Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 179

first rewind previous Page / 9 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ideologia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 9 next fast forward last
PL
Oblicze ideologiczne szkoły polskiej 1944 -1956, pod red. ks. Edwarda Walewandra, „BAMKA” Studio Komputerowo-Wydawnicze, Lublin 2002, ss. 426
EN
Nietzsche in his philosophy analyzed a number of issues, with religion being one of the particularly fascinating ones. e word ‘fascination’ is not used accidentally as Nietzsche endlessly looked for new arguments which challenged the religion’s claim of special status and infallibility. While his assessment of the polytheistic religions connected with the ancient Greek culture was very positive, his opinion on monotheism remained consistently negative. Any unilateral assessment in the perspectiveof Nietzsche is combined with a restriction of freedom and creativity. Nietzsche recognizes religion as an entirely social product, connected with the ideology of those in power or aspiring to power. He shows that religion has a great number of senses and those that present themselves under the guise of humility seek to exercise power just as dened systems of terror do. Nietzsche brings the idea of God and divinity from the transcendent distance into the purely human domain of exercising power.Nietzsche conducts his critique of religion on the example of Christianity, carefully distinguishing between the religion of Jesus of Nazareth and the ideological system created by Saint Paul. He connects the origins of Christianity with the camouaged development of Judaism. His ideas seem to be an over-interpretation of facts or their misunderstanding. In order to achieve consistency of the presented historical and logical arguments, the author appears to formulate claims that move imagination, but are not proven scientically. In his assessment Nietzsche uses creative intuition. However, the reader must bear in mind that the interpretation of the German philosopher is not nal and not rebuttable; on the contrary, it constitutes only an invitation to further discussion and individual interpretations.
3
100%
PL
Filozofia Nietzscheańska analizowała wiele zagadnień. Jednym z tych, które szczególnie fascynowały jej autora była religia. Nieprzypadkowo używam słowa fascynacja, gdyż Nietzsche w nieskończoność szukał nowych argumentów, które podważały roszczenia religii do miana specjalnego statusu i nieomylności. O ile jego ocena religii politeistycznych, związanych z kulturą starożytnej Grecji, była wyjątkowo pozytywna, to jego mniemanie dotyczące monoteizmu pozostawało niezmiennie negatywne.Wszelkie monoteizmy w perspektywie Nietzschego łączą się z ograniczeniem wolności i kreacji. Nietzsche uznaje religię za wytwór całkowicie społeczny, związany z ideologią rządzących lub do władzy dążących. Pokazuje, że religia ma wiele sensów i te, które dość często przedstawiają się pod płaszczem pokory nie mniej dążą do sprawowania władzy niż jawne systemy terroru. Ideę boga i boskości sprowadza zatem Nietzsche z transcendentnych oddali na ziemskie obszary wywierania mocy. Religią, na której przykładzie Nietzsche przeprowadza swą krytykę jest chrześcijaństwo, nierzadko nazywane przez niego chrześcijanizmem w celu odróżnienia religii Jezusa z Nazaretuod systemu ideologicznego stworzonego przez św. Pawła. Swoją genezę chrześcijaństwa łączy Nietzsche z zakamuowanym rozwojem judaizmu. Jego koncepcje wydają się jednak nadinterpretacją faktów lub ich niewłaściwym zrozumieniem. W celu osiągnięcia spójności historycznej i logicznej przedstawionych wywodów, autor zdaje się posuwać do twierdzeń poruszających wyobraźnię, ale niepotwierdzonych naukowo. W swoich ocenach Nietzsche kieruje się pełną kreatywności intuicją, czytelnik musi jednak pamiętać o tym, że interpretacja niemieckiego lozofa nie jest ostateczna i niepodważalna, a wręcz przeciwnie stanowi ona jedynie zaproszenie do dyskusji i własnegointerpretowania.
PL
Główne problemy planowego artykułu dotyczą krytycznej analizy uniwersalistycznych roszczeń wysuwanych przez rozmaite podmioty pozaparlamentarnej polityki, w tym wypadku część tzw. miejskich ruchów społecznych. Podstawowe pytanie jakie stawiam dotyczy (nie)możliwości takiego modelu pozaparlamentarnej polityczności, który próbuje być jednocześnie polityczny i aideologiczny. Przedmiotem rozważań są wewnętrzne napięcia pomiędzy rozmaitymi frakcjami miejskich ruchów społecznych we współczesnej Polsce, ze szczególnym uwzględnienie kontekstu tak zwanych „narracji konkretnych” jako próby ich „odpolitycznienia”. Konkluzją rozważań jest koncepcja „demokracji miejskiej”, przede wszystkim w jej wersji Purcellowskiej ( Recapturing Democracy , 2008), jako możliwie proste narzędzie nietotalizującego, uniwersalistycznego pluralizmu politycznego.
