Search results

1

Między laickością a laicyzmem

100%

Kulbat W.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2006

|

vol. 15

93-111

DE

Der Begriff der Laizität gestaltene als ein Bestandteil der neuzeitlichen Welt bezieht sich auf die Systeme die, die Gewissenfreiheit ihrer Bürger werthalten. Im Hinsicht auf die historische Bedingtheit assoziiert man die Laizität mit der Trennung von Kirche und Staat. Auf dem Gegenpol gibt es den Begriff der Laizismus, der Ideologie die mit den Systemen des totalitären Atheismus Verbindung hat. Diese Systeme versuchen antireligiöse Vorstellung der Welt als ihre eigene Konzeption des Gutes aufzudringen. Ausschluss der Religion und Lassen sie außer Acht im Leben der Gesellschaften und Völkern folgt aus der Annahme einer nicht adäquaten Idee der Laizität hervor, die nicht auf das historische Andenken und lebendige Tradition der europäischen Völkern achtet. Diese oft nur als oberflächlischer Stereotyp befestigte Version des laizistischen Denkens, erklärt für ungültig die konstruktive, öffentliche Rolle der Religion in Praxis und im historischen sowie gesellschaftlichen Leben einer eigenartigen falschen Methodologie etsi Deus non daretur erliegend. “Die Offenheit” des Staates sollte nicht nur in dem erscheinen, dass man die Bindung an die Gesellschaft durch den Bau ihres Wohlstandes erreichen will. Man muss doch vor allem den Bedarf an der Gleichheit zu befriedigen, das Prinzip der unbegrenzten Konkurrenz von verschiedenen Weltanschauungen abzulehnen und Menschenrechte zu respektieren. Die auf die Religion eröffnete Laizität hat Vorteile bei Gestalten des öffentlichen Geistes, weil die Religion der Hauptfaktor von Sozializierung, Erziehung und Bilden der Tugend ist. Zum guten Leben reicht nicht nur die Ethik. Es ist zweifelhaft ohne Religion die Höhe des moralischen Lebens zu erreichen. Die Verkündigung des ethischen Relativismus und die Ablehnung der Religion haben dazu beigetragen, dass die liberalen Gesellschaften im Angesicht der Bedrohung von totalitären Ideologien hilflos sind. Zur Zeit, eine Bedrohung ist die Krise der Wahrheitsidee und die mit ihr verbundene Abwertung der Menschenwürde und Nihilismus.

2

Laicità dello stato e autonomia della chiesa: la promozione del bene comune al tempo della pandemia

72%

Dammacco G.

Studia Paradyskie

|

2020

|

issue 30

209-223

PL

elem niniejszej pracy jest analiza idei świeckości państwa oraz autonomii Kościoła w kontekście problemów spowodowanych kryzysem pandemicznym, który przejawił się przede wszystkim na polu sanitarnym, społecznym, ekonomicznym i religijnym. Stawiamy pytanie, jakie nowe wyzwania generuje pandemia i jakie zobowiązania stawia przed Kościołem i państwem. Staramy się w sześciu krokach wykazać, że ochrona „wspólnego domu” stała się celem aktywności społecznej w duchu nowego personalistycznego humanizmu: 1. Pandemia jako część naszego życia i życia Kościoła, 2. Pandemia jako czynnik ujawniający niespójność społeczeństwa (między solidarnością a egoizmem), 3. Poczucie laickości i autonomii w czasie pandemii, 4. Pandemia i globalizacja jako zjawiska generujące kryzysy gospodarcze i społeczne: „później wszystko będzie inaczej”, 5. Nowe wyzwania dla społeczeństwa i Kościoła: wolność wyznania, prawa człowieka, praca, rodzina, ochrona ubogich i słabych, 6. Ochrona „wspólnego domu” jako cel dążeń społecznych w duchu nowego humanizmu.

