Search results

1

Pojęcie duszy w naukach kognitywnych.

100%

Bremer J.

Filozofia Chrześcijańska

|

2010

|

vol. 7

37-63

EN

Do the traditional, commonsense and philosophical concepts of the soul have any place in the contemporary cognitive sciences, which start from the premise that everything is scientifically explainable using naturalistic categories? To answer this question we should mention that most cognitive naturalists today - philosophers and scientists - are materialists, and methodological materialism is probably universally accepted among scientists these days. It is very difficult to find a place in such a picture of the world for the soul as it appears in our commonsense picture of how things are. It is the tension between these two pictures that generates the contemporary problems connected with the soul. In order to try to resolve this tension we first describe the concept of the soul and its close connection with the organic body. Then we present a critical characterisation of two things: 1) the development of the empirical sciences - Galen, Descartes, Newton, Gall, Galvani - and the resulting eliminativistic implications for the philosophical concept of the soul; 2) a pair of naturalistic philosophical explanations of the soul-body problem: the nonreductionist view of the soul and the eliminative materialist view. The third part of the article involves giving a short answer to the question of how Aristotle's doctrine regarding the soul is based on his attempt to explain internal and external movement. After that we compare his explanation of these forms of movement with two kinds of contemporary neurological explanation: a) that of the neurologist R. Llinas, who, for explanatory purposes, postulates the existence of a theoretical (i.e. epiphenomenal) self; b) the more realistic explanation presented by the neurologist A. Damasio, who posits three different versions of the self, before trying to link them to corresponding parts of the human brain that, in turn, are closely connected with the body. It can then be shown that there are several similarities between Aristotle's conception of the soul and Damasio's cognitivist conception of the self, and that, because of the different starting points and explanatory goals involved, the contemporary concept of the self does not completely exclude the traditional concept of the soul.

2

Obraz kobiety w „Chowannie” Bronisława F. Trentowskiego

72%

Grabowska B.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2017

|

issue 23

299-319

XX

Trentowski twierdzi, że kobieta i mężczyzna są dwoma zasadniczo różnymi bytami. Kobieta to istota bardziej cielesna i emocjonalna, przywiązana do świata realnego. Dlatego też pozbawiona jest zarówno zdolności intelektualnych, jak i moralnej autonomii. Jej przeznaczeniem jest wyłącznie rola żony i matki. Do tego celu dostosowane powinno być wychowanie dziewcząt.

EN

Trentowski claims that a woman and a man are two different beings in principle. A woman is more corporal and emotional, attached to the real world. Therefore, she is deprived of both intellectual abilities and moral autonomy. Her destiny is merely to be a wife and mother. Education of girls should be adapted to this aim.

3

Od kwantu energii do mózgu tworzącego świadomość

72%

Grybko J.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2015

|

issue 2

29-48

PL

Ewolucja wszechświata od pierwszych cząstek aż do człowieka – istoty świadomej – wskazuje na transdukcyjne możliwości materialnych molekuł. Pochodzące z Wielkiego Wybuchu cząstki odpowiednio skonfigurowane generują efekty nowej natury: świadomość, umysł i jaźń. Źródłem tego procesu jest ludzki mózg. Neurobiologicznym podłożem tych fenomenów są wzorce synaptyczne powstałe dzięki komunikacji neuronalnej. Można wskazać struktury, których aktywność znamionuje działanie psychicznych fenomenów, nie można jednak ich z nimi utożsamić. Nie znamy przyczyny transdukcyjnych zdolności ludzkiego mózgu. Z ewolucyjnego punktu widzenia możliwości materii są ciągle odkrywane. Człowiek i jego mózg są kluczem do tej tajemnicy.

EN

The evolution of the universe from the first particles to human – being conscious indicates the possibility of material transduction molecules. Derived from the Big Bang, particles are suitably configured generate new nature effects: consciousness, mind and self. The source of this process is the human brain. Neurobiological substrate of these phenomena are caused due to patterns of synaptic neuronal communication. You can specify the structure, whose activity marks the effects of mental phenomena, but they can not identify with them. We do not know the cause transduction capacity of the human brain. From an evolutionary point of view of the matter they are constantly being discovered. A man and his brain are the key to this mystery.

