Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ks. Jerzy Popiełuszko
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Collectanea Theologica
|
2017
|
vol. 87
|
issue 2
127-148
EN
In the history of the Church one finds an event wherein a mother wasquestioned in the beatification process of her son. This occurred in the caseof Marianna Popiełuszko, who before the court of beatification in Warsawin 1997, responded to all the questions put to her in order to assess the lifeand work of Fr. Jerzy Popiełuszko as a candidate for sainthood by Churchauthorities.From these testimonies there emerges an interesting picture of the lifeand death of Fr. Popiełuszko, as well as his faith and steadfastness. It helpsto read the true intentions which were of a religious nature that guided himduring his activity. Moreover, this confirms the martyrological nature ofhis death, in which what counts is not only the anguish inflicted, but thereason for one’s achievements. This also demonstrates that martyrdom wasthe crowning achievement of his life of faith and love, which was associatedwith forgiveness that is opposed to hatred or vengeance.This vision of martyrdom is consistent with the classical understandingof martyrdom in the Church, which is not limited only to the moment ofdeath, but applies to the entire life of the martyr.
PL
Msze św. za Ojczyznę sprawowane przez bł. ks. Jerzego Popiełuszkę na warszawskim Żoliborzu w latach 1982-1984 są jednym z podstawowych elementów rozpoznawczych jego posługi. W czasie owych liturgii wygłosił on słynne kazania, które z czasem stały się m.in. powodem działań aparatu represji komunistycznego wymierzonego w kapelana „Solidarności”. Każda z comiesięcznych Eucharystii była poświęcona konkretnemu tematowi, który wyznaczała rocznica historyczna bądź bieżące wydarzenie społeczne. Podobnie było w maju 1983 r., kiedy to ks. Jerzy w przesłaniu Mszy św. za Ojczyznę, skupił się na ukazaniu maryjnego aspektu polskości, a także wskazaniu na Matkę Bożą jako najpewniejszą orędowniczkę dla uciśnionego narodu. Ów temat zawierał się w szerszym wymiarze maryjnym przejawiającym się w życiu oraz działalności męczennika komunizmu. Idea przewodnia Mszy św. za Ojczyznę z 29 maja 1983 r., wyrażała się przede wszystkim w przepowiadaniu błogosławionego, śpiewanych pieśniach, modlitwie wiernych, dekoracji plastycznej zdobiącej prezbiterium żoliborskiej świątyni, jak również w recytowanej na zakończenie liturgii poezji. Ks. Popiełuszko, odwołując się do konkretnych wydarzeń z przeszłości Polski oraz do ówczesnych cierpień rodaków, wskazywał na towarzyszenie Maryi narodowi, który pomimo sytuacji i przeciwności zawsze do Niej się uciekał, uznając Jej Królowanie. Ks. Jerzy ukazywał Matkę Najświętszą jako najpewniejszą powierniczkę trudów i cierpień przeżywanych przez rodaków w stanie wojennym. Tym samym błogosławiony podtrzymywał w Polakach nadzieję, wiarę, formował religijno-patriotyczne postawy rodaków, którzy Msze św. za Ojczyznę traktowali jako wyjątkową „wyspę wolności”.
EN
Holy Masses for the Homeland exercised by Bl. Fr. Jerzy Popiełuszko in Warsaw’s Żoliborz, in the years 1982-1984, are one of the basic identifying elements of his ministry. During these liturgies, he delivered famous sermons, which with time became, among others, the reason for the actions of the communist repression apparatus aimed at the chaplain of “Solidarity”. Each of the monthly Eucharists was devoted to a specific topic, which was marked by a historical anniversary or a current social event. It was similar in May 1983, when Fr. Jerzy in the message of the Holy Mass for the Homeland, he focused on showing the Marian aspect of Polishness, as well as pointing to the Mother of God as the surest intercessor for the oppressed nation. This theme was contained in a broader Marian dimension manifested in the life and activity of the martyr of communism. The main idea of the Mass for the Homeland of May 29, 1983, was expressed primarily in the preaching of the blessed, sung songs, prayers of the faithful, artistic decorations decorating the chancel of the Żoliborz temple, as well as in the poetry recited at the end of the liturgy. Fr. Popiełuszko, referring to specific events in the past of Poland and to the suffering of his countrymen at that time, pointed to the accompaniment of Mary to the Nation, which, despite situations and adversities, always resorted to her, recognizing her as King. Fr. Jerzy portrayed the Blessed Mother as the surest confidant of hardships and suffering experienced by her countrymen during martial law. Thus, the blessed maintained hope and faith in Poles, and formed the religious and patriotic attitudes of his countrymen who at Mass. for their homeland they treated as an exceptional “island of freedom”.