EN

he purpose of this work is to examine the sense of laicity of the State and the sense of the autonomy of the Church in the face of the problems generated by the pandemic a sanitary, social, economic, and religious crisis. What new challenges does the pandemic generate, and what commitments does it require of the Church and the State? The protection of the “common home” can be seen as the place of commitment and the new personalist humanism. I will explain my perspective through six steps: 1) the pandemic is a part of our life and the life of the Church; 2) the pandemic has revealed a contradictory society between solidarity and egoism; 3) there is a sense of laicity and autonomy during the time of the pandemic; 4) the pandemic and globalisation are phenomena that generate economic and social crises – everything will change; 5) there are new challenges for society and for the Church – religious freedom, human rights, work, family, and protection of the poor and weak; 6) the protection of the “common home” can be the place of commitment and the new humanism.

3

Od "Theophrastus Redivivus" do Du Maraisa. Źródła laickości w podziemnej filozofii radykalnego Oświecenia we Francji

72%

Budzanowska A.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2021

|

issue 4(29)

18-32

EN

The article describes the sources of anti-religious conceptions in French philosophical literature of Radical Enlightenment, based on secret symbolic manuscripts: Theophrastus Redivivus, Le Militaire philosophe, Lettre d'Hypocrate à Damagatte, La vie de Mahomed, Le traite sur les trois imposteurs, La Moysade and Le Philosophe, and aims to explore the radical approach to religion and faith of the following little-known French libertine thinkers, who were representatives of the so-called philosophie clandestine: B. Fontenelle, N. Malebranche, Y. de Vallone, Delaube, R. Challe, H. de Boulainvilliers. Discoveries related to French underground philosophical manuscripts attract the interest of researchers, changing the ideological picture of the Enlightenment. As it appears, underground thinkers – through the scope and radicalism of their ideas – made a so far unrecognized contribution to the not-so-distant age of encyclopaedism and the French Revolution. The libertine theories born in reaction to monarchical and clerical absolutism conceal contextual political and anti-Christian explicitness. Therefore, analyses of the approach to religion and faith expressed in underground philosophical texts allow us to classify them as anti-systemic. Undoubtedly, a great number of observations and recommendations of the secret philosophers was related to the search for understanding the entirety of human religiosity or to the need to articulate the universality of natural religion. However, French ideological continuators of the underground amateur philosophers, including eighteenth-century academics and encyclopaedists who referred to the underground anti-religious impulse, did not postulate introducing broadly-understood religious tolerance; on the contrary, they formulated theories that enabled the gradual removal of religiosity from the public sphere (laïcité). The article presents the idea of secularism in the radical underground Enlightenment movement and refers to the delayed consequences of said phenomenon, when this idea, considered politically dangerous, reappeared in political debates in the second half of the 19th century, and eventually became la loi fondatrice of the republican France under the 1905 law.

PL

Artykuł przedstawia źródła koncepcji antyreligijnych we francuskiej literaturze filozoficznej radykalnego oświecenia podążając za symbolicznymi, tajnymi manuskryptami m.in: Theophrastus Redivivus, Le Militaire philosophe, Lettre d’Hypocrate à Damagatte, La vie de Mahomed, Le traite sur les trois imposteurs, La Moysade oraz Le Philosophe, by ukazać radykalizm podejścia do religii i wiary mało znanych francuskich libertynów, przedstawicieli tzw. philosophie clandestin: Fontenelle’a, Malebranche’a, Yves de Vallone’a, Delaube’a, R. Challe’a, H. de Boulanvilliers, Du Maraisa. Okrycia dotyczące francuskich podziemnych manuskryptów filozoficznych budzą zainteresowanie badaczy zmieniając ideowy obraz Oświecenia. Okazuje się bowiem, jak niebagatelny i do tej pory nierozpoznany wkład, wnieśli ci undergroundowi myśliciele, zakresem i radykalizmem swoich koncepcji, w nieodległą epokę encyklopedyzmu i rewolucji 1789. Libertyńskie teorie zrodzone w reakcji na monarchiczny i klerykalny absolutyzm kryją kontekstualną, antysystemową wyrazistość polityczną. Tajni filozofowie traktując religię jako ludzki zamysł służący podporządkowaniu społeczeństwa politycznym partykularyzmom, wywiedli swoje przekonania z poszukiwań zrozumienia całej ludzkiej religijności lub z potrzeb artykułowania uniwersalności religii naturalnej. Nawiązując do podziemnego impulsu antyreligijnego, ich ideowi kontynuatorzy - osiemnastowieczni akademicy i encyklopedyści, nie sformułowali koncepcji przyznania szerokiej tolerancji religijnej lecz wykreowali teorie, które w kolejnym stuleciu stały się historią konfliktu dwóch wizji Francji prowadząc do usunięcie religijności ze sfery publicznej (laïcité). W artykule opisano formującą się koncepcję laickości w radykalnym, podziemnym ruchu oświeceniowym nawiązując do odłożonych w czasie konsekwencji tego zjawiska, gdy postrzegana jako politycznie niebezpieczna idea ta powróciła do politycznych debat dopiero w drugiej połowie XIX wieku będąc historią konfliktu dwóch wizji państwa, by ostatecznie na mocy ustawy 1905r. stać się la loi fondatrice republikańskiej Francji konstytuując świecką postawę francuskiego społeczeństwa porewolucyjnego i model rozdziału instytucji publicznych od kościołów, w którym państwo nie ingeruje w religię obywatela, a kościoły w funkcjonowanie państwa.