4

Jaźń w perspektywie biologicznej

72%

Zheng Y., Munévar G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

153-160

PL

W Pamięci absolutnej bohater odkrywa, że jego jaźń dobrego faceta to tylko wszczepione wspomnienia. Jego ciało było kiedyś zajmowane przez inną, bezwzględną jaźń, której powrotu chcą jego sprzymierzeńcy. Tę fantastykę uwiarygodnia nieco tradycyjna koncepcja jaźni jako kolekcji doświadczeń przechowywanych w pamięci — cechującej się jednością, świadomej jaźni, która powoduje, że odczuwamy nasze doświadczenia jako własne. Świetna fantastyka naukowa, kiepska neuronauka. W mózgu nie istnieje żadna centralna struktura, która odpowiadałaby takiej jaźni, a niektórzy naukowcy doszli do wniosku, że jaźń jest iluzją. Pogląd, że jaźń oznakowuje nasze doświadczenia jako nasze własne, wydaje się błędny. A idea, że jaźń to kolekcja zapamiętanych doświadczeń, okazuje się fałszywa. W zamian przedstawiamy rewolucyjną biologiczną koncepcję jaźni: mózg ewoluował tak, aby utworzyć jaźń, która przeważnie jest nieświadoma i rozproszona. Nasza koncepcja likwiduje paradoksy, wyjaśnia wszystkie na pozór sprzeczne wyniki eksperymentów i otwiera nowe możliwości badawcze w neuronaukach.

EN

In Total Recall the hero discovers that his good-guy self is just implanted memories. His body used to be occupied by another, vicious self, whose allies want back. This fantasy gains some plausibility from the traditional conception of the self as a collection of experiences kept in memory — a unified conscious self that makes our experiences feel ours. Great fiction, bad neuroscience. There is no central brain structure that corresponds to that self, and some scientists have concluded that the self is an illusion. The notion that the self tags our experiences as ours seems to be wrong. And the idea that the self is a collection of remembered experiences turns out to be false. We propose instead a revolutionary biological conception of the self: The brain has evolved to constitute a self that is mostly unconscious and distributive, which does away with the paradoxes, explains all the seemingly contradictory experimental results, and opens up new avenues of research in neuroscience.

5

Człowiek wobec prawdy o sobie. Michela Foucaulta „itinerarium” podmiotowości

72%

Bytniewski P.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2017

|

issue 23

209-221

XX

Punktem wyjścia Foucaulta jest stwierdzenie szczególnego rodzaju doświadczenia, w którym rozpoznajemy siebie jako podmiot. Czym jest to doświadczenie? Jak określić jego granice? Sądzę, że itinerarium podmiotowości zostało określone przez dwie intuicje, które rządzą naszym doświadczeniem siebie. Pierwszą jest ta, która podąża za ekspresją siebie, w której to, co własne, staje się obce. Druga to intuicja immanencji. Foucault sądzi, że w obydwu przypadkach tego doświadczania odnajdujemy to samo: normy bycia sobą i faktyczność utraty siebie w sobie. W tego rodzaju doświadczeniu granicznym – bycia sobą poza byciem podmiotem – ujawnia się granica między normami a faktycznością, zaś historyczność podmiotowości staje się ewidentna. Normalna/ unormowana jaźń to nie tylko podstawa bycia istot ludzkich, ale także podstawa rozpoznań siebie jak podmiotu. W konsekwencji wzajemna zależność „zobowiązania do prawdy” i sposobów bycia podmiotem odgrywa konstytutywną rolę w zachodniej „kultury jaźni”. W artykule proponuję trzyetapowy porządek Foucaultowskiego itinerarium podmiotowości rozłożonego na archeologiczną, genealogiczną i hermeneutyczną fazę. W każdym etapie wzajemne uwikłanie prawdy i bycia podmiotem odgrywa kluczową rolę.

EN

The starting point of Foucault’s itinerary through subjectivity is the recognition that there is an exceptional experience in which we can recognize ourselves as a subject. What is this experience? How to determine its limits? In my opinion, Foucault’s itinerary through subjectivity was determined by two intuitions which reign in the area of our self-experience. The first is the intuition which follows an expression in which what is mine becomes outer. The other one is, as opposed to the first, the intuition of immanence. Foucault maintains that in the two cases of this experience we find the same: the norms of being a self and the facticity of losing oneself in the self. Thus, in the extreme and specific limit-experience of “being the self” beyond “being a subject” this tacit border between norms and facticity discloses, and the historicity of subjectivity becomes evident. The normal/ normative self is not only a basis for modes of being for human beings but, of course, a basis for their recognition as a subject. In the consequence, the interplay of “the truth obligation’” and the modes of being plays a constitutive role in the western “culture of the self”. In the paper I imply that Foucault’s itinerary through subjectivity has three stages: archeological, genealogical, and hermeneutical. In all these stages of Foucault’s quest for the history of subjectivity, this interplay has a crucial function.

