Search results

1

Uwarunkowania rosyjskiego autorytaryzmu i politycznej idei imperialnej cz. I

100%

Oleksiak K.

Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wojennej

|

2018

|

issue 3(27)

8

EN

For centuries, the Russian state has been governed by strong rules. Absolute power has led to the primacy of policy over law, which has become an instrument for realizing the interests of the head of the state. This has given rise to the formation of authoritarianism in Russian rule, which resulted in imperialism. The paper is an attempt to identify sources of Russian authoritarianism. Also, it tries to answer the question of how the political imperial idea and authoritarianism in rule in the Russian state were developed.

2

Imperializm w polityce zagranicznej Rosji carskiej oraz ZSRR

75%

Gardocki S.

Historia Slavorum Occidentis

|

2021

|

issue 1 (28)

139-160

EN

The aim of this article is to take a synthetic look at Tsarist Russia (from the 17th century onwards) and the USSR through ideas and deeds which marked Russian political thinking and action and involved an intent to extend the influence to other countries or territories.

3

Państwo polsko-litewskie europejskim mocarstwem. Uwarunkowania ustrojowo-społeczne

75%

Juchnowski J., Agnieszka P.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2019

|

vol. 26

144-161

EN

Central and Eastern Europe is viewed by the West as a peripheral region which is the object of political bargaining among different powerful countries. However, the Poland of the Jagiellonian era deserves the name of a regional power. The Polish-Lithuanian Federation constituted the basis for the system which was republican and monarchical at the same time and which was unusual in Western Europe. From the 14th to the 16th century, the Polish-Lithuanian Commonwealth was working towards its strong position in the region. In relations with the Vatican, Poland maintained its extensive autonomy. It was the 17th century that brought the regress which resulted from the evolution of the political system in the direction of noblemen’s oligarchy.

4

Odkryta na nowo i uporczywie aktualna – o dialektyce w filozofii i polityce światowej

66%

Anderson K. B.

Praktyka Teoretyczna

|

2016

|

vol. 20

|

issue 2

83-111

EN

Niniejszy artykuł ukazał się oryginalnie w zbiorze esejów Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth. Autor podejmuje w nim kwestię ewolucji poglądów politycznych i teoretycznych Włodzimierza Lenina między 1908 a 1914 rokiem, wskazując na kluczową rolę, jaką odegrała w niej lektura Nauki logiki i studia nad Heglowską dialektyką. Andersona interesuje przede wszystkim sposób, w jaki Lenin wykorzystał nowe dialektyczne koncepty, które wywiódł z lektury niemieckiego filozofa, do sformułowania wnikliwej i radykalnej koncepcji polityki światowej. Zdaniem autora to dzięki nim Leninowi udało się w nowatorski sposób spojrzeć na kwestie kolonializmu, imperializmu i znaczenie ruchów narodowowyzwoleńczych dla polityki emancypacyjnej.

5

Geopolityczne i polityczne przesłanki "polskiej idei imperialnej"

63%

Ambrożek M.

Przegląd Geopolityczny

|

2018

|

vol. 23

39-54

PL

W manifeście „Polska idea imperialna” opisano postulaty polskich konserwatystów w stosunku do polskiej polityki zagranicznej późnego Międzywojnia. Sytuacja międzynarodowa była dla Polski niekorzystna: otoczenie przez dwa totalitaryzmy przejawiające charakter ekspansjonistyczny wymuszało konieczność odpowiedzi gwarantującej zachowanie stanu posiadania. Tytułowy imperializm miał służyć obronie samej niepodległości. Utożsamianie go z chęcią ekspansji jest sprzeczne z przyjętą hierarchią celów. Warunkiem wytworzenia ducha imperialnego było wcześniejsze zagwarantowanie warunków bytowych, które – zdaniem twórców manifestu – były zagrożone. Opisywał on tylko stworzenie fundamentów państwa, nie zaś zasady jego działania w przyszłości. Manifest ten został omówiony z dwóch perspektyw: geopolitycznej i politycznej. W perspektywie geopolitycznej zbadano zgodność polityki zagranicznej postulowanej przez autorów manifestu z przesłankami geopolitycznymi. Analiza polityczna z kolei miała na celu krytyczną ocenę propozycji ustrojowych autorów manifestu.

EN

The manifesto titled “The Polish imperial idea” describes the postulates of Polish conservative circles in relation to the Polish foreign policy of the late Interbellum period. The international situation was then unfavorable for Poland, which was a state bordered by two totalitarian powers, displaying the expansionist character. It required the political response guaranteeing the very existence of the state and preservation of the possession. The term “imperialism” was to denote the defense of independence itself. Equalizing it with the will to expand is against the adopted hierarchy of goals. The condition for the creation of the imperial spirit was the earlier guarantee of living conditions, which - according to the creators of the manifesto - were in danger. They described only the creation of the foundations of the state, not the principle of its operation in the future. This manifesto is discussed from two perspectives: geopolitical and political. In the geopolitical perspective, the conformity of foreign policy postulated by the authors of the manifesto with geopolitical premises was examined. Political analysis, in turn, aimed at critically evaluating the political proposals of the authors of the manifesto.