4

Państwo laickie w świetle dorobku współczesnego konstytucjonalizmu europejskiego

72%

Borecki P.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 66

41-60

PL

Today’s Europe is dominated by secular states. The principles of secular state in Europe are promoted by the diversity of religious and philosophical population, especially by the large percentage of the population of non-believers. The contemporary principle of secular state serves no longer to reduce the social significance of religion or religious organizations. Secular states frequently interact with religious organizations for general public scopes. A way of expressing the principle of secularism in constitutional acts is diversified – often it is necessary a complex analysis of the content of the constitution. The principle of secular state is directly expressed in Europe in the constitutions of approximately 14% of countries. State Secularism is frequently equated with the principle of separation between church and state. In Europe, however, there are countries that are exceptions to this rule. In total the formula of the separation between church and state is expressed in approximately 25% of European constitutions. Often this principle is expressed in the constitutions in a veiled form. As the most important feature of a secular state is considered the principle of the neutrality of the worldview. However, it is rarely explicitly expressed in the European constitutions. It spread rather by the constitutional court decisions and the statements of legal doctrine.

5

Sekularyzacja. Kilka uwag w perspektywie myśli J. Ratzingera-Benedykta XVI

72%

Ochman A.

Studia Gdańskie

|

2020

|

vol. 46

273-285

EN

From the beginning, religion accompanied humanity. Across the century it has different place and played changing role in society. There was a period of alliance between the altar and the throne, whereas especially since enlightenment, these paths diverged more and more. Nowadays, Pope Benedict XVI also indicates the presence of this process. However, secularization is not a thoroughly negative process for him. He accepts the validity of the autonomy of created things and therefore also the autonomy of practicing science and organizing society. The danger is hidden in a misunderstood secularism, which excludes the presence of God in social life and pushes religion only to personal life. According to the Pope, constructive cooperation between religion and this what is secular is possible and should exist, for the development of the common good.

PL

Religia od początku towarzyszyła ludzkości. Zajmowała na przestrzeni dziejów różne miejsce i odgrywała w społeczeństwie zmieniającą się rolę. Był okres sojuszu ołtarza z tronem, a od oświecenia drogi te zaczynały się coraz bardziej rozchodzić. Na obecność tego procesu współcześnie wskazuje także papież Benedykt XVI. Sekularyzacja jednak nie jest dla niego procesem na wskroś negatywnym. Uznaje on słuszność autonomii rzeczy stworzonych, a zatem również autonomii uprawiania nauki oraz organizowania społeczeństwa. Niebezpieczeństwo kryje się w źle rozumianym sekularyzmie, który wyklucza obecność Boga w życiu społecznym i spycha religię do życia jedynie prywatnego. Zdaniem papieża powinna istnieć, i jest możliwa, konstruktywna współpraca między religią a tym, co świeckie, dla rozwoju dobra wspólnego.

