Search results

1

Jak „żydowskie zacofanie” stało się natchnieniem filozofii. Chasydzkie tropy u Martina Bubera, Franza Rosenzweiga i Emmanuela Lévinasa

100%

Kolarzowa R.

Galicja. Studia i materiały

|

2019

|

issue 5: "Filozofia w Galicji II"

86-98

PL

Autorka przedstawia skomplikowane relacje pomiędzy ruchem chasydzkim a filozofią dialogu. Wskazuje na wielostronne i wielowiekowe związki intelektualne wiążące praktycznie całą europejską i bliskowschodnią diasporę żydowską, niezależnie od podziałów kulturowych. Kwestionuje tym samym mit Galicji jako izolowanej prowincji; stawia hipotezę, że peryferyjność była czynnikiem sprzyjającym nie izolacji, ale metysażowi kulturowemu. Wskazuje również na związki nauczania chasydzkiego i tworzenia się literatury jidysz oraz na rolę obu tych elementów w kształtowaniu się współczesnej tożsamości żydowskiej, równoważącej tendencje radykalnej asymilacji.

EN

The author presents complicated relationships between the Hassidic movement and philosophy of dialogue. She shows long-standing and multifaceted intellectual connections closely binding the whole European and Near-Western Jewish diaspora, regardless of cultural differences. As a result, contesting the mythos of Galicia as an isolated province, she presents the thesis that peripherality was an element supporting cultural mixing (metissage) and not isolation. She also shows relations between Hassidic teachings and the process of creating jidish literature, as well as the importance of these elements for forming the contemporary Jewish identity, balancing tendencies of radical assimilation.

2

Izrael Sztern – poeta osobny i jego dzieło

100%

Trzemkowski P.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2013

|

vol. Zeszyt

|

issue XXVII

518-529

EN

Izrael Sztern was one of the most distinguished Jewish poets of the twentieth century. Born in Ostrołeka, he spent his childhood and youth there. Nowadays he is almost unknown not only in his region of origin but also in nationwide circles. The main purpose of this article is to provide a description of that specific poet and to restore his work to contemporary readers.

PL

Izrael Sztern był jednym z najwybitniejszych poetów żydowskich XX w. Urodził się w Ostrołęce i spędził w niej dzieciństwo i wczesną młodość. Jest poetą niemal nieznanym w regionie, a pamięć o nim zaciera się także w kręgach ogólnopolskich. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie sylwetki tego specyficznego poety i przywrócenie jego dzieła współczesnym czytelnikom.

3

Zur Rezeption jiddischer Literatur nach dem 2. Weltkrieg am Beispiel von "Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk" von Yitskhok Katsenelson

63%

Sitarz M., Pawelec A.

Colloquia Germanica Stetinensia

|

2019

|

issue 28

33-51

EN

Yitskhok Katsenelson was a Jewish writer, teacher and translator; he was murdered on May 1st, 1944 in Auschwitz. His work Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk [The Song of the Murdered Jewish People] which is one of the most important literary testimonies of the Shoah, was created in the period from October 3rd, 1943 to January 17th, 1944 in the internment camp Vittel in France. Katsenelson had hoped that his Yiddish-language lament would resonate after the war, especially in Israel but also around the world. In our contribution we would like to discuss whether these hopes have been realized.

DE

Yitskhok Katsenelson war jüdischer Schriftsteller sowie Lehrer und Übersetzer, er wurde am 1. Mai 1944 in Auschwitz ermordet. Sein Werk Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk [Das Lied vom ermordeten jüdischen Volk], das zu den bedeutendsten literarischen Zeugnissen der Schoah gehört, entstand in der Zeit vom 3. Oktober 1943 bis zum 17. Januar 1944 im Internierungslager Vittel in Frankreich. Katsenelson hat gehofft, dass sein in jiddischer Sprache verfasstes Klagelied nach dem Krieg vor allem in Israel, aber auch in der Welt breiten Widerhall findet. In dem Beitrag wird besprochen, was davon verwirklicht wurde.

PL

Yitskhok Katsenelson był żydowskim pisarzem, nauczycielem i tłumaczem, został zamordowany 1 maja 1944 w Auschwitz. Jego dzieło Dos lid fun oysgehargetn yidishn folk [Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie], które jest jednym z najważniejszych świadectw literackich Zagłady, powstało w okresie od 3 października 1943 do 17 stycznia 1944 w obozie internowania Vittel we Francji. Katsenelson miał nadzieję, że jego lamentacja w języku jidysz odbije się po wojnie szerokim echem, szczególnie w Izraelu, ale także na całym świecie. Artykuł rozważa, w jakim stopniu te nadzieje zostały zrealizowane.