6

„Dwie Europy Środkowe” Oskara Haleckiego w „cieniu imperializmów”

63%

Korolov G.

Kwartalnik Historyczny

|

2017

|

vol. 124

|

issue 4

PL

Autor niniejszego tekstu przeanalizował genezę koncepcji „dwóch Europ Środkowych” wybitnego polskiego historyka Oskara Haleckiego (1891–1973), która powstała na bazie starej tradycji historiograficznej dotyczącej Europy Wschodniej oraz jako reakcja na położenie „między Niemcami a Rosją”. The article presents an analysis of the genesis of the concept of “Dualism of Central Europe” formulated by the outstanding Polish historian Oskar Halecki (1891– 1973) as a reflection on the historiographic tradition of Eastern Europe and reaction to the dichotomous political position “between Germany and Russia”.

7

Our Capitalogenic World: Climate Crises, Class Politics, and the Civilizing Project

63%

Moore J. W.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

97-122

PL

Żyjemy w czasach antropogenicznego kryzysu klimatycznego. Ale czy na pewno? Szkic pokazuje, jak w krwawej łaźni zmilitaryzowanej akumulacji i podboju po 1492 r. ukształtował się na wskroś nowoczesny fetysz „ludzkości”. Twierdzenie, że to Antropos napędza kryzys klimatyczny, implikuje aktora historycznego, który nie istnieje. Rzeczywistość jest odmienna: ludzkość nie robi niczego. Historię tworzą określone grupy ludzi – imperia, klasy, instytucje religijne, armie, finansiści. Artykuł określa antropocen jako coś więcej niż kiepską historię – choć ucieczka od historii światowej ma tu kluczowe znaczenie. Dowodzi, że dzisiejszy antropocen jest jednym z filarów ekologizmu bogatych. Jego korzenie historyczne tkwią w projekcie ucywilizowania oraz w niedawnym, powstałym po 1970 r. ekologizmie „statku kosmicznego Ziemia”. Zarówno Ekologizm, jak i współczesna moda na antropocen dążą przede wszystkim do jednego: zrzucenia winy z kapitalizmu jako głównego sprawcy kryzysu ekologicznego. Od samego początku Ekologizm unikał „nazywania systemu po imieniu”. Tylko określenie kryzysu klimatycznego jako „kapitałogenicznego” – „spowodowanego przez kapitał” – pozwoli nam stworzyć skuteczną socjalistyczną politykę sprawiedliwości klimatycznej.

EN

We live in times of anthropogenic climate crisis. Or do we? This essay shows how “humanity” is a thoroughly modern fetish forged in the bloodbath of militarized accumulation and conquest after 1492. To say that the Anthropos drives the climate crisis implicates a historical actor that does not exist. But the reality is different. Humanity does nothing. Specific groups of humans make history – empires, classes, religious institutions, armies, and financiers. This essay reveals the Anthropocene as more than lousy history – although the flight from world history is crucial. It argues that today’s Anthropocene is one pillar of the Environmentalism of the Rich. It is rooted historically in the Civilizing Project, and, more recently, in post‑1970 “Spaceship Earth” environmentalism. Both Environmentalism and its recent Anthropocene craze have sought to do one thing above all: deflect blame from capitalism as the prime mover of the climate crisis. From the beginning, Environmentalism avoided “naming the system.” Only by identifying the climate crisis as capitalogenic – “made by humans” – can we begin to forge an effective socialist politics of climate justice.

8

Nasz kapitałogeniczny świat. Kryzysy klimatyczne, polityka klasowa i projekt ucywilizowania

63%

Moore J. W.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

123-151

EN

We live in times of anthropogenic climate crisis. Or do we? This essay shows how “humanity” is a thoroughly modern fetish forged in the bloodbath of militarized accumulation and conquest after 1492. To say that the Anthropos drives the climate crisis implicates a historical actor that does not exist. But the reality is different. Humanity does nothing. Specific groups of humans make history – empires, classes, religious institutions, armies, and financiers. This essay reveals the Anthropocene as more than lousy history – although the flight from world history is crucial. It argues that today’s Anthropocene is one pillar of the Environmentalism of the Rich. It is rooted historically in the Civilizing Project, and, more recently, in post‑1970 “Spaceship Earth” environmentalism. Both Environmentalism and its recent Anthropocene craze have sought to do one thing above all: deflect blame from capitalism as the prime mover of the climate crisis. From the beginning, Environmentalism avoided “naming the system.” Only by identifying the climate crisis as capitalogenic – “made by humans” – can we begin to forge an effective socialist politics of climate justice.