6

Państwo laickie w świetle dorobku współczesnego konstytucjonalizmu europejskiego

72%

Borecki P.

Studia Iuridica

|

2016

|

vol. 66

41-60

PL

Today’s Europe is dominated by secular states. The principles of secular state in Europe are promoted by the diversity of religious and philosophical population, especially by the large percentage of the population of non-believers. The contemporary principle of secular state serves no longer to reduce the social significance of religion or religious organizations. Secular states frequently interact with religious organizations for general public scopes. A way of expressing the principle of secularism in constitutional acts is diversified – often it is necessary a complex analysis of the content of the constitution. The principle of secular state is directly expressed in Europe in the constitutions of approximately 14% of countries. State Secularism is frequently equated with the principle of separation between church and state. In Europe, however, there are countries that are exceptions to this rule. In total the formula of the separation between church and state is expressed in approximately 25% of European constitutions. Often this principle is expressed in the constitutions in a veiled form. As the most important feature of a secular state is considered the principle of the neutrality of the worldview. However, it is rarely explicitly expressed in the European constitutions. It spread rather by the constitutional court decisions and the statements of legal doctrine.

7

Laicyzm: punkt docelowy czy ślepa uliczka?

72%

Dłuska K.

Nurt SVD

|

2019

|

issue 1

150-160

PL

Mając na uwadze liczne zmiany zachodzące w Europie, zarówno w kontekście politycznym, jak i społecznym, trzeba stwierdzić, że kwestia obecności Kościoła w państwie oraz ich wzajemnych relacji pozostaje stałym przedmiotem toczących się rozmów i debat. Celem artykułu pt. Laicyzm – punkt docelowy czy ślepa uliczka? jest przedstawienie koncepcji rozdziału państwa od Kościoła (laicyzm), wskazanie jej etapów i ogólnych konsekwencji. Artykuł omawia także proces sekularyzacji i jego wpływ na relacje państwo – Kościół w wybranych państwach Europy; zestawiono modele tych relacji, charakterystyczne dla kilku krajów, by idąc dalej, móc wskazać na ogólne konsekwencje całego procesu.

EN

Considering the numerous changes taking place in Europe, both in the political and social context, the presence of the Church in the state and their mutual relations remains a permanent subject of ongoing discussions and debates. The purpose of this article „Laicism – a destination or a blind alley?” is to present the concept of the separation of the state and the Church (secularism), to indicate its stages and general consequences. The article also refers to the process of secularization and its impact on the relations between the state and the church in selected European countries by presenting different models of these relations, in order to be able to further indicate the general consequences of this process.

8

Singapur – azjatycki model wielokulturowości

58%

Rabczuk W.

Kultura i Edukacja

|

2018

|

issue 3(121)

11-27

PL

Celem autora była próba znalezienia odpowiedzi na pytanie „Jakie działania podejmują władze w celu zarządzania wielokulturowością miasta-państwa położonego na skrzyżowaniu trzech stref kulturowych: chińskiej, indyjskiej i islamskiej i które wyróżnia się wyjątkową mozaiką religii, wyznań, wierzeń, światopoglądów, grup etnicznych i językowych? W jakim stopniu poczynania władz państwowych oddziałują na zachowania społeczne obywateli i ich mentalność?”. Autor, posługując się analizą dokumentów, zwłaszcza aktów prawnych, omawia kolejno: kwestie demograficzne, ze szczególnym uwzględnieniem polityki pozytywnej dyskryminacji wobec autochtonicznej ludności Singapuru – Malajów; pluralizm religijny i świeckość państwa promującego harmonię religijną; działalność organizacji pozarządowych na rzecz dialogu międzyreligijnego; przykłady reakcji społecznych i czynników oficjalnych na postawy i wypowiedzi zagrażające harmonii religijnej; politykę lingwistyczną określoną jako multilingwizm, ze zwróceniem uwagi na rolę języka singlish, który staje się atrybutem tożsamości singapurskiej; wartości, jakie szkoła wpaja uczniom, aby żyć wspólnie i budować społeczeństwo inkluzyjne. W konkluzji autor stwierdza, że wielokulturowość – w warunkach Singapuru – staje się zjawiskiem społecznie funkcjonalnym, przyczyniając się do budowania społeczeństwa inkluzyjnego, a tym samym do jego pomyślnego rozwoju, ekonomicznego, społecznego i kulturalnego. Wobec kryzysu idei wielokulturowości w Europie, autor zachęca badaczy do większego zainteresowania się pozytywnymi doświadczeniami krajów spoza zachodnioeuropejskich kręgów kulturowych.

