Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ideologia komunistyczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Polska kryminologia i nauki penalne w pierwszej dekadzie po zakończeniu II wojny światowej

100%
Pływaczewski E. W.
Archiwum Kryminologii
|
2019
|
issue XLI/2
381-402
EN
The article presents Polish criminology and penal sciences during the first decade after World War II. Communist ideology had a significant impact on science, especially the social and legal sciences. Some representatives of criminal law, acting in accordance with the dominant ideology of the time, considered criminology to be a superfluous science. Based on materials sourced from the New Files Archive, previously unknown facts were revealed from the period of the ‘Sovietisation of the penal law science’, which started with the initiation of the activities of the Scientific and Consultation Committee at the Ministry of Justice. In the author’s opinion, despite the dogmatism and schematic thinking that was dominant in the approach to criminological problems, some Polish criminologists effectively defended themselves against the government’s negative approach towards criminology. As much as possible, they studied important criminological problems and conducted research in selected areas related to the criminal activity of both adults and minors. Thanks to this attitude, in the most difficult period for Polish criminology, a solid foundation was created both for the continuation of earlier research and for taking on new research challenges after October 1956, when the so-called renewal of political life started.
PL
Artykuł prezentuje stan polskiej kryminologii i nauk penalnych w pierwszym dziesięcioleciu po zakończeniu II wojny światowej. Ideologia komunistyczna wywierała wówczas znaczący wpływ na naukę, w szczególności zaś na nauki społeczne i prawne. Niektórzy przedstawiciele prawa karnego, kierując się obowiązującą wówczas ideologią, uważali kryminologię za naukę zbędną. Na podstawie materiałów źródłowych z Archiwum Akt Nowych ukazane zostały nieznane dotąd fakty z okresu tzw. sowietyzacji nauki prawa karnego, rozpoczętego działalnością Komisji Naukowo-Konsultacyjnej przy Ministerstwie Sprawiedliwości. Pomimo dominujących w omawianym okresie dogmatyzmu i schematyzmu w ujmowaniu zagadnień kryminologicznych niektórzy polscy kryminolodzy skutecznie bronili się przed antykryminologicznym nastawieniem ówczesnych władz. Na miarę możliwości podejmowali też ważne problemy kryminologiczne, prowadząc w wybranych obszarach badania zarówno w odniesieniu do przestępczości dorosłych, jak i nieletnich. Dzięki takiej postawie w tym najtrudniejszym dla polskiej kryminologii okresie stworzony został solidny fundament zarówno do kontynuacji wcześniejszych badań, jak i podejmowania nowych wyzwań badawczych po październiku 1956 r., który dał początek tzw. odnowie w życiu politycznym.
2
Publication available in full text mode
Content available

Stefan Wyszyński: The Lublin’s Period of Episcopal Ministry (1946-1949)

