Search results

1

Idea kolegialnej władzy wykonawczej

100%

ŻYROMSKI M.

Przegląd Politologiczny

|

2011

|

issue 3

79-86

EN

Montesquieu’s idea of the tripartite system already expressed a concern with preventing one power from dominating excessively. Another argument for the collegial nature of power is the concern with the continuation of state authorities at the time of crisis (e.g. the tragedy in Smoleñsk). The idea of collegial executive power emerged already in antiquity as evidenced by the two kings in Sparta, the collegiums of archons in Athens, two consuls in the Roman Republic, or the system of tetrarchy, initiated by Diocletian. At present we have the ‘rotating presidency’ in Bosnia or the French principle of ‘cohabitacion’.

2

Wytyczne Stolicy Apostolskiej dotyczące zarządzania dobrami w instytutach życia konsekrowanego i w stowarzyszeniach życia apostolskiego

94%

KALETA P.

Prawo Kanoniczne

|

2017

|

vol. 60

|

issue 1

63-76

EN

The subject of this research concerns the circular letter of the Congregation for Institutes of Consecrated Life and Societies of Apostolic Life, entitled Guidelines for the Administration of goods in the Institutes of Consecrated Life and Societies of Apostolic Life. The Author highlights that the circular letter is a reflection of some of the difficulties encountered in administration and further sets some useful guidelines. It is important to acknowledge that this information is not entirely new as there are many indicators of the usage of canon law, which should be adhered to by the administrators of ecclesiastical goods. The importance of management of goods belonging to religious institutes, lies in the transparency of financial reports as well as in the loyalty of the charism of the religious institute. The postulate of transparency is to increase the credibility of the mission of the institute. Another, equally important issue, is the financial integrity and collegiality to make a decision. Given the complexity of the financial issues the Congregation proposes a consultation with lay professionals, and other members of Institutes. Interestingly, the beginning and the end of the circular letter refers to the formation in the economic dimension. The idea of this is to make members of religious institutes aware of the cost of living and their responsibility for ecclesiastical goods. It will also help those appointed stewards, to face new challenges in the field of economics and management.

PL

Przedmiotem artykułu jest list okólny Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego noszący tytuł Wytyczne dotyczące zarządzania majątkiem instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego. Autor podkreśla, że list okólny jest odzwierciedleniem trudności w zarządzaniu i wskazanie pomocnych wytycznych. W liście nie wszystkie zostały podjęte aspekty zarządzania, skupiono się raczej na wytycznych, które mają pomóc w zarządzaniu dobrami kościelnymi. Istotnym znaczeniem w zarządzaniu dobrami zakonnymi jest transparentność sprawozdań oraz wierność charyzmatowi zakonnemu w zarządzaniu. Postulat transparentności ma podnieść wiarygodność w realizacji misji instytutu. Innym, równie ważnym, zagadnieniem jest integralność finansów i kolegialność w podejmowaniu decyzji. Dlatego w sytuacjach zawiłych Kongregacja sugeruje przeprowadzenie konsultacji ze świeckimi specjalistami, oraz z innymi członkami instytutów. Ciekawym spostrzeżeniem jest konstrukcja listu okólnego, który na wstępie i w zakończeniu Kongregacja odwołuje się do formacji w wymiarze ekonomicznym.

3

Collegiality versus managerialism. Management of Polish public universities in the higher education system under reform

84%

Urbanek P.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2020

|

issue vol. 64, nr 2

171-180

EN

The reform of the Polish higher education system introduces an alternative model of university management, referring to the idea of managerialism. The strong academic leaders, limiting the role of academic collegiate bodies, and the involvement of external stakeholders in university management are the pillars of the new model. The article attempts to assess the changes in the structures of university authorities introduced in Polish universities as a result of the reform. The study was conducted based on an analysis of the statutes of 18 public universities. The obtained results indicate two regularities. Firstly, the new solutions place the university system closer to a model based on managerial logic. Secondly, the changes in university authority structures are not accompanied by the professionalization of management processes. Universities that maintained traditional academic authority structures before the reform made more extensive use of business management methods.