EN
The article presents a critical analysis towards the universalist claims expressed by various actors of extra-parliamentary politics in contemporary Poland, mainly so-called urban social movements. It deals with the (im)possibility of such model(s) of the extra-parliamentary politics, which tries to be both, a political and non-ideological at the same time. The article also refers to the political tension between various factions of urban social movements and puts an emphasis on the so-called site-specific narrative(s) (pol. „narracje konkretne”) as an attempt of "de-politicization" of movement’s political strategies. It concludes with a discussion on the concept of "urban democracy" as a potential tool of inclusive, universalist political pluralism.
5
80%
EN
While an increasing number of researchers develop an interest in security studies, the problem of militarism is systematically overlooked in scientific publications. In the Polish discourse, this phenomenon is most often identified with ideology or the military build-ups. However, these are not the only existing theoretical approaches of the militarism phenomenon. This article aims to fill a certain gap in theoretical considerations on this subject and to present the most important theoretical perspectives of militarism and also its typology. The main research problem is to find an answer to the question: how is militarism understood today?
PL
Autor pracy poddał obserwacji tablice historyczne zamieszczone w siedmiu podręcznikach do kształcenia literacko-kulturowego w liceum i technikum. Okazało się, że obok wydarzeń historycznych starożytnego Bliskiego Wschodu, Grecji i Rzymu, zawierają one w dużej liczbie wydarzenia o charakterze mitycznym, pochodzące np. ze Starego Testamentu, będące przedmiotem wiary chrześcijańskiej. Autor stwierdza, że ich dobór motywowany jest wyznaniowo, a nie merytorycznie. Tabele „historyczne” okazują się narzędziem walki ideologicznej o umysły uczniów. Oprócz ustalenia danych historycznych artykuł ma na celu wprawianie dydaktyków, nauczycieli oraz uczniów w myśleniu krytycznym niestosowanym, jak się okazuje, do fragmentów pochodzących ze Starego Testamentu. Z pracy tej wynika postulat dalszego badania podręczników do języka polskiego pod kątem ich ukrytego zaangażowania religijnego.
PL
Współczesność, będąca konsekwencją procesów społeczno-kulturowych zmian, które skutkują stanem określanym jako kryzys kultury, staje się inspiracją do stawiania pytań, także pytań o edukację i jej przyszłość. Myślenie o przyszłości edukacji kieruje namysł nad ową kategorią od jej rozumienia współczesnego ku przeszłości, gdzie uwidacznia się obecność dwóch innych towarzyszących jej kategorii: ideologii oraz filozofii. Ukazany zostaje status filozofii w relacji z ideologią autorytarną oraz nieautorytarną, a także krótka charakterystyka filozofii edukacji określanych w literaturze jako nieautorytarne, a więc: progresywizmu i rekonstrukcjonizmu. Wysunięty zostaje także postulat swego rodzaju postawy w edukacji, któremu autorka niejako sama ulega. Artykuł stanowi bowiem jedynie pewną egzemplifikację możliwej interpretacji tytułowego pytania, interpretacji nieuchronnie obarczonej subiektywizmem, uwieńczonej filozofią osobistych znaczeń.
8
Publication available in full text mode
Content available

Postmodernizm jako ideologia

80%
EN
Postmodernism is a concept characterized by distrust of theories and ideologies and by the drawing of attention to conventions. Think of postmodernism rejects the authority of reason and views all claims to objective truth to be dangerous. Postmodern philosophers regard claims to objective and universal truth as intolerant and uninformed. For influential postmodern thinkers, truth is political and created by “belief communities”, not discovered rationally and objectively. However an ideology is a set of ideas that constitutes one’s goals, expectations, and actions. An ideology can be thought of as a comprehensive vision, as a way of looking at things (worldview), as in common sense, or a set of ideas proposed by the dominant class of a society to all members of this society. The central theme of postmodernism is that there is no such thing as certainty. As a result, postmodernism rejects big meta-narratives which claim that there are absolute truths, i.e. ideologies and belief systems as the Right and the Left. Postmodernism declares an end to all ideology but in essence postmodernism is contemporary ideology consisting of relativism and deny any validity to several concept like objectivity, Truth, Goods and Beautiful.