PL

Żyjemy w czasach antropogenicznego kryzysu klimatycznego. Ale czy na pewno? Szkic pokazuje, jak w krwawej łaźni zmilitaryzowanej akumulacji i podboju po 1492 r. ukształtował się na wskroś nowoczesny fetysz „ludzkości”. Twierdzenie, że to Antropos napędza kryzys klimatyczny, implikuje aktora historycznego, który nie istnieje. Rzeczywistość jest odmienna: ludzkość nie robi niczego. Historię tworzą określone grupy ludzi – imperia, klasy, instytucje religijne, armie, finansiści. Artykuł określa antropocen jako coś więcej niż kiepską historię – choć ucieczka od historii światowej ma tu kluczowe znaczenie. Dowodzi, że dzisiejszy antropocen jest jednym z filarów ekologizmu bogatych. Jego korzenie historyczne tkwią w projekcie ucywilizowania oraz w niedawnym, powstałym po 1970 r. ekologizmie „statku kosmicznego Ziemia”. Zarówno Ekologizm, jak i współczesna moda na antropocen dążą przede wszystkim do jednego: zrzucenia winy z kapitalizmu jako głównego sprawcy kryzysu ekologicznego. Od samego początku Ekologizm unikał „nazywania systemu po imieniu”. Tylko określenie kryzysu klimatycznego jako „kapitałogenicznego” – „spowodowanego przez kapitał” – pozwoli nam stworzyć skuteczną socjalistyczną politykę sprawiedliwości klimatycznej.

9

Antyimperialistyczne dyskursy polityczno-medialne w regionach Hiszpanii i państwach Hispanoameryki

63%

Sajna R.

Świat Idei i Polityki

|

2019

|

issue 18

409-427

PL

Artykuł koncentruje się na antyimperialistycznych dyskursach polityczno-medialnych w różnych kontekstach w świecie hiszpańskojęzycznym, czyli w Hiszpanii i Hispanoameryce. Analizowane dyskursy pojawiają się w różnych mediach – w przypadku Hiszpanii problem imperializmu występuje głównie w regionach, gdzie tradycje kulturowe (regionalne) są szczególnie silne, tj. w Katalonii i Kraju Basków. W politycznej walce o niepodległość Hiszpania jest traktowana jako imperialistyczny wróg – okupant. W przypadku Hispanoameryki niektórzy przywódcy polityczni (głównie lewicowi) wykorzystują media (jak na przykład międzynarodową stację telewizyjną TeleSUR, założoną z inicjatywy Hugona Chaveza) do antyimperialistycznej propagandy, choć dziś głównym wrogiem nie jest już Hiszpania, lecz Stany Zjednoczone ze swoją „neoliberalną”, „neokolonialną” polityką gospodarczą wobec biedniejszych narodów Ameryki Łacińskiej.

EN

The article focuses on the political-media anti-imperialist discourses in various contexts within the Spanish-speaking world, that is in Spain and Hispanoamerica (the part of Latin America that was colonized by Spaniards and where today Spanish is official language). The analyzed discourses appear in different media: in the case of Spain the problem of the imperialism is present mainly in these regions where the cultural (regional) traditions are strong, like in Catalonia and Basque Country. In a political battle for independence Spain is treated as an imperialist enemy that occupies old, formerly independent, countries. In the case of Hispanoamerica some political leaders (mainly leftist) use the media (like for example an international TV station TeleSUR, founded thanks to an initiative of Hugo Chávez) to their propaganda, although today the main imperialist enemy is the United States (and not Spain) with its “neoliberal”, “neocolonial” economic policy towards poorer nations of Latin America.

10

Kapitał francuski w Polsce międzywojennej. Stan badań i postulaty badawcze

63%

Łazor J.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2019

|

issue 1(10)