PL

Reformy systemu szkolnictwa wyższego w Polsce kryjące się pod nazwą Ustawa 2.0 wprowadzają alternatywny model zarządzania uczelniami, odwołujący się do idei menedżeryzmu. Filary nowej wizji uniwersytetu to silne przywództwo liderów akademickich, ograniczenie roli akademickich organów kolegialnych, zaangażowanie zewnętrznych interesariuszy w zarządzanie uczelnią. W artykule podjęto próbę oceny zmian struktur władz uczelni wprowadzanych w polskich uniwersytetach w wyniku reformy z roku 2018. Badanie przeprowadzono na podstawie analizy statutów 18 uniwersytetów publicznych. Otrzymane wyniki wskazują na występowanie dwóch prawidłowości. Po pierwsze, nowe rozwiązania sytuują ustrój uczelni bliżej modelu zgodnego z logiką menedżerską. Po drugie, zmianom struktur władzy uniwersytetów nie towarzyszy profesjonalizacja procesów zarządzania. Uniwersytety utrzymujące przed reformą tradycyjne akademickie struktury władzy w szerszym zakresie wykorzystywały biznesowe metody zarządzania.

4

“Hard” vs. “Soft” Managerialism: How to Reform Universities and Let Them Remain Universities

84%

Urbanek P.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2022

|

vol. 312

|

issue 4

89-102

PL

Transformacja instytucji akademickich inspirowana ideą new public management wprowadza nowy paradygmat zarządzania uczelnią. Istotą nowego modelu uczelni jest przeniesienie korporacyjnych struktur władzy i praktyk menedżerskich do akademickiego środowiska instytucjonalnego. Takie podejście do reformy uniwersyteckiej nawiązuje do koncepcji „twardego” menedżeryzmu. Jeśli władze uczelni akceptują narzucone nowe, menedżerskie reguły gry, wzmacniają system oparty na logice odbiegającej od tradycyjnych akademickich norm. Jednak mogą też próbować utrzymać instytucje zakorzenione w akademickiej logice instytucjonalnej, co wymaga alternatywnego podejścia mieszczącego się w koncepcji „miękkiego” menedżeryzmu. W artykule pokazano, że kolegialność i menedżeryzm nie muszą oznaczać wykluczających się przeciwieństw. Te dwie pozornie sprzeczne idee mogą współistnieć w postaci „miękkiej” wersji menedżeryzmu, w jego zhumanizowanej lub neokolegialnej formie. Wymaga to przedefiniowania struktur zarządzania uczelnią przy jednoczesnym zachowaniu tradycyjnych norm i wartości akademickich. Autor artykułu zastosował metodę badawczą krytycznej analizy literatury.

EN

The transformation of academic institutions inspired by the ideas of New Public Management introduces a new paradigm of university governance. The essence of the new university model is the transfer of corporate authority structures and managerial practices to the academic institutional environment. Such an approach to university reform refers to the concept of “hard” managerialism. If universities accept the imposed new managerial rules of the game, they strengthen a system based on a logic that departs from traditional academic norms. However, universities can try to maintain their traditional institutions rooted in the academic institutional logic, which requires an alternative approach falling within the concept of “soft” managerialism. The article shows that collegiality and managerialism do not have to be contradictory. These two seemingly conflicting ideas can co-exist in a “soft” version of managerialism, taking on a more humanised or neo-collegial form. This requires a redefinition of university governance structures while maintaining traditional academic norms and values. The article uses critical literature analysis as a research method.

5

Cel wizyty ad limina Apostolorum

84%

Kukulska P.

Kościół i Prawo

|

2016

|

issue 5 (18) nr 2

67-77

PL

Ad limina Apostolorum oznacza obowiązek biskupa diecezjalnego i zrównanych z nim w prawie (wikariusz apostolski, opat terytorialny, prałat terytorialny, administrator apostolski administratury apostolskiej erygowanej na stałe, ordynariusz wojskowy, ordynariusz sprawujący władzę w Ordynariacie Personalnym dla byłych anglikanów, administrator apostolski Personalnej Administratury Apostolskiej Świętego Jana Marii Vianney’a) odwiedzenia, w ustalonym czasie, grobów Apostolskich i zdania relacji o stanie swoich Kościołów partykularnych. Dlatego też przedmiotem artykułu jest scharakteryzowanie celów wizyty ad limina Apostolorum. Autor opisuje każdy etap wizyty: 1) uczczenie grobów Apostołów Piotra i Pawła; 2) spotkanie z papieżem i 3) odwiedzenie dykasterii Kurii Rzymskiej. Zasadniczym celem wizyty jest wzmocnienie kolegialności i jedności w Kościele.

