Search results

1

Sprawa wiceadmirała Kazimierza Porębskiego w sądzie honorowym dla generałów w latach 1928–1930

100%

Kulka G.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2014

|

issue 3

45-64

EN

During the interwar period 1918–1939 honor constituted one of the most essential values for each officer. Keeping its immaculacy was indeed a priority. Acting otherwise could lead to painful consequences both in the legal, and social field. Being aware of this fact, v-ce admiral K. Porębski, having been charged for his participation in the so-called ‘mine – affair’, endeavored to clear his good name from the allegations before the Court of Honor for the Generals. This article describes the course of v-ce admiral Porębski’s case of honor be-fore this institution.

2

Staroruskie pojęcie „honor/cześć” w pomnikach literatury na Rusi (do najazdu mongolskiego)

100%

Stefanowicz P.

Rocznik Antropologii Historii

|

2014

|

issue 1(6), Semiotyka historii

131–169

XX

Translation: П.С. Стефанович, Древнерусское понятие чести в памятниках литературы домонгольской Руси, "Древняя Русь: Вопросы медиевистики", 2004, 2 (16). pp. 63-87. The text is a historiographical polemic with the thesis put forward by Yuri Lotman in the context of research into the medieval concept of honor.

3

ВИХОВАННЯ ПРОФЕСІЙНОЇ ЧЕСТІ МАЙБУТНІХ УЧИТЕЛІВ У ПРОЦЕСІ НАВЧАННЯ

100%

Костащук О.

Педагогічні науки: теорія, історія, інноваційні технології

|

2015

|

issue 10(54)

121-127

EN

Professional development of the specialist is a continuous process that requires constant work on oneself, one’s professional growth, improvement, accumulation and development of professional and social experience. This is a process that allows a person to be in the center of professional changes, to be in demand throughout one’s professional activity, that is, to be competitive. The competitiveness of a specialist plays not only public, but also personal role, because it provides high professional status and creates the conditions for full-fledged professional activity in the future. The formation of a specialist, in particular a teacher, who is able to create intellectual and moral values needed by modern society, starts in a professional school in the learning process. The important intrinsic characteristic of the teacher, an effective indicator of the success of his professional activity is professional honor, as a component of professional and moral training, continuing professional development and the subject of organizing one’s own attitudes. The professional honor of the teachers is a concept that reflects not only awareness of their own moral values, but also recognition by society. The teacher as a person is not just a member of a particular professional group, but the representative of the society of his time, brought up in a certain spiritual atmosphere, inevitably bears the traits of the society in which he lives. That is why the professional honor of a teacher should also be regarded as a public assessment of the real competencies that are manifested in the process of solving professional duties. In our study the professional honor is considered as a moral category that reflects the authority of the person engaged in certain activities, and associated with the activities of moral merits; as a way of self-awareness in the profession. Professional honor of the future teacher as part of his professional formation is an internal value, self-attitude, as a subject of pedagogical process, based on the awareness of his/her professional importance and is manifested in the ability to be helpful to others. Axiological self-determination of future teachers in the learning process, as a mechanism of development of their professional honor, is provided by reflective interaction with the teacher, classmates, educational material, and professional environment at the university. A multitude of components of this interaction determines the didactic situation of the future teachers’ professional honor upbringing in the learning process.

4

Kilka refleksji o genezie i rozwoju unormowań dot. naruszenia zasad etyki zawodowej jako przesłanki odpowiedzialności dyscyplinarnej żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych

89%

Paśnik J.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2022

|

vol. 2(XXII)

205-219

EN

The subject of the study is to present the genesis and development of legal regulations, which create the so-called honorary responsibility. It included improper behavior of soldiers and officers of uniformed services both during and outside the performance of official duties, and the basis for such regulation was the legislator’s desire to protect the personal goods of the armed forces, both the armed forces and individual uniformed services. The analysis of the relevant pragmatic regulations proved that this particular type of responsibility was initially borne only by the officers of the armed forces and uniformed services, and only at the end of the 1950 -s the legislator extended it to all soldiers and officers, in order to completely reverse this tendency after about half a century by taking over of these behaviors with classic disciplinary responsibility