EN

The author aims at answering the question: “What activities do the authorities undertake to manage the multiculturalism of the city-state which is situated at the intersection of three cultural spheres (the Chinese, Indian and Islamic) and which constitutes a unique mosaic of religions, denominations, beliefs, ideologies, ethnic and language groups? To what extent do the undertakings of state authorities affect social behaviour of citizens and their mentality?”. Using the document analysis (especially of legal acts), the author discusses: demographical issues, with special regard to the policy of positive discrimination towards autochthonous population of Singapore – Malayans; religious pluralism and secularity of the state which promotes religious harmony; some examples of reactions of the society and officials to the attitudes and statements posing threat to religious harmony; the linguistic policy called multilingualism (with special focus on the role of Singlish – the language which is becoming an attribute of the Singapore identity); the values which school implants in learners so that they could live together and build inclusive society. The author concludes that – in the conditions of Singapore – multiculturalism is becoming a socially functional phenomenon, which enhances the construction of inclusive society and its successful economic, social and cultural development. In the face of the European crisis of multiculturalism, the author encourages researchers to pay more attention to the positive experiences of the countries which do not belong to the European cultural circles.

9

Polisemiczny charakter zjawiska laickości i przykłady jego zastosowania we współczesnym dyskursie publicznym

58%

Dudała R.

Logos i Ethos

|

2019

|

vol. 50

|

issue 2

PL

Przeprowadzona analiza przywołuje polisemiczny charakter pojęcia laickości, na co wpływ miały nowożytne idee polityczne i filozoficzne. Określone to zostało dwoma stanowiskami: diachronicznym, które ujmuje laickość jako rozciągnięty w czasie proces, oraz synchronicznym, które pozwala dostrzec w niej jednoczesność zachodzących zjawisk. W ten sposób koncepcja laickości odsłania swą praktyczną wartość w odniesieniu do wyzwań dotyczących zarówno kryzysu państwowości, jak i zmieniających się relacji państwo–Kościół. Wartość tę potwierdza miejsce, jakie w badaniach nad laickością zajmują zasady suwerenności, równości czy separacji. W konsekwencji realizowana w systemie demokratycznym zasada laickości opiera własne odniesienie do podstawowych wartości na merytorycznej argumentacji, wzajemnej perswazji oraz konsensusie jako procedurze podejmowania decyzji.W stosunku do pierwszego stanowiska analiza przywołuje badania przeprowadzone przez specjalistów z dziedziny nauk politycznych, filozoficznych, prawnych i socjologicznych. Natomiast drugie odniesione zostało do trzech wybranych kwestii, które określają funkcje laickości: relatywizmu, publicznej roli religii oraz prawdy.

EN

The analysis evokes the polysemous character of the concept of laicism, which was influenced by modern political and philosophical ideas. Two positions have determined this: a diachronic one encompasses laicism as a process extended in time, and a synchronous one allows one to perceive the simultaneity of phenomena. Thus, the concept itself reveals its practical value, especially in the context of these challenges, which affect both the state crisis and the changing relationship between the State and the Church. This value is confirmed by an important place in the secular research that is based on the principles of sovereignty, equality and separation. Thus, laicism postulated and implemented in the democratic system and its reference to fundamental values should support, above all, the importance of arguments, mutual persuasion and decision-making procedures based on consensus. In relation to the first position, the analysis refers to research carried out by specialists in the fields of political, philosophical, legal and sociological sciences. The second one, however, referred to three selected issues that define the functions of laicism: relativism, the public role of religion and truth.

