Search results

1

Gotyckie katedry jako motywacja podróży na podstawie opinii turystów odwiedzających Wrocław, Kraków i Poznań

100%

Niezgoda A., Wyszowska I.

Studia Periegetica

|

2021

|

vol. 34(2)

45-63

EN

Zabytki architektury stanowią ważną grupę walorów turystycznych i mogą wpływać na motywacje turystów do odwiedzenia konkretnych miejsc. Artykuł prezentuje charakterystykę stylu gotyckiego na podstawie jego najwyższego osiągnięcia, jakim jest katedra. Celem opracowania jest sprawdzenie, czy współcześni turyści odnoszą się do budowli katedralnych jako symbolu stylu gotyckiego i czy to odniesienie znajduje odzwierciedlenie w opiniach na portalu TripAdvisor. Można zatem postawić pytanie, czy katedry gotyckie stanowią motywację do odwiedzenia konkretnego miasta. Zastosowano metodę badawczą desk research (analizę danych zastanych). Analizując opinie na temat wybranych zabytków, którymi są polskie katedry gotyckie we Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu, można uznać, że u osób, które podzieliły się wrażeniami na portalu TripAdvisor, gotycki charakter obiektu zauważany jest tylko w 6% ocenianych wpisów. Najwięcej odniesień do gotyku znalazło się w opiniach o katedrze we Wrocławiu (12%), następnie o katedrze w Poznaniu (4%), a zaskoczeniem jest fakt, że odniesienie do gotyku nie pojawiło się w żadnej opinii zamieszczonej przez turystów odwiedzających katedrę w Krakowie.

2

Późnogotycka architektura Portugalii jako symbol wypraw morskich

81%

Waśkowiak P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2018

|

issue 100

21-30

EN

On October 25, 1495, Manuel I the Lucky enters the throne of Portugal. This king, continuing the policy of his predecessor, John II, intensively financed commercial sea fishing expeditions. They contributed to the extraordinary enrichment and expansion of the empire, which undoubtedly became the power of the then world. Along with this began a new era in the history of Portugal, which affected almost all aspects of the state, including late Gothic architecture, which was decorated with peculiar ornaments inspired by marine fauna and flora and sailing elements.

PL

Dnia 25 października 1495 r. na tron portugalski wstąpił Manuel I Szczęśliwy. Król ten, kontynuując politykę swojego poprzednika, Jana II, intensywnie finansował wyprawy morskie o charakterze handlowym. Przyczyniły się one do niezwykłego wzbogacenia i rozbudowy imperium, które niewątpliwie stało się potęgą ówczesnego świata. Rozpoczęła się wówczas nowa epoka w dziejach Portugalii, która wpłynęła na niemal wszystkie aspekty państwa, włączając w to późnogotycką architekturę, która zdobiona była osobliwymi ornamentami inspirowanymi morską fauną i florą oraz elementami żeglarskimi.

3

Średniowieczne zabytki w nowoczesnym kraju. Z dziejów dziewiętnastowiecznego polskiego dyskursu o architekturze

72%

Łupienko A.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2020

|

vol. 81

EN

The work discusses the image of the medieval architectural heritage in the Polish public discourse of the nineteenth century. The author uses a corpus of texts published in academic journals and books to analyze the attitudes towards historical buildings in a period marked by intense development of the national cause and Romanticism, and later by the growing competition between the empires of Central Europe in the field of culture. The analysis shows growing esteem for the Gothic style, which was seen as having great potential for the future of architecture, as the well as general pessimistic attitude towards culture prevalent in the 1880s.

PL

Artykuł omawia obraz dziedzictwa architektury średniowiecznej w XIX w. (do lat osiemdziesiątych) w polskim dyskursie publicznym. Na podstawie korpusu tekstów z czasopism naukowych oraz książek autor analizuje stosunek do budowli historycznych w dobie rozwijania się idei narodowej i romantyzmu, a potem rosnącej rywalizacji imperiów środkowej Europy na polu kultury. Przedmiotem opisu jest rosnące uznanie dla stylu gotyckiego, z którym wiązano duże nadzieje na przyszłość oraz stan pesymizmu kulturowego lat osiemdziesiątych XIX w.

4

Architektura gotyckiej fary w Bochni

72%

Knapik P.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2020

|

vol. 82

|

issue 2

209-238

EN

To-date the architecture of the Bochnia Parish Church has not inspired much investigative curiosity. Most generally the scholars have limited themselves to dating and pointing to brick Gothic from the North as the building’s inspiration. An attempt has been made in the paper to reconstruct the genuine appearance of the Church before its Gothic Revival remodelling (which led to alterations in the western façade gable), as well as to analyse it in the perspective of the architecture of Lesser Poland and Central Europe. The plan of the building finds a number of analogies with the structures in the region, but also in Bohemia and Silesia. However, what proves utterly untypical of Lesser Poland is the western gable modelled possibly on Gdansk gables or, which is more likely, those in Saxony. It is highly probable that the current shape of the church was created in several stages: from the early 15th century until around its second quarter the chancel was raised, with the nave body built in the subsequent years, however the current form of the Church’s western façade resulted from the rebuilding after the fire in ca 1485, conducted at the turn of the 16th century or in the first quarter of the latter.

