Search results

1

Miejsce i rola dialektu w repertuarze językowym młodego pokolenia Włochów. Diagnoza socjolingwistyczna

100%

Murrmann J.

Socjolingwistyka

|

2016

|

issue 30

23-37

PL

Artykuł poświęcony jest rozważaniom na temat miejsca i roli dialektów lokalnych w repertuarze językowym młodego pokolenia Włochów (umowna kategoria wiekowa: 18–24 lata). Zachowania językowe tej grupy naznaczą w znacznej mierze panoramę socjolingwistyczną Italii w XXI wieku. W pracy omówiono dane statystyczne (ISTAT) dotyczące rozpowszechnienia znajomości dialektu w wybranej grupie wiekowej oraz scharakteryzowano, na podstawie zebranego materiału empirycznego, w jaki sposób przebiega komunikacja młodych Włochów w gronie rodzinnym oraz w życiu społecznym. Przedstawiono także opinie respondentów na temat przyszłości dialektów lokalnych (uwzględniając rolę wychowania, szkoły oraz mediów, a także przydatność dialektów w kontekście rynku pracy) oraz opisano wartość emocjonalną i funkcję ekspresywną dialektów.

EN

The present paper is dedicated to the reflection on the place and role of local dialect in the linguistic repertoire of the young generation of Italians (the conventional age category: 18–24 years). The language behaviors of this age group will be largely indicative of the sociolinguistic panorama of Italy in the XXI century. The article contains a secondary analysis of statistical data regarding the diffusion of dialect among the selected age group and the characteristics of language communication with the family members and in the daily social conversations. Moreover, the respondents’ opinions on the future of the local dialects were presented (including the discussion on the role of family education, school and media, and the usefulness of dialects in the context of the labor market). Finally, the emotional value and expressive function of dialects were described.

2

Interpunkcja w tłumaczeniu. Polski myślnik w przekładzie na język włoski

84%

Foremniak K.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2021

|

vol. 6

|

issue 2

194-210

EN

Punctuation as an important and challenging part of translation process is a neglected area of interest both in teaching and academic research. The purpose of the present study was therefore to draw attention to its importance and to identify and describe techniques that have been employed in translation of Polish dash to Italian. As the uses of dash (myślnik in Polish and lineetta in Italian) in both languages differ significantly, a proper translation requires not only an in-depth interpretation of the text structures, but also a contrastive analysis of punctuation norms in both languages in question. The linguistic data analysed in this study derived from a collection of reports by Mariusz Szczygieł published in the book Nie ma (Dowody na Istnienie, 2018) and its Italian translation by Marzena Borejczuk Quello che non c’è (Nottetempo, 2021). The topic was investigated by using a combination of both quantitative and qualitative research approaches. Quantitative analysis reveals that the use of dash in Polish is significantly more frequent than in Italian (frequency of dash in Polish text is higher than in Italian by a factor of 10). Qualitative analysis highlighted several techniques applied to translate Polish structures which involve the use of dash: substitution by a different punctuation mark (mainly by comma, colon or ellipsis); lexical modifications (in order to clarify or complete the meaning); reorganization of syntactic structure (including changing syntactic sequences and word order). The findings of the study may be useful both to promote contrastive analysis of punctuation and to develop practical approaches to teaching and learning punctuation of foreign languages.

PL

Przekład interpunkcji jako osobne i wymagające zadanie tłumacza jest kwestią niedocenianą zarówno przez nauczających warsztatu, jak i przez badaczy. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na istotę problemu, a także wskazanie i opisanie technik stosowanych w tłumaczeniu na język włoski polskich kontekstów wymagających użycia myślnika (wł. lineetta). Jako znak, którego zastosowania znacząco różnią się w obu badanych językach, myślnik pozwala dostrzec konteksty wymagające kontrastywnego zestawienia dwóch norm przestankowania. Materiał językowy poddany analizie obejmował zbiór reportaży Mariusza Szczygła Nie ma opublikowany w 2018 przez wydawnictwo Dowody na Istnienie oraz włoskie wydanie tomu w przekładzie Marzeny Borejczuk – Quello che non c’è (Nottetempo, 2021). Analiza ilościowa przykładów wyekscerpowanych z polsko-włoskiego korpusu wykazała znaczną przewagę użyć myślnika w języku polskim (znak pojawił się ponad dziesięciokrotnie częściej w polskiej części materiału). Analiza jakościowa pozwoliła wyodrębnić zastosowane w przekładzie techniki: rozwiązania polegające na odwołaniu się do innych znaków interpunkcyjnych (przecinka, dwukropka i wielokropka), modyfikacje na poziomie leksyki (uzupełnienie tekstu o informacje, których nośnikiem jest w polszczyźnie myślnik) i składni (wprowadzenie dodatkowych podziałów syntaktycznych, zmiana szyku zdania). Przeprowadzona analiza i płynące z niej wnioski mogą być podstawą do dalszych badań kontrastywnych nad interpunkcją, a także przyczynkiem do uzupełnienia dydaktyki języków obcych o zagadnienia związane z przestankowaniem.

