Search results

1

Kontrola konstytucyjności w polskim prawie – między systemem common law a systemem kontynentalnym

100%

Koniecko M.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2022

|

vol. 21

|

issue 2

397-429

EN

In the doctrine of Polish constitutional law and in the jurisprudence, there has been a dispute for many years as to whether common and administrative courts are entitled to examine, in the course of adjudication, the compliance of regulations with the Constitution. A negative answer to this question would lead to the conclusion that the only body authorised to do so is the Constitutional Tribunal. This issue is connected to the system of state bodies, their systemic position and the competencies ascribed to them. Furthermore, the adoption of the view that the judiciary is authorised to control the normative compliance of acts of a lower order, would result in a more frequent application of that act in practice, which would undoubtedly correspond to the principle of supremacy and direct applicability of the Constitution. The Constitution would thus be applied not only in the relations between the organs of public authority and the organs and citizens, but also in the horizontal relations, between the subjects of private law. The aim of this paper was to analyse and systematise the presented views concerning the admissibility of the application of diffused control in Polish law, and to answer the question, which of the positions should be upheld. For this purpose it has become necessary to explain such notions as the constitution, compliance with the constitution, as well as to present the characteristics of different types and models of constitutionality control. It turned out to be particularly important here to review not only the views of representatives of the doctrine, but also, and even primarily, the positions of representatives of the judiciary, including both courts and tribunals, as those most interested in clarifying this issue.

PL

W doktrynie polskiego prawa konstytucyjnego i w orzecznictwie przez wiele lat panował spór co do tego, czy sądy powszechne i administracyjne, uprawnione są do badania w toku orzekania zgodności przepisów z Konstytucją. Negatywna odpowiedź na to pytanie prowadziłaby do wniosku, iż jedynym uprawnionym do tego organem, pozostaje Trybunał Konstytucyjny. Zagadnienie to wiąże się z ustrojem organów państwowych, ich pozycją ustrojową oraz przypisanymi im kompetencjami. Co więcej, przyjęcie poglądu, iż sądownictwo jest uprawnione do kontroli zgodności normatywnej aktów niższego rzędu, skutkowałoby częstszym stosowaniem tego aktu w praktyce, co odpowiadałoby niewątpliwie zasadzie nadrzędności i bezpośredniej stosowalności Konstytucji. Konstytucja byłaby w ten sposób stosowana nie tylko w relacjach między organami władzy publicznej oraz organami a obywatelami, ale także w stosunkach horyzontalnych, między podmiotami prawa prywatnego. Celem pracy pozostawało dokonanie analizy i systematyki prezentowanych poglądów w zakresie dopuszczalności w polskim prawie stosowania kontroli rozproszonej oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie, któremu ze stanowisk należy przyznać słuszność. W tym celu konieczne stało się wyjaśnienie takich pojęć jak Konstytucja, zgodność z Konstytucją, a także przedstawienie charakterystyki różnych rodzajów i modeli kontroli konstytucyjności. Szczególnie istotne okazało się tu dokonanie przeglądu nie tylko poglądów przedstawicieli doktryny, ale także, a nawet przede wszystkim, stanowisk przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości, w tym zarówno sądów, jak i trybunałów, jako najbardziej zainteresowanych w wyjaśnieniu tej kwestii.

2

Constitutional Control in Georgia and the Right to Consider and Adjudicate upon the Constitutionality of the Decisions of Common (Ordinary) Courts