EN

Ad limina Apostolorum means the obligation of the diocesan bishop and those who are equal to him under law (apostolic vicar, territorial abbot, territorial prelate, apostolic administrator of an apostolic administration which has been erected on a stable basis, military ordinary, personal ordinary of personal ordinariates for anglicans entering into full communion with the catholic Church and apostolic administrator of Personal Apostolic Administration of Saint John Maria Vianney) to visit, at stated times, the thresholds of the Apostles, and to present themselves before the pope to give an account of the state of their particular Churches. Therefore, the subject of the article is to characterize the purposes of the visit ad limina Apostolorum. The Author describes each stage of the visit: 1) venerating the tombs of the Blessed Apostles Peter and Paul; 2) meeting the Roman Pontiff and 3) visiting the Roman dicasteries. The essential purpose of the visit is to strengthen collegiality and unity in the Church.

6

Rada Stanu Królestwa Polskiego wobec niekonstytucyjności Organizacji Komisji Rządowej Wojny

84%

Gałędek M.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2020

|

vol. 23

267-292

EN

The article is devoted to issues related to the project of the Organization of the Government Commission of War prepared at the beginning of 1816 and sanctioned by the Emperor aft er the alterations on October 17, 1816. It focuses on the reconstruction of the course of events related to this project prepared on the order of Grand Duke Konstantin and according to his vision of a ministerial organization contrary to the concept regulated in the constitution. Then it analyzes the content of the project and presents the attitude of members of the Council of State to it. The problem had both its political and constitutional dimension. It put the members of the Council in a difficult position because, on the one hand, it were inconsistent with the Constitutional Act, privileging the minister to an extent that undermined the principle of collegiality in government commissions guaranteed by its provisions. On the other hand, due to the uncompromising attitude of the Grand Duke Konstantin, it exposed the Polish government to a serious confl ict with the imperial brother.

PL

Artykuł poświęcony jest projektowi Organizacji Komisji Rządowej Wojny, przygotowanemu na początku 1816 r. i usankcjonowanemu przez cesarza po przeróbkach 17 października 1816 r. Skupiono się na rekonstrukcji przebiegu wypadków związanych z tym projektem, powstałym na zlecenie wielkiego księcia Konstantego i według jego wizji organizacji ministerialnej sprzecznej z koncepcją uregulowaną w konstytucji. Następnie dokonano analizy treści projektu oraz przedstawiono stosunek do niego członków Rady Stanu. Problem miał zarówno wymiar polityczny, jak i konstytucyjny. Stawiał zabierających głos w dyskusji w trudnym położeniu, ponieważ z jednej strony projekt był w ich przekonaniu niezgodny z Ustawą konstytucyjną, uprzywilejowując ministra w stopniu niweczącym zasadę kolegialności w komisjach rządowych zagwarantowaną jej postanowieniami. Z drugiej strony wobec nieprzejednanej postawy Wielkiego Księcia Konstantego narażał rząd polski na poważny konflikt z bratem cesarskim.

7

Natura i manifestacje kolegialności biskupów w dialogu z myślą Johna R. Quinna

67%

Wąsek D.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2019

|

vol. 28

|

issue 2

59-70

EN

In the field of science and journalism an American theologian and bishop John R. Quinn asked about the nature of the Church and the perspectives for ecclesiology development. The article is a presentation of his approach to the issue of collegiality and an attempt at collating this idea with some other contemporary approaches. With reference to theological and historical strands, I presented the relationship between the model of the Church and the nature of the Holy Trinity as well as ecclesiastical consequences of the selected moments from the first centuries of Christianity. As far as perspectives for the future are concerned, the creation of cultural patriarchates is suggested, which would allow for decentralization and lead to greater sensitivity of the Church and her teaching to local contexts.

8

Synodalność w nauczaniu i pontyfikacie Jana Pawła II

67%

Dobrzyński A.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

109-130

EN

The article presents the issue by showing the relationship of synodality with collegiality, with the ecclesiology of communion, with the renewal of the Church and with the new evangelization. John Paul II’s understanding of synodality was influenced by hisparticipation in the Second Vatican Council and the Council’s debate on collegiality. With the reception of the Council’s doctrine through local synods and the Synod of Bishops, the connection of synodality with the collegiality of the bishops and at the same time with the community of the Church working together with the hierarchy became apparent. The Pope referred to synods as a “school” of ecclesial communion and mission. The formation of an attitude of participation in Christ’s mission played an important role in creating communion. Synodal interaction between bishops, clergy and laity, thanks to this theological grounding, leads to a synthesis of ecclesial structures with the attitude of mature faith. In this way synods, or synodal practice, become important “instruments” for the realization of the Church’s communion and the intensification of her mission.