29-52

PL

Francja była jednym z najważniejszych źródeł inwestycji i pożyczek zagranicznych w międzywojennej Polsce, dostarczającym pieniędzy na wyposażenie armii, kluczowe przedsięwzięcia infrastrukturalne i finansującym znaczną część przemysłu, zwłaszcza wydobywczego. Ceną, jaką płaciła Druga Rzeczpospolita za tę rolę kapitału francuskiego, była imperialna polityka Francji wobec państwa polskiego, której niektóre elementy można porównać do kolonializmu. Dotychczasowe piśmiennictwo na ten temat powstawało w trzech środowiskach: historiografii polskiej, francuskiej i międzynarodowej. Każdy z tych obszarów badawczych rozwijał się w pewnym stopniu niezależnie. Historycy korzystali z innych zestawów źródeł, zadawali innego rodzaju pytania oraz nie zawsze znali wyniki badań kolegów z innych krajów. Tekst pokazuje luki w istniejącej historiografii oraz proponuje dalsze kierunki badań w odwołaniu do dwóch głównych kontekstów interpretacyjnych: kapitału francuskiego jako części szerszego problemu roli kapitałów zagranicznych w międzywojennej Polsce oraz polityki francuskiej jako formy imperializmu ekonomicznego. Poza brakiem syntezy, która oceniłaby znaczenie kapitału francuskiego dla polskiej gospodarki, a także dokonała reinterpretacji imperialnej historiografii z uwzględnieniem polskiej sprawczości, autor wskazuje na dwie istotne luki. Po pierwsze, obecna historiografia nie odpowiada na ważne pytania dotyczące mechanizmów francuskiej dominacji, porównania funkcjonowania przedsiębiorstw z francuskim kapitałem z działaniami innych firm, konfrontacji aktywności francuskiego kapitału w Polsce z jego aktywnością w innych państwach regionu, wreszcie – reakcji na działalność Francuzów w Polsce oraz jej wpływu na polską tożsamość. Po drugie, do wykorzystania pozostają istotne nowe źródła. Wśród nich najważniejszym jest polska prasa międzywojenna, w której znaleźć można setki artykułów na temat kapitału francuskiego, zwłaszcza w kontekście głównych afer. Kolejną grupą źródeł są interwencje dyplomatyczne francuskich firm w ministerstwach spraw zagranicznych obydwu krajów.

EN

France was a major source of capital for interwar Poland, providing funds for military matériel, key infrastructural investments, as well as for industry. On the other hand, France pursued an imperialist policy towards Poland, sometimes likened to colonialism. Conventional scholarship on the topic was born within three historiographies: Polish, French, and international, which evolved to some degree independently. Historians used different sources, asked different questions, and only partially knew the works of their peers from other countries. The article shows gaps in existing scholarship and suggests new directions of research, based on an analysis of two main interpretative contexts. One, which places French capital in the broader field of foreign capital activities in Poland, and the other, which focuses on the imperial dimension of French policy. Apart from the lack of a synthesis, which would account for the role of French capital in interwar Poland, and reconsider the imperialist interpretation by taking Polish agency into account, the author points to two gaps. Existing research does not adequately analyse important topics, such as the mechanisms of French domination; comparisons of French activities with those of companies from other countries, as well as French companies in other states of the region; reactions to French capital in Poland, and the way it shaped Polish identity. Second, important sources remain underutilized, such as the Polish interwar daily press, which contains hundreds of articles on the French, and diplomatic interventions of French companies in the ministries of foreign affairs in both countries.

11

W poszukiwaniu swojego „miejsca pod słońcem”. Kryzys ukraiński z perspektywy Federacji Rosyjskiej

63%

Stępniewski T.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2017

|

vol. 9(45)

|

issue 3

119-137

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba spojrzenia na trwającą wojnę Rosji z Ukrainą z punktu widzenia neoimperialnej polityki Federacji Rosyjskiej (także: Rosja). W celu efektywnego rozwiązania problemu badawczego podjęta zostanie próba udzielenia odpowiedzi na następujące pytania: Jakie są przyczyny rewizjonizmu Rosji na arenie międzynarodowej? Co spowodowało, że Rosja kieruje się w swej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa rewizjonizmem wobec Zachodu? Jakie będą skutki tego rewizjonizmu dla Ukrainy, dla Europy i dla samej Rosji? Czy konflikt na Ukrainie kończy pozimnowojenny okres współpracy Rosji z Zachodem? Czy konflikt na Ukrainie jest symbolicznym końcem porządku międzynarodowego po zimnej wojnie? Czy uda się Rosji dokonać rewizji porządku międzynarodowego po zimnej wojnie zdominowanego przez USA? Czy Ukraina jest stawką w grze między Rosją a Zachodem? Czy konflikt zbrojny z Ukrainą zniweczy plany Rosji związane z ponowną reintegracją przestrzeni poradzieckiej, w której to koncepcji Ukraina odgrywa kluczową rolę? Czy Rosja – dzięki wojnie z Ukrainą – stanie się mocarstwem regionalnym, a może nawet mocarstwem globalnym?

EN

The objective of the present study is an attempt at viewing the ongoing Russo-Ukrainian war from the point of view of the Russian Federation’s (also Russia’s) neo-imperial policy. In order to tackle the research problem effectively, the following questions will be discussed: What are the reasons for Russia’s revisionism in international politics? What motivates Russia to apply revisionism towards the West in its foreign and security policies? What will be the outcome of the revisionism for Ukraine, Europe, and Russia itself? Does the Ukrainian conflict constitute the end of the post-Cold-War period of Russia- the West cooperation? Is the Ukrainian conflict a symbolic end of the post-Cold-War world order? Will Russia succeed in revising the post-Cold-War world order and USA’s dominance? Is Ukraine a hostage in the game between Russia and the West? Is the armed conflict destroying Russia’s plot for the reintegration of the post-Soviet space, whose pivot revolves around Ukraine? Will Russia, as a result of the Ukrainian war, become a regional and even a global superpower?