4

Izrael Rabon – cudowne dziecko żydowskiej Łodzi

63%

Olejnik I., Uniwersytet Wrocławski Z. S. Ż., izabelaolejnik@wp.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2013

|

vol. 22

|

issue 4

PL

W artykule omówiono życie i twórczość Izraela Rabona, jednego z najważniejszych łódzkich pisarzy literatury żydowskiej oraz jego udział w tworzeniu środowiska literackiego w Łodzi. Przedstawiono najważniejsze jego dzieła: Ulicę, która jako jedyna z całej jego twórczości została przełożona na język polski, Bałuty oraz reportaż zatytułowany Szkice z 1939 roku.

EN

The article discusses life and work of Israel Rabon, one of the major writers and creators of literary life in pre-war Lodz. It presents his most important works like Di Gas (The Street), the only one of his book translated into Polish, Bałuty (Balut) and memoirs entitled Farcejchenungen fun jor 1939 (Sketches of the year 1939) written during Nazi occupation. The article also includes Izrael Rabon’s role in Yiddish literature and his activity as an editor of literary journal “Os”.

5

Portrety pisarzy jidysz w polsko-żydowskiej prasie w latach 1918-1939

63%

Szabłowska-Zaremba M.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 1: Literatura polska

75-89

PL

Celem artykułu jest pokazanie sposobów prezentacji w międzywojennej prasie żydowskiej pisanej w języku polskim zagadnień dotyczących pisarzy jidysz. Periodyki te kierowane były do czytelników polskojęzycznych, a zatem tych, którzy nie mogli bezpośrednio poznać literatury jidysz. Twórców podzielono na cztery grupy: klasycy (Mendele Mojcher Sforim, Icchok Lejbusz Perec, Szolem-Alejchem), średnie pokolenie (Szalom Asz, Józef Opatoszu, Zusman Segałowicz i Jehoszua Perle) oraz najmłodsze (Abraham Zak, Efroim Kaganowski, Rachel Korn, Icyk Manger oraz Kalman Lis). Ostatnią specyficzną grupę tworzą ci autorzy, których utwory nie są drukowanie, niemniej na łamach gazet publikuje się opisy ich tomików, np. Chaim Siemiatycki. Do najczęstszych form wypowiedzi prezentujących sylwetkę pisarza należą: szkice biograficzne, wywiady z nim przeprowadzone, tłumaczenia jego wypowiedzi lub artykułów ukazujących się na łamach prasy jidyszowej, relacje ze spotkań, wyjazdów, ważnych wydarzeń dotyczących jego osoby lub twórczości, szkice dotyczące całej jego twórczości lub jej wybranego aspektu, recenzje jego utworów oraz tłumaczenia jego dzieł. Wnioski oparte zostały na takich periodykach, jak: „Nasz Przegląd”, „Nowy Dziennik”, „Chwila”, „Opinia”, „Nasza Opinia”, „Nasz Głos”, „Dziennik Nowy”, „Kurier Nowy”.

EN

The aim of the article is to show the ways issues concerned with Yiddish writers are presented in the interwar Jewish press published in Polish. The periodical were targeted to Polish language readers, i.e. ones who were not able to read Yiddish literature. The writers were divided into four groups: classics (Mendele Mocher Sforim, Isaac Leib Peretz, Sholem-Aleichem), the middle generation (Sholem Asch, Joseph Opatoshu, Zusman Segałowicz and Jehoszua Perle) and the youngest one (Abraham Zak, Efroim Kaganowski, Rachel Korn, Itzik Manger and Kalman Lis). The last specific group is made up by the authors whose works and not printed, but nevertheless newspapers publish reviews of their volumes, e.g. Chaim Siemiatycki. The most frequent forms of statements presenting the figure of an author include: biographical sketches, interviews, translations of his statements or of articles published in Yiddish press, accounts of his meetings, journeys, important events concerning his person or his work, sketches concerning his whole work or its chosen aspects, reviews and translations of his works. Conclusions are based on such periodicals as: “Nasz Przegląd”, “Nowy Dziennik”, “Chwila”, “Opinia”, “Nasza Opinia”, “Nasz Głos”, “Dziennik Nowy”, “Kurier Nowy”.

6

Stimmen von einst. Jiddisch in der Literatur Polens

38%

Grözinger E.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2011

57-78

PL

Wychodząc z założenia, że nowoczesna literatura w jidysz, której kolebką jest polska ziemia, jest częścią literatury polskiej (Marian Fuks), rozważa siȩ stosunek czworga poetów piszących po polsku lub w jidysz –Juliana Tuwima, Rajzli Żychlińskiej, Abrahama Sutzkevera i Arnolda Słuckiego – do literatury i kultury w obydwóch językach. Ich znaczenie jako pośredników między tymi dwoma biegunami polskiej kultury było tylko tymczasowe. W dzisiejszej Polsce jedynie Tuwim i Słucki są uważani za polskich poetów, natomiast poeci piszący w jidysz są nieznani lub zapomniani.