PL

Artykuł ukazuje związek synodalności z kolegialnością, z eklezjologią komunii, z odnową Kościoła i z nową ewangelizacją. W rozumieniu synodalności przez Jana Pawła II istotną rolę odegrał jego udział w Soborze Watykańskim II i soborowa debata o kolegialności. Wraz z recepcją doktryny soboru poprzez synody lokalne i Synod Biskupów uwidocznił się związek synodalności z kolegialnością biskupów i zarazem ze współdziałającą z hierarchią wspólnotą Kościoła. Papież odwoływał się do synodów jako „szkoły” eklezjalnej komunii i misji. W tworzeniu komunii istotną rolę odegrało kształtowanie postawy uczestnictwa w misji Chrystusa. Synodalne współdziałanie biskupów, duchownych i świeckich dzięki temu teologicznemu ugruntowaniu prowadzi do syntezy struktur oraz postawy dojrzałej wiary. W ten sposób synody czy też praktyka synodalna są istotnym „narzędziem” urzeczywistniania komunii Kościoła i intensyfikacji jego misji.

9

Kryzys władzy w Kościele i kolegialność

67%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2017

|

issue 2(33)

193-209

PL

We współczesnym Kościele mamy niewątpliwie do czynienia z kryzysem władzy. W Kościele już dość dawno realistycznie zdano sobie sprawę z tego faktu, co wyraźnie potwierdziły debata II Soboru Watykańskiego oraz wypowiedzi dotyczące tej delikatnej materii. Dokumenty soborowe w wielu miejscach podejmują to trudne zagadnienie, chociaż nie wyprowadzono z nich jeszcze całościowego i odnowionego rozumienia władzy i jej sprawowania w Kościele. Mając na uwadze właściwe głoszenie Ewangelii, musimy zagadnienia władzy w ogóle, a władzy świętej i duchowej w szczególności, podjąć w sposób zdecydowany i otwarty, zgadzając się w punkcie wyjścia na wprowadzenie koniecznych uaktualnień. W tym miejscu zwracamy uwagę na fakt, że zwłaszcza wprowadzone w nauczaniu soborowym zagadnienie kolegialności jawi się jako ważna, a nawet kluczowa próba odpowiedzi na kryzys władzy. Proponujemy niektóre uwagi na ten temat, a zwłaszcza podkreślamy konsekwencje, jakie wynikają z tego pojęcia dla rozumienia współodpowiedzialności za Kościół, która jawi się jako fundamentalne przesłanie II Soboru Watykańskiego. Kościół jest przede wszystkim Kościołem Jezusa Chrystusa, ale troska o niego jest powierzona wszystkim wierzącym.

EN

The modern Church is undoubtedly troubled by a crisis of authority. This actual problem has been noticed quite long ago, which was clearly acknowledged by the session of the Second Vatican Council and the statements made there concerning this delicate issue. The conciliar documents touch upon this difficult matter at numerous points, although there has been no holistic and renewed conclusion drawn yet dealing with the issue of the authority and its exercise in the Church. Having regard to the appropriate preaching of the Gospel, we have to discuss the question of authority in general and the question of the holy and spiritual authority in particular, in an open and decisive way agreeing from the start to certain necessary actualisations. Here we point out that the idea of collegiality introduced in conciliar teaching manifests itself especially as an important or even key attempt to answer to the crisis of authority. We propound certain ideas dealing with the notion, but mostly we emphasise the consequences which stem from this idea for the understanding of joint responsibility for the Church, which appears to be the fundamental message of the Second Vatican Council. The Church belongs to Jesus Christ, however all the believers are summoned to take care of it.

10

Joseph Ratzinger’s Proposal to Decentralise the Ecclesial Structures in the Context of Conciliar Debates on Lumen Gentium

67%

Wąsek D., Gilski M.

