskich (na przykładzie powiatów tczewskiego, starogardzkiego i malborskiego)

Godzinki moskalofilskie Telesfora Chełchowskiego – uwagi o strukturze i stylu

Genologia jako styl myślowy implikacje glottodydaktyczne (na przykładzie felietonu)

Podręcznik do nauki języka polskiego jako obcego jako reprezentacja gatunku dydaktycznego (kierunki analizy genologicznej i zapowiedź rozprawy doktorskiej)

The cover letter as a genre of speech in teaching Polish as a foreign language

Wzorzec listu jako narzędzie edukacji i wychowania dzieci i młodzieży w XIX wieku (na podstawie listownika Józefa Chociszewskiego)

„Mieszkała na ul. Polnej na Pobitnie, tuż obok Kopca Tatarskiego” - głos w sprawie wewnętrznych podziałów urbanonimów

Zbrodnia w starych dekoracjach – historyczne powieści kryminalne Jakuba Szamałka