Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  klerycy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Verbum Vitae
|
2021
|
vol. 39
|
issue 2
451-469
PL
Artykuł odpowiada zasadniczo na dwa pytania: kim jest młody człowiek pragnący zostać księdzem w 2020 r. oraz kim byli kandydaci wstępujący do seminarium w roku 2000. Odpowiedzi uzyskano dzięki badaniom ilościowym i jakościowym przeprowadzonym w roku 2000, a następnie w roku 2019 wśród tych, którzy do seminarium wstąpili, ale jeszcze nie rozpoczęli formacji. Badania ankietowe, choć dają duże możliwości poznawcze, to jednak nie mierzą tego, co dotyczy tajemnicy powołania czy też wiary. Pomimo tych ograniczeń uzyskane wyniki pozwalają na to, aby dowiedzieć się dla przykładu skąd pochodzą wstępujący do seminariów, z jakich rodzin i środowisk się wywodzą. Analiza wyników przeprowadzonych badań ukazuje też sferę ich zainteresowań, poziom wiedzy ogólnej i religijnej oraz świat wartości. Ważną sprawą jest też ukazanie wizji kapłaństwa i Kościoła, jaką mają ci, którzy pragną w nim służyć. Niniejszy artykuł – stanowiący syntezę badania, które w całości ukazało się w formie książkowej – tworzy pewnego rodzaju portret współczesnego kandydata do kapłaństwa. Wyniki prezentowanych badań mogą posłużyć formatorom seminaryjnym oraz tym wszystkim, którzy przygotowują wprowadzenie w Polsce nowego Ratio Institutionis.
EN
The article essentially aims at answering who were the Polish young men wishing to become priests in 2020 as compared with the candidates who entered Polish seminaries in 2000. The answer was based on quantitative and qualitative surveys conducted in 2000 and 2019 among seminarians at the very beginning of their priestly formation. The questionnaires, though exposing great cognitive possibilities, cannot measure what concerns the mystery of vocation or faith. Despite these limitations, the obtained results have allowed us to find out, for example, where the seminarians came from and what their backgrounds were. They also show their interests, the level of their general and religious knowledge as well as their values. Of importance was to get to know their visions of the priesthood and the Church. The present paper, as a synthesis of the study published in book form, gives a profile of the contemporary candidate for the priesthood. The results of the research can be used by formators and all those who make arrangements for the introduction of the new Ratio Institutionis in Poland.
EN
The article discusses the retreat programme of 1820, addressed to Krakow clerical students by bishop Jan Paweł Woronicz.
PL
Artykuł omawia rekolekcje 1820 roku, skierowane do kleryków krakowskich przez biskupa Jana Pawła Woronicza.
EN
Founded in 1960 by Primate Stefan Wyszynski, the Gniezno Archdiocesan Archive was assigned with the role of collecting, preserving, processing and providing access to archival materials related to the history of the Archdiocese and Metropolis of Gniezno. The ‘Ecclesiastical Seminary in Gniezno’ fond, which reflects the complicated history of one of the oldest seminaries functioning in the Polish lands, occupies an important place in its collection. The Gniezno Seminary was founded by Archbishop Stanisław Karnkowski in 1602. However, its erection witnessed unfavourable times, and consequently proved unsustainable. In 1718, Archbishop Stanisław Szembek re-established the seminary and entrusted its administration to the missionaries of St Vincent à Paulo. It survived in that form until 1835. After the dissolution of the congregation under the Prussian partition, Archbishop Marcin Dunin decided to transform the Gniezno seminary into a practical education facility for seminarians. This form of institution survived until 1927, although the seminary was closed in 1875–1886 as a result of the kulturkampf. In 1927, Cardinal August Hlond reorganized the seminary’s studies. In Gniezno, he established a full philosophical study for seminarians from the archdioceses of Gniezno and Poznań. During World War II, the Germans set up a police school in the building. Seminar classes did not resume until April 1945. In 1953, Cardinal S. Wyszyński managed to consolidate philosophical and theological studies in Gniezno. Since 1998, the Gniezno seminary has been part of the Faculty of Theology of the Adam Mickiewicz University in Poznań, while retaining its own legal personality and organizational distinctiveness. The rich tradition of the Gniezno seminary has resulted in a preservation of extensive archival resource concerning its activities. It includes 376 units that refer to documentation produced after 1718. This is because the earlier documents produced by the seminary’s registry have not survived, as evidenced by the printed inventory report accompanying this study. It includes archives with distinguishable thematic groups of files: alumni; regulations and curricula; library; income and expenditure; contracts and accounts; Braciszewo estate; inventories; correspondence; archbishop’s boarding school; foreign seminary; priestly retreats; construction records.