Collectanea Theologica

|

2023

|

vol. 93

|

issue 4

109-127

EN

The purpose of this article is to show Ratzinger’s proposal, contained in his book Das neue Volk Gottes, regarding the decentralisation of ecclesial structures in the context of the conciliar debates on Lumen gentium. The aim is to answer the questions: To what extent did Ratzinger’s work fit into the thinking of theologians and bishops at Vatican II? To what extent did the German professor’s ideas represent his original, or isolated, voice, and to what extent were they compatible with other reformist views in theological reflection at the time? The article consists of three parts: the first part refers to the conciliar discussions on those passages of Lumen gentium which deal with the relationship between the college of bishops and the pope; the second presents Ratzinger’s proposals for the decentralisation of ecclesiastical structures; the third part is evaluative and shows the later pope not so much as an innovator, but as a proponent of a compromise solution.

PL

Celem artykułu jest ukazanie propozycji Ratzingera zawartej w jego książce Das neue Volk Gottes odnośnie do decentralizacji struktur eklezjalnych w kontekście soborowych debat nad Lumen gentium. Chodzi o odpowiedź na pytania: W jakiej mierze twórczość Ratzingera wpisywała się w sposób myślenia teologów i biskupów na Vaticanum II? Na ile pomysły niemieckiego profesora stanowiły jego oryginalny, bądź odosobniony, głos, a w jakim wymiarze były kompatybilne z innymi poglądami reformatorskimi w ówczesnej refleksji teologicznej? Artykuł składa się z trzech części: pierwsza referuje soborowe dyskusje nad tymi fragmentami Lumen gentium, które podejmują problematykę relacji między kolegium biskupów a papieżem, druga prezentuje propozycje Ratzingera odnośnie do decentralizacji struktur kościelnych, trzecia ma charakter oceniający i ukazuje późniejszego papieża nie tyle jako nowatora, co zwolennika rozwiązania kompromisowego.

11

Geneza i przygotowania do nowego Synodu Biskupów poświęconego synodalności

67%

Królikowski J.

Sympozjum

|

2022

|

vol. 1(42)

73-90

PL

Papież Franciszek zwrócił Kościół w kierunku nadania mu charakteru synodalnego, dlatego też kolejny synod biskupów zajmuje się już zagadnieniem synodalności i ma szukać jej właściwego kształtu. Ważne jest, aby dobrze znać genezę tego zagadnienia, gdyż tylko w ten sposób będzie można je właściwie podjąć i ukierunkować w służbie misji zbawczej, którą Kościół pełni. W nauczaniu papieża Franciszka znajdujemy jasno określone pryncypia, na których można budować poprawnie rozumianą synodalność i włączać ją w życie Kościoła na różnych poziomach jego funkcjonowania. Stanowią one właściwe przygotowanie do obecnego synodu biskupów oraz prawidłowe ukierunkowanie jego procesu i podejmowanych konkretnie prac.

EN

Pope Francis has guided the Church so as to make her more synodal in character, which is why another Synod of Bishops already deals with the issue of synodality and is committed to find its appropriate shape. It is vital to analyse thoroughly the origins of this matter since only then it will be possible to deal with it correctly and to apply it in the mission of salvation pursued by the Church. In the teachings of pope Francis we can find clearly defined principles which may constitute a foundation for correctly understood synodality which can be incorporated in the life of the Church on different levels of her activity. These principles constitute an appropriate preparation for the present Synod of Bishops and the appropriate orientation for its proceedings and particular undertakings.

12

Synodality as a return to the origins of Christianity and the way of building the God’s Kingdom

67%

Zygmunt S.

Warszawskie Studia Teologiczne

|

2020

|

vol. 33

|

issue 2

118-130

EN

Over the centuries, exercising authority in the Catholic Church had been generating many doubts and problems. The extreme understanding the Pope’s role as an absolute monarch who independently decides about all dimensions of the Church has supplanted with time the known from the Apostle’s time communal management of the Mystical body of Christ. Just the Second Vatican Council and the last few popes noticed this particular problem. And one of the given solutions was the necessity of the return to the former way of exercising power by the college of bishops united around the Saint Peter’s Successor. Synods whose provisions would be presented to the Bishop of Rome for possible corrections and acceptance could again become a tool of power. By the analysis of the patrology research results, the history of the Catholic Church and dogmatic theology as well as sources and the subject literature it was possible to answer the question what synodality is in general, where does it draw its foundations and what is its role in building of the Kingdom of God. It was also possible to outline the perspective of the further Church development in an increasingly globalised world. The reflection on the historical formation of a proper understanding of collegiality and primacy proved helpful in understanding the goals behind the ”decentralization” of power in the Church postulated today by Pope Francis.

