Search results

1

Логоси у вченні св. Максима Ісповідника як епістемологічні принципи стосунку Бога з людиною і світом

100%

Hupalo M.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 67

149-165

EN

The knowledge of God and mystical union with Him is intimately connected with the concept of divine transcendence and immanence, His complete hiddenness, unknowability and, at the same time, his participatedness, grace and economical coming-out toward creature. Interrelatedness of these lies at the core of St. Maximus the Confessor’s concept of logoi. In this article we focus on how the principles of creation and participation of creature in God function as epistemological principles, according to which man can contemplate God in creatures and then move forward to direct contemplation and deifying participation in God. Special attention is paid to understanding logoi as an activity of God’s essence ad extra toward the created otherness. This activity brings existence, sense and identity to created beings and thus can be not only participated, but also known through natural contemplation.

UK

Poznanie Boga і mistyczne zjednoczenie z Nim jest ściśle związane z koncepcją Bożej transcendencji i imanencji, Jego doskonałej skrytości, niepoznawalności i jednoczesnej otwartości dla naszego uczestnictwa w Nim, łaski i ekonomicznego wyjścia na zewnątrz – do stworzenia. Ich tajemnicza jedność jest rdzeniem doktryny o logoi u św. Maksyma Wyznawcy. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na funkcjonowanie zasad stworzenia i uczestnictwa stworzenia w Bogu. Są to zasady epistemologiczne, przez które człowiek może kontemplować Boga w stworzeniach, a potem przejść do bezpośredniej kontemplacji і ubóstwiającego uczestnictwa. Szczególną uwagę zwrócono na pogląd, że logoi są działalnością Bożej esencji w kierunku stworzonej odmienności, ad extra. Działalność Boga udziela istnienia, sensu i tożsamości istotom stworzonym, dlatego człowiek nie tylko może w niej uczestniczyć, ale i poznawać przez kontemplację natury.

2

Świat stworzony drogą do poznania Boga (Rz 1,19-20)

84%

Ordon H.

Verbum Vitae

|

2017

|

vol. 31

171-188

EN

In the analyzed text, Rom 1:19-20, St. Paul states that people possess both the ability and the opportunity to know the true God, and they indeed actually achieve this knowledge. They acquire it thanks both to their own natural cognitive abilities and to the visible effects of God’s creative action in the natural world. This knowledge is not the product of a logical causal inference (i.e. from an effect back to its cause), but rather of intuition, which is an inner experience. It is rooted in reflection – but does not exclude reason – about the diversity of existing creatures, about the power of the forces of nature, the harmony perceptible in the natural realm, and the wisdom evident in the amazing design of the surrounding world.

PL

W analizowanym tekście Rz 1,19-20 św. Paweł stwierdza, że ludzie są zdolni do poznania prawdziwego Boga i taką wiedzę faktycznie posiadają. Zdobywają tę wiedzę dzięki posiadanym naturalnym zdolnościom poznawczym oraz dostrzegalnym w świecie przyrody skutkom stwórczego działania Bożego. Poznanie to nie dokonuje się nie tylko na drodze logicznego wnioskowania przyczynowego, lecz także na drodze intuicji, czyli wewnętrznego doświadczenia, płynącego z refleksji nad różnorodnością istniejących bytów, potęgą sił przyrody, harmonią dostrzegalną w naturze, budzącą podziw mądrością, widoczną w konstrukcji otaczającego świata.

3

The knowledge of the triune God according to Isidore of Pelusium

84%

Artemi E.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 61

327-342

PL

Bóg jest niepojęty i ten fakt musi być zaakceptowany przez każdy umysł ludzki. Możliwe jest jednak poznanie Go poprzez Jego dzieła, ale do tego niezbędny jest wolny od grzechu umysł i posiadanie takich cnót, jak mądrość, sprawiedliwość, miłość i wiara. Tylko wtedy Bóg będzie mógł „mieszkać” i „przechadzać się” w nas, i da nam szansę spotkania Go. Izydor z Peluzjum porównuje prawdziwą wiedzę o Bogu do „wina”, co wynika z obecności wcielonego Boga Logosu na Ziemi i objawienia jego nauczania. Ponieważ Pan opisuje siebie jako winorośl, pewność wiedzy o Nim jest nazywana „winem”. Bóg jest Jeden i Trójjedyny. Dowód ten pochodzi z Biblii. Peluzjota wyjaśnia, że liczba pojedyncza w Biblii, która jest używana odnośnie Boga, odnosi się do wszystkich trzech Osób Bożych, które są współistotne, liczba mnoga zaś odnosi się do hipostazy Boga w Trójcy Jedynego. Izydor podkreśla, że znajomość Boga wymaga wielkiej dojrzałości duchowej i mądrości. Wiara ludzi we wcielone Słowo Boże objawia się pośród Boga w Trójcy Jedynego i pomaga racjonalnemu stworzeniu wspiąć się do rzeczywistości niebieskiej i „rozmawiać” z Bogiem. Osoba przyodziana godłem prawdziwej wiedzy o Bogu, danej jej przez światło Ducha Świętego, czyni ją zdolną do walki z tymi, którzy nadużywają prawd doktryny Kościoła.