3

Błędy ortograficzne wynikające z interferencji językowej w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów italianistyki

84%

Gnyś U.

Linguodidactica

|

2017

|

vol. 21

PL

Celem artykułu jest analiza błędów ortograficznych występujących w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów uczących się języka włoskiego jako języka obcego. Pojawiające się błędy związane są z nieodłącznym zjawiskiem, jakie towarzyszy procesowi uczenia się języka obcego, tak zwanej interferencji międzyjęzykowej. W artykule przedstawione zostaną problemy dotyczące: a) zastępowania grafemów włoskich ich odpowiednikami występującymi w alfabecie polskim, b) braku podwojeń identycznych liter, c) dopisywania w internacjonalizmach dodatkowej litery występującej w pisowni polskiej, d) zastępowania liter oznaczających spółgłoski dźwięczne bezdźwięcznymi, e) błędnego stosowania wielkiej i małej litery oraz f) pisowni hiperpoprawnej.

EN

The aim of the studyis to trace spelling errors occurring in the written works of Polish-speaking students learning Italian as a foreign language. The resulting errors are related to the inherent phenomenon that accompanies the process of learning a foreign language, the so-called inter-lingual interference. The article presents: a) issues related to the replacement of Italian graphs with their counterparts in the Polish alphabet, b) the absence of identical letters, c) the insertion of additional letters in Polish spelling, d) the substitution of consonants for voiceless consonants, e) misapplication of upper and lower case letters, and f) hyperpolic spelling.

4

Etnolingwistyczna analiza leksemów koloru niebieskiego w językach polskim i włoskim w ujęciu diachronicznym i synchronicznym

84%

Skuza S.

Prace Językoznawcze

|

2015

|

issue 17/2

91-111

EN

This work focuses on the significance of the colour blue in the culture and history of two nations (Polish, beginning with the times of the Slavs who used to inhabit the present-day territories of Poland, and Italian, from the period of the Roman Empire) by means of studying the symbolism of colour in Christianity. This part of the work also includes a diachronic analysis of the condition of language and semantics associated with niebieski and azzurro. Moreover, Polish and Italian toponyms connected with colours, as well as an analysis of myths, legends and old sayings provide much information, which makes it possible to determine which colours were most significant in ancient times. Red (porpora) was the dominating colour for the Romans, while for the Slavs – according to many myths and tales – the dominating colour was (surprisingly) blue (siny – a lexeme which in present-day Polish has been degraded to a colour referring to somatic features). Blue (caeruleus and its hues) was completely spurned by the Romans and associated with strangeness or envy.

5

I manuali di italiano per autodidatti nella Polonia del primo Novecento – un caso esemplare: "Praktyczna metoda języka włoskiego" di F. Giannini e C. Moscheni

84%

Jamrozik E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(3)

194-207

IT

Sullo sfondo delle caratteristiche generali dell’insegnamento delle lingue straniere in Polonia all’inizio del Novecento viene presentato il manuale di italiano Praktyczna metoda języka włoskiego di Fortunato Giannini e Carlo Moscheni. Si passano in rassegna la struttura del manuale e le varie metodologie che gli autori applicano nel corso dell’insegnamento al fine di mettere in risalto rispettivamente l’approccio contrastivo, filologico e pragmatico, nonché il valore delle informazioni sulla lingua e cultura italiana.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki nauczania języka włoskiego w Polsce w pierwszej połowie XX wieku. Na tle ogólnej charakterystyki nauczania języków obcych język włoski – nie objęty programem nauczania szkolnego po odzyskaniu niepodległości – jawi się jako język niszowy, dlatego też publikowane w omawianym okresie podręczniki przeznaczone są w dużej mierze do samodzielnej nauki. Jako reprezentatywny dla tej kategorii został omówiony podręcznik Praktyczna metoda języka włoskiego autorstwa F. Gianniniego i C. Moscheni. Ilustrowana przykładami analiza przedstawia sposób, w jaki łączy on aplikację metody gramatyczno-tłumaczeniowej z elementami metod bezpośrednich, nakierowanych na wykształcenie kompetencji komunikacyjnych, odpowiadając w ten sposób na oczekiwania użytkownika języka włoskiego w tym okresie historycznym.