PL

Przedmiotem opracowania jest przedstawienie genezy i rozwoju uregulowań prawnych, kreujących odrębną od odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie obowiązków służbowych tzw. odpowiedzialność honorową. Obejmowała ona niewłaściwe zachowania żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych zarówno w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, jak i poza nimi, zaś u podstaw takiego unormowania legło dążenie ustawodawcy do ochrony dóbr osobistych zarówno sił zbrojnych, jak i poszczególnych służb mundurowych. Analiza stosownych uregulowań pragmatycznych dowiodła, że ten szczególny rodzaj odpowiedzialności ponosili początkowo tylko oficerowie sił zbrojnych i służb mundurowych i dopiero pod koniec lat 50. ustawodawca rozciągnął ją na wszystkich żołnierzy i funkcjonariuszy, aby z kolei po upływie około półwiecza całkowicie odwrócić tę tendencję przez objęcie tych zachowań klasyczną odpowiedzialnością dyscyplinarną.

5

Book review: Mark T. Finney, Honour and Conict in the Ancient World. 1 Corinthians in Its Greco-Roman Social Setting (LNTS 460; London – New York: T & T Clark 2012) Hardback. Pp. XVII + 288. $136. ISBN 978-05-670-57-723

89%

Kowalski M.

The Biblical Annals

|

2017

|

vol. 7

|

issue 4

557-561

EN

Book review

PL

Recenzja książki

6

Honor i godność zawodowa w pracy psychologa

89%

Stepulak M. Z.

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2020

|

vol. 12

285-297

EN

This article is a theoretical reflection relating to the professional practice of a psychologist. Effective activity of a psychologist requires high, professionalcompetence, but also high moral qualifications. In the latter context, we can talk about two specific properties, which are the dignity and honor ofa psychologist. In the context of historical interpretation, these properties are derived from the philosophy and culture of ancient Greece and have a verylong and varied tradition. Dignity and honor are assigned to human, personal culture, however, they must be subjected throughout their lives to the processof upbringing and self-education of their own personality. The first part of the article analyzes the issues of honor in the work of a psychologist, and thesecond part deals with the issue of personal dignity in the professional activity of a psychologist. Therefore, every psychologist faces the very difficult task ofconstantly working on the shape of not only his personality, but also being an integral person. Addressing the issue of dignity and honor becomes something unusual for modern man, because the world rejects such values. He focuses on the effectiveness of his actions rather than on the efforts of his own formation.

PL

Niniejszy artykuł ma charakter teoretycznej refleksji odnoszącej się do praktyki zawodowej psychologa. Skuteczna aktywność psychologa wymagawysokich, profesjonalnych kompetencji, ale również wysokich kwalifikacji moralnych. W tym ostatnim kontekście można mówić o dwóch specyficznychwłaściwościach, jakimi są godność i honor psychologa. W kontekście historycznej interpretacji właściwości te wywodzą się z filozofii i kultury starożytnejGrecji, a ponadto mają bardzo długą i zróżnicowaną tradycję. Godność i honor przypisane są ludzkiej, osobowej kulturze, jednakże muszą przez całe życiebyć poddawane procesowi wychowania i samokształcenia własnej osobowości. W pierwszej części artykułu została podjęta analiza problematyki honoru w pracy psychologa, a w części drugiej zostało poruszone zagadnienie godności osobowej w aktywności zawodowej psychologa. Przed każdym psychologiem stoi zatem bardzo trudne zadanie ustawicznej pracy nad kształtem nie tylko swojej osobowości, ale również pełnego bycia integralną osobą. Podjęcie zagadnienia godności i honoru staje się dla współczesnego człowieka czymś niecodziennym, ponieważ świat odrzuca tego rodzaju wartości. Stawia raczej na skuteczność działań, a nie na trud własnej formacji.

7

Honor w krainie niekonsekwencji. Wokół myśli Józefa Tischnera, Adama Michnika i Leszka Kołakowskiego

89%

Wieczorek K.