Forum Pedagogiczne
|
2019
|
vol. 9
|
issue 1
139-154
PL
Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego wspierała się na czterech głównych filarach: prymat państwa, idea solidaryzmu społecznego, idea elity społecznej i kult wodza oraz filozofia czynu. Jednym z ideologów obozu piłsudczykowskiego był Adam Skwarczyński. Szczególną wartość upatrywał w młodzieży, jako tej grupie, która ma uzdrowić życie publiczne w Rzeczypospolitej. Ta intencja posłużyła Skwarczyńskiemu w stworzeniu w 1932 roku Organizacji Pracy Obywatelskiej Młodzieży „Straż Przednia”. Organizacja ta, poprzez różnorodne formy aktywności, miała realizować główne idee ideologii sanacji. Działania młodzieży były przeprowadzane zarówno w szkole, jak i w środowisku pozaszkolnym. Przedwczesna śmierć Skwarczyńskiego, stosunkowo mała liczebność grupy i perturbacje wewnątrz niej nie pozwoliły jednak, aby Straż Przednia zrealizowała w pełni wszystkie swoje zadania. Niezależnie od tego stanowiła ona istotny element w dziejach organizacji młodzieżowych Drugiej Rzeczypospolitej, a wartości przez nią głoszone mogą być inspiracją dla współczesnej teorii i praktyki edukacyjnej.
Forum Oświatowe
|
2018
|
vol. 30
|
issue 1(59)
25-36
PL
Przeszłość ma dzisiaj wyjątkową wartość. W tekście koncentruję się na obszarze, w którym współzależności społeczno-kulturowe i polityczne, wiążąc się z procesami kształtowania jednostkowych i kolektywnych tożsamości, wpisują się w dyskurs „doniosłości znaczenia pamięci”, „wagi przeszłości”, „bezcenności dziedzictwa przodków”, itd. Analizowany w tym zakresie przykład stanowi polityka historyczna Prawa i Sprawiedliwości). W ramach tego dyskursu obszar owych współzależności zostaje politycznie zagospodarowywany, jako - mniej lub bardziej ideologiczne - narzędzie osiągania partykularnych celów, modus operandi strategii zorientowanych na totalitarne przywództwo, itd. Skoncentrowana na tym pedagogiczna refleksja – tkwiąc w, a nie operując obok wspomnianego dyskursu – może okazać swoją w nim produktywność. Tego typu myśl pedagogiczna, zainteresowana sferą podmiotowości, a odnosząca się zarówno do tego, co społeczne, jak tego, co historyczne, byłaby zarazem – bliską Foucaultowi - praktyką teoretyczną, polegającą na sytuowaniu procesu konstruowania teorii i wynajdywania pojęć w przestrzeni społeczno-historycznej (Lemke 2009: 48). Przedstawiany tekst postrzegam jako wyraz takiej praktyki.
Stan Rzeczy
|
2015
|
issue 1(8)
328-345
PL
Artykuł jest odpowiedzią na krytyczną analizę poglądów polskich psychologów społecznych przedstawionych przez Michała Bilewicza i Mateusza Olechowskiego (2014). W odpowiedzi pokazuję, że (1) autorzy nie doczytali tekstów, które krytykują, (2) nie uwzględniają kontekstu społecznopolitycznego lat 90. i w sposób uproszczony stosują kategorię „usprawiedliwiania systemu” do analizy prac z psychologii społecznej z tego okresu, (3) nie doceniają pozaideologicznego charakteru uzyskanych w tych latach wyników badań, (4) w sposób nieuzasadniony przeprowadzają podział między „neo-liberalną” starszą generacją oraz „anty-liberalną” młodą generacją polskich psychologów społecznych.
EN
"The paper presents counterarguments against the criticism of the Polish social psychology of the 90. and 2000. presented by Michał Bilewicz and Mateusz Olechowski (2014). I argue that the authors: (1) have not really read the papers they criticize, (2) do not take into account the socio-political context of the 90. and use the term „system justification” in the simplified way, (3) ignore the non-ideological character of the empirical findings, (4) draw an unjustified division between the „right-wing”(neoliberal) old generation and the „left-wing” young generation of Polish social psychologists."