6

Il ministro è tuttora incinta? Fra la norma, l’uso e il parlante

84%

Latos A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(3)

54-64

IT

Nonostante la proliferazione di ministre e deputate sulla stampa italiana, il sistema linguistico continua a oscillare fra la norma e l’uso: alcune forme risultano plausibili, diventando sempre più frequenti, altre, seppur grammaticalmente consentite, non godono della stessa fortuna. Attraverso la ricerca su diversi dati disponibili in rete e l’interrogazione diretta dei parlanti nativi, questo studio empirico intende “fotografare” la situazione attuale concernente l’uso degli agentivi femminili in italiano, tenendo conto dei bisogni comunicativi, preferenze e sensibilità dei parlanti che devono confrontarsi con i cambiamenti linguistici in corso.

PL

Formy żeńskie takie jak ministra (minister.F) czy deputata (posłanka) mnożą się w prasie włoskiej. Mimo to włoski system językowy nadal oscyluje między normą i użyciem. Niektóre nazwy nie wydają się problematyczne, a ich użycie wzrasta; inne natomiast, choć gramatycznie poprawne, nie cieszą się popularnością. W analizie wykorzystano różnorodne dane pochodzące z sieci internetowej oraz informacje i opinie uzyskane od rodzimych użytkowników języka. Głównym celem tego empirycznego studium jest „sfotografowanie” aktualnej sytuacji dotyczącej użycia żeńskich nazw wykonawców czynności w języku włoskim, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia świadomości językowej, potrzeb komunikacyjnych oraz preferencji użytkowników języka, którzy codziennie konfrontują się z zachodzącymi w słownictwie zmianami.

7

Lingua franca features in Italian. Evidence form an evolutionary linguistics experiment

84%

Rogalska-Chodecka K.

Socjolingwistyka

|

2021

|

vol. 35

7-22

PL

Nie ma wątpliwości co do statusu lingua franca języka angielskiego (np. Mair 2003). Można go było zaobserwować nawet w badaniu z zakresu językoznawstwa ewolucyjnego opartym na metodologii iterowanego uczenia się (por. Kirby and Hurford 2002). W eksperymencie z udziałem rodzimych użytkowników języka polskiego, który miał na celu stworzenie podstawowych, ale nowych systemów językowych, można było łatwo rozpoznać zakorzenione struktury językowe związane z językiem angielskim, pomimo faktu, że uczestnicy eksperymentu zostali poproszeni o nieużywanie jednostek językowych z istniejących języków (np. Rogalska-Chodecka 2015). Kiedy uczestnicy eksperymentu próbowali dostrzec wzorzec leksykalny lub syntaktyczny w zestawie ciągów spółgłoskowo-samogłoskowych CVCVCV, odwoływali się do słów angielskich niezależnie od swojego poziomu znajomości języka lub instrukcji eksperymentatora. W efekcie końcowym produktem eksperymentu nie był nowy system językowy, ale system zawierający zakorzenione struktury językowe związane z językiem angielskim, co dowodzi, że przy braku znanych struktur językowych najłatwiejszym wyjściem wydaje się być odwoływanie się do tych angielskich. W niniejszym artykule postawiono pytanie, czy możliwe jest „zmuszenie” uczestników eksperymentu do używania niektórych elementów włoskiego leksykonu (dla określenia koloru, ilości i kształtu) zamiast tych pochodzących z języka angielskiego, pomimo deklarowanego braku znajomości języka włoskiego. Porównano wyniki dwóch badań, jednego z grupą kontrolną, której uczestnicy zostali poproszeni o nauczenie się słów pochodzących z języka angielskiego, a także losowych ciągów CVCVCV, oraz drugiego, „zanieczyszczonego” językiem włoskim, w którym losowe słowa zastąpiono włoskimi w celu ustalenia, czy język włoski jest tak samo użyteczny jak angielski z perspektywy uczestników eksperymentu i posiada cechy lingua franca, które można zauważyć w przypadku oryginalnego eksperymentu ewolucyjnego. Okazało się, że język włoski, ze względu na łatwą przyswajalność, wykazuje cechy lingua franca i przy podobnych warunkach historycznych jak język angielski mógłby odzyskać swój historyczny status lingua franca.

