Search results

1

Regulacja zawodu urbanisty w Polsce w latach 1946 – 2014

100%

Mrożek J.

Metropolitan. Przegląd Naukowy

|

2014

|

issue 2(2)

PL

Niniejszy artykuł opisuje uregulowania prawne dotyczące zawodu urbanisty w Polsce, w latach 1945-2014. Artykuł został podzielony na 4 rozdziały, z których każdy obejmuje dany okres historyczny odpowiadający przedziałowi czasowemu obowiązywania poszczególnych ustaw regulujących kwestię zagospodarowania przestrzennego. W publikacji autor szczególną uwagę zwraca na te przepisy prawne odnoszące się do prawa do wykonywania zawodu, a więc tych czyniących zawód ten otwartym bądź zamkniętym. W końcowej części autor dokonał zwięzłej analizy tzw. ustawy deregulującej - ustawy likwidującej dotychczasowe wymogi prawne do wykonywania zawodu urbanisty oraz likwidującej samorząd urbanistów.

EN

it has to be born in mind that the problem which concerns the issue of the right to exercise the town planner profession is very up to date in Poland because of the draft of legislative amendments which propose the abolition of formal rules for exercising this profession. Aforementioned draft is popularly named ’deregulation act’. In its basic concept the draft moves towards liberalization of the access to the planner profession. When discussing the legal provisions related to the acces to planner profession, it has to be noted that this issue had experienced different approaches in Polish legal system. Hence, the Author of this article described the evolution in the approach to the administrative and legal regulation of access to planner profession in the period 1945-2014. In order to show the evolution in the above mentioned approach, and show loopholes in provisions which regulate this issue, the article was divided into 4 chapters, each describes the provisions which, in their period of binding in force, regulated prerequisites which one should met in order to has the right to exercise the planner profession. In the last part of the article its author made the summary and legal analysis of the so-called ’deregulation act’.

2

Teatr w historii. Historia w teatrz

75%

Przastek D.

Studia Politologiczne

|

2015

|

vol. 35

141-166

EN

The issues of theatre’s contemporary role in political history and exploitation of history in theatre have not been comprehensively researched yet. The article is an attempt to discussion about the political use of theatre in Poland under two different regimes: authoritarian period of Władysław Gomułka’s rule and democratic period of Jarosław Kaczyński’s government. The most crucial experience of instrumental exploition of theatrical scene in political intrigue was analysed: the case of Dziady (Forefathers’ Eve) played in the National Theatre’s season 1967/68. The second part of the argument was focused on the phenomenon of TV Theate’s “Scena Faktu” (“Docudrama”) – the series of 25 spectacles inspired by obscure event of contemporary history, deprived of objectivity and exposing the educational role of patriotict conduct promotion rather than artistic aspect. The problem of both analysed cases is about the authority engagement in theatre and illustrates the model of historical and cultural politics of both compared periods.

3

Prasa Wielkiej Emigracji (1832–1870) w polskim prasoznawstwie

75%

Kolasa W. M.

Zeszyty Prasoznawcze

|

2013

|

vol. 56

|

issue 3

389-400

EN

The articles contains a brief description of the Great Emigration (1832–1870) publications, in particular their statistics and typology. It also concerns the directions and results of studies in this area, undertaken by historians after 1945. The citations analysis has been used widely for the evaluation of the research output. Researchers’ interest in the press of this period has been moderate. A total number of 55 scholars have worked in this area. They published 83 papers, cited 257 times in the appropriate discourse (history of press) [143 times below the half-life period]. The greatest achievements in this respect were accomplished by: Sławomir Kalembka (8 papers) [40 citations], Ludwik Gocel (3) [17], and Stanisław Szostakowski (2) [9], who amassed almost a half of all references [66]. Important papers were also published by historians of literature: Maria Straszewska (1) [7], Halina Stankowska (3) [2], and occasional authors: Stefan Kieniewicz (3) [6], Ludwik Zieliński (2) [5]. A different role in this area was played by Marian Tyrowicz (2) [14]. The greatest accomplishments in the analyzed area are three monographs: “Prasa demokratyczna Wielkiej Emigracji: dzieje i główne koncepcje polityczne 1832–1863” by S. Kalembka (Toruń 1977), “Z kart Wielkiej Emigracji: prasa obozu arystokratyczno-konserwatywnego w latach 1832–1848” by S. Szostakowski (Olsztyn 1974), and “Literatura i krytyka w czasopismach Wielkiej Emigracji” (1832–1848)” by H. Stankowska (Wrocław 1973). This area seems to be relatively well covered; only a modern bibliography of titles is lacking.

4

Rady muzealne jako nadrzędne jednostki organizacji muzeów i ochrony zabytków w Polsce w latach 1918-1939

63%

Merta-Staszczak A.