4

Божественні енергії та богословський метод у вченні св. Григорія Палами

84%

Hupalo M.

Vox Patrum

|

2018

|

vol. 69

219-240

EN

Gregory Palamas’ theory of divine uncreated energies is closely connected with his defence of Hesychastic prayer and mysticism of the Tabor light. His first and immediate goal was to articulate the possibility of theosis and participation in divine life and glory as well as the chance for a man to become God-like, though not in his essence, but by God’s grace. Mysticism and doxology, communion with God is for Palamas the only adequate context of God’s self-manifestation and man’s reception of this self-presenting. This article is aiming at presenting some glimpses at the personalist and existential aspects of St. Gregory Palamas’ theology on the essence-energies distinction and Hesychast experience of the uncreated light.

UK

Teoria Grzegorza Palamasa o niestworzonych energiach Boskich jest ściśle związana z jego obroną modlitwy hezychastycznej i mistyki światła Taborskiego. Jego pierwszym i głównym celem było to, aby wyartykułować możliwość przebóstwienia człowieka i jego uczestnictwa w życiu i chwale Boga, a także szansę upodobnienia do Boga – nie w Jego istocie, ale przez Jego łaskę. Mistycyzm i doksologia, wspólnota z Bogiem jest dla Palamasa wyjątkowo odpowiednim kontekstem dla Boskiego samo-objawienia jak również recepcji Bożego zjawiska przez człowieka. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie niektórych elementów wymiaru personalistycznego i egzystencjalnego teologii św. Grzegorza Palamasa w aspekcie rozróżnienia między istotą a energiami w Bogu, jak również w aspekcie hezychastycznego doświadczenia niestworzonego światła.

5

Thomistic Themes in Joseph Ratzinger/Benedict XVI’s Theology

67%

Blanco-Sarto P.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2022

|

vol. 30

|

issue 1

35-66

PL

Spośród wielu autorytetów Ratzinger otrzymał swoją formację od „trzech wielkich mistrzów”: Augustyna, Bonawentury i Tomasza z Akwinu. Odrzucając nieosobową i esencjalistyczną scholastykę, uznaje on autorytet Akwinaty – postrzegany poprzez „tomizm augustiański” – w antropologii, doktrynie o łasce i stworzeniu, a także w naturze aktu wiary i metodzie teologicznej. Niemiecki teolog stara się pogodzić perspektywę ontologiczną z perspektywą historyczno-zbawczą, perspektywę personalistyczną z metafizyczną. Na potrzeby syntezy wiary i rozumu, filozofii i teologii Ratzinger znajduje u Akwinaty dobry model, który opiera się nie tylko na porządku łaski, ale także na porządku stworzenia.

EN

Among many other sources, Ratzinger received his formation from the “three great masters” – Augustine, Bonaventure and Thomas Aquinas. While rejecting an unpersonal and essentialist scholasticism, he recognizes the authority of Aquinas – seen through an “Augustinian Thomism” – in anthropology, the doctrine of grace and creation, as well as in the nature of the act of faith and the method of theology. The German theologian tries to make the ontological perspective compatible with the historical-salvific perspective, the personalist perspective with the metaphysical point of view. In the synthesis between faith and reason, philosophy and theology, Ratzinger finds in Aquinas a good model, which is based not only on the order of grace but also on the order of creation.

6

The way of ἀνάλυσις: Clement of Alexandria and the Platonic tradition

67%

Jugrin D.

Studia Philosophiae Christianae

|

2016

|

vol. 52

|

issue 2

71-94

EN

In Clement of Alexandria, the three ways of knowing God appear implicitly in the form: the way of analogy, the way of negation (in the mathematical version), and the way of eminence. A basic aspect of the negation appears as an expression of Clementine criticism on anthropomorphism. The Platonic traditional model of via negativa is related to the mathematical theory of abstraction and is defined as a denial of the material things in order to reach the contemplation of God through pure mind: “we start by abstracting the surface, and we are left with the line; we abstract the line, and we are left with the point; we abstract the point, or strictly speaking the monad, and we are then precipitated into the greatness of Christ” (Stromateis V.11.71.2). Clement of Alexandria is, also, one of the authors who emphasize silence and prayer as having great importance in the knowledge process. The cessation of the activity of the senses leads to the supreme state of contemplation with a pure mind. Silence becomes, in this way, a symbol of God, and knowledge – not a matter of speaking, but of being.

Refine search results

3 Vox Patrum

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Verbum Vitae

1 Wrocławski Przegląd Teologiczny

2 Hupalo M.

1 Artemi E.

1 Blanco-Sarto P.

1 Jugrin D.

1 Ordon H.

1 2022

1 2018

2 2017

1 2016

1 2014

Логоси у вченні св. Максима Ісповідника як епістемологічні принципи стосунку Бога з людиною і світом

Świat stworzony drogą do poznania Boga (Rz 1,19-20)

The knowledge of the triune God according to Isidore of Pelusium

Божественні енергії та богословський метод у вченні св. Григорія Палами

Thomistic Themes in Joseph Ratzinger/Benedict XVI’s Theology

The way of ἀνάλυσις: Clement of Alexandria and the Platonic tradition