EN

There is no doubt about the lingua franca status of the English language (e.g. Mair 2003). It even manifested itself in an evolutionary linguistics study based on the methodology of iterated learning (cf. Kirby and Hurford 2002). In an experiment with human participants, all of whom were native speakers of Polish, aimed at producing basic yet novel linguistic systems, entrenched linguistic structures related to English could easily be found, despite the fact that the experiment’s participants were asked not to use linguistic units from existing languages (e.g. Rogalska-Chodecka 2015). When the experiment’s participants tried to notice a lexical or syntactic pattern in a set of CVCVCV strings, they referred to English words regardless of their level of language knowledge or the experimenter’s instruction. Consequently, the final product of the experiment was not a novel linguistic system, but one containing entrenched linguistic English-related structures, which proves that in the absence of known linguistic structures, referring to English ones seems to be the easiest option. The present article asks whether it is possible to “force” participants in an experiment to use certain items from the Italian lexicon (related to colour, number, and shape) instead of those that come from English, despite their declared lack of knowledge of the Italian language. The results of two studies, one with a control group where the participants were asked to learn words in English as well as random CVCVCV strings, and one “contaminated” with Italian, where random words were exchanged with Italian ones, are compared in order to determine whether Italian is as useful as English from the perspective of participants in experiments and possesses lingua franca features that can be noticed in the case of the original evolutionary experiment. It turned out that, due to its high learnability, Italian exhibits lingua franca features and, given similar historical conditions to English, could regain its historical lingua franca status.

8

Evoluzione dell’italiano trasmesso sulla base dell’analisi sociolinguistica del parlato di tre film

67%

Giusto M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(1) "Gli orizzonti dell’italianistica: tradizione, attualita e sfide di ricerca"

48-58

IT

L’analisi dei cambiamenti avvenuti all’interno del repertorio verbale italiano sulla base dei mutamenti del trasmesso filmico di tre produzioni di epoche diverse permette di dare uno sguardo d’insieme allo sviluppo del repertorio linguistico influenzato dalle vicende storiche e sociali. Inoltre, ricorrendo agli strumenti della sociolinguistica, è stato possibile valutare se le scelte linguistiche presenti all’interno del parlato filmico veicolato dai tre film analizzati siano state determinate dalla necessità di caratterizzare i personaggi e le situazioni o se siano piuttosto da ascrivere a un riflesso degli usi e dei comportamenti linguistici reali dei parlanti.

PL

Zmiany, które nastąpiły w języku włoskim zostały poddane analizie na podstawie języka stosowanego w trzech produkcjach filmowych pochodzących z różnych okresów czasowych. Pozwoliło to na szersze spojrzenie na rozwój języka wynikający z uwarunkowań historyczno-społecznych. Analiza socjolingwistyczna pozwoliła ustalić, czy język i styl wypowiedzi używany w wybranych filmach wynikał z potrzeby wiernego oddania charakteru postaci, sytuacji, czy był raczej odzwierciedleniem zwyczajów i zachowań społeczno-językowych mówiących.

9

La coesione in italiano e in russo: alcune tendenze nell’espressione dei rapporti di caratterizzazione

67%

Govorukho R.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(1) "Gli orizzonti dell’italianistica: tradizione, attualita e sfide di ricerca"

59-71

IT

L’articolo presenta diverse tendenze di esprimere i rapporti di caratterizzazione in italiano e russo, riconducibili non tanto alle differenze del sistema grammaticale, quanto all’uso comune condiviso dai parlanti. Quando l’elemento centrale di una situazione contiene un rinvio a un’altra situazione, la giustapposizione/coordinazione (con una forma di legamento di tipo prevalentemente anaforico) degli esempi russi viene spesso trasformata in italiano in una subordinazione relativa nella sua versione appositiva o predicativa, creando quindi un rapporto più stretto dal punto di vista sintattico.

