Search results

1

Manet i narodziny podmiotu

100%

Szylar A.

Stan Rzeczy

|

2015

|

issue 1(8)

138-161

PL

Twórczość Edouarda Maneta była przedmiotem licznych analiz zarówno na gruncie socjologii, jak i filozofii czy historii sztuki. Podkreśla się w nich rolę, jaką Manet odegrał w procesie autonomizacji pola artystycznego, wskazując jednocześnie na niespotykaną na tle ówczesnej sztuki zdolność artykulacji doświadczenia rodzącej się nowoczesności. Do najszerzej znanych socjologicznych interpretacji twórczości francuskiego impresjonisty należą publikacje Pierre’a Bourdieu, który szeroko donosi się do kwestii jakich, jak relacja pomiędzy „heretykami” a instytucją sztuki akademickiej, zużycie się efektu dzieł konsekrowanych czy instytucjonalizacja anomii. W tym kontekście rzadko zwraca się jednak uwagę na zagadnienia, jakie przy okazji dyskusji na temat rewolucji Maneta porusza Michel Foucault. Celem artykułu jest prześledzenie trzech kluczowych kwestii, jakie pojawiają się w socjologicznej analizie twórczości Maneta dokonanej na przełomie lat 1966-1971 przez Foucaulta. Po pierwsze będzie to operowanie fizycznymi właściwościami obrazu (płótno, rozmiar, kształt, relacja dzieła sztuki z przestrzenią wystawienniczą), po drugie wykorzystanie oświetlenia (od oświetlenia wykreowanego za pomocą warsztatu malarskiego do oświetlenia naturalnego) i po trzecie - co najważniejsze – podjęta zostanie refleksja na temat nowej relacji, jaka rodzi się w tamtym czasie pomiędzy dziełem sztuki a odbiorcą. Autorka podejmuje w artykule zarówno kwestie przemian, jakim w drugiej połowie XIX wieku ulega ludzka percepcja jak i uwikłania samej sztuki w relacje władzy, a więc aktywnego aktora zmiany społecznej.

EN

The painting of Édouard Manet has often been analyzed by art historians, philosophers and sociologists. What mainly stays in the scope of that analysis is Manet’s role in autonomization of the art field, his ability to portray the experience of blossoming modernity and his groundbreaking ability to depict XIXth century social relations. The most recognized analysis of Manet’s heritage is the one of Pierre Bourdieu. The sociologist raises questions such as relation between „heretics” and academic art, the process of destabilizing the power of consecrated art or finally the process of institutionalization of autonomy. At the same time, Michel Foucault’s view on Manet’s revolution is barely recognized. The aim of this article is to follow three main issues which appear in Foucault’s research on Manet undertaken between 1966–1968 in Tunis. First of all it is playing with the physical properties of the painting (canvas, size, shape, relation between the art work and the exhibition space). Second of all it is the way of using light (starting from the natural lighting to the lighting created by the painter). What is most important, the question of yet emerging relation between the viewer and the XIXth century art work will be undertaken. On the one hand the author discusses the changes in humans’ perception of that time. On the other hand she elaborates the problem of involving art in disciplinary processes. In that context the article also tries to reflect on possible ways of analyzing issues such as power or discipline.

2

IMPRESJONIZM ALEKSANDRA GIERYMSKIEGO NA PODSTAWIE KONSERWATORSKICH BADAŃ OBRAZU CHŁOPIEC NIOSĄCY SNOP

63%

Doleżyńska-Sewerniak E.

Ochrona Zabytków

|

2007

|

issue 4

67-80

EN

A presentation of the painting 'Boy Carrying a Sheaf' by Aleksander Gierymski as seen by a conservator-technologist. Historians of art regard this composition to be one of the first and most important Impressionist works in the oeuvre of an artist who experimented with painting techniques. It was precisely the manner of executing this canvas that betrayed inspiration by French painting, which became the reason for subjecting the composition to interdisciplinary conservation research intent on demonstrating the analogies of its technique and technology with Impressionist art. Up to now, 'Boy Carrying a Sheaf' had not been the object of meticulous interdisciplinary analyses. The conducted investigations made it possible to identify the painting material applied by the artist and the manner of his painterly approach. They displayed a number of essential workshop features characteristic for Gierymski's oeuvre, such as familiarity with the properties of the used material and the techniques applied for the purpose of attaining the planned effect. The studies also revealed that Gierymski was acquainted with technical novelties of the period and sought individual workshop solutions, confirmed by his treatment of technology, stressed by historians of art, and the aptness of the laudatory appraisal of his works, formulated by the history of art.

3

Ukraińskie malarstwo XIX i XX wieku: zarys głównych nurtów

62%

Krawczenko S.

TECHNE. Seria Nowa

|

2019

|

issue 3

29-49

EN

In the article Ukrainian painting of the 19th and 20th centuries: an outline of the main trends were presented the most important tendencies in Ukrainian painting of the last two centuries. Key figures in the development of realistic trends have been shown in such directions as portraits, landscape paintings and genre scenes. The most known works of painters were presented. An important role for the development of Ukrainian painting was presented, as well as the role of painters – pieriedwiznik’s (representatives of the realistic direction in Ukrainian painting) and the specificity of their work. On concrete examples of artists, painters from the turn of the 19th and 20th centuries, the penetration of Impressionism in Ukrainian art and its gradual manifestations in creativity were documented. The figures of avant-garde painters and the specificity of their work have been portrayed. The influence of the socio-political situation on the condition and development of Ukrainian painting in the 19th and 20th centuries has been underlined.