Ochrona Zabytków

|

2021

|

issue 2

145-164

PL

Jednostką strategiczną, zarządzającą powstawaniem, rozwojem i strukturą sieci polskich muzeów państwowych w okresie dwudziestolecia międzywojennego, miała być Państwowa (Centralna) Rada Muzealna oraz wspierające ją jednostki terenowe. Prace nad ich powstaniem prowadzono w latach 20., a następnie 30. XX wieku. W obu przypadkach początkowo miały bardzo szeroki zakres działań, a efektem ich pracy w perspektywie półwiecza miała być nowoczesna, dobrze zorganizowana sieć muzeów zaspokajających potrzeby nie tylko oświatowe, ale i naukowe. Pomimo tych planów zakres zadań szybko uległ zmniejszeniu, a już w kolejnych latach rola rady i jej oddziałów ograniczała się do teoretycznych dyskusji lub opiniowania budowy nowych muzeów. Celem artykułu jest ukazanie okoliczności powołania oraz funkcjonowania rad muzealnych, a także realizowanych przez nie zadań. Został on oparty przede wszystkim na materiałach archiwalnych Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, któremu podlegała Państwowa Rada Muzealna, oraz na publikacjach z tego okresu i późniejszych.

EN

The State (Central) Museum Advisory Board and its supporting field units were to be the strategic unit managing the establishment, development and structure of the network of the Polish state-owned museums in the interwar period. The efforts to establish them were carried out in 1920s and then in 1930s. In both cases, they initially encompassed a very wide range of activities, and the result of their work, in the perspective of half a century, was to be a modern, well-organised network of museums satisfying not only educational, but also scientific needs. Despite these plans, the scope of tasks quickly diminished, and already in the following years the role of the board and its branches was limited to theoretical discussions or giving opinions on the construction of new museums. This article aims at the presentation of circumstances of establishment and operation of museum advisory boards as well as tasks performed by them. The paper is based first and foremost on the archival materials of the Ministry of Religious Denominations and Public Education, to which the State Museum Advisory Board was reporting, as well as on publications from that period1 and later times.

5

GRUZIŃSKA PRÓBA WYBICIA SIĘ NA NIEPODLEGŁOŚĆ. W STULECIE PROKLAMACJI DEMOKRATYCZNEJ REPUBLIKI GRUZJI (1918)

63%

Lityński A.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2018

|

vol. 1

|

issue XVIII

109-130

PL

Po rewolucji lutowej 1917 r. w Rosji narody byłego Imperium Rosyjskiego próbowały utworzyć swoje niepodległe państwa. Tak było również z trzema narodami (krajami) Zakaukazia: Ormianami (Armenią), Azerami (Azerbejdżanem), Gruzinami (Gruzją). Po traktacie brzeskim (3 marzec 1918) Rosja bolszewicka w praktyce oddała teren Zakaukazia Niemcom i Turcji. Szczególnie Turcja wykazywała postawę agresywną i aneksjonistyczną. Armenia najpierw wspólnie z Azerbejdżanem i Gruzją utworzyła Zakaukaską Demokratyczną Federacyjną Republikę. Ta się wkrótce rozpadła. Rozbieżności były zbyt duże. Azerbejdżan chciał się wiązać z Turcją, Gruzja z Niemcami, zaś Armenia liczyła na „białych” Rosjan (generała Denikina). Każdy z trzech krajów utworzył osobne niepodległe republiki: m.in. powstała Demokratyczna Republika Gruzji. Niemcy i Turcja wojnę światową wkrótce przegrały, ale od północy Kaukaz atakował najpierw „biały” generał Anton Denikin, popierany przez Anglię i Francję. Potem (1920) wkroczyli tam bolszewicy. Bolszewicy, siłą zbrojną rosyjskiej Armii Czerwonej, po kolei obalali niepodlegle rządy tych republik, ustanawiali własne rządy i wcielali te kraje do Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Radzieckiej [RSFRR]. RSFRR 16 marca 1921 r. zawarła z Turcją układ o przyjaźni. Dla realizacji tego sojuszu Rosja i Turcja podzieliły się ziemiami Zakaukazia.