100%

Latsabidze N.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2015

|

vol. 7

|

issue 1

229-240

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza kompetencji gruzińskiego Trybunału Konstytucyjnego do badania konstytucyjności orzecznictwa sądów powszechnych. Trybunał Konstytucyjny dokonuje kontroli głównie następczej i abstrakcyjnej, przede wszystkim rozstrzyga o konstytucyjności aktów normatywnych. W większości przypadków dotyczy to zgodności aktów normatywnych z drugim rozdziałem Konstytucji Gruzji, gwarantującym podstawowe prawa i wolności jednostki. Ostatnio Obrońca Publiczny (odpowiednik Rzecznika Praw Obywatelskich) wystąpił z inicjatywą upoważnienia Trybunału Konstytucyjnego do badania konstytucyjności orzeczeń sądów ostatniej instancji. Na korzyść takiego upoważnienia przemawia wiele czynników. Przede wszystkim Trybunał Konstytucyjny stanie się sądem ostatniej instancji w rozumieniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, co pociągnie za sobą zmniejszenie liczby wniosków przeciwko Gruzji. Wymagać to będzie mniejszych nakładów finansowych niż w przypadku składania wniosków do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, a ostateczne decyzje zostaną szybciej podjęte. W związku z tym nowe uprawnienie Trybunału Konstytucyjnego może stanowić bardziej skuteczny mechanizm ochrony praw człowieka. Jakkolwiek nowe uprawnienie Trybunału pozwala na ingerencję w kompetencje sądu powszechnego, to generalnie inicjatywa rzecznika powinna być oceniona pozytywnie.

EN

This article deals with the specialised organ of constitutional review – the Constitutional Court of Georgia and analyses the possibility of granting the Constitutional Court the right to consider and adjudicate upon the decisions of common (ordinary) courts. The Constitutional Court mainly carries out repressive and abstract control. In general, it considers the constitutionality of normative acts. Most of the constitutional claims apply to compliance of the normative acts with the second chapter of the Constitution of Georgia, which guarantees basic rights and the freedom of individuals. Recently, the Public Defender of Georgia launched an initiative to add to the power of the Constitutional Court to consider the constitutionality of the decisions of the courts of last resort. Granting the Constitutional Court this authority is associated with many positive factors. First of all, the Constitutional Court will become the court of last resort in terms of the European Convention on Human Rights and thus, the number of applications against Georgia will be reduced. It will require less financial resources than in case of making application to the European Court of Human rights and the final decision will be adopted in shorter terms. Consequently, the new authority of the Constitutional Court can become a more effective human rights protection mechanism. The new authority may interfere with the common court’s competence; however, finally, the initiative should be positively evaluated.

3

The Principle of Judicial Discretion and the Death Penalty in Singapore-Constitutional Approach

84%

Michalak A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

issue 6 (40)

101-114

EN

Any discussion of human rights in post-colonial countries of Asia conducted from the perspective of Western civilization faces many obstacles, particularly related to existing differences, or even cultural barriers and different traditions. Postcolonial states, despite the remaining remnants of the colonial era-visible in their legal systems, that still contain normative acts adopted before obtaining sovereignty – very firmly resist to the adoption of the universal catalog of human rights set out in the UN Covenants, as well as the use of standards in their observance that are compatible with those made within the United Nations. Both – the so-called ideology of Asian values, as well as the concept of the ASEAN community is not conducive to the creation of international binding legal framework and does not allow (or even leading in the future) to create a universal system of human rights protection. On the contrary – it leads to the deepening ideological differences or even philosophical, in the further development of democracy among Western countries and Asia. From the perspective of European constitutional law, it may be interesting to see the arguments of post-colonial Asia judges on the issue of the division of power in the context of judicial activism and the protection of constitutional values. The purpose of this publication is to present the views of Singapore’s judiciary in connection with the reforms introduced in 2013 that abolish the mandatory death penalty for certain crimes together with the possibility of replacing it by a court decision with life imprisonment and flogging.

PL

Wszelka dyskusja na temat przestrzegania praw człowieka w postkolonialnych państwach Azji prowadzona z perspektywy cywilizacji Zachodu napotyka wiele przeszkód, w szczególności związanych z istniejącymi różnicami, czy wręcz barierami kulturowymi i odmiennymi tradycjami. Państwa postkolonialne, mimo nadal istniejących pozostałości z czasów kolonialnych – widocznych np. w systemie prawa, który wciąż zawiera akty normatywne uchwalone przed uzyskaniem suwerenności – bardzo stanowczo opierają się przyjęciu uniwersalnego katalogu praw człowieka określonego w paktach ONZ, jak też stosowaniu standardów w ich przestrzeganiu, które byłyby zgodne z tymi wypracowanymi w ramach ONZ. Przyjęta ideologia tzw. azjatyckich wartości prowadzi do ponownego pogłębiania się różnic ideowych, czy wręcz filozoficznych, w dalszym rozwoju demokracji między państwami Zachodu i Azji. Z perspektywy europejskiej nauki prawa konstytucyjnego interesujące może wydać się spojrzenie sędziów państw Azji postkolonialnej na kwestie dotyczące podziału władzy w kontekście aktywizmu sędziowskiego i ochrony wartości konstytucyjnych. Celem niniejszej publikacji jest zaprezentowanie poglądów judykatury Singapuru w związku z wprowadzonymi w 2013 r. reformami znoszącymi obligatoryjny wymóg orzekania kary śmierci w przypadku niektórych przestępstw i możliwości zastąpienia tejże – w wyniku decyzji sądu – karą dożywotniego więzienia i chłosty.