Logos i Ethos

|

2021

|

vol. 57

61-84

EN

Honor is one of the values permanently inscribed in the traditional ethos of the Polish culture. In the past centuries, it was a feature distinguishing only one social class – the nobility. However, as a result of cultural changes, the concept of honor was democratized, thus entering the universal system of values, shaping the entire social structure. The above notwithstanding, the understanding of this concept had not become homogenized in the process. Even today, one can still observe the concurrence of different styles of thinking about honor, manifest in a variety of coexisting patterns of honorable behavior and particular attitudes to honor, whose respective uniqueness depends on socio-cultural contexts. It is, therefore, possible to speak of the honor of peasants or Highlanders, or of the honor of an oppositionist or an intellectual, and it stands to reason that in each case the sense of the concept will prove to be slightly different. In this text, the author presents the results of an analysis of the ways in which honor is understood by Józef Tischner and Leszek Kołakowski – two Polish thinkers who played important roles in the intellectual life of Poland in the second half of the twentieth century. These considerations are further complemented by a reflection on one of the leading activists of the democratic opposition in the final years of the Polish People’s Republic, an influential writer, journalist, editor, author of Z dziejów honoru w Polsce. Wypisy więzienne [From the History of Honor in Poland. Prison Notes] and numerous other books – Adam Michnik. An insight into his views on honor, and the reflection on the stance he adopted, combined with the analysis of Tischner’s position, allows the author to reconstruct Leszek Kołakowski’s ideal of honor, whose currency transgresses time.

PL

Honor jest jedną z wartości trwale wpisanych w tradycyjny ethos polskiej kultury. W dawnych wiekach był wyróżnikiem jednej tylko warstwy społecznej – szlachty, lecz w wyniku przemian kulturowych pojęcie honoru uległo demokratyzacji i zagościło w uniwersalnym systemie wartości obejmującym całą strukturę społeczną. Rozumienie tego pojęcia nie uległo jednak homogenizacji. Można zatem dostrzec różne style myślenia o honorze i różne wzorce postaw człowieka honorowego w zależności od kontekstu społeczno-kulturowego. Są przesłanki, by mówić między innymi – każdorazowo w nieco innym znaczeniu tego słowa – o honorze chłopskim, góralskim, inteligenckim, o honorze opozycjonisty czy intelektualisty. W przedstawionym tekście autor prezentuje wyniki analizy sposobów rozumienia honoru u dwóch polskich myślicieli, którzy odegrali ważną rolę w polskim życiu intelektualnym drugiej połowy XX wieku – Józefa Tischnera i Leszka Kołakowskiego. Uzupełnieniem rozważań jest ukazanie postawy i poglądów Adama Michnika, jednego z czołowych działaczy opozycji demokratycznej ostatnich lat PRL oraz wpływowego pisarza, publicysty i redaktora, autora między innymi książki Z dziejów honoru w Polsce. Wgląd w jego refleksję na temat honoru połączony z analizą stanowiska Tischnera pozwala autorowi podjąć próbę rekonstrukcji ideału honoru u Kołakowskiego – ideału, którego ważność jest ponadczasowa.

8

Maski Molierowskiego Don Juana

89%

Wojtysiak-Wawrzyniak K.

Pamiętnik Teatralny

|

2023

|

vol. 72

|

issue 1

79-101

EN

This article considers selected literary, ideological, and social contexts of the origins of Molière’s Don Juan (1665) in order to demonstrate links between particular cultural phenomena of the mid-seventeenth century and the construction of the play’s protagonist and some thematic motifs. The author reviews various hypotheses concerning the literary and cultural roots of Molière’s version of the story of Don Juan, to focus on the evocation of Spanish cultural contexts. She also emphasizes that the author managed to incorporate into the story of the legendary seducer ample commentary pertaining to factual reality. Ideas rooted in aesthetic explorations and current ideological discussions and disputes contributed to the creation of a protagonist whose experience also corresponds in many aspects to that of the present-day reader and theatergoer.

PL

W artykule podjęto refleksję nad wybranymi literackimi, ideowymi, społecznymi i obyczajowymi kontekstami genezy Don Juana Molière’a (1665), by wskazać powiązania między charakterystycznymi dla połowy XVII wieku zjawiskami kulturowymi a sposobem ukształtowania tytułowej postaci i niektórych wątków dramatu. Autorka przypomina stawiane przez różnych badaczy hipotezy na temat literackich i kulturowych korzeni Molierowskiej wersji opowieści o Don Juanie, skupiając się szczególnie na kontekstach związanych z kulturą hiszpańską. Podkreśla również, że autorowi udało się wpisać w fabularną materię legendy uwodziciela wiele komentarzy do rzeczywistości. Pomysły zakorzenione w estetycznych poszukiwaniach oraz w aktualnych dyskusjach i sporach ideowo-światopoglądowych przyczyniły się do stworzenia bohatera, którego doświadczenie koresponduje także w wielu aspektach z doświadczeniem współczesnego czytelnika i widza.

