Search results

1

Jej wymarzony flet

100%

Babadżan R. D.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

2017

|

vol. 28

|

issue 1 (54)

4-11

EN

Opowiadanie pióra studentki fizyki teoretycznej, Rai Babadżan świadczy o jej niewątpliwych zdolnościach literackich, szerokich horyzontach i bogatej wyobraźni.

2

Sergiusz Rudkowski

70%

Németh M.

Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów

|

2006

|

issue 3 (14)

7-8

3

Wasyl Suchomliński: kształtowanie osobowości dziecka za pomocą literatury pięknej

61%

Pobirchenko N.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2016

|

issue 3(20)

PL

Problematyka podjęta w artykule jest ważna dla nas dzisiaj dlatego, że obserwujemy obecnie kryzys czytelnictwa. Mało kto czyta, książki stają się coraz mniej atrakcyjne, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży, bo dla nich ciekawsze i łatwiej dostępne są komputery i Internet, ale bez względu na swoje ważne i uniwersalne funkcje, media te i tak nie zastąpią czytania książek. Książki powinny odgrywać w życiu dzieci bardzo ważną rolę, bo dają ogromną możliwość poznania całego bagażu doświadczeń, całego spektrum emocji ludzi, uczą oceniać, przeżywać, współczuć, właściwie postępować. Rodzice i nauczyciele coraz częściej zadają sobie pytanie: w jaki sposób w naszych czasach zachęcić dzieci do czytania? Człowiekiem, który uważał, że książka pełni ogromną, nieocenioną rolę w życiu człowieka i w procesie wychowania dzieci i młodzieży, był znany pedagog ukraiński Wasyl Suchomliński. W przedstawionym artykule staramy się opowiedzieć o najważniejszych aspektach jego metody wychowania dzieci poprzez czytanie literatury pięknej oraz sposobach zainteresowania dzieci książką. Suchomliski bardzo dużo pisał o roli literatury w życiu ludzi, bardzo szczegółowo wymieniał przyczyny, dla których wychowanie bez czytania będzie niepełnym, nie wystarczającym dla rozwinięcia w uczniaсh indywidualności, twórczości, wyobraźni, empatii, szlachetności, niezależnego poglądu na świat i umiejętności funkcjonowania oraz spełniania swojej roli w życiu. W związku z tym Suchomliński bardzo dużo mówił o roli nauczyciela w procesie nauczania literatury pięknej i określał, w jaki sposób powinno się wykładać literaturę w szkole i doskonalić się w tym. W przedstawionym artykule krótko opowiadamy biografię wielkiego pedagoga, opisujemy podstawowe zasady jego metody, niektóre sposoby zachęcania dzieci do czytania oraz porady Suchomlińskiego dla nauczycieli języka i literatury

EN

The article is important as the reading of books is now in crisis. Few people are in the habit of reading books, young people are more interested in computers and the Internet, though they are unable to perform the functions that used to be performed by books. Reading should play an important part in children’s life as the books give them the chance to get rich experience and a wide spectrum of feelings, to evaluate people’s actions, to sympathize with others, and to do things in line with the acquired values. Both parents and teachers keep looking for ways to encourage children to read. The famous Ukrainian pedagogue Vasyl Sukhomlynskyi considered the book to be a powerful tool in educating children and young people. The article deals with the most important aspects of Sukhomlynskyi’s approach to forming the child’s personality by means of Belles-Lettres literature and his way of involving children in reading. Sukhomlynskyi wrote about the role of Belles-Lettres literature in people’s lives, and about the reasons for literature and education contributing to each other. He stated that education would not be holistic enough without reading. The children might feel the lack of creativity, imagination, empathy, noble attitudes, independent outlook, and readiness to perform their roles in community. That’s why Sukhomlynskyi attached much attention to the teacher’s role in children’s reading Belles-Lettres literature and the way it should be taught at school, and the way children should develop the skill. The article gives some basic information about Sukhomlynskyi life, his approach to encouraging children to read and some advice for Ukrainian Language and Literature teachers.