PL

Architektura bocheńskiej fary jak dotąd nie cieszyła się zbyt dużym zainteresowaniem badaczy. Zazwyczaj jedynie ograniczano się do datowania i wskazywano na inspiracje czerpane z ceglanego gotyku północnego. W niniejszym tekście podjęto próbę rekonstrukcji pierwotnego wyglądu kościoła sprzed neogotyckiej przebudowy (w ramach której m.in. zmieniono kształt szczytu w fasadzie zachodniej), a także jego analizy w kontekście architektury Małopolski i Europy Środkowej. Plan budowli znajduje szereg analogii z innymi realizacjami z regionu, a także z Czech i ze Śląska. Zupełnie nietypowy dla Małopolski jest natomiast szczyt zachodni, dla którego wzór mogły stanowić późnogotyckie szczyty Gdańska lub, co bardziej prawdopodobne, Saksonii. Jak się wydaje, obecny kształt kościoła powstał w kilku fazach: od początku XV w. do ok. 2. ćwierci tegoż stulecia wzniesiono prezbiterium, a w następnych latach prawdopodobnie korpus nawowy, jednak obecna forma jego fasady zachodniej jest wynikiem odbudowy po pożarze z ok. 1485 r., której dokonano na przełomie XV i XVI wieku lub w 1. ćwierci wieku XVI.

5

Stargard Szczeciński zespół kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne

72%

Ochrona Zabytków

|

2010

|

issue 1-4

138

6

Zastosowanie metody georadarowej w badaniach dawnej architektury: relikty gotyckiego kościoła w Trzygłowie/Trieglaff (gm. Gryfice, Pomorze Zachodnie)

72%

Welc F.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 1

EN

The ground-penetrating radar (GPR) method has been used for many years in archaeological research. However, this method is still not widely used in studies of past architecture. The biggest problem in implementing the GPR in sites with archaeological relics are the extensive layers of rubble, leveling, vegetation, and infrastructure elements which significantly hinder the measurement and interpretation of the results obtained. Despite these limitations, properly planned and executed GPR studies, even in a small area, can provide very significant information on the remains of ancient buildings located underground. Moreover, the results of GPR profiling, integrated with historical data, allow for a three-dimensional reconstruction of searched architectural relics, not preserved above ground. An example may be the results of an GPR studies, presented in this article, performed on relics of the Gothic church of St. Elisabeth at Trzygłów (village in the commune of Gryfice, north – western Poland). This building was demolished in 1955. The results of the geophysical reconnaissance combined with a search of archival material, made it possible to visualise spatially (3D) the appearance of the non-existent church and, so to speak, reintroduce it to the local community. It seems that such a comprehensive approach should be standard in contemporary geophysical research focusing on the relics of past architecture.

PL

Metoda georadarowa jest od wielu lat stosowana z powodzeniem w archeologii. Zaczyna być również standardem w nieinwazyjnych badaniach dawnej architektury. Największym problemem w implementacji tej metody na stanowiskach z reliktami architektonicznymi są rozległe warstwy gruzu, niwelacje, roślinność oraz elementy infrastruktury, które znacząco utrudniają pomiar oraz interpretację uzyskanych wyników. Pomimo tych ograniczeń, prawidłowo zaplanowane i wykonane badania georadarowe, nawet na niewielkim obszarze, mogą dostarczyć bardzo istotnych informacji dotyczących znajdujących się pod ziemią pozostałości dawnych budowli. Co więcej, wyniki profilowania georadarowego zintegrowane z danymi historycznymi pozwalają na trójwymiarową rekonstrukcję niezachowanego na powierzchni ziemi zabytku. Przykładem mogą być prezentowane w niniejszym artykule wyniki badań georadarowych reliktów gotyckiego kościoła św. Elżbiety w Trzygłowie (dawniej Trieglaff – wieś w gminie Gryfice, północno-zachodnia Polska). Świątynię tą rozebrano w 1955 roku. Wyniki rozpoznania geofizycznego w połączeniu z kwerendą materiałów archiwalnych pozwoliły na zobrazowanie przestrzenne (3D) wyglądu nieistniejącego już kościoła i niejako ponowne przywrócenie go lokalnej społeczności. Zaprezentowane tu podejście powinno być standardem w badanych architektonicznych zabytkowych budowli z użyciem metod nieinwazyjnych, co autor niniejszego opracowania proponuje określić terminem geofizyka architektury.