4

Wpływ skargi nadzwyczajnej na świadomość konstytucyjną jednostki. Rozważania na tle postępowań skargowych zainicjowanych w sprawach karnych

84%

Sułkowski J.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2022

|

issue 2(31)

84-96

EN

In April 2022 four years passed since the introduction into the Polish legal system of extraordinary appeal – a new instrument for the review of final court judgements. The experience of several years of the functioning of this means of challenge provides an opportunity to analyse it on the basis of the emerging case law of the Supreme Court in the context of not only the effectiveness of this kind of appeal, as seen through the prism of procedural justice in criminal matters, but also in the context of emergence of constitutional awareness. It should be assumed that the legislator wanted to introduce a measure that would strengthen the protection of freedoms and rights, also within the framework of criminal proceedings, and which so far did not exist in such a form – in terms of evaluation of the process of applying the law. A few years after its introduction, the fears that extraordinary appeal would become a politically exploited mechanism have not come true. However, after a few years the first cautious conclusions can be formulated regarding its significance for the reliability of the criminal process. Unfortunately, these conclusions are not optimistic. The extraordinary complaint does not play a significant role in the functioning of the criminal process in the shape outlined by the Polish Constitution.

PL

W kwietniu 2022 r. minęły 4 lata od wprowadzenia do polskiego systemu prawnego skargi nadzwyczajnej – nowego instrumentu kontroli prawomocnych wyroków sądowych. Kilkuletnia perspektywa funkcjonowania tej instytucji daje możliwość jej analizy na gruncie rodzącego się orzecznictwa Sądu Najwyższego, w kontekście nie tylko skuteczności skargi widzianej przez pryzmat sprawiedliwości procesowej w sprawach karnych, ale także z punktu widzenia kształtowania się świadomości konstytucyjnej. Należy przyjąć, że ustawodawca chciał wprowadzić środek, który wzmocniłby ochronę wolności i praw, także w ramach postępowania karnego, a który do tej pory w takiej formie nie istniał. Z perspektywy kilku lat nie sprawdziły się obawy, że skarga stanie się politycznie wykorzystywanym mechanizmem. Kilkuletnia perspektywa prowadzi do sformułowania pierwszych ostrożnych wniosków dotyczących jej znaczenia dla rzetelności procesu karnego. Niestety, wnioski te nie są optymistyczne. Skarga nadzwyczajna nie odgrywa znaczącej roli w funkcjonowaniu procesu karnego w kształcie nakreślonym przez Konstytucję RP.

5

Comparative Analysis of the Models of Constitutional Review in Portugal and in Poland

84%

Szostak K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 4(74)

311-324

PL

Artykuł krytycznie analizuje modele kontroli konstytucyjności przyjęte w Portugalii i w Polsce. W tym celu zastosowano metodę komparatystyczną, porównującą rozwiązania portugalskie z polskimi. Przedstawiono kwestie teoretyczne związane z pojęciem kontroli konstytucyjności oraz przedstawiono pojęcia kontroli skoncentrowanej i rozproszonej. Następnie w publikacji przeanalizowano faktyczne modele kontroli w obu państwach z osobnym rozważeniem kontroli rozproszonej i skoncentrowanej. Rozważono przy tym zasady konstytucyjne dotyczące bezpośredniego stosowania konstytucji, konstytucyjnej jurysdykcji sędziów i działania sądów konstytucyjnych. Artykuł kończy się konkluzją, że w obu krajach funkcjonują odrębne modele kontroli konstytucyjności. W Portugalii funkcjonuje model mieszany, podczas gdy w Polsce, pomimo poglądów o dopuszczalności kontroli rozproszonej, funkcjonuje model scentralizowany.