4

Literature reflecting on Frederic Chopin’s visits to the spa towns of western Czechia

57%

Martinek L.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2019

|

vol. 52

|

issue 1

325-344

PL

Fryderyk Chopin związany jest z Czechami poprzez liczne wizyty w tamtejszych uzdrowiskach (Karlowe Wary, Praga, Děčín, Cieplice i Marienbad). W Czechach poznał i zakochał się nieszczęśliwie w Marii Wodzińskiej. W Pradze zapoznał się z Václavem Hanką, reprezentującym czeskie odrodzenie narodowe, a także ze słynnymi kompozytorami tamtych czasów. Kompozytor został zaproszony do koncertowania w kilku czeskich zamkach; otrzymał szczególnie ciepłe powitanie w Děčínie. Jego nauczyciele muzyki w Warszawie byli pochodzenia czeskiego. Liczne relacje Chopina z Czechami przyczyniły się do powstania Towarzystwa Fryderyka Chopina, międzynarodowego festiwalu odbywającego się w Mariańskich Łaźniach (dawniej Marienbad), a także do organizacji sympozjów muzycznych. Osoba i twórczość Chopina zainspirowała licznych czeskich twórców i artystów (m.in. Kamila Bednářa, Jiří Karena, Josefa Páveka, Oldřicha Zemka oraz Vladislava Mareša). Uzupełniający charakter mają uwagi dotyczące interpretacji relacji między literaturą a muzyką w twórczości polskich pisarzy (m.in. Jarosława Iwaszkiewicza, Tadeusza Łopalewskiego, Marii Kuncewiczowej, Juliusza Kadena-Bandrowskiego).

EN

The composer Frederic Chopin is connected with Czechia through a number of visits (in Carlsbad, Prague, Děčín, Teplice, and Marienbad) which he spent joyfully meeting his family, who lived in the Russian-occupied Poland. In Czechia, he met and fell deeply in love with Maria Wodzińska, who, unfortunately, did not reciprocate his feelings. In Prague, he became acquainted with Czech national revivalists (Václav Hanka, among others) and with famous composers of the time. In Vienna, the centre of the Habsburg monarchy, he met many Czech composers and befriended the violinist Josef Slavík. Chopin was invited to play in several Czech castles; he received a particularly warm welcome in Děčín. His music teachers in Warsaw were of Czech origin. Chopin’s numerous relationships with Czechia inspired the establishment of the Frederic Chopin Society, the international festival held in Mariánské Lázně (formerly Marienbad), and even musicological symposia. Many Czechs – poets, fiction writers, literary historians, musicians, and music scholars – emphasised how Chopin and his music influenced them. They were inspired by the many notable facts associated with Chopin’s visits and experiences in Czechia and in other locations throughout the Austrian Empire; by his romantic life, democratic thinking, personal qualities, and artistic skills. Various interesting literary works include poetry collections by Kamil Bednář, Jiří Karen, Josef Pávek, Oldřich Zemek, Karla Erbová, and a collection of three novellas by Vladislav Mareš. Apart from writing about Czech Chopin-related works and translating key Polish chopiniana into Czech, the author of this study focuses mainly on the interpretation of the relations between literature and music in the works of the these Polish writers: Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Łopalewski, Janina Siwkowska, Maria Kuncewiczowa, Juliusz Kaden-Bandrowski, Jerzy Broszkiewicz, Mira Jaworczakowa and more.

5

Odwołania do literatury pięknej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

51%

Maroń G.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2019

|

vol. 81

|

issue 2

67-82

EN

The article discusses the practice of invoking literary works in the jurisprudence of the European Court of Human Rights. The quantitative analysis of the case law allowed for the formulation of some conclusions. Firstly, literary references appear exclusively in dissents and concurrences, not in the Court’s judgments themselves. Secondly, the phenomenon of citing fiction in the ECtHR’s case law is neither common nor marginal. Thirdly, in the last two decades there has been a marked intensification in the use of literary references by the Court’s judges. Fourthly, the willingness to cite works of fiction in the dissent or concurrence is essentially independent of the judge’s nationality, sex or country of origin. Fifthly, literature is one of many extra-legal sources quoted in the ECtHR’s case law, among those such as philosophy, movies or music.