10

L’Occident face au djihadisme islamique. Comment répondre?

51%

Lapointe E.

Nurt SVD

|

2015

|

issue 2

413-428

FR

Face au djihadisme islamique, comment réagir pour favoriser un changement positif radical dans les relations entre l’Occident et l’Islam? L’auteur suggère des essais de vivre ensemble dans l’acceptation et le respect de tous. Le but: réaliser comment il pourrait être bon de nous connaître les uns les autres en vue de bâtir ensemble un monde meilleur. Pour tenter de comprendre le phénomène de la violence dans nos relations les uns avec les autres, l’auteur commence par tracer un portrait-robot du djihadisme, puis décrit ce que devrait être la liberté d’expression qui a dominé les attentats récents, en particulier le drame de «Charlie Hebdo». Finalement, il traite de la question de la laïcité (ou sécularité) et de l’irruption du religieux. Conclusion: tout mettre en oeuvre pour arriver à vivre ensemble, en harmonie, peut-être sous un gouvernement séculier, une gouvernance établie non pas pour promouvoir une idéologie qui pourrait se révéler oppressive à son tour, mais pour protéger la liberté d’expression de tous dans le respect de l’opinion des uns et des autres, y compris de leur religion.

PL

Jaką postawę należy przyjąć wobec dżihadyzmu islamskiego, aby utrwalić pozytywne relacje pomiędzy Zachodem i Islamem? Autor snuje wizję społeczeństwa wielokulturowego funkcjonującego na zasadzie wzajemnego respektu i szacunku. Pierwszorzędnym celem tego projektu jest wzajemne poznanie się w celu budowania – razem – lepszego świata. Usiłując zrozumieć (albo wytłumaczyć) zjawisko przemocy o motywach religijnych, która manifestuje się w różnych częściach świata, autor najpierw szkicuje „portret pamięciowy” dżihadysty. Następnie określa czym powinna charakteryzować się wolność słowa – motyw licznych zamachów terrorystycznych, zwłaszcza dramatyczny w skutkach atak na redakcję „Charlie Hebdo”. W końcu autor podejmuje klasyczny temat „laickości” (albo „sekularyzmu”) świata zachodniego i analizuje zjawisko „powrotu religijności”. Podsumowując, autor proponuje warunki sine qua non wspólnej, harmonijnej egzystencji społeczeństwa wielokulturowego: rządy sprawuje tu władza świecka, tzn. taka władza, której celem nie jest promowanie ideologii (bo mogłaby się ona przerodzić w opresję), ale zapewnienie wolności słowa i wyznania wszystkich obywateli.

EN

What is the right attitude towards the Islamic jihadism that would cement the positive relationship between the West and Islam? The author of the article pictures a multicultural society built on mutual respect, whose primary objective is getting to know each other in order to build – together – a better world. First, he identifies some key features of a jihaidst, which are intended to help understand (or explain) occurrences of the use of violence on religious grounds. Next he describes some characteristics of the idea of the freedom of speech – the motive behind many terrorist attacks, especially the dramatic outcome of the assault of the offices of «Charlie Hebdo». Finally, he addresses the classic idea of the laïcité (secularity) in the Western world and analyses the phenomenon of the ”return to religiosity”. In his conclusion, the author postulates the sine qua non condition for a peaceful existence of a multicultural society: non-religious government, whose objective is not the promotion of an ideology (which could mutate into oppression), but the preservation of the freedom of speech and religion for all citizens.

11

Christian Faith as an Important Element of Culture and Integral Education

51%

Mari G.

Paedagogia Christiana

|

2018

|

vol. 2/42

53-63

EN

The article, referring to the words of the Letter to Diognetus on Christians as the soul of the world, points to the importance of the Christian faith and its believers – Christians in Europe and in the world, especially in the field of culture and education, which are characterized by an integral approach. This problem is analysed in successive three stages: 1) first, integrity is indicated as an essential feature of the Christian faith and education that has been clearly marked from the very beginnings of Christianity; 2) shows faith as the basic expression of human identity, also consistent with the freedom that gives its identity; 3) critically analyses the secularity, indicating in this context the need to promote the integrity of the upbringing of the person and the cultural and social benefits that the Christian faith can bring. Especially during the present loss of the ability to distinguish between important and less important things, when apart from the need to rethink the idea of secularity, the possibility of a positive culmination is pointed out. Christian faith can be an important element of integral culture and integral education in action for humanization. In this action, reason and faith, as “two wings” can lead to true wisdom.