7

Konserwacja gotyckich zabytków sztuki w Diecezji Warmińskiej

72%

Obłąk J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1961

|

vol. 2

|

issue 1-2

333-345

8

STYLISTYCZNA POLIFONICZNOŚĆ NOWELISTYKI WOŁODYMYRA NAZARENKI

58%

Daszko N.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2021

|

vol. 9

|

issue 1

157-164

EN

The article analyzes the short stories in V. Nazarenko’s collection Mechanical Egg in order to identify the writer’s stylistic idiosyncracies. There is no single point of view regarding this, which determines the discussions around this issue and the relevance of our intelligence. Research is performed in the context of studying modern Ukrainian novels. As a result of research conducted using philological, comparative, descriptive methods, component and semantic analysis, it was found that Nazarenko’s novels include elements of different styles: Gothic, Hermetic, meditation, and surrealism, which are organically combined. The artistic world of his short stories is characterized by an atmosphere of mystery, enhanced by symbolism, the intertwining of the real world with the afterlife, the isolation of the characters and distance from socio-cultural background, and their reflections on existential problems. The combination of these features provides a basis on which to speak of the stylistic polyphony of V. Nazarenko’s novels.

PL

Artykuł analizuje nowele ze zbioru Mechaniczne jajko W. Nazarenki w celu zdefiniowania specyfiki stylistycznej maniery pisarza. Brak jednolitego stanowiska badaczy w tej kwestii i toczące się na ten temat dyskusje potwierdzają zasadność podjęcia wskazanej w temacie problematyki. W wyniku badań przeprowadzonych na tle współczesnej ukraińskiej nowelistyki oraz za pomocą metod – filologicznej, porównawczej, opisowej, analizy komponentowej i semantycznej stwierdzono, iż w nowelach prozaika współwystępują elementy różnych stylów: gotyku, hermetyzmu, medytacji, surrealizmu. Artystyczny świat nowel W. Nazarenki charakteryzuje atmosfera tajemniczości spotęgowana odpowiednią symboliką, splotem świata realnego i nierzeczywistego, wyobcowaniem bohaterów, zdystansowaniem się od tła społeczno-kulturowego, refleksją nad problemami egzystencjalnymi. Kontaminacja wskazanych wyżej cech pozwala mówić o stylistycznej polifoniczności nowel W. Nazarenki.

9

Феномен дома в готической традиции (на примере рассказов Эдгара Аллана По и Стефана Грабинского)

58%

Тарасова Е.

Białorutenistyka Białostocka

|

2017

|

vol. 9

PL

Artykuł omawia motyw domu/domu-zamku, fundamentalny w gotyckiej tradycji literackiej. Na przykładzie opowiadań A.E. Poe i S. Grabińskiego pokazano, że motyw domu jest ściśle związany z duchowością życia bohaterów. Kryzys fizyczny i psychologiczny, naruszenie wewnętrznej harmonii „Ja – dom” mogą doprowadzić do przemiany, degradacji jednostki, mogą wywołać przerażenie.

EN

The article is devoted to the motif of a house in Gothic literary tradition, where the image of the castle-house is fundamental. Based on an example of stories by E.A. Poe and S. Grabinski it is shown that the motif of a house is closely connected with main characters’ spiritual life. Physical and psychological crisis, inner harmony imbalance of “I – home” can lead to the transformation of an individual, to his degradation, it can induce the feeling of horror.

10

„Mane nobiscum Domine”. Tradycja pielgrzymek do Świętej Hostii w pomorskich Osiekach

58%

Romanik H.

Rocznik Skrzatuski

|

2015

|

vol. 3

131-146

PL

Gotycki kościół stojący na wschodnim brzegu jeziora Jamno i na południe od Góry Chełmskiej pod Koszalinem z jej tradycjami średniowiecznego sanktuarium Maryjnego również cieszy się wiekową legendą pielgrzymowania. Rozległe prace konserwatorskie rozpoczęte obecnie wiążą się z poszukiwaniem śladów historycznych osieckiego kultu Cudownej Hostii od ok. 1400 r. do początków reformy luterańskiej na Pomorzu (1535). Osiecka tradycja (dawniej Wusseken) rozpatrywana jest w kontekście rozwoju ruchu eucharystycznego w XV w. wokół sanktuariów Pomorza (w historycznych granicach), Meklemburgii i Brandenburgii. Architektura i historia rozbudowy świątyni podpowiadają ślady dynamicznego rozwoju życia religijnego w tym nadmorskim zakątku Polski. Znajdujemy liczne informacje o osieckim cudzie eucharystycznym w kronikach i w dziedzictwie liturgiczno-literackim pomorskiego Kościoła epoki Reformy. Historiografia dawniejsza i współczesna wymaga krytycznej lektury opracowań powielających często negatywne stereotypy w opowieściach o „ciemnych wiekach” i ich zabobonach widzianych w różnych przejawach katolickiej pobożności. Zachowane wyposażenie osieckiej świątyni pochodzi przeważnie z XVII w. i nosi typowe cechy luterskiego baroku (ambona z 1672 r., ołtarz z 1616 r., chrzcielnica z ok. 1650 r., epitafium z 1710 r.). Wyraża ono ówczesną duchowość zakorzenioną w Biblii i skupioną na tradycji apostolskiej. Przygotowanie projektu konserwatorskiego obejmuje wczytanie się w najstarszą tradycję religijną świątyni wyrażoną w gotyckiej estetyce i symbolice. Prowokuje to nową twórczość poetycko-modlitewną, które pomogą w nowoczesnym ukształtowaniu duszpasterstwa eucharystycznego w Osiekach otwartego na regularne życie parafialne, na ruch turystyczny w sezonie wakacyjnym oraz na przyjmowanie pielgrzymów przemierzających Pomorską Drogę św. Jakuba, Szlak Cysterski i inne lokalne itineraria. Wieloaspektowe prace wokół osieckiej świątyni łączą się z nadzieją, że to święte miejsce może stać się ciekawym celem pątniczych wypraw przemierzających europejskie szlaki tworzące sieć chrześcijańskiej cywilizacji.