9

„Pojedynek amerykański” w Kodeksie karnym Makarewicza

89%

Janikowski J.

Czasopismo Prawno-Historyczne

|

2023

|

vol. 75

|

issue 2

27-35

EN

The article presents the term “American duel” which involves an agreement between two people to make the suicide of either of them contingent on certain precisely stated conditions or fortuitous circumstances. Most often, it took the form of a ball draw, and the person who drew the black ball was supposed to commit suicide. Prior to the introduction of the 1932 Criminal Code, the criminalisation of the “American duel” was present in the Hungarian Criminal Code and in the Russian Criminal Code. Although many doctrinal representatives considered the “American duel” to be indirect incitement to suicide, the 1932 Criminal Code created a separate criminal act by virtue of the provision of Article 229. The essence of the “American duel”, as opposed to a duel in its classical form, was not given much attention. It is worth noting that the very term “American duel” is doubly erroneous, as it does not have the usual characteristics of a duel and it is not of American origin.

PL

W artykule przedstawiono zagadnienie „pojedynku amerykańskiego”, który polega na zawarciu porozumienia dwóch osób co do uzależnienia samobójstwa jednego z nich od ściśle określonych warunków lub okoliczności losowych. Najczęściej objawiał się w postaci losowania kul, gdzie wyciągający kule czarną miał popełnić samobójstwo. Przed wejściem w życie Kodeksu karnego z 1932 r. karalność pojedynku amerykańskiego znały kodeks karny węgierski oraz kodeks karny rosyjski. Mimo że wielu przedstawicieli doktryny uznawało „pojedynek amerykański” za pośrednie podżeganie do samobójstwa, to Kodeks karny z 1932 r. tworzył odrębny czyn zabroniony mocą przepisu art. 229. Istocie „pojedynku amerykańskiego”, w odróżnieniu od pojedynku w jego klasycznej formie, nie poświęcono zbyt wiele uwagi. Warto zaznaczyć, że określenie „pojedynek amerykański” jest podwójnie błędne, gdyż brak w nim zwykłych cech pojedynku, a jego etiologia nie wskazuje na pochodzenie amerykańskie.

10

Honor in the land of inconsistency. On ethical reflections of Józef Tischner, Adam Michnik, and Leszek Kołakowski

88%

Wieczorek K.

Logos i Ethos

|

2021

|

vol. 57

209-235

EN

Honor is one of the values permanently inscribed in the traditional ethos of the Polish culture. In the past centuries, it was a feature distinguishing only one social class – the nobility. However, as a result of cultural changes, the concept of honor was democratized, thus entering the universal system of values, shaping the entire social structure. The above notwithstanding, the understanding of this concept had not become homogenized in the process. Even today, one can still observe the concurrence of different styles of thinking about honor, manifest in a variety of coexisting patterns of honorable behavior and particular attitudes to honor, whose respective uniqueness depends on socio-cultural contexts. It is, therefore, possible to speak of the honor of peasants or Highlanders, or of the honor of an oppositionist or an intellectual, and it stands to reason that in each case the sense of the concept will prove to be slightly different. In this text, the author presents the results of an analysis of the ways in which honor is understood by Józef Tischner and Leszek Kołakowski – two Polish thinkers who played important roles in the intellectual life of Poland in the second half of the twentieth century. These considerations are further complemented by a reflection on one of the leading activists of the democratic opposition in the final years of the Polish People’s Republic, an influential writer, journalist, editor, author of Z dziejów honoru w Polsce. Wypisy więzienne [From the History of Honor in Poland. Prison Notes] and numerous other books – Adam Michnik. An insight into his views on honor, and the reflection on the stance he adopted, combined with the analysis of Tischner’s position, allows the author to reconstruct Leszek Kołakowski’s ideal of honor, whose currency transgresses time.