6

O pojęciu podmiotowości inaczej

72%

Salamucha A.

Paedagogia Christiana

|

2021

|

vol. 1/47

231-249

EN

My paper is a kind of commentary on Paedagogia Christiana 2/44 (2019): Religious Education and the Development of Subjectivity. I consider three meanings of the term ‘subjectivity’: 1) specifically human, constant ability/disposition/potentiality; 2) changing and dynamic actualisation of this potentiality; 3) an authority as a result of being human. I also mention descriptive and axionormative functions of this concept in the context of religious education.

PL

Tekst stanowi swoiste pendant do tomu Paedagogia Christiana, poświęconego rozwojowi podmiotowości (Religious Education and the Development of Subjectivity, 2/44 (2019)). Odróżniam trzy znaczenia terminu „podmiotowość”: 1) specyficznie ludzka, stała i nieutracalna zdolność/dyspozycja/potencjalność; 2) zmienna i dynamiczna aktualizacja tej potencjalności; 3) uprawnienie wynikające z faktu bycia człowiekiem. Wskazuję również na funkcję opisową i aksjonormatywną, którą pełni pojęcie podmiotowości w kontekście edukacji religijnej.

7

(Re)konstruowanie własnej (nie)pełnosprawności – przemiany w sposobie percypowania siebie osoby z dysfunkcjami ciała uprawiającej sport

71%

Niedbalski J.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2018

|

vol. 14

|

issue 3

158-177

EN

The article is intended to analyze reconstruction of an image related to two categories of disabled persons: those physically active and passive. On the one hand, I focus on the way, which the disable individuals perceive their own situation in, considering their status as persons who practice or do not practice sport. On the other, I attempt to determine how the said individuals reconstruct their image subject to assessment by others, depending on whether they are physically active or passive. For that purpose, I make references to the disabled individuals’ opinions on their own (subjective self), and their evaluation of how they are seen by the fully capable persons (reflected self). In other words, it is confrontation of an image of physically active and passive persons with opinions and feelings experienced directly by the respondents, with their image arising from other people’s opinions.

PL

Celem artykułu jest analiza rekonstrukcji wizerunku dotyczącego dwóch kategorii osób niepełnosprawnych: aktywnych oraz biernych fizycznie. Z jednej strony skupiam się na sposobie, w jaki osoby niepełnosprawne postrzegają własną sytuację, biorąc pod uwagę ich status jako uprawiających bądź nieuprawiających sportu. Z drugiej zaś staram się określić to, jak wspomniane osoby rekonstruują swój wizerunek podlegający ocenie innych ludzi w zależności od tego, czy wykazują się aktywnością, czy biernością fizyczną. W tym celu odwołuję się do opinii osób niepełnosprawnych na temat ich samych (jaźń subiektywna), a także ich oceny tego, jak są postrzegane przez ludzi pełnosprawnych (jaźń odzwierciedlona). Innymi słowy, jest to skonfrontowanie wizerunku osoby niepełnosprawnej aktywnej oraz biernej fizycznie z opiniami i odczuciami dokonywanymi bezpośrednio przez badanych z ich wizerunkiem zapośredniczonym przez opinie innych ludzi.

8

The Problem of Ontological Insecurity. What Can We Learn from Sociology Today? Some Zen Buddhist Inspirations

