Search results

1

Struktura społeczno-przestrzenna, lokalna polityka edukacyjna a zróżnicowanie wyników egzaminacyjnych gimnazjów w dużym polskim mieście. Przykład Poznania

100%

Bajerski A.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2016

|

issue 34

119-130

PL

Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy występujące w Poznaniu oraz w innych dużych miastach Polski znaczne zróżnicowanie wyników egzaminacyjnych uczniów poszczególnych gimnazjów jest pochodną przede wszystkim zróżnicowania społeczno-przestrzennego miasta, czy też raczej efektem lokalnej polityki edukacyjnej, zwłaszcza z nierestrykcyjnego stosowania zasady rejonizacji kształcenia przez władze lokalne. W artykule przedstawiono rezultaty badań ilościowych dotyczących uwarunkowań zróżnicowania wyników egzaminu gimnazjalnego w Poznaniu. Uzyskane wyniki wykorzystano jako przyczynek do dyskusji nad znaczeniem nierówności społecznych we współczesnej lokalnej polityce edukacyjnej dużego miasta.

2

Biblioteki szkolne gimnazjów lwowskich w okresie międzywojennym

72%

Sanojca K.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2019

|

vol. Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland

89-104

EN

School libraries in Lviv gymnasiums were treated as an important element of scientific collections and had important didactic functions – as a source of knowledge and a tool for educational influence. Separate libraries for teachers and students existed. The latter were sometimes divided by language (e.g. German, Ukrainian library) or specificity of collections (e.g. library of school textbooks, notes for choral singing). In addition to books, schools also subscribed to numerous magazines for teachers and junior high school students, which were made available in the reading rooms of some libraries. The Lviv gymnasiums acquired an impressive collection of scientific, popular and literature books. The state of student readership was very good.

3

Miejsce rodziców w życiu lwowskich szkół średnich w okresie międzywojennym

72%

Sanojca K.

Wychowanie w Rodzinie

|

2018

|

vol. XIX

|

issue (3/2018)

73-91

EN

Aims: The aim was to show the place and role of parents in contacts with educational institutions at the level of high school in Lviv during the interwar period and to determine the changing dynamics in the scope of tasks posed and implemented by parent organizations. Methods: The analysis of the source material content was used from a historical and pedagogical perspective, as well as qualitative and formal analysis of documents, including previous literature. Results and conclusions: The findings show that the awareness of the need to establish close cooperation between parents and the school was already evident in the first years of the twentieth century. Parents’ activity in Lviv high schools gained not only a formal dimension, but also a permanent and systematic one after the creation of an independent Polish state. In subsequent years, the importance of this cooperation grew rapidly. Initially, the most important were charity initiatives, but from the beginning of the 1930s parents were clearly being involved in the implementation of the educational program. Parents and legal guardians of Lviv secondary school students showed considerable commitment to various forms of cooperation with the school, and the results achieved were commendable.

PL

Cele badań: Celem było ukazanie miejsca i roli rodziców w kontaktach z placówkami oświatowymi na poziomie szkoły średniej we Lwowie w okresie międzywojennym oraz określenie dynamiki zmian w zakresie zadań stawianych i realizowanych przez organizacje rodzicielskie. Metody: Zastosowano analizę treści materiału źródłowego z perspektywy historyczno-pedagogicznej, analizę jakościową i formalną dokumentów wraz z uwzględnieniem dotychczasowego piśmiennictwa. Wyniki i wnioski: Z dokonanych ustaleń wynika, że świadomość potrzeby nawiązania ścisłej współpracy pomiędzy rodzicami i szkołą widoczna była już w pierwszych latach XX w. Aktywność rodziców na terenie lwowskich szkół średnich zyskała wymiar nie tylko formalny, lecz także stały i systematyczny już po powstaniu niepodległego państwa polskiego. W kolejnych latach znaczenie tej współpracy szybko rosło. Początkowo najważniejsze były inicjatywy o charakterze charytatywnym, jednak od początku lat 30. wyraźnie włączano rodziców również w realizację programu wychowawczego. Rodzice i opiekunowie lwowskich gimnazjalistów wykazywali się znacznym zaangażowaniem w różnorodne formy współdziałania ze szkołą, a osiągnięte efekty budzą uznanie.

4

Nieznośna lekkość… reformowania oświaty

58%

Zahorska M.

Studia z Polityki Publicznej

|

2016

|

vol. 3

|

issue 2(10)

43-64

EN

The educational reform designed by Prawo i Sprawiedliwość (the Law and Justice political party) fits in a pattern of the previous Polish reforms, primarily due to the way they were introduced. The political rather than substantive factors determine their design, they are introduced too hastily, and the appointed experts are treated as an embellishment. This mode of operation is characteristic not only of Poland. The researchers cited in the text (J. Nelson, M. S. Archer, N. Luhmann) indicate its root causes and limited effectiveness. The state remains the most important player in shaping the educational system despite the attempts to reduce its influence on education under neo-liberal policies. However, the current analysis of its limited effectiveness should lay the foundations for a policy, which would take into account the need to reckon with the interests of other actors as well as to develop a long-term strategy.