11

Polski HONOR w świetle danych słownikowych

75%

Grzeszczak M.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2013

|

vol. 25

EN

The article deals with the treatment of the Polish honor in older and contemporary dictionaries: the two kinds of sources are taken as complementary. The present reconstruction aims for a “cognitive definition” of the concept of honor, i.e. the totality of the word’s semantics; it attempts to assign to it a place in the relevant lexico-semantic field and in a network of conceptual relationships. The network consists of, among others, synonyms, opposites, collections, complexes and collocations.The semantics of honor contains ‘integrity, honesty’, firmly entrenched in the word’s etymology (this was the original meaning of the word). In the 17th and 18th c. it was associated with unblemished reputation and meant ‘good name’. As the basic meaning of honor, 20th-c. dictionaries give ‘personal dignity’, and its connection with dignity is entrenched in synonyms and derivatives. Honor is associated with faithfulness to the word given, good behaviour, politeness and hospitality. Dictionaries point to the link between “honor” and men, rather than women, as well as typical men’s professions (honor zawodowy ‘professional honor’, honor górnika ‘miner’s honor’). In the sense of ‘good name’ is also attributed to women.

PL

Przedmiotem rozważań autorki jest rozumienie honoru w słownikach języka polskiego – dawnych i współczesnych – traktowanych komplementarnie. Rekonstrukcja zmierza do zbudowania „definicji kognitywnej”, a więc do ujęcia całego bogactwa znaczeniowego słowa i do wyznaczenia mu miejsca w polu leksykalnosemantycznym oraz w sieci relacji konceptualnych. Na tę sieć składają się między innymi: synonimy, opposita, kolekcje i kompleksy, utarte kolokacje.Honor ma wpisaną w swoją semantykę ‘uczciwość’, która jest najdobitniej utrwalona w etymologii słowa (honor znaczył pierwotnie tyle, co ‘uczciwość’). W polszczyźnie XVII–XIX w. kojarzony był z nieposzlakowaną opinią i oznaczał ‘cześć; dobre imię’. W słownikach dwudziestowiecznych jako podstawowe znaczenie honoru notowana jest ‘godność osobista’, a nierozerwalny związek honoru z godnością jest utrwalony w synonimach oraz derywatach słowotwórczych. Z honorem łączona jest słowność, wierność danemu słowu, dobre wychowanie, okazywanie grzeczności i gościnność. Słowniki poświadczają związek pojęcia honoru z osobami płci męskiej i wykonywaniem jakiegoś zawodu (honor zawodowy; honor górnika), honor w znaczeniu ‘czci’ przypisany jest także kobietom.

12

What Is Dignity?

75%

Herrman C.

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture

|

2019

|

vol. 3

|

issue 3(9)

103-126

EN

It stands to reason that a criterion is needed that can serve as a common denominator for weighing or assessing different values or ideals. Dignity is offered as a possible candidate, to be presented from religio-legal and cross-cultural vantages. A definition will be offered for dignity and its parts defended throughout the paper. The approach is not only not rigorously analytic – there are no case studies – but is instead a presentation of topic areas where we should expect to find the concept of dignity to be relevant. Utilizing a rights-moral and duties-ethical framework, it is in essence an argument for further elevating the prestige of dignity so that it might provide a widely-accepted groundwork for ethics and morality. .

13

Służba wojskowa jako służba wartościom

75%

Marcinkowski M.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2014

|

issue 1

69-88

EN

The main task of the army is to ensure the sovereignty and security of its citizens. Military service is regarded as the service of in name supreme good, as service of homeland. This military service changed its nature over the centuries and, therefore changed is expectations from soldiers. One of the most important values of for soldiers remained honor, usually tied valor and sacrifice. In the process of transition from the traditional version from the army as an institution for the army as an organization, in the process of increasing its professionalization, are changes in the military axiology and of the more important is dignity. Still, the sense of military service expressed is in sacrifice for in the socially important and desirable value, decisive on safety and the development of modern societies.

14

Performatywy w prawie cywilnym

75%

Zajęcki M.

Kwartalnik Prawa Prywatnego

|

2013

|

vol. 22

|

issue 4

921 - 944

EN

In the article the author examines the concept of actions similar to legal actions in civil law proposed by Krzysztof Mularski. These are actions which are based on declaration of intent, but they are not legal actions in strict sense (e.g. forgiveness, consent to medical treatment etc.) Closer analysis shows that forgiveness can be interpreted in two ways: as a performative or as a sign of feelings. When one is willing to accept performative nature of forgiveness, a question may be asked if there are performatives in law, which are not defined in statutory law. The author argues that settling a quarrel involving a point of honor could be such a performative. Although traditional performative ways of settling quarrels (e.g. duels) are no longer approved by law, there are new institutions (colleague arbitration, mediation) which may result in shaping rights and duties in civil law. In conclusion the author shows that the concept proposed by K. Mularski has great potential, and could be used as a tool for integration of theory of Polish civil law with general theory of law and philosophy of language. This is a rare situation when cooperation between dogmatic discipline of law and theory is fruitful for both sides and genuinely fulfils the postulate of interdisciplinarity in jurisprudence.