61%

Konecki K. T.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2018

|

vol. 14

|

issue 2

50-83

PL

Czy możemy nauczyć się sztuki życia z socjologii? Socjologia uczy nas, że jesteśmy częścią szerszej grupy zwanej społeczeństwem. Nauczono nas, że społeczeństwo powinno być najpierw opisane, aby mogło być zrozumiane i/lub wyjaśnione, a funkcja poznawcza jest najważniejszą częścią zrozumienia roli, jaką powinna odgrywać socjologia w demokratycznym i nowoczesnym społeczeństwie. Czy to zrozumienie (poznanie) jest wystarczające? Co jeszcze może możemy uzyskać od socjologii, by ulepszyć jakość naszego życia? Czy socjologia jest narzędziem sztuki życia, czy jest grą „wyrafinowanych” naukowców? W niniejszym artykule analizujemy socjologię z punktu widzenia filozofii buddyzmu zen, aby pokazać związek pomiędzy pracą umysłu a koncepcjami socjologicznymi, które są używane do analizy „społeczeństwa”. Ponadto analizujemy podejścia George’a H. Meada, Roberta Mertona, a zwłaszcza i osobno Anthony’ego Giddensa, który stworzył bardzo ważne dla naszych rozważań pojęcie „bezpieczeństwa ontologicznego”. Odtworzymy również strukturalne warunki sztuki życia i szczęścia, analizując koncepcję tak zwanych chciwych instytucji Lewisa Cosera. Analitycznie połączymy strukturalne warunki pracy we współczesnych chciwych instytucjach (szczególnie tych pracujących nad projektami) z utratą bezpieczeństwa ontologicznego. Analizujemy przesunięcie znaczenia pracy, kariery, autonomii, struktury czasu, tożsamości, prywatności i szczęścia, i wreszcie socjologii. Staramy się używać inspiracji buddyjskich do analizowania problemów cierpienia i związanych z nimi: ontologicznej niepewności oraz dobrostanu jednostki i/lub społeczeństwa.

EN

Can we learn about the art of living from sociology? Sociology teaches us that we are the part of a broader group called society. We are taught that society should be first described in order to be understood and/or explained, and that the cognitive function is the most important part in understanding the role sociology should play in a democratic and modern society. Is this understanding (cognition) enough? What more can we get to better our quality of life and live a wholesome life from studying sociology or society using a sociological perspective? Is sociology a tool for the art of living or is it just a play of the “sophisticated”? In this paper, we analyze the sociology from the philosophy of Zen Buddhism to show the connection between the work of mind and the sociological concepts that are used to analyze “society.” Moreover, we analyze the approaches of George H. Mead, Robert Merton, and especially and separately Anthony Giddens that created, very important for our considerations, the concept of “ontological security.” We also reconstruct the structural conditions of the art of living and happiness, analyzing the concept of greedy institutions by Lewis Coser. We analytically connect the structural conditions of work in contemporary greedy institutions (working on projects) with the loss of ontological security. We analyze the displacement of the meaning of work, career, autonomy, time structure, identity, privacy and happiness, and finally the sociology. We try to use a Buddhist inspiration to analyze issues of suffering and, associated with it, so called ontological insecurity and the welfare of the individual and/or society.

9

O duszy wczoraj i dziś. Panorama wybranych poglądów filozoficznych i teologicznych

58%

Nadbrzeżny A.

Verbum Vitae

|

2022

|

vol. 40

|

issue 3

581-612

EN

The paper briefly discusses selected philosophical and theological interpretations of the soul which have appeared throughout intellectual history, starting from antiquity and up until modern times. The paper is, by definition, a kind of general introduction to more detailed studies on the existence, origin and nature of the soul. Presenting a wide range of viewpoints, the author employs a chronological framework in order to show the historical development of the various views about the soul: (1) prehistoric and extra-biblical ancient concepts of the soul; (2) the biblical understanding of the soul; (3) patristic concepts of the soul; (4) medieval concepts of the soul; (5) modern concepts of the soul; (6) contemporary views on the soul; and (7) reinterpretations of the soul in present-day Catholic theology. Thus, in addition to highlighting the differences and similarities between the older, traditional formulations regarding the soul, the work also provides an overview of contemporary reinterpretations.

PL

Artykuł w sposób syntetyczny omawia wybrane filozoficzne i teologiczne interpretacje duszy, które pojawiły się w historii myśli ludzkiej od starożytności aż do czasów najnowszych. Artykuł z założenia ma charakter przeglądowy i stanowi wprowadzenie do szczegółowych opracowań dotyczących istnienia, genezy i natury duszy. W prezentacji kolejnych ujęć zastosowano kryterium chronologiczne: (1) Prehistoryczne i starożytne pozabiblijne ujęcia duszy, (2) Biblijne rozumienie duszy, (3) Patrystyczne koncepcje duszy, (4) Średniowieczne koncepcje duszy, (5) Nowożytne ujęcia duszy, (6) Współczesne ujęcia duszy, (7) Reinterpretacje duszy we współczesnej teologii katolickiej. Artykuł ukazuje historyczny rozwój poglądów o duszy, podkreśla zachodzące między nimi różnice i podobieństwa oraz opisuje nowe trendy w myśleniu o duszy.