EN

The Gothic church which stands on the eastern shore of Lake Jamno and to the south of Mountain Chełmska near Koszalin with its traditions of medieval shrine of the Virgin Mary also enjoys the legend of pilgrimages. The extensive restoration work is associated with the search for historical traces of worship of Osieki Miraculous Host from 1400 to the beginning of the Lutheran reform in Pomerania (1535). The Osieki tradition (formerly Wusseken) is considered particularly with the Eucharistic movement in XV century around the shrines of Pomerania (within the historical boundaries), Mecklenburg and Brandenburg. The architecture and history of the expansion of the temple suggest the dynamic development of religious life in this seaside part of Poland. We have found plenty of information about Osieki Eucharistic miracle in the annals and literary heritage of the Church of Pomerania during Reformation. The older and contemporary historiography requires critical reading of studies that often duplicates negative stereotypes in stories about the “dark ages” and their superstitions seen in various forms of Catholic piety. The preserved equipment of the temple comes mostly from XVII century and has the typical characteristics of Lutheran baroque (a pulpit from 1672, an altar from 1616, a baptismal font from about 1650, an epitaph from 1710). It expresses the spirituality of that time rooted in the Bible and focused on the apostolic tradition. The preparation of the conservation draft requires the knowledge about the oldest religious tradition of the temple expressed in the Gothic aesthetics and symbolism. It provokes a new poetic creativity in prayer that helps in shaping modern Eucharistic ministry in Osieki that is open to regular parish life, tourists during holiday and pilgrims to host on their Pomeranian Way of St. James or the Cistercian Way. The multifaceted work around the temple in Osieki combines with the hope that this holy place become an interesting place for pilgrimages paths forming a European Christian civilization.

11

The Ultimate Post-humanist Nostalgia in the TV Show Being Human US: Monstrous Home as an Allegory of the Human

58%

Kolbuszewska Z.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 11: Anglica. Zeszyt specjalny

113-124

EN

This article interrogates a tension between post-humanist and humanist modalities of home created by hybrid monsters featured in the TV show Being Human US: a ghost, vampire and a werewolf (pair). The uncanny home emerges as a palimpsest of architectural and allegorical space, while the monstrous cohabitation gives rise to an allegorical model of the human; a model that wistfully gestures at the utopian vision of the future post-humanist world, and is simultaneously pulled back by the nostalgically traditional humanist conception of the person. By living together, the ghost, the vampire, and the werewolf function as an ensemble that dramatizes the humanist notion of what it means to be human. However, the humanity invoked in the TV show is interrogated from the point of view of critical post-humanism, which is based on the notion of the “post-human” that indicates a perspective where the abiding question of what it means to be human is not only addressed and re-articulated, but also critically assessed and transcended towards an as-yet-unrealizable utopia, promoting altogether new, post-speciesist, post-animist, or even post-global (in the sense of cosmic) ways of inhabiting the world. The momentary utopia of the monstrous cohabitation provides evidence that post-humanist utopian model of a human person is feasible; yet, only if “the impurity” of post-human creatures also becomes a part of the definition of the post-humanist human—a human who is a monster.

PL

Artykuł dyskutuje napięcie występujące między humanistyczną a post-humanistyczną perspektywą przedstawienia domu stworzonego przez hybrydyczne potwory w serialu telewiuzyjnym pt. Być człowiekiem, wersja amerykańska: ducha, wampira, oraz parę wilkołaków. Niesamowity dom postrzegany jest jako palimpsest przestrzeni architektonicznej i symbolicznej, a współistnienie monstrów daje asumpt do wyłonienia się alegorycznego modelu człowieka; modelu, który nie bez nostalgii za humanistyczną przeszłością, zapowiada utopijną wizję przyszłego post-humanistycznego świata. Żyjąc we wspólnocie, duch, wampir i para wilkołaków funkcjonują jako asemblaż dramatyzujący humanistyczną koncepcję tego, czym jest człowiek. Jednak człowieczeństwo, którego poszukują bohaterowie serialu badane jest z perspektywy krytycznego post-humanizmu, opierającego się na pojęciu post-człowieka przywołującym i transformującym pytanie o to, co to znaczy być człowiekiem i w jaki sposób człowieczeństwo może być krytycznie ocenione i przekroczone w kierunku jeszcze nie zrealizowanej utopii. Krytyczny post-humanizm propaguje całkowicie nowe, post-gatunkowe, post-animistyczne, oraz post-globalne (tzn. kosmiczne) sposoby zamieszkiwania świata. Chwilowo zrealizowana utopia współistnienia potworów stanowi dowód na to, że utopijny post-humanistyczny model człowieka może funkcjonować, ale po warunkiem, że “nieczystość” post-humanistycznych stworzeń zostanie użyta do zdefiniowania post-humanistycznego człowieka — człowieka, który jest potworem.