15

Zniewolenie i dług. Studium porównawcze z cywilizacyjnej ciągłości

71%

Kufliński M.

Cywilizacja i Polityka

|

2021

|

vol. 19

|

issue 19

235-253

EN

T he paper is dedicated to the issue of debt bondage in ancient and modern times. It adopts a broad understanding of debt as a social institution with a primarily moral dimension. Debt, by being entangled in the constellation of morality, manifests itself on several levels of social reality, relating to financial (material) aspects as well as the concepts of honor and patriarchy. The issue is mainly presented on examples from ancient Mesopotamia and Greece, as well as contemporary Thailand and Brazil.

PL

Artykuł jest poświęcony zagadnieniu zniewolenia za długi, występującemu w epoce starożytnej i współcześnie. Przyjęte zostało w nim szerokie ujęcie długu, jako instytucji społecznej o wymiarze przede wszystkim moralnym. Dług, poprzez uwikłanie w konstelację moralności objawia się na kilku poziomach rzeczywistości społecznej, dotycząc aspektów finansowych (materialnych), jak i pojęć honoru oraz patriarchatu. Zagadnienie zostało przedstawione głównie na przykładach pochodzących ze starożytnych – Mezopotamii oraz Grecji, a także współczesnych – Tajlandii i Brazylii.

16

Zachowania honorowe podczas działań wojennych na Śląsku w latach 1806–1807 i 1813 na wybranych przykładach

71%

Szymański J.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2016

|

vol. XVII (LXVIII)

|

issue 2-3 (256-257)

35-50

EN

The army is an institution especially connected with the concept of honor. From the 16th to the 19th century there was no significant difference between honor and duty. Arousing a sense of honor was a method of enforcing discipline among the units, raising their morale and bringing the group of fighters together. Military honor has evolved, although some principles, such as loyalty, courage, fidelity, discipline, dedication, have remained unchanged. It is difficult to define the notion of an “honorable behavior” at the beginning of the 19th century because there are no normative sources concerning this period that are indispensable for thorough discussions – there were no codes of honor then, such as we know from the 20th century, whereas military regulations and lawbooks marginalized those issues, and later approached them too broadly. In this text a selection of honorable behaviors in Silesia during the Napoleonic Wars was presented. This period abounded in examples of courage, respect for the enemy, trust in the words of honor, as well as of battle cruelty, plunder, etc. I tried to highlight herein the examples of the honorable – at least in the opinion of the participants of the given events – behaviors, although since there was no definition, the selection had to be, perforce, subjective.

RU

Армия является учреждением, которое прежде всего ассоциируеся с честью. В период с XVI до XIX в. не было особой разницы между честью и обязательствами. Пробуждение чувства чести было методом укрепления дисциплины и поднятия боевого духа в подразделениях, а также помогало сплочению групп военнослужащих. Понятие воинской чести эволюционировало, хотя определённые основы, такие понятия как преданность, отвага, верность, дисциплина остались неизменными. Тяжело дать определение понятия „хранить честь” в начале XIX в., поскольку не хватает нормативных источников для этого периода времени, необходимых для точных исследований – тогда не существовало кодексов чести, которые нам известны с XX в., кроме того, военные регламенты и уставы трактовали эти вопросы поверхностно, а временами, слишком широко. В данном тексте были представлены поведения чести, которые имели место в Силезии в период наполеоновских войн, когда проявлялись многочисленные примеры отваги, уважения к противнику, веры в слово чести, а также жестоких битв, грабежей и т.д. Я постарался здесь обратить внимание на примеры поведения чести, которые часто были таковыми по мнению их участников, хотя при отсутствии определения выбор конечно должен был быть субъективным.