PL

Artykuł prezentuje różne sposoby wyrażenia relacji charakterystyki w języku włoskim i rosyjskim widziane nie jako różnice w systemach gramatycznych, ale jako uzus językowy. Kiedy główny element wypowiedzi zawiera odesłanie do innej sytuacji, rosyjskie wyrażenia współrzędne spójnikowe/bezspójnikowe (będące formą łącznika anaforycznego) zostaną przekształcone na włoskie zdania podrzędne względne (przydawkowe lub predykatywne), tworząc w ten sposób znacznie bliższą relację ze składniowego punktu widzenia.

10

Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów

67%

Wismont M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2017

|

vol. 51

|

issue 1

129-142

EN

The article takes on the subject of linguistic picture of the world concerning the love and equivalent proverbs in Italian and Polish languages. The analysis of lexicographical materials demonstrates identical perception of this feeling, confluences within syntax of equivalents (despite the affiliation to different groups of languages) and, several times, common origin of proverbs in either language. This provenance oscillates around Latin. All of this tangential points undoubtedly are result of common, European cultural heritage.

PL

-

11

Biblioteczne warsztaty nauki języka włoskiego dla dzieci - nauka poprzez zabawę

67%

Koman A.

Biblioteka i Edukacja

|

2016

|

issue 10

XX

W ramach Tygodnia z Kulturą Włoską organizowanego na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie odbyły się warsztaty biblioteczne nauki języka włoskiego dla dzieci w wieku przedszkolnym. Program zajęć przewidywał zabawę na Boblesach, uaktywniających pamięć językową poprzez aktywizację fizyczną, i obejmował trzy zabawy, które miały na celu w sposób przystępny pomóc dzieciom przyswoić nazwy kolorów, zwierząt oraz podstawowych zwrotów w języku włoskim. W programie uwzględniona została także część plastyczna oraz podsumowanie, podczas którego powtórzono z dziećmi nowopoznane włoskie słownictwo. Wydarzenia takie jak te są nie tylko niekonwencjonalną próbą uczenia dzieci języka, ale także dowodem na aktywny udział bibliotek w procesie kształcenia jej najmłodszych użytkowników.

EN

During the Week of Italian Culture organised by the Pedagogical University of Cracow a library workshop of teaching the Italian language to preschool children was arranged. The program was based on Bobles, activating the linguistic memory through physical activation, and included three games which were supposed to help the children to memorise, in an accessible way, the names of colours, animals, and some basic expressions in Italian. Moreover, the children also participated in the artistic part of the workshop and the revision part. Events like these are not only an unconventional attempt at teaching a foreign language to children, but also a great example of active participation of libraries in the process of education of the youngest user.

12

LA PRASSI DIDATTICA DELL’ITALIANO PER SCOPI SPECIALI NELL’AMBITO UNIVERSITARIO POLACCO SULL’ESEMPIO DELLA VARIETÀ MEDICA

67%

Szpingier B. K.

Neofilolog

|

2015

|

issue 44/1

51-60

EN

The present analysis aims at systematizing sparse remarks revolving around teaching of languages for special purposes (LSP). Detailed data were collected by observation within Polish academic circles. More precisely, they are based on past working experience gained among stu-dents boasting a high level of language proficiency. Apart from general tendencies, more streamlined requirements have been formulated on a par with their particular consequences.

13

Gnomeo, Gnomeo, perché parli dialetto, Gnomeo? Uso del dialetto nei film d’animazione

67%

Grochowska-Reiter A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

issue 9(3)

24-32

IT

Il dialetto, oltre a essere sistematicamente sfruttato nei film nazionali e, dagli anni ’70, anche nel doppiaggio di quelli stranieri, ben presto approda nei film a disegni animati, assolvendovi tre principali funzioni: imitativa, quando il dialetto della versione doppiata ricalca una varietà diatopica sfruttata nell’originale; creativa, quando il dialetto viene usato dal personaggio nonostante nell’originale esso non sfoggi alcuna varietà diatopica; connotativa, quando si assiste alla ricostruzione del personaggio attraverso la lingua, e il dialetto connota tratti caratteriali stereotipici che conferiscono al protagonista una sorta di nuova identità.