PL

Artykuł nawiązując do słów Listu do Diogneta o chrześcijanach jako duszy świata, wskazuje na znaczenie wiary chrześcijańskiej i jej wyznawców – chrześcijan dla Europy i dla świata zwłaszcza w obszarze kultury i wychowania, które charakteryzują się podejściem integralnym. Tę problematykę analizuje się w następujących po sobie trzech etapach: 1) najpierw wskazuje się na integralność jako istotną cechę wiary i wychowania chrześcijańskiego zaznaczającą się wyraźnie już od samych początków chrześcijaństwa; 2) ukazuje wiarę jako podstawowy wyraz ludzkiej tożsamości, zgodny także z wolnością, która nadaje jej tożsamości; 3) poddaje krytycznej analizie laickość, wskazując w tym kontekście na potrzebę promowania integralności wychowania osoby oraz na kulturowe i społeczne korzyści, jakie zdolna jest wnosić wiara chrześcijańska. Zwłaszcza w obecnej utracie zdolności rozróżniania rzeczy ważnych i mniej ważnych, gdy obok potrzeby przemyślenia idei laickości wskazuje się na możliwości pozytywnego jej zwieńczenia, wiara chrześcijańska może stanowić istotny element integralnej kultury i integralnego wychowania w działaniu na rzecz humanizacji. W tym działaniu rozum i wiara, jako „dwa skrzydła”, mogą prowadzić do prawdziwej mądrości.

12

Cities of Refuge: Harassing Nation-States’ Legal Systems for a More Inclusive Religious Stance

51%

du Toit C. C.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2015

|

vol. 18

85-97

EN

On 2 September 2004, at the start of the new school year in France, a law was enacted banning all religious symbols and garb in public schools. The media interpreted this law as focused on the khimar (headscarves) that Muslim girls wear as part of hijab (modesty). On 14 September 2010, a ban on covering one's face in public followed. Such legal action, limiting religious freedom, is gaining traction among European nation-states partly due to their inability to deal with religious diversity in a constructive way, partly fuelled by a fear of religious extremism. According to the developing study of complexity theory in philosophy, however, dealing with religious diversity in such a way will only lead to a larger rift between nation-states and religious extremists; decreasing the meaningfulness and limiting the resilience of societies. This paper, attempts to track ways around such limiting legal moves by revisiting Derrida’s 1996 speech at the International Parliament of Writers published as On Cosmopolitanism. Employing an idea from Derrida’s address and supplementing it with one from Žižek, I will show how cities might become spaces that challenge austere and protective legal measures, enacted against religions, by European nation-states.

PL

W dniu 2 września 2004 roku, na początku nowego roku szkolnego, została we Francji uchwalona ustawa zakazująca noszenia ostentacyjnych symboli i strojów religijnych w szkołach publicznych. Media przyjęły, że zakaz ten koncentruje się na chustach (khimar), które muzułmańskie dziewczynki noszą jako część hidżabu. W dniu 14 września 2010 roku, wszedł w życie kolejny zakaz obejmujący zakrywanie twarzy w miejscach publicznych. Tego rodzaju działania, ograniczające wolność religijną, zyskują zwolenników w państwach europejskich. Dzieje się tak częściowo ze względu na trudności w radzeniu sobie z różnorodnością religijną w sposób konstruktywny, a częściowo napędzane jest przez strach wobec religijnego ekstremizmu. Jednakże według rozwijających się badań teorii złożoności w filozofii, radzenie sobie z różnorodnością religijną w taki sposób, doprowadzi jedynie do radykalizacji podziałów społecznych.