PL
Założone w 1960 roku przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie zostało zobowiązane do gromadzenia, przechowywania, opracowywania oraz udostępniania archiwaliów związanych z dziejami archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej. W jego zasobie ważne miejsce zajmuje zespół „Wyższe Seminarium Duchowne w Gnieźnie”, który odzwierciedla skomplikowane dzieje jednego z najstarszych seminariów funkcjonujących na ziemiach polskich. Seminarium duchowne w Gnieźnie zostało założone przez abp. Stanisława Karnkowskiego w 1602 roku. Erekcja ta przypadła jednak na niesprzyjające czasy, stąd też okazała się nietrwała. W 1718 roku abp Stanisław Szembek dokonał ponownego ustanowienia seminarium i powierzył jego zarząd misjonarzom św. Wincentego à Paulo. W tej formie przetrwało ono do 1835 roku. Po kasacie zgromadzenia w zaborze pruskim abp Marcin Dunin postanowił przekształcić seminarium gnieźnieńskie w zakład kształcący kleryków w zakresie praktycznym. Rozwiązanie to przetrwało do 1927 roku, mimo iż w latach 1875-1886 seminarium było zamknięte na skutek kulturkampfu. W 1927 roku kard. August Hlond dokonał reorganizacji studiów seminaryjnych. W Gnieźnie ustanowił pełne studium filozoficzne dla kleryków z archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej. W trakcie II wojny światowej w gmachu uczelni Niemcy urządzili szkołę policyjną. Zajęcia seminaryjne wznowiono dopiero w kwietniu 1945 roku. W 1953 roku kard. S. Wyszyński doprowadził do scalenia w Gnieźnie studiów filozoficznych i teologicznych. Od 1998 roku gnieźnieńskie seminarium stanowi część Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przy zachowaniu własnej osobowości prawnej i odrębności organizacyjnej. Bogata tradycja gnieźnieńskiego seminarium sprawiła, że z jego działalności zachował się okazały zasób archiwalny. Obejmuje on 376 jednostek, które odnoszą się do dokumentacji wytworzonej po 1718 roku. Nie zachowały się bowiem wcześniejsze dokumenty wytwarzane przez kancelarię seminaryjną, co uświadamia drukowany inwentarz dołączony do niniejszego opracowania. Uwzględnia on archiwalia, z których można wyodrębnić następujące tematyczne grupy aktowe: wychowankowie; regulaminy i programy nauczania; biblioteka; dochody i rozchody; kontrakty i rachunki; majątek Braciszewo; inwentarze; korespondencja; konwikt arcybiskupi; seminarium zagraniczne; rekolekcje kapłańskie; akta budowlane.
PL
Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie nierozerwalnie łączy się z historią Śląska Cieszyńskiego oraz Polaków, którzy jako mniejszość narodowa znaleźli się poza granicami własnej ojczyzny. Dzieje tej struktury administracyjnej obrazują także skomplikowane losy Kościoła katolickiego w Czechosłowacji pod wpływami rządów komunistycznych w trudnym dla niego okresie po II wojnie światowej. Śląsk Cieszyński jest to region na granicy polsko-czeskiej, podzielony obecnie wzdłuż rzeki Olzy. Początkowo należał do Polski, następnie do Królestwa Czech, a po I wojnie światowej stał się obiektem sporu między nowo powstałymi państwami: Polską i Czechosłowacją. Rejon ten zamieszkiwali w większości Polacy, a po podziale w 1920 roku duża ich część znalazła się po zachodniej stronie rzeki Olzy. Obszar ten z czasem zaczęto nazywać Zaolziem. Kościół katolicki na tym terenie należał do diecezji wrocławskiej. Po II wojnie światowej w 1947 roku powstała Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie, która istniała do roku 1978, aż została oficjalnie włączona do archidiecezji ołomunieckiej. Większą część obszaru tej struktury zajmowało Zaolzie zamieszkałe początkowo w większości przez Polaków. Od roku 1953 do 1990 wszyscy klerycy z tej części Czechosłowacji kształcili się oficjalnie w Wyższym Seminarium Duchownym w Litomierzycach. Przyjeżdżali tam również klerycy z tzw. Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie. Wielu z nich wywodziło się z polskiej mniejszości Zaolzia. Część deklarowała się jako Czesi, część jako Polacy. W dokumentach litomierzyckiej uczelni możemy odnaleźć alumnów z nazwiskami polsko brzmiącymi lub po prostu czeskimi. Większość z nich urodziła się jednak na terenie Zaolzia.