PL

Projektowana przez Prawo i Sprawiedliwość nowa reforma edukacji wpisuje się, ze względu na sposób jej wprowadzania, w pewien schemat, jakim podlegały także poprzednie polskie reformy. O ich kształcie decydują czynniki polityczne, a nie merytoryczne, wprowadzane są one zbyt pospiesznie, powoływani eksperci stanowią rodzaj dekorum. Ten sposób działania jest charakterystyczny nie tylko dla Polski. Badacze, których przytaczam (J. Nelson, M. S. Archer, N. Luhmann) wskazują na ograniczoną skuteczność działań reformatorskich i na ich przyczyny. Mimo prób ograniczenia wpływu państwa na edukację w ramach polityki neoliberalnej pozostaje ono najważniejszym podmiotem kształtującym system edukacyjny. Istniejące analizy skuteczności działań państwa powinny jednak stworzyć podstawy polityki uwzględniającej konieczność liczenia się z interesami innych podmiotów, a przede wszystkim długookresowej.

5

Tradycja kółek uczniowskich gimnazjów autonomicznej Galicji w Okręgu Szkolnym Krakowskim i Lwowskim II Rzeczypospolitej

58%

Juśko E., Niedojadło A.

Kultura – Przemiany – Edukacja

|

2022

|

vol. Tom X

13-26

EN

In addition to their important didactic role, student academic and interest circles in middle schools in autonomous Galicia played an important educational role. They taught respect for national tradition and history, thus shaping patriotic attitudes. They functioned in practically all junior high schools. The number of them in particular schools varied. They enjoyed the interest of students, as evidenced by their significant attendance at classes. After regaining independence the schools of Cracow School District the Lviv continued the forms of work allowing to enrich the scope of students’ scientific knowledge and to extend the curricula of compulsory subjects with new content. After regaining independence the schools of the Cracow School District continued their forms of work allowing to enrich the scope of students’ scientific knowledge and to extend the curricula of compulsory subjects with new contents, which referred to the Galician tradition. Regardless of the model of education – national or state, they shaped in students the patriotic and civic attitudes. They built respect for national values and rich cultural heritage. Both academic and interest circles functioned in autonomous Galicia, and later in the Second Polish Republic, in practically all middle schools. These circles were thematically related to the curriculum subjects: history, theology, natural sciences, mathematics, physics, German studies, Polish studies, philosophy, as well as those arising from specific student interests, for example: abstinence, theater lovers, self-education, aesthetics, tourism, economics, photography, sightseeing, music and singing, sports, bookbinding, literary, ethics, hygiene, physical activities, art, drama, literature and others. As a rule, the tutors were subject teachers or teachers who were interested in the subject of the club. The Galician student clubs had the support of the school principals. According to them, the clubs should maintain their scientific character, their creation should be supported by teachers, and the decision to organize them should be left to youth councils. Student circles in autonomous Galician middle schools as a form of didactic and educational work were an important contribution to the development of this type of student activity. They were an important contribution to the development of this type of student activity in Polish secondary schools in the interwar years, and thus a contribution of Galician education to the Polish school system of 1918-1939.

PL

Kółka uczniowskie naukowe, jak i zainteresowań w gimnazjach autonomicznej Galicji, oprócz ważnego znaczenia dydaktycznego odgrywały również istotną rolę wychowawczą. Uczyły szacunku do narodowej tradycji i historii kształtując w ten sposób postawy patriotyczne. Funkcjonowały praktycznie we wszystkich gimnazjach. Liczba ich w poszczególnych szkołach była różna. Cieszyły się one zainteresowaniem ze strony uczniów, o czym świadczy znaczna ich frekwencja na zajęciach. Po odzyskaniu niepodległości szkoły Okręgu Szkolnego Krakowskiego kontynuowały formy pracy pozwalające wzbogacać zakresy wiedzy naukowej uczniów oraz poszerzać o nowe treści programy obowiązkowych przedmiotów nauczania będące nawiązaniem do tradycji galicyjskiej. Niezależnie od modelu wychowania: narodowego czy państwowego kształtowały u uczniów postawy patriotyczne, obywatelskie. Budowały u nich szacunek dla wartości narodowych i bogatego dziedzictwa kultury. Zarówno kółka naukowe, jak i zainteresowań w autonomicznej Galicji, a potem w II Rzeczypospolitej funkcjonowały praktycznie we wszystkich gimnazjach. Były to kółka tematycznie związane z programowymi przedmiotami: historyczne, teologiczne, przyrodnicze, matematyczne, fizyczne, germanistów, polonistyczne, filozoficzne, a także wynikające z określonych zainteresowań uczniów, np.: abstynenckie, miłośników teatru, samokształceniowe, estetyczne, turystyczne, ekonomiczne, fotograficzne, krajoznawcze, muzyczno-śpiewacze, sportowe, miłośników książek, introligatorskie, literackie, etyczne, higieniczne, zabaw ruchowych, artystyczne, dramatyczne, literackie i inne. Należała do nich przeważająca część uczniów. W części szkół kółka uczniowskie organizacyjnie tworzone były w ramach działalności czytelni. Opiekunami z reguły byli nauczyciele przedmiotów bądź uczący wykazujący zainteresowania tematem działania danego kółka. Galicyjskie kółka uczniowskie miały wsparcie dyrektorów szkół. Według nich powinny kółka zachować naukowy charakter, ich tworzenie winni wspierać nauczyciele, a decyzję o ich organizowaniu należy pozostawić samorządom młodzieżowym. Kółka uczniowskie w gimnazjach autonomicznej Galicji jako forma pracy dydaktycznej i wychowawczej były istotnym wkładem w rozwój tego typu działalności uczniowskiej w polskiej szkole średniej lat międzywojennych, tym samym wkładem oświaty galicyjskiej do tworzącego polskiego systemu szkolnego lat 1918–1939. Oprócz kółek uczniowie swoje zainteresowania mogli rozwijać w ramach działalności czytelni, gmin klasowych, SKO, Sodalicji Marjańskiej, klubów sportowych, hufca szkolnego P.W., harcerstwa czy świetlicy.