EN

The article critically analyses the models of the constitutionality inspection adopted in Portugal and in Poland. For this purpose the comparative method has been applied, comparing Portuguese and Polish approaches. Theoretical aspects of the constitutionality inspection are discussed and the notions of the centralised and the diffuse inspection model are introduced. Then the paper analysis the actual inspection practices in both countries discussing the diffuse and concentrated inspection separately. Constitutional rules pertaining to the direct effect of the constitutions, constitutional jurisdiction of judges and operation of the constitutional courts are considered. The article concludes that in both countries different models of constitutionality inspection operate. In Portugal operates the mixed constitutionality inspection model while in Poland, despite views advocating for permissibility of the diffuse control, the centralised model functions.

6

Uprawnienia hamujące Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec legislatywy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku

84%

Ścibor W.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2023

|

vol. 18

|

issue 20 (1)

195-206

EN

The article aims to analyze the position of the head of state and his powers of an inhibitory nature against the legislature. The paper presents the conditions for the President of the Republic of Poland to use the mechanism of shortening the term of parliament, filing a legislative veto and applying to the Constitutional Court for a preventive constitutionality review. The article analyzes the powers that the President has vis-à-vis the legislature and the actions it takes, as well as his role as an arbiter in a crisis situation in the chambers of parliament. The rationale and limitations on the use of inhibitory powers by the head of state against the legislature are discussed. In drafting this article, the dogmatic-legal method was used to analyze the effectiveness of the post-1997 application of the powers vested in the President against the legislature.

PL

Artykuł ma na celu analizę pozycji głowy państwa i jego uprawnień o charakterze hamującym wobec legislatywy. W pracy przedstawione zostały warunki skorzystania przez Prezydenta RP z mechanizmu skrócenia kadencji parlamentu, zgłoszenia weta ustawodawczego oraz zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o przeprowadzenie prewencyjnej kontroli konstytucyjności. W artykule dokonana została analiza uprawnień, które posiada Prezydent wobec władzy ustawodawczej i podejmowanych przez nią działań, a także jego roli arbitra w sytuacji kryzysu w izbach parlamentu. Omówione zostały przesłanki oraz ograniczenia dotyczące stosowania przez głowę państwa uprawnień hamujących wobec legislatywy. Podczas sporządzenia niniejszego artykułu wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną celem przeprowadzenia analizy skuteczności stosowania po 1997 r. przysługujących Prezydentowi kompetencji wobec władzy ustawodawczej.

7

The Legitimacy of Trade Unions and Employers’ Organizations to Initiate Proceedings Before the Constitutional Court in the Light of the Jurisprudence of the Constitutional Court

84%

Niedzielska B.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2015

|

vol. 24

|

issue 4

EN

The control over constitutionality carried out by the Constitutional Court is executed on the initiative of subjects strictly specified within the Constitution. Trade unions and employers’ organisations have legitimacy limited to cases under their spectrum of operation. Increasing number of applications for constitutionality control from trade unions and employers’ organisations makes the tribunal procedural rights of these entities a subject of numerous statements of the Constitutional Court. The following article attempts to present the views of the Constitutional Court in regard to the locus standi of trade unions and employers’ organisations laid down in the jurisprudence of the Constitutional Court, and their overall assessment. The organs entitled to tribunal legitimacy are “nationwide trade union organs”. A trade union is a voluntary and self-governing organisation of working people, established to represent and defend their rights, as well as labour and social interests. Other entities entitled to the legitimacy are also “nationwide labour organisation authorities”. The main task of employers’ organisations is protection of rights, and representation of interests, including economic ones, of associated members. In the assessment of employers’ organisations legitimacy, the Constitutional Court developed two concepts: the concept of “exceptional” legitimacy, and the concept of “common denominator”. These concepts justify recognition of the lack of legitimacy. They are not accepted indiscriminately, as they are considered unsupported by resolutions of the Constitution. That conceptualisation narrows the “scope of activity” of trade unions and employers’ organisations, as not all the statutory tasks of these entities substantiate their applicable legitimacy. Although social and economic interests are within the range of activity of entities with special legitimacy, according to The Court, they are not covered by tribunal legitimacy.