13

II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w historyczno-teologicznej perspektywie synodalności Kościoła

67%

Wojtczak J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2023

|

vol. 30

265-286

EN

From the very beginning, the synodality of the Church shows the community of faith as one pilgrim people, in which every person has their place and also a responsibility for the Church. In modern times, the practice of the Church places great emphasis on the involvement of the lay faithful in the care of the Church and, through legislation, also enables them to participate in Church authority. The Second Synod of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese was an expression of shared responsibility and a manifestation of synodality at the particular level.

DE

Die Synodalität der Kirche zeigt die Gemeinschaft des Glaubens von Anfang an als ein pilgerndes Volk, in dem jeder seinen Platz hat und die Verantwortung für die Kirche teilt. Die heutige kirchliche Praxis legt großen Wert auf die Einbeziehung der Laien in die Sorge für die Kirche und ermöglicht ihnen durch die Gesetzgebung auch die Beteiligung an der kirchlichen Autorität. Ein Ausdruck geteilter Verantwortung und eine Manifestation der Synodalität auf partikularer Ebene war die zweite Synode der Diözese Koszalin-Kołobrzeg.

PL

Synodalność Kościoła od samego początku ukazuje wspólnotę wiary jako jeden lud pielgrzymujący, w którym każdy ma swoje miejsce i dzieli odpowiedzialność za Kościół. Współcześnie praktyka Kościoła kładzie duży akcent na zaangażowanie wiernych świeckich w troskę o Kościół i przez prawodawstwo umożliwia im również udział we władzy kościelnej. Wyrazem wspólnej odpowiedzialności i przejawem synodalności na szczeblu partykularnym był II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej.

14

Odnowa teologii episkopatu zaczynem doktryny kolegialności episkopalnej w analizie rozwoju teologii i wydarzeń Kościoła belgijskiego przed Soborem Watykańskim II

67%

Kasprzak A. A.

Roczniki Teologiczne

|

2014

|

vol. 61

|

issue 2: Teologia Dogmatyczna

135-178

EN

Many theological questions undertaken by the Second Vatican Council were the result of deep reflections from many years before that event. In the case of Episcopal collegiality the environment, theology and the events in the Belgian Church prove that this influence had a special role at that time. Episcopal collegiality in its beginnings is always connected with an attempt at introducing a revived vision of the Church. It is a vision, in which the will to serve the unity of Christians and a search for theological reflection based on the oldest Tradition of the Church should be present; it also should express the courage to undertake difficult subjects connected with the revival of the Church structure. The present study shows a special attitude of the great shepherds of the pre-Council Church in Belgium who strove towards such aims in their pastoral work. We show that such a role was played by: Cardinal Desire-Joseph Mercier, the Primate of Belgium, and Dom Lambert Beauduin, who established a community devoted to Christian unity at Chevetogne. These two figures are a model of work at the foundations of the vision of the Church living in a communion, in which bishops together with the Pope, and also among themselves, build responsibility for the Church. We show this awareness by analyzing the work of the circle of “the three thriving centers”: the diocesan, university and monastic ones. We present the basis of the same trend in reflections appearing in such circumstances as: the nine hundredth anniversary of the East-West schism of 1054, the broad debate on the sacramentality of the episcopate triggered by Father Beyer’s hypothesis, or in the context of the “Council movement” striving for strengthening the general convictions about the need to convoke a new Council.