PL

W kinematografii włoskiej dialekt jest wykorzystywany zarówno w filmach rodzimej produkcji, jak i, począwszy od lat siedemdziesiątych, w postsynchronizacji filmów zagranicznych, w tym filmów animowanych. W kontekście tych ostatnich użycie dialektu spełnia trzy główne funkcje: imitacyjną – kiedy jego użycie w wersji dubbingowanej ma na celu naśladowanie wariantu regionalnego użytego w wersji oryginalnej; kreatywną – kiedy, pomimo że w wersjioryginalnej nie zachodzi żadne zróżnicowanie językowe, w wersji dubbingowanej dana postać posługuje się wariantem regionalnym; konotacyjną – kiedy w wersji dubbingowanej bohaterowi zostaje przypisany nowy wariant językowy związany ze stereotypowymi cechami charakteru, nadający bohaterowi nową tożsamość.

14

W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych

67%

Bocian E.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka

93-103

EN

The aim of this article is to carry out a comparative analysis of two adjective series referring to intermediate temperature states in Polish and Italian. The subject of the study is a metaphorical use of the following adjectives in the area of broadly understood emotion: caldo – caloroso –tiepido – freddo for Italian and gorący – ciepły – letni – chłodny – zimny for Polish. The comparative material within the indicated carriers of metaphors is the Italian-language and Polish-language dictionaries available on-line, along with the Sketch Engine Corpus.

PL

Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej dwóch serii przymiotnikowych wskazujących na pośrednie stany temperaturowe w języku polskim oraz włoskim. Przedmiotem analizy są metaforyczne użycia następujących przymiotników w zakresie szeroko pojętej emocjonalności: caldo – caloroso – tiepido – freddo dla języka włoskiego oraz gorący – ciepły –letni – chłodny – zimny dla języka polskiego. Materiał porównawczy, w obrębie wskazanych nośników metaforycznych, stanowią zasoby słowników włosko- i polskojęzycznych dostępnych on-line wraz z platformą korpusową Sketch Engine.

FR

L’objectif de l’article est de faire une analyse comparative de deux séries d’adjectifs indiquant des états de température intermédiaires en polonais et en italien. L’analyse se concentre sur les usages métaphoriques des adjectifs suivants dans le domaine de l’émotivité au sens large du terme : caldo – caloroso – tiepido – freddo pour l’italien et gorący – ciepły – letni – chłodny –zimny pour la langue polonaise. Le matériel comparatif, dans le cadre des supports métaphoriques indiqués, est constitué des ressources des dictionnaires en italien et en polonais, disponibles en ligne, ainsi que de la plateforme Sketch Engine (logiciel de linguistique de corpus)

15

Некоторые контактнообусловленные явления в словенском диалекте долины Натизоне

67%

Пилипенко [Pilipenko] Г. G.

Slavia Meridionalis

|

2021

|

vol. 21

PL

W artykule omówiono niektóre zjawiska językowe jako rezultat kontaktów językowych z zakresu fonetyki, morfologii i składni, w słoweńskim dialekcie doliny Natisone we Włoszech, należącym do grupy dialektów przybrzeżnych. Celem artykułu jest ustalenie genezy tych zjawisk oraz opis sposobu funkcjonowania i obszarów występowania. Dane do analizy (wypowiedzi informatorów) zostały zebrane podczas badań terenowych w tym regionie. Ujawniają one następujące zjawiska: udźwięcznienie bezdźwięcznych spółgłosek zębowo-dziąsłowych przed sonornymi; zapożyczanie przyimków i spójników; postpozycja przymiotników w grupach rzeczownikowych; podwojenie zaimków i rzeczowników; wyrażanie dat przez określone konstrukcje czasowe. Okazuje się, że analizowane konstrukcje i formy charakteryzują się dużym stopniem zmienności, funkcjonują równolegle ze swoimi słoweńskimi odpowiednikami. W niektórych przypadkach mamy do czynienia z formami mieszanymi (mieszanymi konstrukcjami przyimkowymi, konstrukcjami czasowymi do wyrażania dat). Podwojenie zaimków i rzeczowników występuje na obszarze nierównomiernie, podobne zjawisko występuje w językach ligi bałkańskiej.

EN

The paper discusses some contact-related phenomena in the phonetics, morphology and syntax of the Slovene dialect that is spoken in the Natisone Valley in Italy, a dialect belonging to the Littoral dialect group. The purpose of the study is to establish the origin of these phenomena and clarify the features of their functioning and areal distribution. The data for the analysis (oral speech of informants) was collected during field research in this region. The following phenomena are revealed: voicing of the voiceless dental alveolar s before sonorants; borrowing of prepositions and conjunctions; postposition of adjectives in noun groups; doubling of pronouns and nouns; temporal constructions are used to express dates. It is revealed that the analyzed constructions and items have a high degree of variability: they function along with their Slovenian counterparts. In some cases, we are dealing with contaminated forms (contaminated prepositions, temporal construction for expressing dates). The doubling of pronouns and nouns forms a broken area, and a similar phenomenon is found in the languages of the Balkan Sprachbund.