10

Aksjologia Rene Le Senne'a a aksjologia Józefa Tischnera.

58%

Gadacz T.

Filozofia Chrześcijańska

|

2011

|

vol. 8

37-45

EN

The article deals with the philosophy of Le Senne in which man is determined by character and by values. The self results from relation to values. Cognition of God does not create conceptual metaphysics, but it is human act directed to the value. The author claims that Le Senne’s metaphysic is the axiology but without the hierarchy of values and criteria. The source of value is God who is not summum esse but Value. For Le Senne value and not being is a priority. That is the one of many similarities to Tischner’s philosophy.

11

Cartesian challenge of the metaphysical understanding of the human being as a person in light of P.F. Strawson’s Individuals

58%

Pasterczyk P., Pasterczyk P.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2019

|

issue 4

12

SZKICE O CICHYM STERNIKU POD ŻAGLAMI SIEBIE SAMEGO

58%

Katzenmark A.

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

|

2016

|

issue 14

237-257

EN

In this essay there are led ways to man’s heart of hearts, to ego resembling an inaccessible monad, which evades our control, but attracts always attention. The unattainable destination inside our inside is reflected in thinking and action in outer world; here the man can recover himself. Kant’s I think shows the way to ego and to looking for myself outside. The essay presents the dual exposition of the essence of human being. Though ego belongs to man’s inside, it can be hardly dabbed by philosophical thought, but on other hand the landscape of our thinking and action is idealizing or blurred. My essay only describes problems roughly. The rest waits for description.

13

Koncepcja ucieleśnionego podmiotu w filozofii Calvina Schraga

58%

Winiarska P.

Logos i Ethos

|

2020

|

vol. 55

|

issue 2

111-127

EN

In this article will be presented the concept of an embodied subject in Calvin O. Schrag thought. The most obscure question in the philosopher’ s concept is how the subject exists. It is truly complicated issue. We get the impression sometimes that it is existence, which is stretched between different discourses, is ephemeral; such that he cannot in any way be assigned real existence. Perhaps he could be attributed an intentional existence, that is, existence which is sustained by the occurring acts of consciousness. In this article, we will try to capture the fundamental differences and relationships between the self, I and the subject. The American thinker considers that the subject is always embodied and in the act of action his corporeality is revealed. The embodiment self is not only “costume” but part of being the I. The subject in Schrag’s understanding is always the one who experiences and builds the world around him on the basis of this experience.

PL

Artykuł przedstawia koncepcję ucieleśnionego podmiotu w ujęciu amerykańskiego filozofa Calvina O. Schraga. Sama kwestia istnienia podmiotu jest w koncepcji filozofa dość skomplikowanym zagadnieniem. Odnosimy czasem wrażenie, jakby jego istnienie – rozpięte między różnymi dyskursami – było dość efemeryczne; takie, że nie można mu w żaden sposób przypisać realnego istnienia. Być może można by mu przypisać istnienie intencjonalne, czyli takie, które jest podtrzymywane na mocy zachodzących aktów świadomości. Na podstawie analiz przeprowadzonych w niniejszym artykule omówiono podstawowe różnice i zależności między takimi elementami, jak: jaźń, Self, podmiot. Amerykański myśliciel stwierdza, że podmiot jest zawsze ucieleśniony, a w akcie działania ujawnia się jego cielesność. Ciało podmiotu jest nie tylko „kostiumem”, ale częścią bycia Ja. Podmiot w ujęciu Schraga jest zawsze tym, który doświadcza i na kanwie tego doświadczenia buduje otaczający go świat.