PL

W artykule pt. Ukraińskie malarstwo XIX i XX wieków: zarys głównych nurtów zostały przedstawione najważniejsze tendencje w malarstwie ukraińskim ostatnich dwóch stuleci. Zaprezentowano sylwetki głównych artystów związanych z nurtem akademizmu, realizmu i impresjonizmu, tworzących portrety, pejzaże i sceny rodzajowe. Osobne miejsce poświęcono niezwykle istotnym dla rozwoju malarstwa ukraińskiego – pieriedwiżnikom (przedstawicielom kierunku realistycznego) i specyfice ich twórczości. Na konkretnych przykładach artystów i ich dzieł scharakteryzowano przenikanie impresjonizmu do sztuki ukraińskiej. Podkreślono wpływ sytuacji społeczno-politycznej na stan i rozwój malarstwa ukraińskiego w XIX i XX stuleciach.

4

Postać i dzieło św. Alberta Chmielowskiego widziane oczyma malarzy

51%

Pyczek E.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2018

|

vol. 61

|

issue 2

181-191

EN

Adam Chmielowski’s artistic output has not been made widely known up to now, although the reports of his contemporary artists as well as the ones of later generations prove that in many respects he was a precursor of impressionism and symbolism in the history of Polish art – both in his artistic works and the theoretical ones („About the Essence of Art”). He was an outstanding colourist focused upon the aesthetic and emotional aspects of scenery; his landscapes of pronounced synesthetic values ( rhythm, harmony, feeling; repeated motifs, colour schemes) invite the viewers to contemplation.

PL

Dzieła Adama Chmielowskiego do dziś nie są powszechnie znane, jakkolwiek relacje współczesnych mu i późniejszych malarzy dowodzą, iż pod wieloma względami był w historii polskiej sztuki prekursorem impresjonizmu i symbolizmu – zarówno w twórczości malarskiej, jak i teoretycznej („O istocie sztuki”). Był wybitnym kolorystą, koncentrował się na estetycznych i emocjonalnych aspektach krajobrazu, jego pejzaże o wyraźnych cechach synestetycznych (rytm, harmonia, nastrojowość; powtarzające się motywy, zestrojenia barwne) stanowią zaproszenie do kontemplacji.

5

Obraz Krakowa w języku poetyckim Wincentego Byrskiego

51%

Olma M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2019

|

issue 14

142-156

EN

The material basis of the paper is an unpublished collection of 47 sonnets by Wincenty Byrski, a poet from Podbeskidzie region. The author of the study discusses the language level of the poems (mainly lexis) in order to reconstruct the picture of Cracow preserved in the texts. According to the analysis, the poet used vocabulary and morphological forms which were known in the Polish language in previous centuries, as well as pompous lexis. Description of architectonic objects and other urban landscape elements was accompanied by their evaluation, which reflected historiosophy and the system of moral values, preferred

6

Імпресіонізм в поезії Любові Долик

51%

Korenowska L.

TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

|

2023

|

vol. 6

|

issue 18

1-16

PL

Artykuł przedstawia analizę wierszy współczesnej lwowskiej poetki Lubowi Dołyk pod kątem integralnym: słowo poetyckie i malarstwo, tzn. impresjonizm. Autorka naświetla genezę imresjonalizmu, wymienia jego najważniejsze cechy oraz ilustruje na przykładach literackich przeniknięcie tego kierunku malartswa w wierszy takich poetów, jak Charles Baudelaire, Osip Mandelsztam oraz w prozę ukraińskich pisarzy (Iwan Franko, Mykhajło Kotsubyński, Olha Kobylańska). Wierszy z dwóch zbiorów poezji Leki na chaos oraz Szczęście Dołyk to najszczęściej są pejzaże liryczne przedstawione jak na obrazach artystów-impresjonistów: zima z akcentem na ulubiony przez poetkę motyw śniegu, etiudy wiosenne, deszczowa pogoda. Dołyk w deskrypcjach przyrody wykorzystuje gammę kolorów – czarno-biały z szarym pośrodku, różowy, śliwkowy, żółto-złoty, – które tworzą wizualny kontrast. Komponenty światu zewnętrznego, które trafiają w przestrzeń widzenia poetki, często są wplecione w stan psychologiczny nastroju, uczuć, myśli, marzeń, wrażeń Dołyk.