12

Primum post matricem… Gotycka architektura kolegiaty Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu

58%

Kossakowski A.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2022

|

vol. 84

|

issue 4

715-763

EN

The medieval architecture of the second most eminent church in the diocese of Cracow, the collegiate church of the Blessed Virgin Mary in Sandomierz, which owes its Gothic appearance to the foundation of King Casimir the Great, has not yet been satisfactorily studied. The article attempts to present its architecture in relation to 14th-century structures of Central and Eastern Europe. Recent conservation work makes it possible to revise the earlier theories about the stages of the churchs construction. There are many indications that the construction of the hall nave started as early as ca. 1350, founded by King Casimir the Great, and was completed around 1370. This was followed by the upwards extension and vaulting of the rectangular choir, constructed in the second half of the 13th century. The church was consecrated in 1382 by the Bishop of Cracow, Jan of Radliczyce. In the following years, the east wall of the chancel was demolished and replaced with a polygonal apse. Each aisle of the building was originally covered by a separate gabled roof. The closest relative to the collegiate church is the hall nave of the cathedral in Olomouc and the rosette of the western façade is modelled on the window tracery from the transept of the Cistercian church in Zlatá Koruna.

PL

Średniowieczna architektura kolegiaty w Sandomierzu, drugiej pod względem godności świątyni diecezji krakowskiej, nie została jak dotąd satysfakcjonująco opracowana. Artykuł stanowi więc próbę nowego przedstawienia architektury kościoła w genetycznym kontekście czternastowiecznego budownictwa Europy Środkowo-Wschodniej. Przeprowadzone ostatnio prace konserwatorskie pozwalają na zrewidowanie istniejących teorii dotyczących etapów powstawania świątyni. Wiele wskazuje na to, że już około 1350 r., z fundacji Kazimierza Wielkiego, rozpoczęto wznoszenie halowego korpusu, który ukończono około roku 1370. Następnie przystąpiono do nadbudowy i przesklepienia prostokątnego chóru z 2. połowy XIII w., a konsekracji świątyni dokonał w 1382 r. biskup krakowski Jan z Radliczyc. W kolejnych latach rozebrano wschodnią ścianę prezbiterium, zastępując ją poligonalną apsydą. Każda z naw kościoła była oryginalnie nakryta osobnym dachem dwuspadowym. Najbliżej spokrewniony z kolegiatą jest halowy korpus katedry w Ołomuńcu, a wzór dla rozety z fasady zachodniej stanowi maswerk z transeptu kościoła Cystersów w Zlatej Korunie.

13

Relikty piwnicy z XVI w. przy kościele Wniebowzięcia NMP w Gdańsku

58%

Samól P., Kasprzak M.

Architectus

|

2018

|

issue 3(55)

15-26

PL

Kościół Wniebowzięcia NMP w Gdańsku, jedna z największych ceglanych świątyń gotyckich na świecie, pozbawiony jest kaplic zewnętrznych – z wyjątkiem Izby Rajców. Jego forma nie jest jednak wynikiem realizacji jednego projektu, a kilku zmieniających się koncepcji. Odkrycie reliktów XVI-wiecznych piwnic, zlokalizowanych w narożniku transeptu i nawy północnej korpusu nawowego daje pogląd o procesie zabudowywania przestrzeni wokół świątyni, który został przerwany przez reformację. Artykuł podsumowuje dotychczasowe etapy badań architektonicznych i archeologicznych, które były prowadzone w związku z trwającymi od 2016 r. pracami konserwatorskimi. Ich częścią jest także adaptacja dawnej nieużywanej kotłowni z 1929 r. na salę multimedialną. To właśnie w jej murach odkryto starsze konstrukcje, swoimi początkami sięgające końca średniowiecza. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wyników prowadzonych badań oraz omówienie kontekstu historycznego i funkcjonalnego odnalezionych reliktów piwnic kościoła Wniebowzięcia NMP w Gdańsku.

EN

Saint Mary’s church in Gdańsk, one of the largest brick Gothic temples in the World, has got no external chapels – except the House of Councils. Its architectural form, however, is not the result of implementation of one project, but realization of a few transforming concepts. The discovery of the relicts of the 16th-century cellars, located in the corner of the transept and the northern aisle, gives an idea of the process of building the space around the temple, which was interrupted by the Reformation. The paper summarizes the architectural and archaeological researches, which have been conducted since 2016 in connection to the conservational works. Their part is also the adaptation of the former unused boiler cellar from 1929 on the multimedia room. There was the space, where one discovered the relicts of the older constructions from the end of the Middle Ages. The aim of this article is to present the results of conducted research and to discuss the historical and functional context of the found relicts of cellars.

14

Visual kei a kultura estetyzacji

58%

Robak E. P.