16

Gustaw Herling-Grudziński Dnevnik pisan noću (ruski za logor, engleski za rat, italijanski za tuđinu, poljski za noć). Ne prevoditi da bi se razumjelo

59%

Ljevo-Ovčina A.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2019

|

vol. 9

|

issue 2

219-234

EN

Literature may stand in opposition to any theory, and so, even those theories which are marked by conspicuous theses, hardly provide readers with sufficient, compelling interpretations. Gustaw Herling-Grudziński in his Diary Written at Night assumes the reader’s vantage point. He writes of what he sees, reads, and what he can remember, but also of what is really important. In the Diary we may witness a Pole who, despite being an outstanding intermediary, does not take liberty to explain in order to elucidate new things, but merely reads and comprehends the world, approaching reality also by means of languages and cultures through which Goodness is expressed.

PL

Literatura może pozostawać w opozycji do każdej teorii, tak że nawet te teorie, które odznaczają się wyraźnymi tezami, nie dostarczają często wystarczających interpretacji i nie są w stanie przyciągnąć czytelnika. gustaw Herling-Grudziński Dziennik pisany nocą pisze z pozycji czytelnika. Pisze o tym, co widzi i czyta, o tym, co sobie przypomina, a także o tym, co jest naprawdę ważne. W Dzienniku widać Polaka, który będąc wybitnym pośrednikiem, nie tłumaczy, aby przybliżyć innym coś nowego, lecz czyta i pojmuje świat, zbliżając się do rzeczywistości także przy pomocy języków i kultur, poprzez które wyraża się dobro.

DE

Literatur kann in Opposition zu jeder Theorie stehen, sodass sogar diejenigen Theorien, die sich durch klare Thesen auszeichnen, oft keine ausreichenden Interpretationen liefern und den Leser nicht anziehen können. gustaw Herling-grudziński schreibt sein Tagebuch bei Nacht geschrieben aus der Sicht des lesers. er schreibt darüber, was er sieht und liest, woran er sich erinnert sowie darüber, was tatsächlich wichtig ist. Im Tagebuch kann man einen Polen sehen, der als hervorragender Mittler nicht erklärt, um anderen etwas neues näher zu bringen, sondern er liest und begreift die Welt, indem er sich der Realität auch mit Hilfe von Sprachen und Kulturen nähert, durch die das Gute zum Ausdruck kommt.

Refine search results

Miejsce i rola dialektu w repertuarze językowym młodego pokolenia Włochów. Diagnoza socjolingwistyczna

Interpunkcja w tłumaczeniu. Polski myślnik w przekładzie na język włoski

Błędy ortograficzne wynikające z interferencji językowej w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów italianistyki

Etnolingwistyczna analiza leksemów koloru niebieskiego w językach polskim i włoskim w ujęciu diachronicznym i synchronicznym

I manuali di italiano per autodidatti nella Polonia del primo Novecento – un caso esemplare: "Praktyczna metoda języka włoskiego" di F. Giannini e C. Moscheni

Il ministro è tuttora incinta? Fra la norma, l’uso e il parlante

Lingua franca features in Italian. Evidence form an evolutionary linguistics experiment

Evoluzione dell’italiano trasmesso sulla base dell’analisi sociolinguistica del parlato di tre film

La coesione in italiano e in russo: alcune tendenze nell’espressione dei rapporti di caratterizzazione

Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów

Biblioteczne warsztaty nauki języka włoskiego dla dzieci - nauka poprzez zabawę

LA PRASSI DIDATTICA DELL’ITALIANO PER SCOPI SPECIALI NELL’AMBITO UNIVERSITARIO POLACCO SULL’ESEMPIO DELLA VARIETÀ MEDICA

Gnomeo, Gnomeo, perché parli dialetto, Gnomeo? Uso del dialetto nei film d’animazione

W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych

Некоторые контактнообусловленные явления в словенском диалекте долины Натизоне

Gustaw Herling-Grudziński Dnevnik pisan noću (ruski za logor, engleski za rat, italijanski za tuđinu, poljski za noć). Ne prevoditi da bi se razumjelo