12

From an ideological war to an ideology of war: Aleksandr Dugin’s assumptions of neo-Eurasianism and their application to Russian preparations for the war against Ukraine

63%

Składanowski M.

Studia Rossica Gedanensia

|

2022

|

issue 9

175-186

PL

Artykuł porównuje główne aspekty Duginowskiego neoeurazjatyzmu z treścią dwóch ważnych tekstów opublikowanych w 2021 roku: artykułu Putina O historycznej jedności Rosjan i Ukraińców oraz nowej Strategii bezpieczeństwa narodowego FR. Teksty te można rozumieć jako część ideologicznego przygotowania do wojny przeciwko Ukrainie w 2022 roku. Obecność w nich elementów rosyjskiej ideologii nacjonalistycznej umożliwi odpowiedź na pytanie, czy neoeurazjatycka ideologia jest rzeczywistą podstawą rosyjskiej polityki neoimperialistycznej, czy też jest ona tylko użyteczną fasadą propagandową.

EN

This article compares the main aspects of Dugin’s neo-Eurasianism with the content of two important texts published in 2021: Putin’s article ‘On the historical unity of Russians and Ukrainians’ and the new National Security Strategy. These texts can be understood as part of ideological preparations for the war against Ukraine in 2022. The presence of elements of Russian nationalist ideology in these texts will make it possible to answer the question of whether the neo-Eurasian ideology is the authentic basis of Russian neo-imperialist policy or whether it is merely a useful propaganda façade.

13

Władza ludowa w Polsce wobec zaangażowania RFN na rzecz procesu integracji europejskiej

51%

barabasz a.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2015

|

vol. 9

|

issue 1

133-145

EN

The major aim of this paper is to explore the response of Poland’s communist regime to the involvement of the German Federal Republic in promoting economic and political integration processes in Europe in 1949–1989. The paper analyses the evolution of the stance the people’s power took confronting the growing relevance of Western Germany in uniting Europe. As the European integration processes consolidated and, at the same time, the position of the socialist block, therein Poland, crumbled and grew ever more dependent on Western, including Federal German, aid, the successive governments of the People’s Republic of Poland gradually “softened” the image of Western Germany in European Communities and gave up on the purportedly immovable dogmas, such as the German threat and the related defence of the status quo as determined by the Yalta and Potsdam conferences.

PL

Zasadniczym celem artykułu jest zbadanie reakcji władzy komunistycznej w Polsce na zaangażowanie Republiki Federalnej Niemiec w ekonomiczny i polityczny rozwoju procesu integracji europejskiej w latach 1949–1989. W artykule przeanalizowano ewolucję stanowiska władzy ludowej w Polsce w odniesieniu do rosnącego znaczenia Niemiec Zachodnich w strukturach jednoczącej się Europy. Wraz z pogłębianiem procesu integracji europejskiej i jednocześnie słabnącą pozycją bloku socjalistycznego i Polski – w coraz większym stopniu uzależnionej od pomocy gospodarczej „zachodu”, w tym RFN – władze PRL stopniowo „ocieplały” wizerunek Niemiec Zachodnich we Wspólnotach Europejskich i rezygnowały z, wydawałoby się, niezmiennych pryncypiów, jakimi były zagrożenie niemieckie związana z tym obrona jałtańsko-poczdamskiego status quo.

14

Myśl polityczna Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w drugiej połowie lat trzydziestych w świetle nowych dokumentów

51%

Wojnar M.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2020

|

vol. 55

|

issue 2

95-115

EN

The article is based on previously unknown sources from the legacy of Mykola Kapustiansky and Mykhailo Seleshko from the Archive of the Organization of Ukrainian Nationalists in Kyiv. Based on these documents, I analysed the political thought of the OUN in the second half of the 1930s in three related thematic areas. First, I described the attitude of Ukrainian nationalists towards Jews. Secondly, I analysed the thought of Mykhailo Kolodzinsky, and thirdly, I devoted my attention to the problem of the political orientation of the OUN on the eve of World War II.