Artes Humanae

|

2018

|

vol. 3

EN

Visual kei is a name defining the style of dress, specific makeup, fancy hairstyle, specific type of music, diversity, freedom, mixing and combining genres. It is also creaton of yourself, something more than just role playing, theatralization or the desire to stand out in the crowd - it is a lifestyle inspired by the inexhaustible source of possibilities. The following article is focused on the Gothic variation of Visual kei, created by the popular musician Mana. He created a new world that quickly inspired fans of the genre, combined with Japanese alternative music (j-rock) and gothic inspirations. He also created a recognizable image that fans can easily take over (Lolita Fashion style). Moreover, I would like to point out how the receception of the Visual kei in Poland looks like. Why is this trend not so popular? Is Visual kei only a musical fusion or just a specific image? Or maybe the current reception is difficult because of the fact that lot of changes have occurred within the visual kei itself - sometimes it is hard to tell what specific kei style the band is presenting and whether it is still a particular style of music or just a peculiar image.

PL

Visual kei to nazwa określająca styl ubioru, specyficzny makijaż, wymyślną fryzurę, specyficzny rodzaj muzyki, różnorodność, dowolność, mieszanie i łączenie gatunków. Visual kei to kreacja siebie, coś więcej niż tylko odgrywanie roli, teatralizacja czy chęć wyróżnienia się w tłumie – to styl życia inspirowany nieprzebranym źródłem możliwości. W artykule zwracam szczególną uwagę na gotycką odmianę Visual kei, której twórcą jest popularny muzyk Mana. Artysta stworzył zupełnie nowy świat, który bardzo szybko zainspirował fanów gatunku. Pokazał, w jaki sposób można łączyć japońską muzykę alternatywną (j-rock) z gotyckimi inspiracjami, stworzył także rozpoznawalny wizerunek, który fani mogą bez problemu odtwarzać (styl Lolita Fashion). Chcę również wskazać, jak wygląda recepcja Visual kei w Polsce. Dlaczego nurt ten nie jest popularny? Czy do fanów przemawia fuzja muzyczna a może tylko specyficzny wizerunek? A może obecny odbiór jest utrudniony przez fakt, że spore zmiany zaszły w obrębie samego Visual kei – czasami ciężko określić jaki konkretnie styl kei prezentuje dany zespół i czy jest to jeszcze jakiś konkretny styl muzyczny, czy już tylko osobliwy wizerunek.

15

Śląski akcent w czeskim dokonaniu bawarskiego artysty? [Rec. „Monogramista IP. Oltář svaté Anny Samotřetí v Českým Krumlově", red. Peter Kováč, Marek Zágora, Praha 2020]

58%

Czechowicz B.

Wieki Stare i Nowe

|

2023

|

vol. 18

|

issue 23

1-10

EN

The review concerns an extensive, collective monograph on the altar of St. Anne from 1519-1524, made by a Bavarian sculptor known as Monogramist IP. The relief was commissioned by the Bohemian lord, Zdenek Lev of Rožmitál, who was a leading figure in the political life of the Crown of the Kingdom of Bohemia in the first thirty years of the 16th century. The review proposed a different motive for commissioning the work. Its content related to family and motherhood suggests that it was created as a gift from a father to his son Adam and his wife, a Silesian noblewoman, Anna Haugwitz of Biskupice, in 1518. The review emphasized the extraordinary values of the publication, both scientific and editorial.

PL

Recenzja dotyczy obszernej, zbiorowej monografii ołtarza św. Anny z lat 1519-1524, wykonanego przez bawarskiego rzeźbiarza znanego jako Monogramista IP. Relief powstał na zamówienie czeskiego magnata, Zdeňka Lva z Rožmitála, który był czołową postacią życia politycznego Korony Królestwa Czech w pierwszym trzydziestoleciu XVI wieku. W recenzji zaproponowano inny motyw zamówienia dzieła. Jego treść, związana z rodziną i macierzyństwem, przemawia za tym, że powstało ono jako dar ojca dla syna Adama i jego poślubionej w 1518 roku śląskiej szlachcianki Anny Haugwitz z Biskupic

16

Radomska rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z Bramy Krakowskiej

58%

Krawczyk M.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2020

|

vol. 134

191-207

EN

The sculpture presented in this article is the oldest and most valuable historical treasure of this kind in the Radom Region. It probably originated in the 1360s or 1370s. Originally it was placed in the city walls of Radom, or more precisely, in the so-called Cracow Gate. At present, following its thorough conservation, it is exhibited at the Cathedral Museum in Radom.

PL

Przedstawiona w niniejszym artykule rzeźba jest najstarszym i najcenniejszym tego typu zabytkiem na ziemi radomskiej. Jej pochodzenie jest datowane na lata sześćdziesiąte lub siedemdziesiąte XIV wieku. Umieszczona pierwotnie w murach miejskich Radomia w tzw. Bramie Krakowskiej jest obecnie, po gruntownej konserwacji, eksponowana w Muzeum Katedralnym w Radomiu.

17

Carnival Revisited: The Return of the Clown in Thomas Ligotti’s “The Last Feast of Harlequin”

58%

Antoszek P.