14

Mojość, Inny, Świat. Analiza porównawcza filozofii Charles'a Taylora oraz Martina Heideggera

58%

Hładyłowicz J.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2021

|

vol. 55

|

issue 4

45-61

EN

This article is a comparative analysis between Charles Taylor's and Martin Heidegger's philosophy focusing on three main terms: mine-ness, other and world. It is a search for similarities and differences between these terms.In the view of results, mine-ness appears to be the most similar aspect of these two philosophies. It is a core term used for describing both Dasein and self. Close similarities have been marked for the "world" as well. These parallels are based on philosophers understanding of this word, of what it means to "self" and how this includes "others". The article is divided into three parts, each dedicated to one of the main themes of this work.Concluding, although there are some similarities and differences between Taylor's and Heidegger's philosophies and that there is a significant time gap between the main works concerning discussed in this article issues, what makes them most alike is how still up-to-date these philosophies are.

15

Z genealogii nowożytnego doświadczenia świadomości. Chrześcijański rachunek sumienia

58%

Wawrzyniak S.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2021

|

vol. 55

|

issue 4

1-23

EN

The article aims to investigate the modern self-experience of an individual from the point of view of the historical conditions that make this experience possible. This undertaking will be supported by the turn to a theory and practice of self-examination as it appears in early Christianity. It is widely recognized that there is a connection between modernity and subjectivity. One of the areas where it is reflected is philosophy. By founding the paradigm of modern philosophy, Descartes finds in his turn to himself a certain basis of cognition and a space where forward progress in the process of building a new system of knowledge may take effect. For Descartes consciousness is, however, a means, not an end. This is one of the reasons why it is not "questioned" sufficiently. Among many questions that were not addressed at all for a long time, one should mention, how the experience on which Descartes bases his reasoning became possible. In the history preceding the Cartesian turn inward, we can identify many interesting moments - which can be found with great confirmation in early Christianity - that play a significant role in the constitution of the experience that will become so important for modernity.

16

Damásio, jaźń i świadomość

58%

Munévar G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2015

|

vol. 12

305-320

PL

Sformułowana przez António Damásio koncepcja „świadomości rdzennej” ma poważne wady. Nie może wyjaśnić takich zjawisk jak śnienie czy zespół zamknięcia, które adekwatna teoria świadomości powinna wyjaśniać. W ramach swojej koncepcji Damásio wymaga bowiem, aby zachodzące w organizmie przetwarzanie informacji o przedmiocie wywierało wpływ na autoreprezentację organizmu. Wymogu tego nie da się spełnić w obu powyższych stanach. Co więcej, w wielu stanach, w których organizm uwzględnia efekt, powiedzmy, postrzegania przedmiotu zewnętrznego, uwzględnianie to ma charakter nieświadomy. Wreszcie, bliski związek między świadomością a jaźnią, jaki postuluje Damásio, prowadzi do podziału jaźni, który ze względów teoretycznych jest nie do utrzymania: w ramach teorii ewolucji wymaga się, aby nawet prymitywna jaźń (na przykład protojaźń) przejawiała cechy „jaźni autobiograficznej”.

EN

António Damásio’s notion of “core consciousness” suffers from serious defects. It cannot account for phenomena such as dreaming or locked-in-syndrome, which a proper theory of consciousness should explain, because it requires that the organism’s self-representation be affected by the organism’s processing of an object. This requirement cannot be met in those two states. Moreover, in many states in which the organism does take into account the effect of, say, the perception of an external object, that account is unconscious. And lastly, the close connection Damásio makes between consciousness and the self leads to a theoretically untenable division of the self: evolutionary considerations demand that even a primitive self (e.g., a proto-self) exhibit features of an “autobiographical self”.

17

Ciało jako rekwizyt

58%

Wachowski J.

Przestrzenie Teorii

|

2023

|

issue 40

73-86

EN

The article is an attempt to describe the conditions in which the body assumes the role of a prop – it becomes an object organizing individual and social life. For such a process to take place, it is necessary to disconnect the body from the Self. It comes with his death. Funeral practices that change the social status of the body can take a monistic or dualistic form. The former make the body a relic and are based on the belief that soma is connected with its spiritual essence. The latter, on the contrary, points to the impermanence of such a connection. In this way, the body becomes a prop, an object, an object, and a tool for funeral performances.