RU

Статья создавалась на основе источникового анализа ранее неиспользовавшихся документов из наследия Николая Капустянского и Михайлы Селешко из Архива Организации украинских националистов в Киеве. Текст описывает формирование политической мысли ОУН в трех тематических областях, являющихся предметом интенсивной дискуссии ученых. Во-первых, анализируя переписку Селешко, я показываю, что отношение старшего поколения деятелей ОУН к евреям накануне Второй мировой войны особенно не отличалось радикализмом от взглядов молодых деятелей из Краевой экзекутивы ОУН. Во-вторых, «новые документы» дополняют наши знания о политико-военной концепции M. Колодинского. Я показываю, что его концепция националистского восстания была впервые представлена в труде Партизанская война (1937), но тогда еще Колодинский открещивался от требования соединить восстание с этническими чистками в отношении поляков и евреев. И наконец я показываю, что хотя основная политическая ориентация украинских националистов накануне Второй мировой войны предполагала сотрудничество ОУН с Третьим рейхом, то существуют также документы, свидетельствующие о попытках заинтересовать британцев украинским вопросом. Эти выводы, в некоторой степени, отличаются от существующих, из-за чего необходимы дальнейшее изучение источников в исследованиях политической мысли ОУН во второй половине 1930-х гг.

PL

Artykuł opiera się na wcześniej nieznanych źródłach ze spuścizny Mykoły Kapustianskiego i Mychajła Sełeszki z Archiwum Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w Kijowie. Na podstawie tych dokumentów dokonałem analizy myśli politycznej OUN w drugiej połowie lat trzydziestych w trzech związanych ze sobą obszarach tematycznych. Po pierwsze, opisałem stosunek ukraińskich nacjonalistów do Żydów, po drugie, dokonałem analizy myśli Mychajła Kołodzinskiego, po trzecie zaś, poświęciłem swoją uwagę problemowi orientacji politycznej OUN w przeddzień II wojny światowej.

15

Wojna, globalizacja i reprodukcja

51%

Federici S.

Studia Krytyczne/ Critical Studies

|

2022

|

issue 11

EN

The aim of this article is to outline the issue of the links between war, globalisation and reproduction at the end of the 20th century, with a particular focus on the African continent. The text begins by outlining the situation in Africa in the context of so-called structural adjustment programmes imposed by international institutions such as the World Bank and the International Monetary Fund. The second section discusses a controversial topic, viewing food aid as a kind of covert warfare. The next part analyses the case of Mozambique as a paradigm of modern warfare. The final section points out that similar methods used in Africa may be emerging in former socialist countries such as the former Yugoslavia

PL

Celem artykułu jest zarysowanie zagadnienia powiązań pomiędzy wojną, globalizacją i reprodukcją pod koniec XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem kontynentu afrykańskiego. Tekst rozpoczyna się od zarysowania sytuacji w Afryce w kontekście tzw. programów dostosowania strukturalnego, narzucanych przez międzynarodowe instytucje, takie jak Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Drugi rozdział omawia kontrowersyjną tematykę, postrzegając pomoc żywnościową jako swego rodzaju ukryte działania wojenne. Kolejna część poddaje analizie przypadek Mozambiku jako paradygmatu współczesnej wojny. W ostatniej części zwraca się uwagę na to, że podobne metody, jakie stosowano w Afryce, mogą się pojawiać w dawnych krajach socjalistycznych, takich była Jugosławia.

16

Religia, feminizm i imperium: nowe ambasadorki islamofobii

51%

Mahmood S.

Praktyka Teoretyczna

|

2017

|

vol. 26

|

issue 4

EN

The article describes the complicity of certain currents of feminism in reproducing Islamophobic discourse. It presents writers and politicians such as Azar Nafisi, Irshad Manji, or Ayaan Hirsi Ali, who depict Islam as essentially violent and oppressive to women. Such a vision is particularly convenient to conservatives; it also serves as a support for Western imperialist projects, like the war on terrorism or interventions carried out in the Middle East under the guise of establishing democracy. This support, however, remains, invisible to some Western feminists, such as Margaret Atwood or Susan Sontag, who accept this discourse uncritically. Indeed, the aforementioned writers and activists function as “ambassadors of Islamophobia,” which they seek to legitimize as “feminist” and “progressive.”

PL

Tekst omawia zjawisko uwikłania niektórych nurtów współczesnego feminizmu w odtwarzanie dyskursu islamofobicznego. Autorka prezentuje postaci takie jak Azar Nafisi, Irshad Manji czy Ayaan Hirsi Ali – publicystki i działaczki przedstawiające skrajnie negatywny obraz islamu jako religii ze swojej istoty nakłaniającej do przemocy i uciskającej kobiety. Taka wizja islamu jest bliska ideologii konserwatywnej i świetnie wpisuje się w zachodnie projekty imperialistyczne, takie jak wojna z terroryzmem czy interwencje na Bliskim Wschodzie dokonywane pod pretekstem „wprowadzania demokracji”. Jak pokazuje autorka, część zachodnich feministek, np. Margaret Atwood czy Susan Sontag, nie dostrzega tego faktu i bezkrytycznie przyjmuje dyskurs wspomnianych krytyczek islamu. Postaci te odgrywają więc rolę „ambasadorek islamofobii”, legitymizując swoje stanowisko jako „feministyczne” i „postępowe”.