PL

W artykule omówiono praktykę posługiwania się odwołaniami do literatury pięknej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Kwantytatywne studium orzecznictwa pozwoliło na sformułowanie kilku wniosków. Po pierwsze, beletrystyczne odniesienia pojawiają się nie w uzasadnieniach wyroków Trybunału, a wyłącznie w zdaniach odrębnych i zbieżnych do tych wyroków. Po drugie, praktyka posiłkowania się utworami literackimi w orzecznictwie strasburskim jakkolwiek nie jest powszechna, to zarazem nie ma też charakteru sporadycznego. Po trzecie, w ostatnich dwóch dekadach sędziowie Trybunału co raz częściej przywołują dzieła literatury pięknej. Po czwarte, gotowość posłużenia się literackim odniesieniem jest zasadniczo niezależna od narodowości i płci sędziego oraz typu kultury prawnej właściwej dla jego kraju pochodzenia. Po piąte, literatura piękna to jedno z wielu źródeł pozaprawnych wykorzystywanych przez sędziów Trybunału w zdaniach odrębnych i zbieżnych, obok np. filozofii, kinematografii czy muzyki.

6

Cenzura wobec tematu powstania warszawskiego w literaturze pięknej w latach 1956–1958

51%

Kloc A., Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, agnieszka_kloc@wp.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2013

|

vol. 22

|

issue 4

PL

Temat powstania warszawskiego od momentu jego zaistnienia podlegał licznym manipulacjom aż do całkowitego wyeliminowania w okresie stalinowskim. Dopiero okres liberalizacji kultury oraz zmniejszenie skali „represji” GUKPPiW doprowadziły do ponownego powrotu wspomnianego zagadnienia w literaturze. Właściwa analiza skupia się na wskazaniu odniesienia cenzury do kreowanego przez autorów obrazu powstania, ale również na określeniu poprzez przykłady wybranych utworów treści akceptowanych, odrzucanych i przeinaczanych przez cenzurę. Na podstawie konfrontacji dokumentów cenzorskich z tekstem wydanych dzieł określona została nie tylko stosowana przez GUKPPiW różnorodna głębokość ingerencji, ale również wskazano metody manipulacji danymi faktami historycznymi na takich płaszczyznach jak: ukazywanie przez twórcę wewnętrznego podziału żołnierzy biorących udział w powstaniu jako waleczne „doły” i „stojące z bronią u nogi” dowództwo, określanie nastawienia autora do Armii Ludowej, I Armii Wojska Polskiego, Armii Krajowej czy Armii Radzieckiej i jej bierności podczas powstania.

EN

Right from the beginning, the subject of the Warsaw Uprising was often manipulated or even entirely erased from public discourse under the Stalinist regime. It was only after the liberalization of culture and the easing of censorship-related repressions that the said topic returned in literature. The paper focuses on the censorship bureau’s approach to the image of the Uprising presented by writers. Moreover, it attempts to specify – on the basis of specific examples – the kind of content that was accepted, rejected or amended. The juxtaposition of censors’ documents and the content of the published works allows for the examination of the depth of censors’ interventions and their methods of manipulating historical facts. Those areas of special interest include: presentation of the division among the insurgents who were supposed to belong either to the brave ordinary soldiers or the passive leadership, as well as the attitude towards the People’s Army, the First Polish Army, the Home Army or the Red Army, with special regard for its passiveness during the Uprising.

7

Об использовании библейских фразеологизмов в разговорном стиле современного русского языка

51%

Maksimowicz E.