EN

The article presents an analysis of the poems of the contemporary Lviv poet Lubov Dolyk from an integral angle: the poetic word and painting, i.e. impressionism. The author sheds light on the origins of impressionism, lists its most important features and illustrates the penetration of this direction of painting into literature: the poems of such poets as Charles Baudelaire, Osip Mandelstam and the prose of Ukrainian writers (Ivan Franko, Mykhailo Kotsubyński, Olha Kobylańska). Poems from two books of poetry, Medicines for Chaos and Happiness, written by Dolyk are mostly lyrical landscapes depicted as in the paintings of impressionist artists: winter with an emphasis on the poetess' favorite motif of snow, spring etudes, rainy weather. The dimple in the descriptions of nature uses colors and shades – black and white with gray in the middle, pink, plum, yellow and gold – that create a visual contrast. Components of the external world that enter the poetess’ vision are often intertwined with the psychological state of mood, feelings, thoughts, dreams, impressions of Dolyk.

UK

У статті подано аналіз віршів сучасної львівської поетеси Любові Долик в інтегральному аспекті: поетичне слово та живопис, а точніше імпресіонізм. Автор насвітлює генезис імпресіонізму, називає його найважливіші риси та ілюструє проникнення цього напряму живопису в художню літературу: вірші таких поетів, як Шарль Бодлер, Осип Мандельштам, проза українських письменників (Іван Франко, Михайло Коцюбинський, Ольга Кобилянська). Вірші двох поетичних збірок Ліки від хаосу та Щастя Долик - це здебільшого ліричні пейзажі, зображені, як на картинах художників-імпресіоністів: зима з акцентом на улюблений мотив поетеси - сніг, весняні етюди, дощова погода. Долик в дескрипціях природи використовує конкретні кольори - чорний і білий із сірим посередині, рожевий, сливовий, жовтий і золотий, - які створюють візуальний контраст. Компоненти зовнішнього світу, що потрапляють у зорове поле поетеси, часто переплітаються із психологічним станом настрою, почуттями, думками, мріями, враженнями Долик.

7

НОВЕЛІСТИКА ВАСИЛЯ ҐАБОРА: ТРАДИЦІЇ Й НОВАТОРСТВО

45%

ДАШКО Н.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2020

|

vol. 8

|

issue 1

217-227

EN

The article presents an attempt at interpreting Gabor’s works to disclose some ambiguities. The investigation is carried out within the research framework of modern Ukrainian novel varied by genre aspects and stylistic features. This determines the topicality of the paper, which aims to identify traditions and innovations in the writer’s novels. The investigation leadsto the conclusion that V. Gabor has contributed to further development of a classical novel genre and simultaneously has ventured to experiment. He recreates not only the form, but also the content. Works of the novelist are primarily marked with the modernist poetics features. Short stories Shchob ne byv bubon, Zvir, Shvonts (the collection Knyha ekzotychnykh sniv ta realnykh podii ) are dramatic and laconic in a Stefanyk style. The main dilemma of expressionism is realized in those novels - the confrontation of life and death, the tragedy of mental outlook, psychologism, important functional role of artistic detail. In the novels of the collection Pro shcho dumaie liudyna there are signs of impressionism, which brings V. Gabor to M. Kotsiubynskyi. Simultaneously key features of the modern modified novel appear when the internal action becomes the main one with profound associativity, metaphors, figures of speech highlighted. In addition, the components of Gabor’s style are both realism and romanticism, the combination of which becomes the basis for the fantastic realism (novel Pomynky).

PL

Artykuł poświęcony jest twórczości W. Gabora w kontekście zróżnicowanej gatunkowo i stylistycznie współczesnej ukraińskiej nowelistyki. Celem artykułu jest ukazanie twórczości wspomnianego pisarza w dialektyce tradycji i nowatorstwa. W wyniku dogłębnej analizy można dojść do wniosku, że W. Gabor kontynuuje gatunek klasycznej noweli i jednocześnie eksperymentuje, wprowadzając innowacje nie tylko w obrębie formy, ale i treści. Wczesne utwory prozaika wykazują cechy poetyki modernistycznej. Silnym dramatyzmem i lakonicznością w duchu W. Stefanyka wyróżniają się nowele Щоб не бив бубон, Звір, Швонц (tom Книга екзотичних снів та реальних подій), w których realizowane są główne postulaty ekspresjonizmu - konfrontacja życia i śmierci, tragiczny światopogląd, psychologizm, ważna rola szczegółu artystycznego. W nowelach ze zbioru Про що думає людина pojawiają się cechy impresjonizmu łączące W. Gabora z M. Kociubynskim. Jednocześnie można wyróżnić w powyższym tomie główne cechy współczesnej noweli modyfikowanej, gdy działania wewnętrzne bohaterów wychodzą na plan pierwszy, podobnie jak pogłębiona asocjatywność, metaforyczność, wyobrażenia. Ponadto w stylu W. Gabora można wyróżnić zarówno elementy realistyczne, jak i romantyczne, których połączenie stanowi podstawę fantastycznego realizmu pisarza (nowela Поминки).

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Ochrona Zabytków

1 Stan Rzeczy

1 Studia Ukrainica Posnaniensia

1 TECHNE. Seria Nowa

1 TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych

1 Zeszyty Naukowe KUL

1 Doleżyńska-Sewerniak E.

1 Korenowska L.

1 Krawczenko S.

1 Olma M.

1 Pyczek E.

1 Szylar A.

1 ДАШКО Н.

1 2023

1 2020

2 2019

1 2018

1 2015