EN
Apostolic Administration in the Czeski Cieszyn is inextricably linked with the history of Cieszyn Silesia and the Polish community, which found themselves as a minority beyond the borders of their own country. History of this administrative structure also illustrates the complicated fate of the Catholic Church in Czechoslovakia under the influence of communist authority in the difficult period after World War II. Cieszyn Silesia is a region on the Polish-Czech border, currently divided along the river Olza. Originally belonged to the Poland, then to the Kingdom of Bohemia and after World War I became the object of a strife between the fledging states Poland and Czechoslovakia. This region was inhabited by the majority of Poles and many of them found themselves outside their homeland. Area on the west side of Olza river began to be called Zaolzie. The Catholic Church in this territory belonged to the diocese of Wroclaw. After World War II in 1947, the Apostolic Administration was established in the Czeski Cieszyn. It existed to 1978, when was officially incorporated into the Archdiocese of Olomouc. Zaolzie took the greater part of the area of this structure and was originally inhabited mostly by Poles. From 1953 to 1990, all clerics from this part of Czechoslovakia formally educated in the only official seminary in Litomierzyce. Students from Apostolic Administration in the Czech Cieszyn also came there. Many of them descended from the Polish minority in Zaolzie. Some declared as Czechs, the other as Poles. In documents of seminary in Litomierzyce we can find clerics with Polish-sounding or just Czech surnames. Most of them, however, were born in Zaolzie.
EN
During the two centuries of its existence, the Seminary in Tarnów boasted many great rectors, including Fr. Roman Sitko, who was elevated to the glory of the altars. The blessed person of the rector still inspires not only priests and graduates of the Major Seminary in Tarnów or the Major Seminary in Rzeszów, but also lay people. His dedication to the question of vocations and the good formation of the new priests deserves to be taken into account. This article presents a fragment of the history of the seminary in Tarnów, during which the rector's office was held by Fr. R. Sitko – the composition of the educational and professorial staff, the number of alumni and newly ordained priests. The paternal relationship between him as the rector and the seminarians is shown, which facilitated an atmosphere of good formation. The quoted fragments of testimonies of seminarians of the time are valuable here. It also shows the situation of the seminary during the difficult time of the outbreak of World War II and the occupation of the building by the Wehrmacht. However, this did not prevent the continuation of the formation of seminarians. Rector Sitko organized a center in Błonie near Tarnów, where the process of clerical preparation for priestly ordination continued. He was soon arrested and imprisoned for that. After a year of arrest, he ended up in Auschwitz, where he confirmed his absolute devotion to the case of the Seminary and seminarians with a martyr's death.
PL
Seminarium Duchowne w Tarnowie w ciągu dwóch wieków istnienia szczyciło się wieloma i wielkimi postaciami rektorów, a jeden z nich, ks. Roman Sitko, został wyniesiony do chwały ołtarzy. Osoba błogosławionego Rektora wciąż inspiruje, nie tylko kapłanów i alumnów WSD w Tarnowie czy WSD w Rzeszowie, ale także osoby świeckie. Jego całkowite oddanie sprawie powołań i dobrej formacji nowych kapłanów zasługuje na opracowanie. W artykule tym został ukazany fragment historii tarnowskiego seminarium, kiedy urząd rektorski sprawował ks. Sitko – skład kadry wychowawczej i profesorskiej, liczby alumnów i nowo wyświęconych kapłanów. Nie pominięto też wręcz ojcowskich relacji pomiędzy rektorem i alumnami, co sprzyjało dobrej atmosferze formacji. Cenne są tu przywoływane fragmenty świadectw ówczesnych kleryków. Zaprezentowano także sytuację seminarium w trudnym czasie II wojny światowej, kiedy jego budynek został zajęty przez Wehrmacht. Nie przeszkodziło to jednak w kontynuowaniu formacji kleryków. Rektor Sitko zorganizował ośrodek w Błoniu koło Tarnowa, gdzie podjął się przygotowania kleryków do święceń kapłańskich. Ostatecznie został za to aresztowany i osadzony w więzieniu. Po roku aresztu trafił do obozu Auschwitz, gdzie ukoronował całkowite oddanie sprawie tarnowskiego seminarium i kleryków męczeńską śmiercią.
EN
Studies of student press before 1945 completely omit over 80 titles of periodicals edited and published by the students of Polish episcopate and monastic theological seminaries. Clerics of Theological Seminary in Vilnius were the authors of three periodicals edited there: “Eos”, “Eucharistic Life” and “Seminarian Bell”. Articles, reports and chronicles included in those periodicals enhance – apart from the literature – many other fields of science, most of all history, especially the history of the Church. Moreover, they enrich Polish cultural landscape. In those works we can find information about life in the Theological Seminary in Vilnius and its student community as well as their attitude to general social issues connected with culture.
RU
В разработках, касающихся студенческой прессы до 1945 г., абсолютно не указаны более 80 названий журналов, редактируемых и издаваемых польскими студентами епархиальных и монастырских духовных семинарий. Семинаристы Духовной семинарии в Вильне были авторами трех издаваемых там журналов: «Еос», Евхаристическая жизнь», «Семинарный звонок». Статьи, отчеты и хроники, размещенные в них, пополняют, кроме литературы, много других областей науки, прежде всего историю, а именно историю костела, делают богатым польский культурный пейзаж. Мы находим в них информацию о жизни Духовной семинарии в Вильне и ее студенческом обществе, а также отношние әтой среды к общим правилам, связанным с культурой, по которым живет человечество.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.