EN
The Author analyses a selected text in terms of axiological markedness, including ideological markedness. The text conspicuously declares the sender’s Christian viewpoint. Next, the Author of this paper discusses the results of a questionnaire administered among students of journalism. The respondents answer questions whose aim is to indicate their method of text understanding, check students’ perception of the ideology ascribed to the author of the text under scrutiny, reveal the impressions the text makes as well as to uncover the ideological stand of the respondents. The majority of the respondents think that the author of the text wants to impose his opinion. The ideological stand declared by the students is mostly conservative and liberal, with religious fundamentalism being most often rejected.
PL
Autorka analizuje pod względem nacechowania aksjologicznego, w tym ideolo- gicznego, wybrany tekst. Tekst ten wyraźnie deklaruje światopogląd chrześcijański nadawcy. Następnie autorka artykułu omawia wyniki ankiety przeprowadzonej wśród studentów dziennikarstwa. Badani odpowiadają na pytania mające wskazać sposób rozumienia tekstu, przypisywaną autorowi ideologię, odczucia, jakie budzi tekst, oraz określić postawę ideologiczną badanych. Ankietowani studenci – w odpowiedzi na pytania dotyczące treści – w większości opierają się na tekście. To samo oparcie ma przypisywanie ideologii jego autorowi. Większość badanych uważa, że autor przejawia chęć narzucania swoich przekonań. Ideologiami deklarowanymi są w większości konserwatyzm i liberalizm, a najwięcej odrzuceń ma fundamentalizm religijny.
PL
CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest przedstawienie na tle historycznym podstawowych formalnych założeń ideologii nacjonalistycznej z uwzględnieniem jej charakteru terminologiczne­go (kształtowanie specyficznej narracji językowej), stawianie celów, wokół których skupia się aktywność członków wspólnoty narodowej, oraz stworzenie własnej aksjologii służącej do usprawiedliwienia wszelkich podejmowanych działań. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym podjętym w tekście problemem jest ukazanie, w jakim stopniu ideologia na­cjonalistyczna została wytworzona jako konstrukt myślowy i służyć miała realizacji celów politycznych, spełniając przy tym ściśle okre­ślone i powszechne kryteria formalne. Metoda użyta do realizacji założonego celu to metoda opisowa, opierająca się na literaturze przedmiotu z odwołaniem do historycznych faktów. Przeprowa­dzone zostały także analizy językowe odwołujące się do źródłowego znaczenia terminów: naród, grupa etniczna, lud. PROCES WYWODU: Realizacja celu badawczego tekstu polega na zestawieniu historycznych uwarunkowań i faktów, które przyczyniły się do narodzin ideologii nacjonalistycznej, z formalnymi schematami kształtującymi każdą ideologię nacjonalistyczną. Szczególna uwaga została zwrócona na aspekt moralny i konsekwencje, jakie niesie re­latywizacja etyczna. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Tekst skrótowo sygnalizuje przyczyny negatywnego ujmowania nacjonalizmu. Wskazuje także na niebezpieczeństwa tkwiące w tej ideologii, opierając się na historycznych przykładach związa­nych z nazizmem i komunizmem, które to doktryny wykorzystywały ideologię nacjonalistyczną. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przede wszystkim w tek­ście zwrócona jest uwaga na niebezpieczeństwa wynikające z relatywizmu etycz­nego i wytwarzania przez każdą ideologię nacjonalistyczną własnego porządku wartości. Tekst sygnalizuje, że możliwość dokonywania masowych zbrodni i eksterminacji charakteryzująca największe totalitaryzmy XX wieku wynikała właśnie z przyjęcia usprawiedliwionej skutecznością działania i realizacji zało­żonego celu specyficznej aksjologii.
14
Publication available in full text mode
Content available

Auschwitz i nowoczesność

71%
EN
The text examines the relationship between the two categories – Auschwitz and modernity, in recognition of Jean Améry and Zygmunt Bauman, taking also into account the voice of the latter polemicists. In the first place is reconstructed Améry’s positive view on modernity with respect for the truth of the victims of Auschwitz. Then Bauman's critical position is discussed, indicating the modern provenance of the Holocaust and risk of recurrence of the Holocaust. Next the voices of Bauman’s opponents are presented. Yehuda Bauer, Henryk Grynberg, Andrzej Szahaj and Stefan Morawski pointed to the key role of ideology and irrational aspects of Nazism. At the end the common ground of Améry and Bauman is indicated – both turn to take the perspective of the victims.
15
71%
PL
Ebbs and flows of liberalism In choosing this subject, I have subscribed to the assumption that political history takes turns, not unlike the alternating rhythms of social change. It turns from faith to the mirage of earthly salvation; from an eschatological war to the susceptibility toward acquiescence; and from ideological animation to the cynical contests for power and one’s own self‑seeking interests. According to this premise, the ideo‑political construction of a liberal micro‑history is curtailed by the growth and withering - the ebb and flow - of the proclivity to freedom.