100%
Ficek R.
|
2021
|
vol. 68
|
issue 4
113-129
EN
On March 4, 1946, the Vatican “Congregation for Extraordinary Affairs,” then responsible for episcopal nominations, sent a document to the office of Cardinal August Hlond about the appointment by Pope Pius XII of the first Polish bishops after the war, including a new ordinary of the Lublin diocese: „Beatissimus Pater promovit Reverendum D. Stephanum Wyszyński e clero vladislaviensi ad Ecclesiam Cathedralem Lublinensem. Eadem Sanctitas Sua concedit dicto Electo Stephano Wyszyński indultum recipiendi conssecrationem episcopalem necnon capiendae possessionis dioecesis Lublinensis priusqam ad eum Bullae Apostolicae pervenerint”. At that time, the nominee bishop was not quite 45 years old. Moreover, in a relatively short period of his rule in Lublin (two years and eight months), Wyszyński did a great job. Above all, though, he initiated the diocese's renewal and reconstruction from the horrible war damage and introduced it on a new path of pastoral development. Undoubtedly, it was a time that can be described as a great revival of the Catholic Church in Poland. Therefore, the above article exposes how the episcopal nomination and ingress to the Lublin cathedral opened for Bishop Wyszyński new perspectives as well as set further tasks in his pastoral ministry to the Church in Poland and the world. Moreover, according to the author of this study, over two and a half years of episcopal service in the Lublin diocese was also – in some way – an experimental training ground, where Bishop Wyszyński could use as well as develop his pastoral experience gained earlier in Włocławek. Additionally, it was also the next stage of preparation to undertake more essential tasks in the Church. In other words, the Lublin pastoral ministry of Bishop Wyszyński turned out to be a valuable experience in the perspective of later activity as ordinary of the Gniezno and Warsaw dioceses as well as the Primate of Poland.
PL
Biskup Stefan Wyszyński: lubelski okres posługi pasterskiej (1946–1949) Dnia 4 marca 1946 r. watykańska Kongregacja do Spraw Nadzwyczajnych, zajmująca się wówczas nominacjami biskupimi, przesłała do biura Prymasa Polski, kardynała Augusta Hlonda, dokument informujący o mianowaniu przez papieża Piusa XII pierwszych po wojnie biskupów polskich, a wśród nich także nowego biskupa lubelskiego, księdza Stefana Wyszyńskiego: „Beatissimus Pater promovit Reverendum D. Stephanum Wyszyński e clero vladislaviensi ad Ecclesiam Cathedralem Lublinensem. Eadem Sanctitas Sua concedit dicto Electo Stephano Wyszyński indultum recipiendi conssecrationem episcopalem necnon capiendae possessionis dioecesis Lublinensis priusqam ad eum Bullae Apostolicae pervenerint”. W tym czasie biskup nominat miał mniej niż 45 lat. Pomimo tego, w dość krótkim okresie swoich rządów (2 lata i 8 miesięcy), biskup Wyszyński dokonał wielkiego dzieła. Przede wszystkim zapoczątkował odnowę i odbudowę diecezji ze zniszczeń wojennych i wprowadził ją na nowe drogi rozwoju. Niewątpliwie był to czas, który można określić mianem wielkiego zrywu i odrodzenia Kościoła w Polsce. Powyższy artykuł ukazuje jak nominacja biskupia, jak też ingres do katedry lubelskiej otworzyły przed biskupem Wyszyńskim nowe perspektywy działań i wyznaczały kolejne zadania w ramach pasterskiego posługiwania Kościołowi w Polsce i na świecie. Co więcej – zdaniem autora niniejszego studium – ponad dwa i pół roku posługi w diecezji lubelskiej było też – swego rodzaju – poligonem doświadczalnym, gdzie biskup Wyszyński mógł wykorzystać, jak również rozwinąć doświadczenia duszpasterskie zdobyte wcześniej we Włocławku. Był to jednocześnie kolejny etap przygotowywania do podjęcia już wkrótce najważniejszych zadań w Kościele. Innymi słowy, lubelski okres posługi pasterskiej biskupa Wyszyńskiego okazał się niezmiernie cennym doświadczeniem w perspektywie późniejszej działalności jako ordynariusza diecezji gnieźnieńskiej i warszawskiej oraz Prymasa Polski.
3
Publication available in full text mode
Content available

A Realism of Survival: Stefan Wyszyński and the Post-War Political Transformation of Poland (1945–1956)

94%
Ficek R.
UR Journal of Humanities and Social Sciences
|
2021
|
vol. 18
|
issue 1
94-113
PL
W artykule poddano analizie działalność dydaktyczno-duszpasterską kardynała Stefana Wyszyńskiego w kontekście powojennych przemian ustrojowych państwa polskiego. Dokonana przez autora interpretacja materiałów źródłowych ma na celu ukazanie roli i znaczenia posługi kardynała dla Kościoła i całego narodu. Eksploracja badań będzie polegała na analizie tekstów źródłowych metodą historyczną, tj. rekonstrukcji faktów historycznych i ich reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Podstawowym celem badawczym artykułu jest przedstawienie powojennej sytuacji społeczno-politycznej kraju oraz strategii Kościoła katolickiego w Polsce, której głównym inspiratorem był prymas Wyszyński. Ukazanie istotnego wpływu prymasa Wyszyńskiego, który w imieniu Kościoła w Polsce zobowiązał się wezwać duchownych do uznania i poszanowania władzy państwowej, współpracy przy odbudowie kraju i wspierania wszelkich wysiłków na rzecz umocnienia pokoju i wzajemnej współpracy, pozwoli na pełniejsze zrozumienie skomplikowanych relacji pomiędzy Kościołem a państwem komunistycznym w okresie powojennej transformacji ustrojowej Polski.
EN
The above article analyzes the socio-political thought and pastoral ministry of Stefan Wyszyński in the context of the Polish state’s post-war political transformation. The author’s interpretation of the source materials is intended to present the endeavor of Wyszyński in the complicated process of post-war political changes taking place in Poland at that time. The exploration of the above research will be based on analyzing source texts by the historical method consisting of historical facts and their reinterpretation by the inductive-deductive approach. Therefore, the above article’s fundamental goal is to present the country’s post-war socio-political situation and the Catholic Church’s strategy in Poland, undertaken by Wyszyński. Presenting the significant influence of Stefan Wyszyński, who, on behalf of the Church in Poland, commenced to call on clergy to recognize and respect state authority, to cooperate in the reconstruction of the country, and to support all efforts to strengthen peace and mutual cooperation, will allow for a more comprehensive understanding of the complex relations between the Church and the communist state in the period of the post-war political transformation of Poland.
4
Publication available in full text mode
Content available