PL
Wciąż toczy się dyskusja dotycząca charakteru działalności ks. Jerzego Popiełuszki w latach 1980-1984, a także istotnych motywów jego uprowadzenia 19 października 1984 roku przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa oraz zamordowania. Artykuł dowodzi, że traktowanie tej działalności i śmierci w kategoriach wyłącznie politycznych jest rażącym niezrozumieniem postawy księdza bądź też świadomym zabiegiem propagandowym. Analiza działań księdza, motywów jego zaangażowania duszpasterskiego, przebiegu Mszy za Ojczyznę oraz treści jego kazań dowodzi, że kierował się on racjami religijnymi, duszpasterskimi i duchowymi, a jego śmierć miała charakter męczeństwa za wiarę.
EN
There is an ongoing debate on the character of Fr. Jerzy Popiełuszko’s activity between 1980 and 1984, as well as the major motives for his abduction and murder on October 19, 1984 perpetrated by officers of the Security Service of the Ministry of Internal Affairs (Pol. SB). The present paper argues that treating this activity and death in a purely political way constitutes a fundamental misunderstanding of the priest’s attitude or a conscious propaganda. An analysis of the priest’s activities, motives behind his pastoral commitment, the course of the Holy Masses for the Fatherland as well as the content of his sermons, shows that he was guided by religious, pastoral and spiritual reasons, and his death was martyrdom for the faith.
PL
Mimo dużej liczby publikacji poświęconych osobie i działalności księdza Jerzego Popiełuszki, brakuje rzetelnych opracowań naukowych analizujących dokumentację dotyczącą księdza wytworzoną przez komunistyczny aparat represji. Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie doniesień tajnych współpracowników skupionych wokół księdza Popiełuszki oraz pogłębiona analiza historyczna ich działalności. Na potrzeby niniejszego tekstu dokonano analizy teczek pracy i teczek osobowych trzech tajnych współpracowników o pseudonimach: „Jankowski”, „Kustosz”, „Tarcza/Miecz”. Personalia tych osób oraz sygnatury akt były wcześniej znane i wspominane, głównie przez dziennikarzy, jednak nie doczekał się do tej pory rzetelnego opracowania naukowego, poza aktami tw „Jankowskiego”. Poruszono także nieomawiane do tej pory zapisy dotyczące tw: „Janusza” oraz hutników „Bogdana”, „Uczciwego” i „Fredka”. Podstawowymi źródłami do zbadania tego zagadnienia są materiały wytworzone przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, przede wszystkim teczki osobowe, teczki pracy oraz zapisy ewidencyjne z kartotek.
EN
Despite the large number of publications about the figure and activities of Father Jerzy Popiełuszko, there is a shortage of reliable academic studies analysing the documentation concerning the priest produced by the communist apparatus of repression. The aim of the present text is to present the reports of secret collaborators focused on Father Popieluszko and an extensive historical analysis of their activities. For the purposes of this text, the work files and personal files of three secret collaborators with pseudonyms were analysed: „Jankowski”, „Kustosz”, „Tarcza/Miecz”. The personalities of these persons and the file references were previously known and mentioned, mainly by journalists, but no solid scholarly work, apart from the files of tw „Jankowski”, has been done so far. The records of tw „Janusz” and the steelworkers „Bogdan”, „Uczciwy” and „Fredek”, which have not been mentioned so far, were also discussed. The basic sources for investigating this issue are the materials produced by the Ministry of the Internal Affairs, above all personal files, work folders and records from card files.
