Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  leksykon mentalny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Profilowanie afektywne wartości w leksykonie mentalnym Polaków, Rosjan i Niemców (raport z badań empirycznych)

100%
Rodziewicz B.
Acta Polono-Ruthenica
|
2021
|
vol. Tom 2 Nr XXVI
91-106
PL
Artykuł ma na celu przybliżenie związków wartości z emocjami utrwalonych w leksykonie mentalnym Polaków, Rosjan i Niemców. Analiza materiału językowego pozyskanego w rezultacie testu swobodnych skojarzeń, oparta na metodologii badań kognitywnych oraz psychologicznej skali PANAX-X, pokazuje, że pojęcia odsyłające do stanów afektywnych są obecne w profilach asocjacyjnych większości jednostek aksjologicznych. Najwięcej związków z emocjami pozytywnymi stwierdzono w profilach wartości odczuciowych, najmniej lub brak emocji – w profilach wartości społecznych i moralnych. Wyniki poświadczające wysoki status wartości odczuciowych w systemie aksjologicznym respondentów i związane z nimi postawy propulsywne oraz niższą pozycję innych wartości można tłumaczyć dominacją orientacji postmaterialistycznej współczesnych użytkowników trzech języków.
2

A comparison of lexical access in teenagers’ spontaneous speech and recitation of poetry

72%
Laczkó M.
Beyond Philology: An International Journal of Linguistics, Literary Studies and English Language Teaching
|
2018
|
issue 15/2
107-127
EN
In spontaneous speech the problem of lexical access can occur as the use of incorrect lexemes. The various types of incorrect lexemes can be based on semantic and phonetic similarity, caused by grammatical reasons, mixed idioms or compression report. They can also occur in telling the poems learnt by heart. The incorrect lexemes occurring in these situations have common elements and differences, but the question is to what extent. A series of experiments was carried out with the participation of secondary-school children. Their improved and unimproved incorrect words selected from their spontaneous speech patterns, and their poems learnt by heart were analysed in quantitative and qualitative terms (frequency, types, word orders) both by Praat program and by statistics. The results have confirmed the preliminary assumption and they can offer new input into serving teenagers whose development of typical language mental lexicons may serve for comparison testing of atypical language development.
PL
W mowie spontanicznej problem dostępu leksykalnego może wystąpić w formie użycia niewłaściwych leksemów. Różne ich typy mogą być związane z podobieństwem semantycznym i fonetycznym, spowodowanym względami gramatycznymi, pomieszaniem idiomów lub zjawiskiem kompresji. Mogą również wystąpić w recytowaniu wierszy uczonych na pamięć. Niepoprawne leksemy występujące w tych sytuacjach mają wspólne elementy i różnice, ale pytanie brzmi, w jakim stopniu one występują. Przeprowadzono serię eksperymentów z udziałem uczniów szkół średnich. Poprawiane i niepoprawiane błędne słowa wybrane z ich spontanicznych wzorców mowy i ich wyuczonych na pamięć wierszy analizowano pod względem ilościowym i jakościowym (częstotliwość, rodzaje, szyk) z użyciem programu Praat i narzędzi statystycznych. Wyniki badania potwierdziły nasze wstępne założenia i mogą wnieść nowy wkład w pomaganie nastolatkom, a także użycie badań typowego rozwoju mentalnego leksykonu w badaniach z nietypowego rozwoju języka.
3
Publication available in full text mode
Content available

Nazwy własne jako przedmiot badań neuronauk

61%
Rutkiewicz-Hanczewska M.
Onomastica
|
2017
|
vol. 61
|
issue 1
97-109
EN
This descriptive review presents proper names from the perspective of brain science. It contains the characteristics of individual groups of proper nouns (and common nouns for comparison) and takes account of their neurobiological background. This makes it possible to confirm many opinions on the status of proper names reported by linguists. The baker and baker paradox and the so-called double dissociation in the search of proper names and common names are discussed in order to confirm (at least in part) the thesis that proper names and common nouns are searched for in the mental lexicon independently of each other. The author also presents the characteristics of proper names to make a thesis about the uniqueness of this class of lexemes. It becomes clear that they are more difficult to learn, especially in patients with neurological deficits, and it takes healthy individuals longer to recall them than to search for common names. Moreover, the recollection of names is associated with more phonological mistakes and is often accompanied by the tip-of-the-tongue syndrome (TOT syndrome), which becomes most evident in elderly patients. The article also presents individual adaptive compensation techniques in impaired naming of objects and faces (e.g. aphasia), which facilitate the recreation of categories within the mental proper name lexicon.
4
Publication available in full text mode
Content available