PL

W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia poglądów Trybunału Konstytucyjnego na temat legitymacji czynnej związków zawodowych i organizacji pracodawców wyrażonych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz ich ogólnej oceny. Legitymacja trybunalska przysługuje „ogólnokrajowym organom związków zawodowych”. Związek zawodowy to dobrowolna i samorządna organizacja ludzi pracy powołana do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. Legitymacja przyznana jest także „ogólnokrajowym władzom organizacji zawodowych”. Podstawowym zadaniem organizacji pracodawców jest ochrona praw i reprezentowanie interesów, w tym gospodarczych, zrzeszonych członków. W ocenie legitymacji związków zawodowych Trybunał wypracował dwie koncepcje: legitymacji „wyjątkowej” oraz „wspólnego mianownika”. Uzasadniają one uznanie braku legitymacji. Nie są przyjmowane bezkrytycznie, oceniane są jako praktyki nieznajdujące oparcia w postanowieniach Konstytucji. Takie ujęcie zawęża „zakres działania” związków zawodowych i organizacji pracodawców, gdyż nie wszystkie ustawowe czy statutowe zadania tych podmiotów będą uzasadniały ich legitymację wnioskową. Interesy ogólnospołeczne i gospodarcze, choć znajdują się wśród zadań podmiotów o legitymacji specjalnej, nie są – zdaniem Trybunału – objęte legitymacją trybunalską.

8

The Constitutional Court of Kosovo - Introductory Remarks

84%

Nowak K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2020

|

issue 6 (58)

497-510

EN

On February 17, 2008, Kosovo declared independence. Over twelve years after the adoption of the Declaration of Independence, the issue of universal, international acknowledgment of Kosovo still has not been resolved. The foundation for the establishment of the Republic of Kosovo was international society, which created the legal framework for the future statehood of Kosovo. The problem of the functioning of the constitutional judiciary was one of the key issues during the creation of the basic law of the Republic of Kosovo. This article s to analyze the constitutional position of the Constitutional Court of the Republic of Kosovo in the state system established under the Constitution of 2008. It presents the composition of the Court, its competence, and principles of organization and functioning. The solution applied in the Kosovo basic law fits into the broadly understood model of the European constitutional judiciary.

PL

W dniu 17 lutego 2008 r. Kosowo ogłosiło niepodległość. Ponad dwanaście lat po uchwaleniu Deklaracji niepodległości kwestia powszechnego, międzynarodowego uznania Kosowa nadal nie została rozstrzygnięta. Fundamentem powstania Republiki Kosowa była społeczność międzynarodowa, która stworzyła ramy prawne przyszłej państwowości Kosowa. Problem funkcjonowania sądownictwa konstytucyjnego był jednym z kluczowych podczas prac nad powstaniem ustawy zasadniczej Republiki Kosowa. Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy pozycji ustrojowej Sądu Konstytucyjnego Republiki Kosowa w systemie państwowym ukształtowanym pod rządami Konstytucji z 2008 r. Przedstawia skład Sądu, jego kompetencje oraz zasady organizacji i funkcjonowania. Rozwiązanie przyjęte w kosowskiej ustawie zasadniczej wpisują się w szeroko rozumiany model europejskiego sądownictwa konstytucyjnego.

9

Missed Constitutional Moments and Real Constitutional Conflicts in Hungary 1989 v. 2011

84%

Szabó Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 6(70)

477-486

PL

Niniejszy artykuł, analizując przykład węgierski, dowodzi, że cena jest wysoka, jeśli przeoczono konstytucyjny moment przyjęcia konstytucji opartej na szerokim kompromisie społecznym. Proces tworzenia konstytucji może wtedy zostać zakończony albo przez sądy aktywistów, albo przez aktywistyczne siły polityczne. Węgry doświadczyły dwóch poważnych reform konstytucyjnych, przy czym obu brakowało konsensualnego rozmachu konstytucyjnego. Pierwszą transformację w latach 1989–1990, która zastąpiła socjalistyczny ustrój autorytarny demokracją, dokonały elity polityczne, pozbawione legitymacji demokratycznej, zachowujące formalne ramy prawne socjalistycznej konstytucji. Druga reforma z 2011 r. przyniosła formalnie nową konstytucję (Ustawę Zasadniczą Węgier), zainicjowaną i przyjętą wyłącznie przez partię rządzącą (FIDESZ) większością konstytucyjną, bez konsensusu. Trybunał Konstytucyjny za każdym razem próbował odgrywać aktywną, naprawczą rolę w stosunku do konstytucji.