PL

Wiele kwestii teologicznych podjętych przez Sobór Watykański II było owocem dogłębnych przemyśleń na wiele lat przed tym wydarzeniem. W przypadku kolegialności episkopalnej, środowisko, teologia oraz wydarzenia Kościoła w Belgii świadczą o szczególnej roli owego wpływu w tym czasie. Kolegialność episkopalna w swoim zaczynie dotyczy zawsze próby wprowadzania w życie odnowionej wizji Kościoła. To wizja w której winno znaleźć się pragnienie służenia jedności chrześcijan, poszukiwanie refleksji teologicznej opierającej się na najstarszej Tradycji Kościoła, winna wyrażać się odwaga podejmowania niełatwych tematów odnowy struktury Kościoła. Niniejsze studium wskazuje na szczególną postawę wielkich pasterzy przedsoborowego Kościoła w Belgii, którzy realizowali takie właśnie perspektywy w swojej działalności duszpasterskiej. Wykazujemy, iż rolę taką pełnili: kardynał Desire-Joseph Mercier, prymas Belgii oraz Dom Lambert Beauduin, założyciel wspólnoty jedności w Chevetogne. Te dwie postaci stanowią wzór pracy u podstaw promocji wizji Kościoła żyjącego w komunii, w której biskupi z papieżem oraz pomiędzy sobą realizują odpowiedzialność za Kościół. Ukazujemy ową świadomość poprzez analizę działalności środowiska „trzech prężnych ośrodków”: diecezjalnego, uniwersyteckiego i monastycznego. Ukazujemy podstawy takiego samego dążenia w refleksjach, jakie pojawiają się w okolicznościach, takich jak: rocznica dziewięciu wieków schizmy ze Wschodem, obszernej dyskusji na temat sakramentalności episkopatu wywołanej hipotezą o. Beyera, czy w kontekście „Ruchu soborowego” dążącego do wzmocnienia ogólnego przekonania o potrzebie zwołania nowego soboru powszechnego.

15

W przededniu pierwszego konfliktu ustrojowego. Debata w Radzie Administracyjnej Królestwa Polskiego o usamodzielnieniu radców stanu w komisjach rządowych na przełomie 1815 i 1816 r.

59%

Gałędek M.

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego

|

2017

|

issue 20

75-92

EN

Right at the end of 1815, the constitutional authorities of the Kingdom of Poland – Administrative Council and the General Assembly of the Council of State – were established. Soon thereafter, they undertook some intensive work on developing constitutional provisions. Their priority was the organization of governmental commissions. The Minister of Internal Affairs and Police, Tadeusz Mostowski presented a draft concerning the Principles of organization of ministerial authorities just at the second session of the Administrative Council, held on 31 December 1815. In the course of discussions on the draft, which ultimately was not sanctioned by the viceroy and was not submitted for further proceedings, the ministers focused on the issue of giving more autonomy to state counsellors who headed individual divisions in governmental commissions, as well as on “grading the authorities”. The analysis of this debate is the main focus of the present article. While viceroy Józef Zajączek was against granting autonomy to state counsellors and strove for the concentration of administrative power in the hands of ministers, his opponents – mainly Tadeusz Matuszewicz advocated the idea. The polarization of the opinions in this matter marked the prelude to a subsequent dispute on collegiality in governmental commissions – the very first battle about the interpretation of the Kingdom constitution, waged by the viceroy against the majority of its members at the Council of State.

PL

U schyłku 1815 r. ukonstytuowały się władze konstytucyjne Królestwa Polskiego – Rada Administracyjna i Ogólne Zgromadzenie Rady Stanu – i przystąpiły do intensywnych prac nad rozwinięciem postanowień konstytucyjnych. Za sprawę priorytetową uznano organizację komisji rządowych. Minister spraw wewnętrznych i policji Tadeusz Mostowski już na drugim posiedzeniu Rady Administracyjnej 31 grudnia 1815 r. przedstawił projekt Zasad do organizacji władz ministerialnych. Podczas dyskusji nad tym projektem, który fi nalnie nie uzyskał sankcji namiestnika i nie został skierowany do dalszych prac, obradujący ministrowie skupili się na kwestii „usamodzielnienia” radców stanu „zawiadujących” poszczególnymi wydziałami w komisjach rządowych i „ustopniowania władz”. Analiza tejże debaty stanowi główny przedmiot artykułu. Podczas gdy namiestnik Józef Zajączek przeciwny był usamodzielnianiu radców stanu i dążył do koncentracji władzy administracyjnej w rękach ministrów, jego oponenci – w analizowanej debacie głównie Tadeusz Matuszewicz – opowiadali się za przyznaniem radcom stanu kierującym wydziałami większej samodzielności. Polaryzacja stanowisk w tej kwestii stanowiła preludium późniejszego sporu o kolegialność w komisjach rządowych – pierwszej ustrojowej batalii o wykładnię konstytucji Królestwa Polskiego, którą na forum Rady Stanu toczył namiestnik z większością pozostałych jej członków.