EN

After February Revolution of 1917 in Russia, the nations of the previous Russian Imperium began their efforts to get their independency, among them were three nations of Transcaucasia: Armenians (Armenia), Azeris (Azerbaijan), Georgians (Georgia). After the Treaty of Brest-Litovsk of 3rd March 1918, Bolshevik Russia in reality handed over the territory of Transcaucasia to Germans and Turks. Especially Turkey became aggressive and expansive. Armenia together with Azerbaijan and then together with Georgia set up Transcaucasian Federal Democratic Republic which collapsed soon. There were significant discrepancies among the nations. Azerbaijan wanted to get union with Turkey, but Georgia preferred Germany and Armenia counted on “white” Russia (general Denikin). Each of these three countries set up own independent republics, among other Democratic Republic of Georgia. Soon Germany and Turkey lost the First World War, but north Caucasus was attacked by troops of General Denikin supported by England and France. Later on, in 1920, Bolsheviks entered this territory. The Red Army of Bolsheviks conquered each of the independent republics one by one, set up own governments and incorporated the territories into Russian Socialistic Federal Soviet Republic [RSFSR]. On 16 March 1921, RSFSR signed friendship agreement with Turkey. As a result of this agreement, Russia and Turkey divided the territory of Transcaucasian between them.

6

Historia największych odkryć anatomicznych ludzkiego ciała

63%

Kubicki J.

Puls Uczelni

|

2015

|

issue 1

41-44

PL

Medycyna XXI wieku jest nauką empiryczną, jedną z najprężniej rozwijających się w każdej swojej dziedzinie. Oparta na doświadczeniach i odkryciach, jakie prowadzili uczeni na poszczególnych etapach jej bogatej historii, współczesna medycyna bazuje na faktach. Wielkim twórcą podstaw medycyny i anatomii człowieka był Hipokrates, który opisał płyny ustrojowe, serce i inne narządy wewnętrzne. Jeden z najwybitniejszych badaczy anatomii człowieka, rzymski lekarz Galen, opisał dokładnie budowę serca i układu krążenia. Najważniejszą rolę w badaniu serca i układu krążenia odegrał londyński lekarz William Harvey, który wykazał, że serce jako narząd pełni funkcję tłoczącą, a nie – jak wcześniej uznawano – ssącą krew. Równocześnie do podstaw współczesnej kardiologii rozwijały się – już w papirusach egipskich z Kahun i Papirusie Ebersa – badania nad anatomią i fizjologią narządów rodnych, którymi zajmował się również Hipokrates oraz najwybitniejszy położnik starożytnego świata – Soranos z Efezu. Dalsze odkrycia anatomiczne to opisanie roli jajowodów przez Fallopiusa, pęcherzyków Graafa i budowy miednicy kostnej, którą uznano za najważniejszą podczas porodu (William Smellie, Gustaw Michaelis, Theodor Litzmann).

EN

21st century medicine is an empirical and best developing study in each of its fields. Based on the experience and dis- coveries conducted by researchers throughout its rich history, contemporary medicine relies on pure facts. Hippocrates was the father of human anatomy and medical backgrounds. He described the body fluids, the heart and some other internal organs. One of the most prominent researchers in the field of anatomy was also a Roman physician – Galen. He described the heart anatomy and the cardiovascular system in details. However, the biggest contribution to the heart examination was done by a medical specialist from London – William Harvey. It was him, who discovered the pumping work of the organ, not the sucking one, as it was previously believed. Simultaneously, the examinations on anatomy and physiology of reproductive organs were carried out, which can be found in the Egyptian papyrus from Kahun and the Ebers papyrus. Not only Hippocrates was engaged in the studies, but the greatest ancient obstetrician Soranus of Ephezus, as well. Further anatomical discoveries included the description of the role of oviducts (Fallopian tubes) by Gabrielle Falloppio, the ovarian follicle by Graaf and the bone structure of the pelvis, which was considered to be the most essential during labour (William Smellie, Gustaw Michaelis, Theodor Litzmann).

7

Einige Betrachtungen zu Königin Luise

51%

Supady G.

Prace Literaturoznawcze

|

2016

|

issue 4

2347

EN

This article is motivated by the poems of Marcin and Otto Gerss about the Prussian queen Luise. The author of this articlec onsiders first the cult of queen Luise in Prussia, and then in Germany. He describes some elements of the myth that was born while the queen still lived. Queen Luise had a significant influence on the imagination and consciousness of both the masses and the enlightened. The untimely death of the mother of kings further intensified the belief in her exceptional meaning for the founding myth of the German Empire. The author does not evaluate the character and deeds of queen Luise. He mainly concentrates on her places of remembrance that are located in Poland. He notes that polish scientists and journali- sts have previously shown limited interest in this historical figure. However, information of the traces of her stays in different regions of Poland are currently gaining more visibility in scientifi carticles and popular online-services.

Refine search results

1 Metropolitan. Przegląd Naukowy

1 Ochrona Zabytków

1 Prace Literaturoznawcze

1 Puls Uczelni

1 Roczniki Administracji i Prawa

1 Studia Politologiczne

1 Zeszyty Prasoznawcze

1 Kolasa W. M.

1 Kubicki J.

1 Lityński A.

1 Merta-Staszczak A.

1 Mrożek J.

1 Przastek D.

1 Supady G.

1 2021

1 2018

1 2016

2 2015

1 2014