EN

This paper, examining the Hungarian example argues that that the price is high if a constitutional moment to adopt a constitution based on wide societal compromise has been missed. The constitution-making process might then be completed either by activist courts or by activist political forces. Hungary experienced two major constitutional reforms, both missing a consensual constitutional momentum. The first transformation in 1989–90, which replaced the socialist authoritarian system by democracy, was brought about by political elites, lacking democratic legitimacy, keeping the formal legal framework of the socialist constitution. The second reform in 2011 brought a formally new constitution (Fundamental Law of Hungary), initiated and adopted solely by the governing party (FIDESZ) with a constitutional majority, without consensus. The Constitutional Court both times attempted to play an active, corrective role in the aftermath of the constitution-making.

10

Stosowanie prawa a kontrola jego konstytucyjności (zdania odrębne Profesora Leona Kieresa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego)

84%

Piszcz A.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2018

|

vol. 114

195-205

EN

This article provides readers with information relating to dissenting opinions fi led by Prof. Leon Kieres regarding the judgments of the Constitutional Tribunal. The intention of the author is to present Professor’s views on the application of law in various contexts. Therefore, separate subsections present a review of his ideas on the following topics: the application of law and the ability to complain to the Constitutional Tribunal, the incorrect application of law/ignorance of law and the assessment of constitutionality, the application of the unconstitutional law and the need for control, the future practice of applying the law and its constitutionality.

11

Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego

84%

Filipczak M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

vol. 102

23-36

PL

W opracowaniu podjęto tematykę zastosowania nauki o dobru prawnym jako narzędzia kontroli zgodności z konstytucją regulacji o charakterze prawnokarnym. Omówiono pojęcie dobra prawnego, które wyznacza zarówno granice zewnętrzne prawa karnego, jak i granice wewnętrzne prawa karnego. Wyjaśniono, że dobro prawne powinno być rozumiane jako wartość społeczna, czyli jak interes. Podjęto również polemikę ze źle rozumianym prawem karnym interesu. Przytoczono nurt tzw. transpozytywnej nauki o dobru prawnym, która wiąże termin dobra prawnego z konstytucją. Z teoretycznego punktu widzenia podniesiono problem tzw. kryterialnej nierozstrzygalności w prawie karnym. Jako konkluzję wskazano, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP powinien być interpretowany w kontekście nauki o dobru prawnym.

EN

The issue of this paper is a using of theory of legal good as a tool for constitutional control in criminal law. It discussed a concept of legal good, which designates both the external borders of the criminal law and internal borders of the criminal law. It was explained that the legal good ought to be understand as social value, which means as interest. It was in dispute over a incorrectly understanding of a interest criminal law. It quoted a transpositive theory of the legal good, which assume a connection between the legal good and Constitution. With regards to theoretical point of view, in this paper was raised a criterion undecidable problem in the criminal law. In conclusion was said that art. 31 passage 3 Constitution RP ought to be interpreted in context of the theory of legal good.

12

Prezes NIK jako inicjator postępowania przed TK - zagadnienia wybrane

84%

Łyszkowski M.