Linguodidactica

|

2016

|

vol. 20

PL

Frazeologizmy biblijne często przenikają do naszego języka, wnosząc wzniosłą duchowość i wartość pouczającą. Liczne wyrażenia i cytaty zaczerpnięte z Biblii, utrwalone w postaci znanych powiedzeń, sentencji, używane są powszechnie w języku codziennym. Frazeologizmy pochodzenia biblijnego funkcjonują też w stylu potocznym języka, zarówno w jego różnorodnych formach ustnych, jak i pisemnych, np. w wypowiedziach dialogowych w tekstach literackich oraz publicystycznych, uczestnicząc w procesie charakteryzowania postaci literackich jako językowy środek stylistyczny.

EN

Biblical idioms quite often penetrate into our language, bringing the sublime spirituality and informative value. Numerous phrases and quotations taken from the Bible, fixed in the form of well-known sayings, maxims, are commonly used in everyday language. Idioms of biblical origin also function in the colloquial style of language, both in its various oral and written forms, for example, in the dialog statements in literary and journalistic texts, participating in the process of characterization of literary figures as a stylistic medium.

8

Solidarność zwierząt - solidarność ze zwierzętami. Na przykładzie literatury pięknej i nie tylko

51%

Waksmund R.

Polonistyka. Innowacje

|

2023

|

issue 17

31-46

EN

The bonds of solidarity connect not only people with each other, but also animals. An example of this is Orwell’s Animal Farm, which is assigned as a schoolbook, rooted in the tradition of Aesop’s fable. However, this is not only a phenomenon characteristic for literary fantasy, as it is confirmed in the research of naturalists and sociologists (animal as Other). The article provides an overview of works that illustrate the attitude of solidarity in the animal world and animals with people, both fantastic and realistic, for children and adults, which are either on school reading lists or could be included there. Not only foreign-language writers, such as the Brothers Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Chukovsky, Bonsels, Adams, Atkinson, but also Polish ones, such as Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. This also applies to memoir prose about childhood, whose didactic sense is no less valuable.

PL

Więzy solidarności łączą nie tylko ludzi, ale również zwierzęta. Przykładem może być włączony do lektur szkolnych Folwark zwierzęcy Orwella, wyrastający z tradycji bajki Ezopowej. Nie jest to jednak tylko zjawisko znamienne dla fantastyki literackiej, gdyż znajduje poświadczenie w badaniach przyrodników i socjologów (zwierzę jako Inny). Artykuł stanowi przegląd utworów ilustrujących postawę solidarności w świecie zwierzęcym oraz zwierząt z ludźmi, zarówno fantastycznych, jak i realistycznych, dla dzieci i dla dorosłych, które bądź figurują na listach lektur szkolnych, bądź mogłyby się tam znaleźć. Nie tylko pisarzy z kręgu literatury obcojęzycznej, np. bracia Grimm, Kipling, Lagerlȍf, Lofting, Czukowski, Bonsels, Adams, Atkinson, ale również polskiej, jak Dygasiński, Reymont, Brzechwa, Żukrowski. Dotyczy to także wspomnieniowej prozy o dzieciństwie, której wartość dydaktyczna jest nie mniejsza.

9

Od wartości humanistycznych do teologicznych. O odwołaniach do literatury pięknej w homiliach i przemówieniach Jana Pawła II

50%

Seul A.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

405-419

EN

The author of this article shows two types of values that are present in those pronouncements when the Pope recalls examples from belleslettres. First and foremost, he speaks of the humanistic values rooted in the philosophy of the essence, namely the truth, goodness and beauty that are widely found in works of both less and more well-known authors of different nations. The aforementioned values, having a transcendent backdrop, open up the theological world. Some of those references unveil the three theological virtues which actually represent Christian axiology. For the Pope, the belleslettres works become locus theologicus. In his pronouncements, the Pope not only mentions various authors from the particular nations he visited (e.g. Rabindranath Tagore from India, Jon Svensson from Island), but also those authors whose works now belong to the whole world (such as Fyodor Dostoyevsky, mentioned in Australia, or St. Augustine in France and Brazil). Recalling those authors and their works, the Pope connected with those nations he visited, and created a special place in order to bring to those nations the greatest works of world literature. He was adamant that humanistic and theological values can be placed equally next to each other.

