Search results

1

Przemilczenie jako językowa podstawa koncepcji kiczu w świetle hermeneutyki filozoficznej Hansa-Georga Gadamera

100%

Bajer A.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2019

|

vol. 48

27-41

EN

The article concerns the question of how kitsch is constituted. H.-G. Gadamer approach has been taken to describe examples of kitsch in the field of art and in everyday life. The author defines kitsch as falsehood and find its source in language. The falseness of kitsch is expressed in relation to the truth. Such separation from it could be called concealment. It is an expression of human passivity.

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie koncepcji kiczu ujętej w ramy hermeneutyki filozoficznej H.-G. Gadamera. Rozważono przykłady wypowiedzi z obszaru sztuki i form wyrazu obecnych w codziennym życiu. Starano się pokazać jak fałszywość kiczu, wyraża się w odniesieniu do prawdy i jej przemilczania. Źródła kiczu odszukujemy bowiem w języku, w związku z językowym charakterem ludzkiego myślenia. W ujęciu hermeneutyki filozoficznej jawi się on jako sposób biernego bycia. Poprzez przemilczenie treści pomija się istotę wypowiedzi. Kicz jest, wobec tego wyrazem nie stylu, ale postawy.

2

Can forgetting be constructive? - The hermeneutics of memory, forgiveness and reconciliation

84%

Hołda M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2019

|

vol. 55

|

issue 1

5-26

EN

In his hermeneutics of memory, Ricoeur points to the dialectic character of the interrelation between remembering and forgetting. He abandons an understanding of forgetting as limited only to oblivion, or to deletion in the Bergsonian use of the term. He supplants the negativity of forgetting by the productivity of disremembering, and stretches forgetting to its reserve, to the dynamic unveiling of the details of past events, with varied degrees of truthfulness and accuracy. This article attempts to demonstrate that the positivity of forgetting in the context of reconciliation is a tangible possibility. Forgetting is viewed here as a positive, constructive faculty, which influences the future, makes it possible to create and shape it, and is opposed to a slavish adherence to memory anchored wholly in the past. The totality of the anchorage in the past results in an exclusive focus on remembering, and causes the impasse of being entrapped in a disconsolate past. We ascertain that forgetting is not a failure but rather a productive possibility, either self- -creative or purgative, to educate oneself and the Other towards a more promising future.

3

Alegoria w tradycji hermeneutycznej. Gadamerowska rehabilitacja alegorii

84%

Sołtysiak M.

Logos i Ethos

|

2016

|

issue 2(42)

75-101

4

Permissibility of Death Penalty as a Hermeneutic Dilemma

67%

Kosche M.

Verbum Vitae

|

2020

|

vol. 37

|

issue 2

311-326

PL

Zagadnienie moralnej godziwości zastosowania najwyższej kary rozpięte jest pomiędzy dwoma biegunami o przeciwnej wymowie interpretacyjnej. Z jednej strony znajduje się imperatyw związany z zachowaniem ładu i dobra społecznego usprawiedliwiający w pewnych ściśle określonych przypadkach zabicie jednostki dla dobra wspólnoty; z drugiej zaś przesłanie Ewangelii o świętości każdego życia ludzkiego. W związku z tym, przy próbie zbadania godziwości kary śmierci, pojawia się pewne napięcie hermeneutyczne związane z współzachodzeniem praw i obowiązków zarówno względem zbrodniarza jak i społeczeństwa, które trzeba przed min chronić. Punktem wyjścia niniejszego artykułu jest spojrzenie na karę śmierci z uwzględnieniem „ładunku hermeneutycznego” zawartego zarówno w powinności ochrony dobra wspólnego oraz życia każdego człowieka. Następnie został poddany analizie „prawdziwy paradoks”, który uwidacznia się w sytuacji w której dochodzi do współzachiodzenia prawa do życia i prawa do obrony. Całość dociekań zwieńczy postawienie pytania o to, czy najnowsza, abolicjonistyczna wykładnia Katechizmu Kościoła Katolickiego powinna być zaklasyfikowana jako hermeneutyka ciągłości czy raczej hermeneutyka zerwania?

EN

The notion of moral fairness of application of capital punishment is stretched between two poles of opposite interpretative meanings. On the one hand, there is an imperative related to maintaining the social order and good that justifies in some specific cases killing an individual for the good of the community; on the other hand, there is the message of the Gospel about holiness of each human life. In this regard, at the attempt to investigate the fairness of death penalty, a certain hermeneutic tension related to the overlapping of rights and obligations both with regard to the criminal and society that needs to be protected against him or her. The starting point of this article is an outlook on death penalty with due regard of a ‘hermeneutic charge’ contained both in the duty to protect common good and each individual’s life. Next, the ‘genuine paradox’ was analysed that emerges in a situation where the right to live and the right to protect overlap. All the considerations are concluded with a question whether the recent abolitionist interpretation of the Catechism of the Catholic Church should be classified as the continuity hermeneutic or rather the discontinuity hermeneutic.

5

Jean Grondin i aktualność jego perspektywy hermeneutycznej dla Europy i świata

67%

Szymczyński T. R.