Roczniki Humanistyczne

|

2014

|

vol. 62

|

issue 5: Neofilologia

135-144

EN

Although carnival as a social phenomenon has been virtually eliminated from cultural life, carnivalesque imagery seems to pervade a lot of contemporary writing. In Thomas Ligotti’s “The Last Feast of Harlequin” a modern winter festival turns out to be only a mask for a sinister underground anti-fertility rite. The article explores the ways in which horror literature uses carnival’s transgressive potential and leading images to create an ambivalent space of chaos, evil, and perversity. In a truly grotesque reversal of carnival spirit, the Bakhtinian rejuvenating laughter is replaced by a mourning chant and celebration of “many shapes of death.” What is more, the dark ceremony in the story may be seen as an enactment of the narrator’s own pathological obsessions and private terrors. By revealing a contemporary festival’s hidden meaning and function, the story seems to comment upon the very process of the cultural suppression of carnival and gothic fiction’s subsequent appropriation of various cultural abjections framed in carnival’s ambivalent aesthetics.

PL

Mimo że karnawał jako zjawisko społeczne został niemal zupełnie wyeliminowany z życia kulturalnego, elementy karnawałowej estetyki odnaleźć można w wielu współczesnych tekstach literackich. W opowiadaniu Thomasa Ligottiego „The Last Feast of Harlequin” karnawałowe święto okazuje się jedynie maską dla ponurego, podziemnego rytuału. Celem niniejszego artykuł jest przedstawienie jednego ze sposobów, w jaki literatura horroru wykorzystuje transgresję i karnawałową poetykę do tworzenia własnej ambiwalentnej przestrzeni. Przerażający podziemny rytuał wopowiadaniu jest nie tylko groteskowym odwróceniem bachtinowskiego „święta głupców”, ale także odzwierciedleniem osobistych lęków i obsesji narratora. Odsłaniając ciemne aspekty współczesnego świętowania, opowiadanie Ligottiego staje się komentarzem na temat samego procesu marginalizacji praktyk karnawałowych i jednoczesnego pojawienia się poetyki karnawałowej wliteraturze gotyckiej.

18

Gothic Healing under the Mediterranean Sun: The Magus by John Fowles as a Gothic Novel

58%

Kowalcze M.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

vol. 13

|

issue 8

507-521

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba interpretacji powieści Johna Fowlesa Mag pod kątem obecnych w niej motywów gotyckich. Analizie poddane zostaną takie elementy konwencji gotyckiej jak: teatralność wydarzeń, motyw szaleństwa czy kwestia tłumionej seksualności. Autorka pragnie zwrócić uwagę na nieodzowny dla stylu gotyckiego element lęku, który w powieści pełni funkcję terapeutyczną. W powieści granica pomiędzy racjonalnym i irracjonalnym zostaje zatarta do tego stopnia, że główny bohater nie jest w stanie stwierdzić, czy wydarzenia, które mają miejsce w mrocznym domostwie tytułowego maga, dzieją się w rzeczywistości, czy też są dziełem jego omamionej śródziemnomorską rzeczywistością wyobraźni. Towarzyszący doświadczeniom Nicholasa strach ostatecznie uzdrawia zgorzkniałego mężczyznę ze stanu apatii i upośledzenia emocjonalnego.

EN

The present paper aims at interpreting the novel The Magus by John Fowles within the framework of the Gothic genre. The argument shall be founded on a close analysis of chosen characteristics of the Gothic convention which can be identified within the text, such as the theatricality, the motif of insanity, as well as the issue of repressed sexuality. It shall also be argued that the novel presents the therapeutic role of fear, intrinsically linked to the Gothic mode of expression. The boundary between the rational and the irrational is suspended to the point that the protagonist is unable to tell whether the apparitions he sees in the Magus’s shadowy estate are of supernatural provenance or they constitute mere figments of his imagination deluded by the elements of the Mediterranean ambience. Remarkably, it is the experience of terror that ultimately heals Nicholas, an embittered and disillusioned young man, from the state of apathy and emotional handicap.

19

Serce domu. Oświeceniowe biblioteki prywatne i ich użytkownicy w powieści Ann Radcliffe The mysteries of Udolpho

51%

Pypłacz J.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2015

|

vol. 65

165-171

EN

In Ann Radcliffe’s novel entitled The Mysteries of Udolpho, the theme of the library turns out to be far more important than one would ever suspect, as positive or negative attitudes to books betray the personal qualities of particular characters. The kind and generous Monsieur St. Aubert and his daughter Emily, for example, are extremely fond of books, whereas the evil and primitive Signor Montoni, who owns a huge castle, has not seen fit to provide it with a library. The significance of this theme also reveals the author’s own views on libraries and their role in people’s lives. Ann Radcliffe saw the library as the heart of any home. Her novel shows that she was not only an eminent author, but also an avid reader and a passionate bibliophile.