EN
Rev. Jerzy Popiełuszko and his sermons, given during famous on with entire Poland, of Mass behind the Homeland in the period of the martial law, already permanently wrote the St down oneself into national history. He devoted the meaning of his sermons in the main measuring cup basic with value: for the truth, the freedom, the justice and the solidarity. Rev. Jerzy noticed that searching for the truth was not only written down into the nature of man, but also into appointing him. A truth which is freeing the man from enslavements and evils are a base of the social order and the internal calmness of the man. Rev. Popiełuszko in sermons stressed what the most he constitutes about the humanity, that is the dignity and the freedom. A blessed person very much firmly highlighted, that keeping the inner freedom is a condition of retaining the human dignity, even when is endangered outside freedom. The aspiration to the real freedom can take place only through consistent choice of a God's hierarchy of values.Telling the justice about the virtue Rev. Popiełuszko emphasized that she was focusing in the realization of the value: truths and loves. These are these values, are the best personification and expressing the justice. A blessed person in his teaching demanded the justice in the public life, because this virtue is indissoluble with the life of the man and the possibility worth functioning of the society. Solidarity in sermons Rev. Jerzy was determined in the twofold way: as the virtue and NSZZ "Solidarity". It is in the realization of the value of the solidarity Rev. Jerzy Popiełuszko searched the unity of Poles out, in the achievement and the realization of the social peace, but first of all of the room of hearts. In trade unions he could see the "Solidarity" I will skewer the man and societies on national good deeds which will be speaking through the respect of core values.
PL
Ks. Jerzy Popiełuszko i Jego kazania, wygłoszone podczas słynnych na całą Polską, Mszy św. za Ojczyznę w okresie stanu wojennego, już na stałe wpisały się w narodową historię. Treść swoich kazań poświęcił w głównej mierze podstawowym wartością: prawdzie, wolności, sprawiedliwości i solidarności. Ks. Jerzy zauważał, że dążenie do prawdy jest nie tylko wpisane w naturę człowieka, ale także w jego powołanie. Podstawą ładu społecznego i wewnętrznego spokoju człowieka jest prawda, która wyzwala człowieka od zniewoleń i zła. Ks. Popiełuszko w kazaniach akcentował to co najbardziej stanowi o człowieczeństwie, a więc godność i wolność.Błogosławiony bardzo mocno uwydatnił, iż warunkiem zachowania godności człowieka jest zachowanie wolności wewnętrznej, nawet gdy zagrożona jest wolność zewnętrzna. Dążenie do prawdziwej wolności może dokonać się tylko poprzez konsekwentny wybór Bożej hierarchii wartości. Mówiąc o cnocie sprawiedliwości ks. Popiełuszko podkreślał, iż skupia się ona w realizacji wartości: prawdy i miłości. To te wartości, są najlepszym uosobieniem i wyrażeniem sprawiedliwości. Błogosławiony w swoim nauczaniu upominał się o sprawiedliwość w życiu publicznym, gdyż cnota ta jest nierozerwalna z życiem człowieka i możliwością godnego funkcjonowania społeczeństwa. Solidarność w kazaniach ks. Jerzego była określana w dwojaki sposób: jako cnota i NSZZ „Solidarność”. To w realizacji wartości solidarności ks. Jerzy Popiełuszko upatrywał jedność Polaków, w osiągnięciu i realizacji pokoju społecznego, a przede wszystkim pokoju serc. W Związku Zawodowym „Solidarność” widział nadzieję na ogólnonarodowe dobro, które będzie wyrażać się poprzez poszanowanie podstawowych wartości człowieka i społeczeństwa.