Rocznik Integracji Europejskiej

|

2022

|

issue 16

391-405

EN

Europe and the world, particularly in recent times, are encountering again events and processes that would be difficult to justify in terms other than suffering. Such a state of affairs provokes the formulation of questions about the meaning of existence inscribed in such circumstances. In this context, Jean Grondin, starting from the assumptions of Hans-Georg Gadamer and his philosophical hermeneutics, argues that instead of accepting the supposition of relativism, which carries a number of far-reaching consequences for our understanding of the world, we should return to the position present at the sources of Western culture that reasonable considerations about the existence of man can be reflected only within the clearly defined boundaries of it, because only then we have a chance to find an appropriate measure in relation to how to define our place and its meaning. Grondin justifies his disagreement with the assumption of relativism by drawing attention to the fundamental distinction between fragments and the whole of reality, and disregard of it he considers as an important reason for the popularity of that contemporary trend. On this basis, it appears that it is due to the lack of an adequate recognition of this challenge in the field of science and education that our social world seems to undergo dichotomous progressive radicalization. On the one hand, it becomes more and more mathematized, and on the other hand, the difficult art of practical wisdom is being degraded as a result of far-reaching politicization, in which an increasing gap becomes apparent between what is declared and what is factual. Whereas, the task of problematization of such conjunctures, which should be treated as one of the fundamental aims of the humanities and social sciences, is at times replaced only by careful documenting what as a result of the lack of such reflection is happening around us and with us.

PL

Europa i świat szczególnie ostatnimi czasy napotykają ponownie na coraz to nowe wydarzenia i procesy, których ujmowanie w kategoriach innych niż cierpienie byłoby trudne do uzasadnienia. Taki stan rzeczy prowokuje do formułowania pytań o sens egzystencji wpisanej w tego rodzaju okoliczności. W tym kontekście Jean Grondin, wychodząc od założeń hermeneutyki filozoficznej Hansa-Georga Gadamera, przekonuje, by zamiast przyzwalać na założenie o relatywizmie, co niesie szereg daleko idących konsekwencji dla naszego rozumienia otaczającego nas świata, powracać do tkwiącego u podstaw kultury zachodniej stanowiska, że sensownie można rozważać egzystencję człowieka wyłącznie w wyraźnie zarysowanych dla niej granicach, gdyż tylko wówczas mamy szanse na odnalezienie stosownej miary w odniesieniu do tego, jak określić nasze miejsce i jego sens. Brak zgody na ów relatywizm Grondin uzasadnia poprzez zwrócenie uwagi na fundamentalne rozróżnienie między fragmentami i całością rzeczywistości, którego zlekceważenie uznaje za jedną z ważnych przyczyn popularności tego współczesnego nurtu. Na tej podstawie ukazuje się, że właśnie w wyniku braku adekwatnego rozpoznania tego wyzwania w obszarze nauki i edukacji nasz świat społeczny zdaje się podlegać postępującej radykalizacji o dychotomicznym kształcie. Z jednej strony, staje się coraz bardziej zmatematyzowany, a z drugiej, trudna sztuka mądrości praktycznej ulega degradacji w wyniku daleko idącej polityzacji, w ramach której coraz większy rozdźwięk uwidacznia się między tym, co deklarowane oraz tym, co faktyczne. Natomiast zadanie problematyzowania tego stanu rzeczy, które powinno być traktowane jako jeden z zasadniczych celów nauk humanistycznych i społecznych zastąpione bywa jedynie skrupulatnym odnotowywaniem tego, co w efekcie braku tego rodzaju refleksji się wokół nas oraz z nami dzieje.

6

Wielowymiarowość rozumienia pojęć mythos i logos z perspektywy zasady dziejów skutkujących Hansa-Georga Gadamera

43%

Szymczyński T. R.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2016

|

issue 1

7-23

EN

The principle of history of effect, introduced by the initiator of philosophical hermeneutics, Hans-Georg Gadamer, which maintains in direct relation to his idea of horizon and his interpretation of such concepts as understanding, tradition, prejudice/prejudgment, constitutes in this paper the basis for attempt of application of the recommendations of this thinking construct for elucidation of transformations that have taken place over time within the field of understanding of the mythos and logos concepts. As a result, on a more general level, appears a critical attitude towards often present nowadays instrumental treatment of questions as well as concepts, while these two constitute fundamental aspects of the linguistic dimension. Whereas, on a more detailed level, the thesis on a non-ancient Greek origins of the present in modern European culture opposition of myth and reason is advanced.

PL

Wyprowadzona przez twórcę hermeneutyki filozoficznej Hansa-Georga Gadamera zasada dziejów skutkujących, pozostając w bezpośredniej relacji z jego figurą horyzontu, jego wykładnią m.in. takich pojęć jak rozumienie, tradycja, przesądy-przedsądy, stanowi w niniejszym artykule podstawę dla próby zastosowania zaleceń powyższej konstrukcji myślowej dla naświetlenia przemian, jakie dokonały się na osi czasu w obszarze rozumienia pojęć mythos i logos. W rezultacie na bardziej ogólnym poziomie wyłania się krytyczne ujęcie często obecnego współcześnie instrumentalnego traktowania zarówno pytań, jak i pojęć stanowiących zasadnicze aspekty płaszczyzny językowej. Natomiast na poziomie bardziej szczegółowym ukazuje się teza o swoiście poza-starogreckich źródłach opozycji mitu i rozumu w europejskiej kulturze nowożytnej.

Refine search results

1 Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

1 Logos i Ethos

1 Rocznik Integracji Europejskiej

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Verbum Vitae

1 Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

1 Bajer A.

1 Hołda M.

1 Kosche M.

1 Sołtysiak M.

1 Szymczyński T. R.

1 Szymczyński T. R.

1 2022

1 2020