17

Zachodni imperializm przeciwko pierwotnemu komunizmowi - nowe odczytanie pism ekonomicznych Róży Luksemburg

51%

Löwy M.

Praktyka Teoretyczna

|

2012

|

vol. 6

299-310

EN

The discussion on Rosa Luxemburg’s theories of imperialism hasmainly focused on the economic argument - the schemes of reproduction, theprocess of circulation, the need for “external” markets, etc. There is howeveranother dimension, at least as important : the struggle of imperialism againstpre-capitalist economies, the ruthless destruction of “natural” and peasant economies,many of them being forms of primitive communism. Luxemburg’sinterest for primitive communist societies is documented by her Introductionto Political Economy and the imperialist war against them is discussed both inthis work and in the last chapters of The Accumulation of Capital. A whollyoriginal approach to the evolution of social formations, running counter tolinear “progressive” views of bourgeois ideology, is outlined in these reflections. Present indigenous struggles e.g. in Latin America, against multinational oil or mining companies, illustrate the topicality of Rosa Luxemburg’s argument in the 21th century.

PL

Dyskusja na temat teorii imperializmu Róży Luksemburg dotyczy głównie argumentu ekonomicznego, w tym między innymi schematów reprodukcji, procesu cyrkulacji, konieczności istnienia rynków „zewnętrznych”. Istnieje jednak jeszcze inny jej wymiar, który wydaje się co najmniej tak samo istotny: zmagania imperializmu z przedkapitalistycznymi gospodarkami oraz bezlitosne niszczenie „naturalnych” i chłopskich gospodarek, stanowiących – w dużej części – formy pierwotnego komunizmu. Zainteresowanie Luksemburg społeczeństwami pierwotnego komunizmu udokumentowane jest w jej Wstępie do ekonomii politycznej, a imperialistyczna wojna przeciwko nim omówiona jest zarówno w tej pracy, jak i w końcowych rozdziałach Akumulacji kapitału. W jej refleksjach zarysowane zostało oryginalne podejście do formacji społecznych, będące przeciwieństwem linearnej, „progresywnej” perspektywy ideologii burżuazyjnej. Współczesne walki rdzennej ludności, na przykład walki przeciwko międzynarodowym firmom naftowym i wydobywczym w Ameryce Łacińskiej, ilustrują aktualność argumentu Róży Luksemburg w dwudziestym pierwszym wieku.

18

Prasa polska wobec zaangażowania Niemiec i Francji w kryzys polityczny na Ukrainie (luty-maj 2014)

45%

Barabasz A.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2015

|

issue 2

103-126

EN

The paper presents the opinions of Polish journalists concerning the involvement of Germany and France in the Russian-Ukrainian conflict in 2014. The paper also assesses the attitude ofthe European Union (including Germany and France) towards the Kremlin's annexation of Crimea and the destabilisation of this region. The potential outcomes of the economic and political sanctions imposed by the international community on Russia are also evaluated.

PL

W artykule zaprezentowano opinie publicystów prasy polskiej na temat zaangażowania Niemiec i Francji w konflikt rosyjsko-ukraiński w 2014 roku. W artykule oceniono także postawę Unii Europejskiej (w tym Niemiec i Francji) wobec działań Kremla sprowadzających się do aneksji Krymu i destabilizacji regionu. Oceniono również ewentualne skutki wprowadzenia przez społeczność międzynarodową sankcji ekonomicznych i politycznych wobec Rosji.

19

Benjamin Disraeli a idea imperialna

45%

Diniejko A.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2015

|

issue 39/2015 Filologia IV

5-23

PL

W artykule z pogranicza nauk politycznych, historii i literaturoznawstwa, skoncentrowano się na wyjątkowym i znaczącym wkładzie Benjamina Disraelego w ewolucję idei imperialnej w Anglii. Chociaż Disraeli wywodził się ze skromnej rodziny żydowskich imigrantów, zyskał początkowo rozgłos jako ekscentryczny dandys i autor popularnych romansów. Później poświęcił się karierze politycznej, ale nadal pisał powieści i traktaty polityczne. Dokonał znaczących zmian w partii konserwatywnej. Ochrona Imperium i interesów brytyjskich na całym świecie należała do jego podstawowych priorytetów. Przeciwnicy Disraelego nazywali go cynicznym awanturnikiem i politycznym szarlatanem, motywowanym pragnieniem spełnienia swoich osobistych ambicji. Analiza jego dokonań sugeruje bardziej ostrożne wnioski. Disraeli, który głęboko wierzył w potrzebę zachowania tradycji i monarchii, posiadał czytelny zespół poglądów i zamierzeń, które wywodziły się z jego interpretacji historii i obserwacji życia politycznego i społecznego Anglii. Inspirował nie tylko wyobraźnię polityczną przyszłych pokoleń konserwatystów, ale także przyczynił się znacząco do wprowadzenia reform spo-łecznych w Wielkiej Brytanii i do rozkwitu Imperium Brytyjskiego.