EN
The paper focuses on the personal model role in upbringing towards higher values. The objective of the text is to answer the following question: How can the example of Blessed Father Jerzy Popiełuszko be used in raising the youth to be mature Christians? To analyze the problem, the author uses Marian Nowak’s concept of Christian maturity. The method she uses is historical/pedagogical biographic analysis. Selected studies and source texts prove that even at an early stage of his life, Popiełuszko fulfilled the Christian maturity criteria specified by Nowak: he envisioned a truly human life and permanently practiced features that facilitated its realization, such as scrupulousness, authenticity, and courage. He fulfilled these criteria as a Christian for whom the ultimate meaning of existence is salvation. It is worth remembering this role model and raising young people according to Nowak’s criteria. It may be helpful to show some dramatic events from Popiełuszko’s life, which may serve as inspiration on how to develop Christin maturity.
PL
Problematyka tekstu koncentruje się wokół roli wzorów osobowych w wychowaniu do wartości. Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie badawcze: Jak wychowywać młodzież do chrześcijańskiej dojrzałości kierując się wzorem błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki? W rozważaniach odwołano się do koncepcji chrześcijańskiej dojrzałości autorstwa Mariana Nowaka. Wykorzystano metodę biografii historyczno-pedagogicznej. Na podstawie wybranych opracowań i tekstów źródłowych poświęconych życiu i działalności ks. Jerzego wykazano, że już na etapie wczesnej dorosłości doskonale spełniał on kryteria chrześcijańskiej dojrzałości wyszczególnione przez Nowaka: stworzył projekt życia autentycznie ludzkiego i stale kształtował w sobie cechy umożliwiające urzeczywistnianie tego projektu (sumienność, autentyczność, odwaga). Wymienione kryteria wypełniał w optyce wiary chrześcijańskiej, dla której ostatecznym celem jest zbawienie i życie wieczne. Wychowując młodych ludzi do dojrzałego chrześcijaństwa warto kierować się wzorem ks. Popiełuszki i kształtować ich osobowość zgodnie z wyznacznikami opracowanymi przez Nowaka. Jako pomoc w wychowaniu jawią się konkretne przykłady z życia ks. Popiełuszki, będące inspiracją, jak formować w wychowankach chrześcijańską dojrzałość.
PL
Artykuł jest poświęcony jednemu z najwybitniejszych adwokatów w okresie Polski Ludowej oraz Trzeciej Rzeczypospolitej – Maciejowi Bednarkiewiczowi. Był on prawnikiem specjalizującym się w prawie cywilnym, ale nie stroniącym od obron karnych, szczególnie w procesach politycznych. Odważnie bronił w czasie stanu wojennego. Należał to wąskiej grupy adwokatów, których obawiał się sam Czesław Kiszczak. Za swoją odwagę zapłacił uwięzieniem – jako jeden z bardzo nielicznych adwokatów. Współpracował blisko z ks. Jerzym Popiełuszko i z Prymasowskim Komitetem Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. W artykule ukazano nie tylko najgłośniejsze procesy z udziałem adw. Macieja Bednarkiewicza, jego aktywność na forum adwokatury, państwa i Kościoła Katolickiego, ale także przedstawiono sylwetkę ojca bohatera opracowania, adw. Mariana Bednarkiewicza, oraz okres formacji młodego Macieja, w tym aplikację oraz sylwetki patronów. Opracowanie stanowi najpełniejsze w dotychczasowej literaturze naukowe opracowanie życiorysu adw. Macieja Bednarkiewicza.
EN
This article is dedicated to Maciej Bednarkiewicz – one of the most distinguished barristers in the People’s Poland and in the Third Republic of Poland. Although he was a lawyer specializing in civil law, he did not avoid defending in criminal trials, especially of political character. He bravely defended the accused in the period of the martial law in Poland. He belonged to a small group of barristers feared even by Czesław Kiszczak. As a result of his bravery, he was among few imprisoned barristers. He cooperated closely with a priest Jerzy Popiełuszko and with the Primate’s Assistance Committee for Imprisoned and their Families. The article presents not only the most well-known trials in which barrister Maciej Bednarkiewicz participated, his activity at the forum of the Bar, state and the Catholic Church, but also introduces the figure of a father of this article’s author – barrister Marian Bednarkiewicz, and formative years of young Maciej including his legal apprenticeship and profiles of his patrons. This is the most detailed research paper on the life of barrister Maciej Bednarkiewicz in the existing scholarship.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.