18

Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (II)

51%

Munévar G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

vol. 11

161-184

PL

Wysunięto kilka argumentów przeciwko możliwości wolnej woli bazujących na neuronaukach. Wskazałem, że te argumenty przeciw wolnej woli uzależnione są przede wszystkim od argumentów przeciw istnieniu jaźni. Na przykład, zgodnie z argumentem Llinása przeciwko jaźni, ponieważ w mózgu nie istnieje żaden obszar centralizujący doświadczenie i nasze przeświadczenie posiadania jaźni jest zatem wewnętrzną percepcją, której może nie odpowiadać żaden taki obszar, to jaźń nie istnieje. Ale, wbrew Llinásowi, jak również Dennettowi i innym, wykazałem, że ich zarzuty przeciwko jaźni znajdują zastosowanie wyłącznie przeciw jaźni świadomej, czyli takiemu pojęciu, które dobrze pasuje do filozofii kartezjańskiej. Niemniej jednak w tym wieku neuronauk nie ma żadnego powodu do tworzenia teorii na podstawie takiego pojęcia. Biorąc pod uwagę, że umysł ma charakter biologiczny, taka też powinna być jaźń. Musimy zatem rozumować na podstawie biologicznego pojęcia jaźni, to znaczy na podstawie pojęcia zgodnego z neuronaukami w kontekście biologii ewolucyjnej. Gdy to zrobimy, zdamy sobie sprawę, że jaźń, która pełni wiele funkcji obejmujących wiele obszarów mózgu, stanowi rozproszony mechanizm, który w ogóle nie musi być scentralizowany. Uświadomimy sobie również, że jaźń jest także przeważnie nieświadoma, i że nasze poczucie jaźni, będąc percepcją wewnętrzną, jak wskazał sam Llinás, jest podatna na iluzje. Lecz nie powinniśmy mylić poczucia jaźni z jaźnią bardziej niż percepcji słonia ze słoniem. Dysponując biologiczną koncepcją jaźni, której bronię, a także moim pojęciem silnej emergencji, można sformułować przekonujący argument, że jaźń rzeczywiście określa działania danej osoby. Takie powinno być, jak wcześniej zauważył Gary Watson, właściwe podejście do problemu wolnej woli.

EN

Several arguments based on neuroscience have been proposed against the possibility of free will. I have pointed out that those arguments against free will depend first on arguments against the existence of the self. According to Rodolfo Llinás’s case against the self, for example, since no experience-centralizing area exists in the brain, and since our sense of self is thus an internal perception that could not correspond to any such brain area, the self does not exist. But I have shown against Llinás, as well as against Daniel Dennett and others, that their objections against the self are only applicable against a conscious self, the sort of notion that fits well with Cartesian philosophy. Nevertheless, in this age of neuroscience there is no reason to theorize on the basis of such a notion. Given that the mind is biological, so should the self. We must then reason on the basis of a biological notion of the self, i.e. on the basis of a notion compatible with neuroscience in the context of evolutionary biology. When we do so, we come to realize that the self, which performs many functions involving many areas of the brain, is a distributive mechanism — it need not be centralized at all. We also come to realize that the self is also mostly unconscious, and that our sense of self, being an internal perception, as Llinás himself pointed out, is subject to illusions. But we ought not to confuse the sense of self with the self any more than we ought to confuse the perception of an elephant with the elephant. Given the biological conception of the self I defend, a plausible case can be made that, given also my notion of strong emergence, that the self does indeed determine the person’s actions. This ought to be the proper approach to the problem of free will, as previously pointed out by Gary Watson.

19

The embodied I: P.F. Strawson’s philosophy of self

51%

Schetz A., Schetz A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2019

|

issue 4

20

Personalistyczne rozumienie kontemplacji

51%

Miczyński J. K.

Polonia Sacra

|

2023

|

vol. 27

|

issue 2

69-98

EN

The purpose of this article is to show the meaning and significance of contemplation in the framework of modern Christian thought, which captures man as a person. It seems that personalism provides an opportunity to avoid approaches that reduce human prayer to a psychophysical, emotional, contentless and altogether unreal process of self-transcendence. All dimensions of human life are important, but fragmentary approaches do not exhaust the content of the phenomenon of the person. Consequently, too, they can lead to a wrong understanding of the relationship with God. For this reason, the article discusses three important topics in personalistic framework, that is: subject, object and essence of contemplation. The research method can be described as personalistic (the hermeneutic research key is the person). The starting point of the analysis is to discuss the inner personal structure of man and in light of this to look at the phenomenon of contemplation, the inner and outer world of human life. The analysis refers to the theological and spiritual tradition of the Church, as well as to the teachings of the saints. It tries to evaluate older approaches in a comprehensive and sometimes creative-critical way. It takes the revelation contained in Scripture as its primary source. The main conclusions of the analyses are as follows: the contemplative subject is the whole human person (despite the fact that the main role is played by the mind); the main subject is the Communio Personarum (the Uncreated Persons, the Holy Trinity); contemplation - thanks to God’s grace - is a relationship with the Personal God, it is the “perfecting” of the inner structures of man towards union with the Divine Persons (the internal human structure becomes similar to the internal structure of the Uncreated Person); it is a process that can be called Christification (making one Christ-like), divinization, eschatologization of the world of created persons - the individual person and the social person (the entire human family).