PL

Autorka artykułu przedstawia dwa rodzaje wartości, jakie są obecne w tych wypowiedziach Papieża, w których przywołuje on literaturę piękną. Są to najpierw wartości humanistyczne zakorzenione w filozofii bytu: prawda, dobro, piękno, o których piszą mniej i bardziej znani twórcy różnych narodów. Wartości te otwarte na wymiar transcendentny otwierają horyzont teologiczny. Niektóre odwołania do literatury odsłaniają trzy cnoty teologalne, które reprezentują chrześcijańską aksjologię. Dzieła literackie stanowią dla Papieża locus theologicus. W jego wypowiedziach znajduje się miejsce dla autorów reprezentujących narody, które odwiedza (np. Rabindrmath Tagore w Indiach, Jon Svensson w Islandii), a także dla twórców, których dzieła należą do bogactwa kultury światowej i były cytowane poza ich krajem (np. Fiodor Dostojewski w Austrii, św. Augustyn we Francji i Brazylii). Papież, odwołując się do tych dwóch rodzajów literatury, nawiązuje kontakt z kulturą narodów, które odwiedzał, oraz przybliża im kulturę światową. Przekonuje o możliwym spotkaniu wartości humanistycznych i teologicznych.

10

„Wskazania czytelników – wybory bibliotekarzy” Zakup nowości dla dzieci i młodzieży do bibliotek publicznych i szkolnych – analiza jakościowa

43%

Lewandowicz-Nosal G.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

|

2018

|

vol. 1

|

issue 26

55-76

EN

The article discusses the principles of collecting collections for public libraries for children and youth and school libraries. The qualitative analysis was based on the list of titles of books that were planned to buy 44 school libraries in 2014 as part of the government subsidy. The collected material is divided into the following categories: school reading, literature classics for children, poetry, fairy tales, books for children, Grzegorz Kasdepke's books, literature for children, literature, fantasy, educational books, history and biographies, and others. Most often libraries planned to buy school books, educational books (dictionaries, encyclopedias). From the literature, it was usually planned to buy fantasy books, novels for girls and works by authors such as Paweł Beręsewicz, Marcin Pałasz, Barbara Gawryluk, Renata Piątkowska, Małgorzata Strzałkowska. It was also planned to buy books that were screened and advertised in youth magazines. The analysis shows that the collections of school libraries and public libraries for children and youth respond to the reading needs of this group of recipients.

PL

W artykule omówiono zasady gromadzenia zbiorów do bibliotek publicznych dla dzieci i młodzieży oraz bibliotek szkolnych. Do analizy jakościowej wykorzystano listy tytułów książek, jakie planowały kupić 44 biblioteki szkolne w 2014 r. w ramach dotacji rządowej. Zgromadzony materiał podzielono na następujące kategorie: lektury szkolne, klasyka literatury dla dzieci, poezja, baśnie, książki dla najmłodszych, książki Grzegorza Kasdepke, literatura dla najmłodszych, literatura obyczajowa, fantasy, książki edukacyjne, historia i biografie, i inne. Najczęściej biblioteki planowały kupić lektury szkolne, książki edukacyjne (słowniki, encyklopedie). Z literatury pięknej najczęściej planowano kupić książki z gatunku fantasy, powieści dla dziewcząt oraz utwory takich autorów jak m. in. Paweł Beręsewicz, Barbara Gawryluk, Marcin Pałasz, Renata Piątkowska, Małgorzata Strzałkowska. Chętnie kupowano książki ekranizowane i reklamowane w czasopismach młodzieżowych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że księgozbiory bibliotek szkolnych i bibliotek publicznych dla dzieci i młodzieży odpowiadają na potrzeby czytelnicze tej grupy odbiorców.

11

Jan Paweł II jako homo viator. Refleksje literaturoznawcy w perspektywie nawiązań papieża do literatury pięknej podczas jego podróży apostolskich

41%

Seul A.