20

Toruński obraz Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w świetle najnowszych badań. Przyczynek do studiów nad lokalną działalnością artystyczną w Toruniu około roku 1400

44%

Raczkowski J., Jakubek-Raczkowska M.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2023

|

vol. 85

|

issue 3

5-46

EN

Against the background of the surviving paintings dating from the period under the rule of the Teutonic Order, the Virgin and Child from the church of St James in Toruń (now the Diocesan Museum in Toruń, inv. no. MDT-M-007) must be seen as a unique example of a Gothic panel painting, referring to the Bohemian Beautiful Style circa 1400. In specialist literature, it is dated to between 1430 and 1440 and is considered to be a compilatory work by a master settled in Prussia, who combined elements of Bohemian painting with artistic influences derived from the Netherlands (e.g. Rogier van der Weyden) or from Cologne. On the basis of recent comparative research supported by analyses based on non-invasive methods (NIR, UV, XRF, dendrochronology based on macrophotography of annual growth rings), the painting must be recognised as produced in Toruń about 1410 (the felling of the tree dated to 1404, preparation of the support: at least +2 years). It bears clear features of Bohemian painting in its composition, style, technique of execution and overall impact, but it also shows a significant individual trait (in the details of iconography and costume, the depiction of figures, and technological details). It constitutes a document of the artistic activity in Toruń ca. 1400 and the religious needs of the local circles; it is also an important element in the history of the reception of the imagines de Praga in Central Europe.

PL

Na tle zachowanych dzieł malarstwa z okresu krzyżackiego Madonna z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w Toruniu (ob. Muzeum Diecezjalne w Toruniu, nr inw. MD T-M- 007) jawi się jako unikatowy przykład gotyckiego obrazu tablicowego wysokiej klasy, nawiązującego do czeskiego stylu pięknego ok. 1400. W literaturze jest datowana na lata 1430–1440 i uważana za kompilatorskie dzieło mistrza osiadłego w Prusach, łączącego elementy malarstwa czeskiego z wpływami sztuki niderlandzkiej (Rogiera van der Weydena) lub kolońskiej. W świetle prowadzonych ostatnio badań porównawczych, wspomaganych technikami nieniszczącymi (NIR, UV, XRF oraz dendrochronologia z wykorzystaniem makrofotografii przyrostów rocznych), obraz ten należy uznać za dzieło wykonane w Toruniu nie później niż ok. 1410 r. (datowanie ścinki drewna: 1404, wykonanie podobrazia +2). Nosi on wyraźne cechy malarstwa czeskiego w kompozycji, stylu i technice wykonania oraz ogólnym oddziaływaniu, ale też wykazuje istotny rys indywidualizmu (w detalach ikonografii i kostiumu, ujęciu postaci, szczegółach technologicznych). Jest dokumentem działalności artystycznej w Toruniu ok. 1400 r. oraz religijnych potrzeb lokalnego środowiska, a także ważnym ogniwem w dziejach recepcji imagines de Praga w Europie Środkowej.

Refine search results

Gotyckie katedry jako motywacja podróży na podstawie opinii turystów odwiedzających Wrocław, Kraków i Poznań

Późnogotycka architektura Portugalii jako symbol wypraw morskich

Średniowieczne zabytki w nowoczesnym kraju. Z dziejów dziewiętnastowiecznego polskiego dyskursu o architekturze

Architektura gotyckiej fary w Bochni

Stargard Szczeciński zespół kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne

Zastosowanie metody georadarowej w badaniach dawnej architektury: relikty gotyckiego kościoła w Trzygłowie/Trieglaff (gm. Gryfice, Pomorze Zachodnie)

Konserwacja gotyckich zabytków sztuki w Diecezji Warmińskiej

STYLISTYCZNA POLIFONICZNOŚĆ NOWELISTYKI WOŁODYMYRA NAZARENKI

Феномен дома в готической традиции (на примере рассказов Эдгара Аллана По и Стефана Грабинского)

„Mane nobiscum Domine”. Tradycja pielgrzymek do Świętej Hostii w pomorskich Osiekach

The Ultimate Post-humanist Nostalgia in the TV Show Being Human US: Monstrous Home as an Allegory of the Human

Primum post matricem… Gotycka architektura kolegiaty Najświętszej Marii Panny w Sandomierzu

Relikty piwnicy z XVI w. przy kościele Wniebowzięcia NMP w Gdańsku

Visual kei a kultura estetyzacji

Śląski akcent w czeskim dokonaniu bawarskiego artysty? [Rec. „Monogramista IP. Oltář svaté Anny Samotřetí v Českým Krumlově", red. Peter Kováč, Marek Zágora, Praha 2020]

Radomska rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z Bramy Krakowskiej

Carnival Revisited: The Return of the Clown in Thomas Ligotti’s “The Last Feast of Harlequin”

Gothic Healing under the Mediterranean Sun: The Magus by John Fowles as a Gothic Novel

Serce domu. Oświeceniowe biblioteki prywatne i ich użytkownicy w powieści Ann Radcliffe The mysteries of Udolpho

Toruński obraz Madonny z Dzieciątkiem z kościoła św. Jakuba w świetle najnowszych badań. Przyczynek do studiów nad lokalną działalnością artystyczną w Toruniu około roku 1400