EN

Regarding the thesis that modern Yiddish literature which came into being on Polish soil is a part of Polish literature (Marian Fuks), the attitude of the four poets who wrote in Polish or in Yiddish – Julian Tuwim, Rajzel Żychlińska, Abraham Sutzkever and Arnold Słucki – towards literature and culture in Polish and Yiddish are scrutinized. Their function as bridges between the two poles of Polish culture was only temporary. While only Tuwim and Słucki are regarded as Polish writers in Poland today, the other two poets, who wrote in Yiddish, are unknown or forgotten.

DE

Ausgehend von dem Postulat, dass die moderne jiddische Literatur, die auf polnischem Boden entstand, Teil der polnischen Literatur ist (Marian Fuks), wird das Verhältnis von vier Dichtern polnischer und jiddischer Sprache – Julian Tuwim, Rajzel Żychlińska, Abraham Sutzkever und Arnold Słucki – zur polnisch- und jiddischsprachigen Literatur und Kultur beleuchtet. Ihre Funktion als Bindeglied und Mittler zwischen den beiden Polen der Literatur Polens war jedoch nicht von Dauer. Während heute in Polen nur noch Tuwim und Słucki als polnische Dichter wahrgenommen werden, sind die jiddisch schreibenden Dichter unbekannt oder vergessen.

7

„Tłomacke 13“ in Erinnerungen von Schriftstellern und Journalisten jiddischer Sprache

32%

Ruta M.

Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

|

2011

11-32

PL

Nowoczesna literatura jidysz jest zjawiskiem młodym – istnieje od drugiej połowy dziewiętnastego wieku, a pierwsze profesjonalne instytucje, które miały stymulować jej rozwój, zostały założone dopiero na początku dwudziestego wieku. Związek Pisarzy i Dziennikarzy Jidysz powstał w roku 1915 i do wybuchu II wojny światowej prowadził niezwykle ożywioną działalność. Jego siedziba przy ul. Tłomackie 13 w Warszawie szybko stała się legendarnym miejscem. A zatem „Tłomackie 13“ to nie tylko adres, ale także synonim popularnej instytucji kulturalno-społecznej. Artykuł jest próbą odtworzenia jego roli w życiu ówczesnej kultury żydowskiej, jak postrzegali ją pisarze – stali bywalcy lokalu, wśród których byli Zusman Segałowicz, Ber Rozen, Nachmen Majzil, Michał Weichert, czy też Melech Rawicz.

EN

Modern Yiddish literature is a relatively new phenomenon – it has existed since the second half of the 19th century. The first professional institutions, which aimed to stimulate its developing, came into being only at the beginning of the 20th century. The Union of Jewish Writers and Journalists was established in 1915 and it developed vivid activity until the outbreak of the Second World War. The Union’s headquarters in Warsaw in 13 Tlomatske Street became very quickly an extremely popular place. Thus, „Tłomatske 13“ meant both the address of the Union as well as the legendary socio-cultural institution. The paper tries to reconstruct the role, which the Tlomatske 13 played in the Jewish cultural life at that time, as it was remembered by the Yiddish writers – guests of the Union’s place such as Zusman Segalovitsh, Ber Rozen, Nakhmen Mayzil, Michał Weichert or Melekh Ravitsh.

DE

Die moderne jiddische Literatur ist eine relativ junge Erscheinung – sie besteht erst seit der zweiten Hälfte des 19. Jhd.s, und die ersten professionell geführten kulturellen Einrichtungen, die ihre Entwicklung fördern sollten, entstanden erst zu Anfang des 20. Jhd.s. Der Jüdische Schriftsteller- und Journalistenverband wurde im Jahre 1915 gegründet und entwickelte bis zum Ausbruch des Zweiten Weltkrieges eine rege Tätigkeit. Der Verbandssitz in der Warschauer Straße Tłomackie 13 wurde schnell zu einem legendären Ort. „Tłomacke 13“ war somit nicht nur eine Adresse, sondern wurde auch als Synonym für eine populäre soziokulturelle Einrichtung gebraucht. Der Ort und die Einrichtung, die er verkörperte, wurden auch ‚die Bude‘ („di Bude“) genannt. Der Beitrag versteht sich als Versuch, die Rolle von „Tłomacke 13“ im damaligen jüdischen Kulturleben zu rekonstruieren, wie sie die Schriftsteller – Stammgäste jenes Lokals –, unter denen sich Persönlichkeiten wie Zusman Segalovič, Ber Rozen, Naxmen Majzil, Mixal Vajxert oder Melex Ravič befanden, verstanden hatten.

Refine search results

2 Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Colloquia Germanica Stetinensia

1 Galicja. Studia i materiały

1 Roczniki Humanistyczne

1 Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

1 Grözinger E.

1 Kolarzowa R.

1 Olejnik I.

1 Pawelec A.

1 Ruta M.

1 Sitarz M.

1 Szabłowska-Zaremba M.

1 Trzemkowski P.

1 Uniwersytet Wrocławski Z. S. Ż.

1 izabelaolejnik@wp.pl

2 2019

1 2016

2 2013