PL

Wojsko jest instytucją szczególnie powiązaną z honorem. W okresie od XVI do XIX w. nie było znaczącej różnicy pomiędzy honorem a obowiązkiem. Budzenie poczucia honoru było sposobem, by przeforsować dyscyplinę w oddziałach oraz podnieść ich morale, służyło także integrowaniu grupy wojowników. Honor wojskowy podlegał ewolucji, choć pewne zasady, takie jak lojalność, odwaga, wierność, dyscyplina, poświęcenie pozostały niezmienne. Trudno o definicję „zachowania honorowego” na początku XIX w., bowiem dla tego okresu brakuje źródeł normatywnych niezbędnych dla precyzyjnych rozważań – nie istniały wówczas kodeksy honorowe, jakie znamy z XX w., zaś regulaminy wojskowe i zbiory praw kwestie te traktowały marginalnie, a z czasem zbyt szeroko. W niniejszym tekście przedstawione zostały wybrane zachowania honorowe, które miały miejsce na Śląsku w okresie wojen napoleońskich, kiedy liczne były przykłady odwagi, szacunku dla przeciwnika, wiary w słowo honoru, a także okrucieństwa bitewnego, grabieży etc. Starałem się tutaj zwrócić uwagę na przykłady zachowań honorowych, które takimi były często w mniemaniu ich uczestników, choć wobec braku definicji wybór siłą rzeczy musiał być subiektywny.

17

The Honor-Based Society, Past and Present

63%

Herrman C.

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture

|

2023

|

vol. 7

|

issue 1

81-102

EN

This paper asserts that honor-based peoples have and maintain a distinct cultural identity that is valid for at least eighty-five percent of the world population. It is necessarily considered relative to dignity-based societies which make up the other fifteen percent. Practically all dignity-based cultures originated during the Enlightenment; modern honor-based groups will oftentimes through diffusion manifest some dignity-based traits or observe fewer of the traditional honor-based features. This paper will survey both traditional and modern forms of the honor-based culture.

18

Oskarżenia i procesy o czary w Koźminie w XVII-XVIII wieku

63%

Wijaczka J.

Roczniki Historyczne

|

2016

|

vol. 82

PL

Anklagen und Prozesse wegen Zauberei in Koschmin während des 17.-18. JahrhundertsZusammenfassungDer Beitrag widmet sich Zaubereiprozessen, die während des 17. und 18. Jahrhunderts in Groß und Neu Koschmin (Koźmin Wielki und Koźmin Nowy) verhandelt wurden. Heute bilden beide Kleinstädte die Stadt Koźmin Wielkopolski. Ähnlich wie in vielen anderen Städten Großpolens und der Rzeczpospolita war auch in diesen beiden der Glaube an die Macht des Teufels und die bösen Taten, die Hexen und Zauberer mit seiner Hilfe vollbrachten, in der Frühen Neuzeit weit verbreitet. Die ersten Nachrichten über Gerichtsverfahren in Koschmin, die im Zusammenhang mit Zaubereivorwürfen standen, stammen aus der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts. Noch im 18. Jahrhundert erfahren wir aus den Stadtbüchern von Anklagen wegen Zauberei, doch damals kam es nicht mehr zu Prozessen. Die angeklagten Personen beschuldigten wiederum ihre Ankläger der „Rufschädigung”, was einen Zaubereiprozeß verhindern sollte. Diese Taktik war in der Regel wirksam. Besonders interessant sind zwei Prozesse in Neu Koschmin in den Jahren 1690 und 1692. Beide richteten sich gegen Männer, und alles deutet darauf hin, daß die Angeklagten der Vater Gregor Klecha und sein Sohn Matthäus Kleszka waren. Beide endeten auch auf dem Scheiterhaufen. Es kann festgestellt werden, daß in beiden untersuchten Städtchen die Anklagen bei den Zaubereiprozessen „von unten” kamen, d. h. sie wurden von den Einwohnern und nicht vom Magistrat erhoben, der sich seit dem 18. Jahrhundert bemühte, es zu keinen Prozessen dieses Typs mehr kommen zu lassen. In beiden Städten Koschmin müssen die Zaubereiprozesse als Anklageprozesse angesehen werden, d. h. es meldete sich jeweils ein Ankläger vor Gericht, der einer bestimmten Person gewisse Taten vorwarf, die er mit Hilfe von Zauberei begangen haben soll. Die Anklagen wurden vor allem gegen ärmere Leute erhoben, wie z. B. gegen Gregor Klecha. Er gehörte nicht zur Bürgerschaft der Stadt, sondern war ein Bauer, der auf der Suche nach Verdienstmöglichkeiten in die Stadt gekommen war. Somit war auch ein „Fremder”. Accusations of witchcraft and witch trials in Koźmin in the 17th-18th centuriesAbstractThe topic of witchcraft beliefs and witch trials related to them does not inspire much interest in Polish historiography. Polish historians do not appreciate the role played by the problem in everyday life of inhabitants of villages, towns and boroughs, and how it inﬂuenced interpersonal relations. Burning stakes do not ﬁt the image of “the state without stakes”, as Poland is often called. This paper is a contribution to the history of witch trials in Polish-Lithuanian Commonwealth of the early modern period.