PL

Celem artykułu jest ukazanie sensu i doniosłości kontemplacji w kolorycie współczesnej myśli chrześcijańskiej, która ujmuje człowieka jako osobę. Wydaje się, że personalizm daje możliwość uniknięcia ujęć redukujących modlitwę człowieka do procesu psychofizycznego, emocjonalnego, beztreściowego i w sumie nierealnego, polegającego na autotranscendencji. Wszystkie wymiary życia ludzkiego są istotne, ale ujęcia fragmentaryczne nie wyczerpują treści fenomenu osoby. W konsekwencji też mogą prowadzić do błędnego rozumienia relacji z Bogiem. Z tego też powodu artykuł omawia w kolorycie personalistycznym trzy ważne tematy, są nimi: podmiot, przedmiot i istota kontemplacji. Metodę badawczą można określić jako personalistyczną (hermeneutycznym kluczem badawczym jest osoba). Punktem wyjścia dla przeprowadzonej analizy jest omówienie wewnętrznej struktury osobowej człowieka i w jej świetle spojrzenie na fenomen kontemplacji, na wewnętrzny i zewnętrzny świat życia ludzkiego. Analiza nawiązuje do tradycji teologiczno-duchowej Kościoła, a także do nauczania świętych. Stara się w sposób całościowy i niekiedy twórczo-krytyczny ocenić ujęcia starsze. Jako podstawowe źródło przyjmuje objawienie zawarte w Piśmie Świętym. Główne wnioski przeprowadzonych analiz są następujące: podmiotem kontemplującym jest cała ludzka osoba (pomimo że główną rolę pełni umysł); głównym przedmiotem jest Communio Personarum (Osoby Niestworzone, Trójca Święta); kontemplacja - dzięki łasce Bożej - jest relacją z Osobowym Bogiem, jest „udoskonalaniem” wewnętrznych struktur człowieka do zjednoczenia się z Osobami Bożymi (wewnętrzna struktura ludzka staje się podobna do wewnętrznej struktury Osoby Niestworzonej); jest to proces, który można nazwać chrystyfikacją (uchrystusowieniem), przebóstwieniem, eschatologizacją świata osób stworzonych - osoby indywidualnej i osoby społecznej (całej rodziny ludzkiej).

Refine search results

Pojęcie duszy w naukach kognitywnych.

Obraz kobiety w „Chowannie” Bronisława F. Trentowskiego

Od kwantu energii do mózgu tworzącego świadomość

Jaźń w perspektywie biologicznej

Człowiek wobec prawdy o sobie. Michela Foucaulta „itinerarium” podmiotowości

O pojęciu podmiotowości inaczej

(Re)konstruowanie własnej (nie)pełnosprawności – przemiany w sposobie percypowania siebie osoby z dysfunkcjami ciała uprawiającej sport

The Problem of Ontological Insecurity. What Can We Learn from Sociology Today? Some Zen Buddhist Inspirations

O duszy wczoraj i dziś. Panorama wybranych poglądów filozoficznych i teologicznych

Aksjologia Rene Le Senne'a a aksjologia Józefa Tischnera.

Cartesian challenge of the metaphysical understanding of the human being as a person in light of P.F. Strawson’s Individuals

SZKICE O CICHYM STERNIKU POD ŻAGLAMI SIEBIE SAMEGO

Koncepcja ucieleśnionego podmiotu w filozofii Calvina Schraga

Mojość, Inny, Świat. Analiza porównawcza filozofii Charles'a Taylora oraz Martina Heideggera

Z genealogii nowożytnego doświadczenia świadomości. Chrześcijański rachunek sumienia

Damásio, jaźń i świadomość

Ciało jako rekwizyt

Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (II)

The embodied I: P.F. Strawson’s philosophy of self

Personalistyczne rozumienie kontemplacji