6

Gimnazja wobec nierówności społecznych

58%

Sawiński Z.

Edukacja

|

2015

|

issue 4(135)

51–72

PL

Zmniejszenie społecznych barier w dostępie do edukacji stanowiło jeden z celów reformy szkolnej z 1999 r. Do obniżenia nierówności miało przyczynić się stworzenie gimnazjów zapewniających wyrównaną jakość nauczania, a także przesunięcie o rok progu wyboru szkoły średniej. W artykule poddano weryfikacji trzy hipotezy dotyczące wpływu reformy gimnazjalnej na nierówności w polskich szkołach. Dwie pierwsze dotyczą znaczenia pochodzenia społecznego dla wyników osiąganych przez uczniów oraz dla szans wyboru szkoły średniej. Trzecia natomiast – skutków różnicowania się gimnazjów, ujawniającego się szczególnie w dużych miastach. Wyniki badania PISA z lat 2000–2012 nie dają podstaw do twierdzenia, że reforma gimnazjalna przyczyniła się do zmniejszenia nierówności w polskiej edukacji. W okresie funkcjonowania gimnazjów znaczenie pochodzenia społecznego dla osiągnięć uczniów utrzymywało się na podobnym poziomie jak przed reformą. Badanie PISA nie dostarcza też przekonujących dowodów na to, że zmniejszył się wpływ pochodzenia na wybór szkoły średniej. Z drugiej strony nie stwierdzono, aby pogłębiające się różnice między gimnazjami prowadziły do wzrostu nierówności, mimo że elitarne gimnazja stanowią nowy kanał edukacyjnego awansu. Podobnie jest zresztą w innych krajach Europy, gdzie różnicowanie się szkół również nie prowadzi do wzrostu nierówności związanych z pochodzeniem. Wniosek o stabilnym charakterze nierówności w polskich szkołach jest zgodny z wynikami prowadzonych na świecie badań, w których podkreśla się rolę szkoły w zapewnieniu trwałości norm i hierarchii stratyfikacyjnych. Badanie to dostarcza wielu argumentów na rzecz pozaedukacyjnych źródeł nierówności szkolnych, co wyjaśnia niewielką możliwość przeciwdziałania tym nierównościom za pomocą reform oświatowych.

EN

The need to reduce social inequalities in the transition to upper secondary school was one of the arguments for introducing lower secondary schools in 1999 in Poland. The new lower secondary schools extended the common comprehensive curriculum by one year and, in consequence, shifted the decision on choosing an upper secondary school, which was a crucial decision for continuing one’s further educational career in Poland. Three hypotheses were formulated on the impact of the reform on inequalities in Polish schools. The first two concern the importance of social origin for student performance and for the choice of upper secondary school, while the third addresses the effects of growing differences among lower secondary schools, especially in large cities. In order to test the hypotheses, PISA data were used from 2000–2012, which coincides with the period of introducing lower secondary schools in Poland. The PISA results demonstrate that after the reform, there was no decrease in correlations between school performance and socio-economic status of students. Likewise, the hypothesis of a persi-stent impact of social origin on upper secondary school choice also cannot be rejected. However, the increasing diversity of lower secondary schools did not lead to an increase in inequality in Polish education. The latter result has been confirmed by PISA data from eight European countries where the 15-year-old PISA students attend schools which are not divided into tracks. Between 2003 and 2012, the differences in performance among schools increased in most selected countries, but none of these countries saw an increase in educational inequality. The conclusions support the prominent hypothesis of Hans-Peter Shavit and Yossi Blossfeld about the persistence of inequalities in education. School reformers are helpless against stratification in society, which determines the educational attainment of children from different social classes.

Refine search results

1 Edukacja

1 Kultura – Przemiany – Edukacja

1 Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

1 Studia z Polityki Publicznej

1 Wychowanie w Rodzinie

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

2 Sanojca K.

1 Bajerski A.

1 Juśko E.

1 Niedojadło A.

1 Sawiński Z.

1 Zahorska M.

1 2022

1 2020

1 2018