19

Czy chłop miał honor? Zastosowanie kategorii honoru w badaniach nad społeczeństwem nowożytnym

63%

Korczak-Siedlecka J.

Kwartalnik Historyczny

|

2018

|

vol. 125

|

issue 3

PL

Artykuł szuka odpowiedzi na pytania o znaczenie honoru i możliwe sposoby jego interpretacji, a także o przydatność tej kategorii w badaniach historycznych. Refleksje teoretyczne zostały uzupełnione analizą wiejskich ksiąg sądowych z terenu Mierzei Wiślanej z przełomu XVI/XVII w., dowodzącą kluczowej roli honoru w ówczesnych społecznościach chłopskich. The article seeks to answer the questions about the meaning of honour and its possible interpretations, together with that about the usefulness of this category in historical studies. The theoretical reflections are reinforced with an analysis of village court registers from the area of the Vistula Spit at the turn of the seventeenth century which proves the key role of honour within contemporary peasant communities.

20

David Graeber: Purity, Alienation and Dignity

63%

Herrman C.

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture

|

2021

|

vol. 5

|

issue 2

88-102

EN

David Graeber wrote about debt, jobs and the negative effects of globalization. He was an American anthropologist, anarchist activist, and was an author known for his books Debt: The First 5000 Years, The Utopia of Rules and Bullshit Jobs: A Theory. A professor of anthropology at the London School of Economics, he passed away 2 September 2020, at age 59.

Refine search results

Sprawa wiceadmirała Kazimierza Porębskiego w sądzie honorowym dla generałów w latach 1928–1930

Staroruskie pojęcie „honor/cześć” w pomnikach literatury na Rusi (do najazdu mongolskiego)

ВИХОВАННЯ ПРОФЕСІЙНОЇ ЧЕСТІ МАЙБУТНІХ УЧИТЕЛІВ У ПРОЦЕСІ НАВЧАННЯ

Kilka refleksji o genezie i rozwoju unormowań dot. naruszenia zasad etyki zawodowej jako przesłanki odpowiedzialności dyscyplinarnej żołnierzy i funkcjonariuszy służb mundurowych

Book review: Mark T. Finney, Honour and Conict in the Ancient World. 1 Corinthians in Its Greco-Roman Social Setting (LNTS 460; London – New York: T & T Clark 2012) Hardback. Pp. XVII + 288. $136. ISBN 978-05-670-57-723

Honor i godność zawodowa w pracy psychologa

Honor w krainie niekonsekwencji. Wokół myśli Józefa Tischnera, Adama Michnika i Leszka Kołakowskiego

Maski Molierowskiego Don Juana

„Pojedynek amerykański” w Kodeksie karnym Makarewicza

Honor in the land of inconsistency. On ethical reflections of Józef Tischner, Adam Michnik, and Leszek Kołakowski

Polski HONOR w świetle danych słownikowych

What Is Dignity?

Służba wojskowa jako służba wartościom

Performatywy w prawie cywilnym

Zniewolenie i dług. Studium porównawcze z cywilizacyjnej ciągłości

Zachowania honorowe podczas działań wojennych na Śląsku w latach 1806–1807 i 1813 na wybranych przykładach

The Honor-Based Society, Past and Present

Oskarżenia i procesy o czary w Koźminie w XVII-XVIII wieku

Czy chłop miał honor? Zastosowanie kategorii honoru w badaniach nad społeczeństwem nowożytnym

David Graeber: Purity, Alienation and Dignity