PL
Problematyka niemieckich Autonomistów, stanowiąca od wielu lat przedmiot zainteresowania tamtejszych badaczy ekstremizmu i politycznej przemocy, pozostaje zagadnieniem niemal całkowicie nieznanym na gruncie polskiej literatury naukowej. Celem niniejszego artykułu, stanowiącego podsumowanie dotychczasowego stanu badań w RFN, jest z jednej strony zapoznanie Czytelnika z genezą tego ekstremistycznego fenomenu, z drugiej – ukazanie jego specyfiki poprzez koncentrację na trzech, wyróżnionych przez autora, kryteriach jego oceny: ideologii, przyjętych formach działalności i stosowanej taktyki oraz stylu. Jednocześnie artykuł powinien zachęcić do bliższego przyjrzenia się Autonomistom przez polskich badaczy spektrów antydemokratycznych.
EN
The issue of the German Autonomists, being the subject of interest of local political scientists for many years, is the matter almost completely unknown on the ground of the Polish socio-political literature. The aim of this article, which is the summary of hitherto state of research in Germany, is on the one hand to introduce the reader to the origins of this political phenomenon, and on the other hand – to reveal its specificity by focusing on three, highlighted by the author, criteria of assessment: ideology, established forms of action and style. At the same time, the article is meant to encourage Polish researchers of antidemocratic movements to do more research on the aforementioned group.
PL
ków międzynarodowych nie tylko w regionie Azji Wschodniej, ale też w skali globalnej. Wpływ na to mają przede wszystkim dwa czynniki. Pierwszy to stopień militaryzacji tego państwa i niepokój jaki te zjawisko budzi wśród przedstawicieli społeczności międzynarodowej. Drugi aspekt to fakt, że w tym regionie świata krzyżują się obecnie interesy największych mocarstw. Analizując problematykę północnokoreańską bardzo często hasłowo wspomina się o oficjalnej ideologii państwowej – Juche. Wielu analityków powątpiewa jednak w jej realne znaczenie dla światopoglądu mieszkańców KRLD i jej wpływie na politykę tego państwa. Trudno też znaleźć dokładne wyjaśnienie jej założeń. Artykuł ten przedstawia zatem źródła jej pochodzenia i przesłanie oraz potencjalny wpływ na współczesne oblicze kraju Kim Jong-una. Wydaje się, że wykorzystując tezy nacjonalistyczne może ona rzeczywiście mieć spore znaczenie i z jednej strony umacniać obecny reżim, z drugiej zaś utrudniać bardziej pozytywne postrzeganie świata zewnętrznego przez Koreańczyków z Północy.
EN
North Korea is becoming one of the most important entities of contemporary international relations not only in the East Asian region, but also on a global scale. This is mainly due to two factors. The first is the degree of militarization of this country and the anxiety that this phenomenon raises among representatives of the international community. The second aspect is the fact that the interests of the largest powers are currently crossing in this region of the world. When analyzing North Korean issues, the official state ideology - Juche - is often mentioned. However, many analysts doubt its real significance for the DPRK's citizens world outlook and its impact on this state’s policy. It is also difficult to find an exact explanation of assumptions of this ideology. This article presents the sources of Juche’s origin and message and the potential impact on the contemporary face of the Kim Jong-un’s country. It seems that by using nationalist thesis, Juche ideology can indeed have a considerable significance and on the one hand strengthen the current regime, and on the other hand it can hinder the more positive perception of the external world by Koreans from the North.
EN
Sympozjum naukowe: „Oblicze ideologiczne szkoły polskiej w latach 1944 -1956” - Lublin 6 maja 2002 r.
PL
Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie przyczyny powstania, ekspansji, ideologii, metod działania tzw. Państwa Islamskiego. W poniższym artykule opisano również obecną sytuację na terenie Syrii, która ma aktualnie status państwa upadłego, oraz Iraku. Ponadto przedstawiono również skomplikowaną sytuację geopolityczną całego regionu bliskowschodniego, a także problem, jaki niesie ze sobą ISIS na terenie całego globu. W publikacji przedstawione zostały również nowe sektory działań, zagrożenia, a także nowe ramy, w jakich mogą działać współczesne organizacje terrorystyczne na arenie międzynarodowej.
first rewind previous Page / 9 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.