EN

This article, which is in the borderland of political science, history and literary studies, focuses on Benjamin Disraeli’s unique and significant contribution to the evolution of the imperial idea. Although Disraeli descended from a modest family of Jewish immigrants, he first gained notoriety as an eccentric dandy and author of popular romances. Later he devoted himself to political career, but still wrote novels and political tracts. He made significant changes in the Conservative Party. Protection of the British Empire and its interests throughout the world belonged to his fundamental priorities. Opponents of Disraeli called him a cynical adventurer and political charlatan, motivated by the desire to fulfil his personal ambitions. An analysis of his achievements suggests a more cautious conclusion. Disraeli, who deeply believed in the need to preserve the tradition and monarchy, had a clear set of views and plans that came from his interpretation of history and observation of the political and social life of England. He inspired not only the political imagination of future generations of conservatives, but contributed significantly to the introduction of social reforms in Britain and to the flowering of the British Empire.

20

Chaos, czyli nowa forma wojny światowej w erze globalizmu

45%

Drwęski B.

Studia Krytyczne/ Critical Studies

|

2019

|

issue 8

43-66

PL

Po upadku świata dwubiegunowego Stany Zjednoczone pozostały jedynym supermocarstwem na świecie, ale inwestycje militarne nie zmniejszyły się, a liczba wojen, w których były zaangażowane bezpośrednio lub pośrednio, zamiast zmniejszać się z roku na rok wzrastała. O ile w czasach zimnej wojny konflikty można było tłumaczyć walką ideologiczną i przeciwstawnym programem społecznym przeciwników, nie było już poniekąd powodu do wojen na obszarach, gdzie obowiązywały wszędzie reguły społeczeństwa rynkowego. Zmusza to badacza do ponownego odkrycia kategorii imperializmu, żeby tłumaczyć przyczyny obecnych wojen, akurat w chwili, kiedy stale zmniejszają się stopy zysku przedsiębiorstw kapitalistycznych i wzrastają możliwości kompleksu militarno-przemysłowego.

EN

After the collapse of the bipolar world, USA remained the only superpower in the world, but military investments did not diminish so the number of wars in which they were engaged directly or indirectly instead of decreasing each year. While during the Cold War period conflicts could be explained by the ideological struggle and opposed social programs, there was no more reason to justify wars in countries where the rules of market society were in force everywhere. What forces the researcher to re-discover the category of imperialism in order to explain the causes of the present wars, at the very moment when the profit rates of capitalist enterprises are constantly decreasing and the capabilities of the military-industrial complex are increasing.

Refine search results

Uwarunkowania rosyjskiego autorytaryzmu i politycznej idei imperialnej cz. I

Imperializm w polityce zagranicznej Rosji carskiej oraz ZSRR

Państwo polsko-litewskie europejskim mocarstwem. Uwarunkowania ustrojowo-społeczne

Odkryta na nowo i uporczywie aktualna – o dialektyce w filozofii i polityce światowej

Geopolityczne i polityczne przesłanki "polskiej idei imperialnej"

„Dwie Europy Środkowe” Oskara Haleckiego w „cieniu imperializmów”

Our Capitalogenic World: Climate Crises, Class Politics, and the Civilizing Project

Nasz kapitałogeniczny świat. Kryzysy klimatyczne, polityka klasowa i projekt ucywilizowania

Antyimperialistyczne dyskursy polityczno-medialne w regionach Hiszpanii i państwach Hispanoameryki

Kapitał francuski w Polsce międzywojennej. Stan badań i postulaty badawcze

W poszukiwaniu swojego „miejsca pod słońcem”. Kryzys ukraiński z perspektywy Federacji Rosyjskiej

From an ideological war to an ideology of war: Aleksandr Dugin’s assumptions of neo-Eurasianism and their application to Russian preparations for the war against Ukraine

Władza ludowa w Polsce wobec zaangażowania RFN na rzecz procesu integracji europejskiej

Myśl polityczna Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w drugiej połowie lat trzydziestych w świetle nowych dokumentów

Wojna, globalizacja i reprodukcja

Religia, feminizm i imperium: nowe ambasadorki islamofobii

Zachodni imperializm przeciwko pierwotnemu komunizmowi - nowe odczytanie pism ekonomicznych Róży Luksemburg

Prasa polska wobec zaangażowania Niemiec i Francji w kryzys polityczny na Ukrainie (luty-maj 2014)

Benjamin Disraeli a idea imperialna

Chaos, czyli nowa forma wojny światowej w erze globalizmu