Kontrola Państwowa

|

2024

|

vol. 69

|

issue 1 (414)

44-63

EN

The President of the Supreme Audit Office is mandated to file motions to the Constitutional Tribunal (Polish Trybunał Konstytucyjny, TK) to initiate a hierarchical control of norms, since the very establishment of the TK. This right of the President of NIK did not seem controversial once it was created, when the current Constitution was elaborated, nor it is now. This situation, paradoxically, results in the lack of interest of legal sciences, representatives of which are little concerned with this significant competence of the NIK President. Every NIK audit comprises checking the activities of auditees also against the criterion of legality. If doubts arise as for the structure of the very legal regulations that are the basis for the establishment or activity of the auditee, the President of NIK may use his constitutional competence and put forward a proposal to the Constitutional Tribunal to check whether these regulations are compliant with the Constitution. The practice to date shows that such motions have been put forward mainly in relation to doubts that aroused during NIK’s audit engagements. Nevertheless, the President of NIK may also apply to the Tribunal with other issues, unrelated to NIK’s audit activity, because his competence – of a constitutional body that safeguards law and order – is unlimited. In his article, the author presents these issues and discusses the motions that have been filed with the TK by the President of NIK to date.

PL

Prezes Najwyższej Izby Kontroli1 jest legitymowany do występowania z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego, inicjującym hierarchiczną kontrolę norm, od początku istnienia TK. Uprawnienie to nie budziło wątpliwości w chwili jego kreacji, podczas prac nad obowiązującą Konstytucją ani nie budzi ich obecnie. Taka sytuacja paradoksalnie skutkuje brakiem szerszego zainteresowania nauki prawa, której przedstawiciele jedynie na marginesie swoich ustaleń odnotowywali dysponowanie przez Prezesa NIK tak istotną kompetencją.

13

Poszukiwanie podstaw prawnych roszczeń odszkodowawczych przedsiębiorców za szkody spowodowane ograniczeniami działalności gospodarczej w celu zwalczania Covid-19 – część II

51%

Papis W.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 1

|

issue XXI

155-172

EN

In the second part of the article, the author discusses the procedure for recognizing normative acts as unconstitutional - which is the basis for claiming compensation from the state treasury for damages caused by the application of these unconstitutional normative acts and regulations based on the provisions of substantive civil law. When analyzing the content of the regulations regarding the COVID-19 epidemic, the author reviews the regulations that raise doubts in the doctrine as to their constitutionality. He also notes the inconsistency of these provisions with the legal system. Finally, the problem of possible compensation of the state treasury for damages caused by the legal activities of public authorities is discussed.

PL

W drugiej części artykułu autor omawia procedurę uznawania aktów normatywnych za niekonstytucyjne – co stanowi podstawę do dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za szkody spowodowane przez stosowanie tych niekonstytucyjnych aktów normatywnych i przepisów w oparciu o przepisy materialnego prawa cywilnego. Analizując materię przepisów dotyczących epidemii COVID-19, autor dokonuje przeglądu przepisów budzących wątpliwości w doktrynie co do ich konstytucyjności. Zauważa również niespójność tych przepisów z systemem prawa. Na koniec poruszony zostaje problem ewentualnych odszkodowań Skarbu Państwa za szkody spowodowane legalnym działaniem organów publicznych.

Refine search results

Kontrola konstytucyjności w polskim prawie – między systemem common law a systemem kontynentalnym

Constitutional Control in Georgia and the Right to Consider and Adjudicate upon the Constitutionality of the Decisions of Common (Ordinary) Courts

The Principle of Judicial Discretion and the Death Penalty in Singapore-Constitutional Approach

Wpływ skargi nadzwyczajnej na świadomość konstytucyjną jednostki. Rozważania na tle postępowań skargowych zainicjowanych w sprawach karnych

Comparative Analysis of the Models of Constitutional Review in Portugal and in Poland

Uprawnienia hamujące Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec legislatywy w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku

The Legitimacy of Trade Unions and Employers’ Organizations to Initiate Proceedings Before the Constitutional Court in the Light of the Jurisprudence of the Constitutional Court

The Constitutional Court of Kosovo - Introductory Remarks

Missed Constitutional Moments and Real Constitutional Conflicts in Hungary 1989 v. 2011

Stosowanie prawa a kontrola jego konstytucyjności (zdania odrębne Profesora Leona Kieresa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego)

Nauka o dobru prawnym i jej rola w badaniu konstytucyjności regulacji prawa karnego

Prezes NIK jako inicjator postępowania przed TK - zagadnienia wybrane

Poszukiwanie podstaw prawnych roszczeń odszkodowawczych przedsiębiorców za szkody spowodowane ograniczeniami działalności gospodarczej w celu zwalczania Covid-19 – część II