13

Is the Swedish state secular when religious service functions are integrated in state institutions?

51%

Pettersson P.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2015

|

vol. 18

23-42

EN

This chapter analyses the ambiguous presence of religious agents as service providers in Swedish state institutions, which are supposed to be secular; hospitals, prisons, the military and public schools.

PL

Artykuł stanowi analizę rozwiązań dotyczących obecności posług religijnych w szwedzkich instytucjach państwowych, takich jak szpitale, więzienia, wojsko i szkoły publiczne. Stawia przy tym pytania o zgodność tego rodzaju praktyk z zasadą świeckości państwa.

14

Religious Belonging Today: Strategy and Values of Old-Believers and Neo-Pagans (Ural Case)

44%

Golovneva E.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2015

|

vol. 18

99-112

EN

In contemporary Russia, on the one hand, there is a marked tendency towards re-strengthening of Orthodox Church. On the other hand, new patterns of religion and religious behaviour are manifest. This paper examines the alternative moral discourse in framework of “right-wing” religious practices in Ural region. Taking a comparative approach to religiosity, this investigation deals with different trajectories taken by Old-believers and Neopagans in Ural region to create new moral and social order for contemporary Russia. How do the people of different religious denominations within limits of region want to arrange their place, what do they aspire to, what do they want to express, and by what means? How do they create and maintain social cohesion? How do they express mutual acceptance and recognition, and how do they withhold it? These problems can obviously be described in terms of continuity and change, since religious models are either to be borrowed from some close or distant sources or to be elaborated anew according to particular social and ideological contexts.

PL

We współczesnej Rosji, z jednej strony istnieje wyraźna tendencja do ponownego umocnienia Kościoła Prawosławnego, z drugiej strony, ujawniają się nowe wzorce religii i zachowań religijnych. Artykuł analizuje alternatywny nurt zauważalny w odniesieniu do kwestii moralnych w ramach wybranych wspólnot religijnych w regionie Uralu. Przyjmując porównawcze podejście do religijności, w artykule Autorka rozpatruje różne ujęcia przyjmowane przez staroobrzędowców i neopogan w celu stworzenia nowego porządku moralnego i społecznego dla współczesnej Rosji. Autorka próbuje odpowiedzieć przede wszystkim na następujące pytania: w jaki sposób ludzie różnych wyznań chcą zorganizować zamieszkiwaną przestrzeń? Co pragną osiągnąć, co i w jaki sposób chcą wyrazić? W jaki sposób tworzą i utrzymują spójność społeczną? Jak wyrażają wzajemną akceptację i uznanie, i jak je utrzymują? Problemy te mogą być opisane za pomocą odwołania się do reguł ciągłości i zmiany, gdyż modele religijne są albo zapożyczone z bliskich lub odległych źródeł albo opracowane na nowo w zgodzie z konkretnymi ideologicznymi i społecznymi kontekstami.

Refine search results

Między laickością a laicyzmem

Laicità dello stato e autonomia della chiesa: la promozione del bene comune al tempo della pandemia

Od "Theophrastus Redivivus" do Du Maraisa. Źródła laickości w podziemnej filozofii radykalnego Oświecenia we Francji

Państwo laickie w świetle dorobku współczesnego konstytucjonalizmu europejskiego

Sekularyzacja. Kilka uwag w perspektywie myśli J. Ratzingera-Benedykta XVI

Państwo laickie w świetle dorobku współczesnego konstytucjonalizmu europejskiego

Laicyzm: punkt docelowy czy ślepa uliczka?

Singapur – azjatycki model wielokulturowości

Polisemiczny charakter zjawiska laickości i przykłady jego zastosowania we współczesnym dyskursie publicznym

L’Occident face au djihadisme islamique. Comment répondre?

Christian Faith as an Important Element of Culture and Integral Education

Cities of Refuge: Harassing Nation-States’ Legal Systems for a More Inclusive Religious Stance

Is the Swedish state secular when religious service functions are integrated in state institutions?

Religious Belonging Today: Strategy and Values of Old-Believers and Neo-Pagans (Ural Case)