Facta Simonidis

|

2023

|

vol. 16

|

issue 1

279-303

EN

This article explores the etymology and symbolic significance of the Latin term homo viator and its application to Pope John Paul II, who taught that eternal life is the goal of human existence, and that in order to achieve it, one must build communio personarum. The article focuses on the literature that the Pope cited during his pilgrimages as an illustration of this teaching. By quoting the words of writers and poets, the Holy Father encouraged concern for proper relationships with oneself, with other people, and with God.

PL

W artykule pt. Jan Paweł II jako homo viator. Refleksje literaturoznawcy w perspektywie nawiązań papieża do literatury pięknej podczas jego podróży apostolskich ukazano najpierw etymologię i znaczenie łacińskiego terminu homo viator. Zwrócono uwagę na jego znaczenie symboliczne. Przedstawiono Jana Pawła II jako człowieka, który pokazywał życie wieczne jako cel życia na ziemi i nauczał, że aby ten cel osiągnąć, trzeba budować communio personarum. Literatura piękna, którą cytował papież podczas swoich pielgrzymek, stanowi ilustrację tej tezy. Ojciec Święty, przywołując słowa pisarzy i poetów, zachęcał do troski o właściwe relacje w trzech wymiarach: do siebie samego, do innych ludzi, do Boga.

12

Kwestia tożsamości narodowej i religijnej w twórczości Adama Zielińskiego

41%

Romejko A.

Studia Pelplińskie

|

2022

|

vol. 56

341-356

EN

Coming from a Jewish family, Adam Zielinski (1929–2010) was a radio journalist who settled in Vienna in 1957. After a few years he set up his own business there, trading mainly with Hong Kong and China. In his retirement he began a literary activity. He wrote novels, short stories and articles. One of recurring themes was the question of national and religious identity. As Zieliński wanted to be recognised as a prominent person, he misrepresented some facts from his life. He could not accept that his opinions were received in a critical manner and that his aspiration to be a kind of moral and intellectual guide for Austrians and Poles was not commonly shared.

PL

Pochodzący z żydowskiej rodziny Adam Zieliński (1929–2010) był dziennikarzem radiowym, który w 1957 roku osiedlił się w Wiedniu. Po kilku latach założył tam własną firmę, w ramach której handlował głównie z Hongkongiem i Chinami. Na emeryturze rozpoczął działalność literacką. Pisał powieści, opowiadania oraz teksty o publicystycznym charakterze. Jednym z tematów, który w nich poruszał, była kwestia tożsamości narodowej i religijnej. Pragnąc być uznanym za wybitną osobę, prezentował fałszywie niektóre fakty ze swego życia. Nie potrafił pogodzić się, że jego wypowiedzi przyjmowano w sposób krytyczny, nie akceptując jego dążenia do bycia rodzajem moralnego i intelektualnego przewodnika Austriaków i Polaków.

13

Z pogranicza literatury i przepowiadania homilijnego

41%

Pintal L.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne

|

2009

|

vol. 1

365-381

EN

Various milieus have shown concern about the need and necessity to renew homiletic preaching. Benedict XVI has marked this important problem for the contemporary Church when he reminded us: “In view of the significance of the word of God it is necessary to improve the quality of homilies.” One way to renew preaching may consist in introducing some elements of literature. The sphere of sacrum is the area where literature and theology meet. Literature may therefore find its place in homiletic preaching and may essentially contribute to the renewal of the quality of preaching today.

PL

Z różnych środowisk docierają głosy mówiące o potrzebie i konieczności odnowienia przepowiadania homilijnego. Na ten jakże ważny problem dla współczesnego Kościoła zwrócił uwagę Benedykt XVI, który przypomniał: „Ze względu na wagę słowa Bożego, rodzi się konieczność poprawienia jakości homilii”. Jedną z dróg odnowy przepowiadania może stać się wprowadzenie elementów literatury do homilii. Przestrzenią przenikania się literatury i teologii staje się sfera sacrum. Literatura może więc odnaleźć swoje miejsce w przepowiadaniu homilijnym oraz w istotny sposób przyczynić się do odnowienia jakości współczesnego przepowiadania.