When Negative Turns out to Be Positive: Exploring Changes in Word Associations in the Aftermath of the COVID-19 Pandemic

58%
Raet M.
Półrocznik Językoznawczy Tertium
|
2023
|
vol. 8
|
issue 1
71-98
PL
Pandemia Covid-19 wywarła znaczący wpływ na różne aspekty życia społecznego, w tym na język i procesy poznawcze. W badaniu tym zbadano, jak pandemia wpłynęła na skojarzenia związane ze słowami związanymi ze zdrowiem wśród 1454 rodzimych użytkowników języka estońskiego. Dane zebrane między styczniem a marcem 2023 r. porównano ze zbiorem danych sprzed pandemii, słownikiem pt. „Dictionary of Estonian Word Associations” (DEWA), opracowanym w latach 2016–2018. W badaniu skupiono się na piętnastu słowach związanych ze zdrowiem. Wyniki wykazały, że, w związku z kryzysem związanym z Covid-19, pięć z tych słów doznało znaczących zmian w swoich ścieżkach skojarzeń. Warto zauważyć, że spośród badanych 15 słów trzy wyróżniają się jako najbardziej znaczące przypadki, gdzie nastąpiła zmiana w podstawowych reakcjach na nie; te zazwyczaj wykazują najsilniejsze i najtrwalsze powiązania skojarzeniowe, co czyni je mniej podatnymi na zmiany. Ten proces ujawnia zmiany w reprezentacjach leksykonu mentalnego oraz ewoluujące postrzeganie określonych słów i pojęć w kontekście pandemii. Wyniki te ilustrują, jak nieprzewidziane zakłócenia zewnętrzne, takie jak kryzys związany z Covid-19, mogą zmienić konfigurację znaczeń niektórych pojęć w obrębie języka i poznania. Niniejsze badanie przyczynia się do zrozumienia skutków językowych i procesów adaptacji języka wywołanych kryzysem zdrowotnym. Wzbogaca także stosunkowo słabo zbadaną dziedzinę badań nad skojarzeniami słów, szczególnie w językach spoza obszaru anglojęzycznego.
EN
The COVID-19 pandemic has had a significant impact on various aspects of society, including language and cognitive processes. This research investigates how the pandemic has influenced associations related to health-related words among 1,454 Estonian native speakers. Data collected between January and March 2023 were compared with a pre-pandemic dataset, the Dictionary of Estonian Word Associations (DEWA), compiled from 2016 to 2018. The study focuses on fifteen health-related cue words. The results revealed that five terms experienced significant changes in their association sequences concerning the COVID-19 crisis. Notably, among these 15 words, three stand out as the most significant cases where a change occurred in their primary responses: these typically exhibit the most robust and enduring associative links, making them less susceptible to change. This unveils shifts in the mental lexicon's representations and the evolving perceptions of specific words and concepts amidst the pandemic backdrop. These findings illustrate how unforeseen external disruptions, such as the COVID-19 crisis, can reconfigure the salience of certain concepts within language and cognition. This research contributes to our comprehension of the linguistic repercussions and potential language adaptations triggered by a health crisis. It also enriches the relatively understudied field of word association research, particularly in languages beyond the dominion of English.
5
Publication available in full text mode
Content available

RÓŻNORODNOŚĆ TECHNIK UCZENIA SIĘ SŁOWNICTWA W JĘZYKU OBCYM

58%
Gorąca-Sawczyk G.
Neofilolog
|
2014
|
issue 43/2
181-192
EN
In this article I will concentrate on various techniques for learning and teaching vocabulary that support the memorizing of new words, and I will present the results of a survey conducted among students of applied linguistics on this topic. The main aim of this article is to verify the hypothesis that students haven’t yet been exposed to different techniques for effective vocabulary learning. First, I will show what the mental lexicon is and how it is organised. How mnemonists learn will also be discussed. Then I will briefly explain the terms ‘vocabulary’ and ‘lexical competence’ and show the important principles of vocabulary training. At the end, I will present the most important results of my survey (opinion poll).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.