16

Kolegialność i jednoosobowość w strukturach samorządu terytorialnego

51%

Jagielski J.

Studia Iuridica

|

2020

|

vol. 85

92-108

PL

The article deals with the subject of collegiality and monocracy in the structure of local government authorities in Poland. The author begins his considerations with the characteristics of the collegial and monocratic form of organization of administrative organs. It indicates their essence, advantages and disadvantages and the related possibilities of their application in public administration. The next part of the study analyzes the existence of collegial and monocratic forms in the organizational system of local government authorities, which are treated in a broader sense than just as organs of individual local government units. The author indicates collegial and monocratic structures, emphasizing that the former are clearly preferred, and discusses the postulate of extending the monocratic form to all local government executive bodies; also draws attention to the need for a legal solution to the emancipation of monocratic offices of heads of collegial organs towards the separate and independent offices. An important role is played by the presentation and evaluation of various collegial bodies with which local government organs are enclosed. The considerations end with summarizing reflections, in which the timeliness and importance of the issues under consideration is emphasized, along with the listing of the most important issues.

17

O ustroju samorządu miasta stołecznego Warszawy

43%

Gronkiewicz-Waltz H., Jakacka B.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 3

147-163

EN

The evolution of the regime of the Capital City was very specific because its original regime differed from that of a typical unit of local self-government. Initially, Warsaw was an association of independent districts-municipalities, which – in order to improve the decision-making processes and exercise of competences – were eventually transformed into a municipal association of one large municipality (gmina) Warszawa-Centrum and 10 smaller municipalities. Subsequent changes included liquidation of the municipalities and creation of districts. The changes in the executive bodies led to another change, this time from a collegiate to a monocratic system of executive power. The most crucial change though, was the decision that a mayor be elected in direct elections. Currently, the regime in Warsaw is similar to the regime of such cities as Berlin or Paris.

PL

Ewolucja ustroju stolicy miała specyficzny charakter, ponieważ jej ustrój różnił się od typowej jednostki samorządu terytorialnego. Początkowo Warszawa była związkiem niezależnych dzielnic-gmin, jednak ze względu na paraliż decyzyjny i kompetencyjny przekształcono Warszawę w związek komunalny, tworząc jedną dużą gminę Warszawa-Centrum i 10 mniejszych gmin. Kolejna zmiana polegała na zlikwidowaniu gmin i utworzeniu dzielnic. W ustroju Warszawy przeprowadzono zmiany dotyczące organu wykonawczego od kolegialnego do monokratycznego. Najistotniejsza zmiana to wybór prezydenta w wyborach bezpośrednich. Obecnie ustrój jest podobny do ustroju miast takich jak Berlin i Paryż.

Refine search results

Idea kolegialnej władzy wykonawczej

Wytyczne Stolicy Apostolskiej dotyczące zarządzania dobrami w instytutach życia konsekrowanego i w stowarzyszeniach życia apostolskiego

Collegiality versus managerialism. Management of Polish public universities in the higher education system under reform

“Hard” vs. “Soft” Managerialism: How to Reform Universities and Let Them Remain Universities

Cel wizyty ad limina Apostolorum

Rada Stanu Królestwa Polskiego wobec niekonstytucyjności Organizacji Komisji Rządowej Wojny

Natura i manifestacje kolegialności biskupów w dialogu z myślą Johna R. Quinna

Synodalność w nauczaniu i pontyfikacie Jana Pawła II

Kryzys władzy w Kościele i kolegialność

Joseph Ratzinger’s Proposal to Decentralise the Ecclesial Structures in the Context of Conciliar Debates on Lumen Gentium

Geneza i przygotowania do nowego Synodu Biskupów poświęconego synodalności

Synodality as a return to the origins of Christianity and the way of building the God’s Kingdom

II Synod Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej w historyczno-teologicznej perspektywie synodalności Kościoła

Odnowa teologii episkopatu zaczynem doktryny kolegialności episkopalnej w analizie rozwoju teologii i wydarzeń Kościoła belgijskiego przed Soborem Watykańskim II

W przededniu pierwszego konfliktu ustrojowego. Debata w Radzie Administracyjnej Królestwa Polskiego o usamodzielnieniu radców stanu w komisjach rządowych na przełomie 1815 i 1816 r.

Kolegialność i jednoosobowość w strukturach samorządu terytorialnego

O ustroju samorządu miasta stołecznego Warszawy