Politika o folklóre – folklór v politike (na príklade Slovenska)

83%
Krekovičová E.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2000
|
vol. 12
63–76
PL
Zmiany polityczne i ideologiczne zachodzące w krajach europejskich, które po upadku komunizmu przechodzą drogę od totalitaryzmu ku demokracji, odbijają się w językach narodowych. Autorka pokazuje, jak na Słowacji po roku 1989 funkcjonowało w publicznych mediach słowo folklor. Stało się ono narzędziem dyskusji, propagandy i walki politycznej, razem z innymi stereotypowymi i sloganowymi hasłami typu lud, ludowość, naród, tożsamość etniczna i narodowa, słowackość. Od lat 50. folklor był na Słowacji wiązany z ideologią komunistyczną, w okresie rządów Mecziara z polityką ekstremalnie nacjonalistyczną i antyeuropejską. Spowodowało to utożsamienie w oczach wielu folkloru z estradowym folkloryzmem, anachronicznymi formami kultury, komercjalizacją tradycji i koniec końców pociągnęło za sobą dewaluację pojęcia, przydanie mu negatywnych konotacji. W języku polityków i dziennikarzy pejoratywnie pojmowany termin folklor pojawił się zwłaszcza w sytuacji walki przedwyborczej w roku 1998, w połączeniach takich jak folklor polityczny i sytuacja folklorystyczna dla nazwania zjawisk mało ważnych, marginalnych, anachronicznych, prowincjonalnych, nawet antydemokratycznych. Tak używała wyrazu część opozycji inteligenckiej, nawiązując do starego europejskiego stereotypu nieokrzesanego wieśniaka. Po wyborach w 1998 roku terminu folklor w języku polityki używa się rzadziej, ujawnia się też „druga twarz” folkloru na gruncie kultury popularnej, zabawowej, zwłaszcza komercyjnej muzyki w stylu pop, jazzu i rocka. Aktualizowane są – dla celów politycznych – tradycyjne pieśni ludowe i pieśni nawiązujące do epoki socjalizmu i spółdzielni produkcyjnych.
EN
Political and ideological changes in European post-communist countries, which experience transition from totalitarianism to democracy, are also reflected in the respective national languages. The article analyzes the functioning of the Slovak word for folklore, which, along with other stereotypical and cliché expressions like the people, nation, ethnic and national character, Slovak identity, have become a tool of propaganda and political struggle. Since the 1950’s, folklore in Slovakia was associated with the communist ideology, and under Mecziar with extremely nationalistic and anti-European politics. Therefore, it grew to be associated with stage-like folklorism, anachronistic forms of culture, commercialization of tradition and has eventually led to a devaluation of the concept, which has acquired negative connotations. Folklore as a pejorative term appeared in the language of politicians and journalists especially during the campaign of 1998. Terms like political folklore or folkloristic situation were used to refer to phenomena of little importance, marginal, anachronistic, provincial or even antidemocratic. Such was the practice among some of the opposition, whose members, recruiting from the intelligentsia, made use of an old European stereotype of an uncouth peasant. After 1998, the term has been used in political discourse less frequently. Folklore is also present in pop culture, especially in pop, jazz and rock music. Traditional folk songs, as well as those referring to the socialist era and state collective farms, are being remade for political reasons.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.