14

Obecność liryki w homilii

41%

Pintal L.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne

|

2011

|

vol. 2

213-237

EN

From various directions voices come about the decreasing effect of the homily on living choices and attitudes of the listeners to these homilies. Pope Benedict XVI in his apostolic adhortation Sacramentum Caritatis on the Eucharist, the source and peak of the Church’s life and mission, reminds: “Given the importance of the word of God, the quality of homilies needs to be improved” (Sacramentum Caritatis 46). New challenges may be met by literature, which is consistent with the indications of the Vatican Council II: “Literature and the arts are also, in their own way, of great importance to the life of the Church” (Pastoral Constitution on the Church in the Modern World Gaudium et Spes 62). The Council Fathers’ words open new horizons and broad possibilities before literature, and especially before lyric poetry in homily preaching.

15

Kanon lektur na studiach rusycystycznych. Propozycje w odniesieniu do literatury epok dawnych

36%

Dąbrowska M.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 7: Słowianoznawstwo

81-94

PL

Artykuł składa się z trzech części: 1. definicja kanonu i zarys dyskusji nad kanonem („precz z kanonami”, „sens i bezsens kanonu”, „w poszukiwaniu kanonu”), 2. nauczanie literatury rosyjskiej X-XVIII wieku w Instytucie Rusycystyki Uniwersytetu Warszawskiego (program studiów, triada "wiedza - umiejętności - kompetencje społeczne", kanon lektur dla społeczeństwa a kanon lektur dla studentów), 3. literatura rosyjska X-XVIII wieku (kryteria doboru, propozycje).

RU

Статья состоит из трех частей: 1. список произведений для обязательного чтения и история дискуссии над этим вопросом (список произведений для обязательного чтения – pro et contra, в поиске списка произведений для обязательного чтения), 2. преподавание русской литературы X-XVIII вв. в Институте русистики Варшавского университета (программа обучения, система знаний, навыков и умений, список произведений для обязательного чтения для общества и для студентов), 3. русская литература X-XVIII вв. (критерии подбора, предложения).

EN

The article consists of three parts: 1. Definition of the canon and outline of a discussion about the canon (“no more canons”, “sense and nonsense of canon”, “in search for canon”), 2. Teaching of Russian literature of the 10th-18th centuries in the Institute of Russian Studies on University of Warsaw (programme of the studies, triad “knowledge – skills – social competences”, canon of texts for the society and canon of texts for the students), 3. Russian literature of the 10th-18th centuries (selection criteria, suggestions).

16

Theory of Relativity of the Literary Translation: Literary Criticism Projections

31%

Lanovik M. â. B. M. â. L.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

issue 4(4)

219-224

EN

The research of Mariana Lanovyk deals with the Literary Criticism problems of translation. In the situation when the plurality of approaches in the Contemporary Literary Criticism can be overwhelming Ukrainian scholars have to work on the adaptation of foreign paradigms in the Ukrainian Criticism space to create solid foundation for the future studies in the fields of the Comparative Literature and Literary Theory. This research is the first attempt in Ukraine to present the integral outlook upon the problems of Literary Translation from the perspectives of the concepts and ideas of different Literary Paradigms of the 19-20th centuries beginning with the Romanticism epoch. Romanticism was chosen as the starting point because in the aesthetic concept of Romanticism there new theoretical approach to the problems of literary translation in the author – language – epoch – nation contexts was outworked. Philosophic, artistic and literary concepts of that time were developed in all modern literary paradigms. The first chapter of the book deals with the psychological and cultural approaches to the problems of the Literary Translation. The author gives short outlook of the genesis of new theoretical background in the aesthetic concept of Romanticism as the source of contemporary theories of translation and the continuation of the ideas in psycholinguistic studies of the Western Europe and in Ukraine, especially in the Potebnja’s literary criticism works. The main attention is concerned on the problem of correlation between thinking process and language, thought and image. The influence of the ideas of 19th century upon the psychoanalysis and their transformation in this paradigm is considered. The author studies the phenomena of consciousness, self consciousness and sub consciousness in the process of reading, understanding and translation as well as the peculiarities of different gender reading, interpretation and translation different elements of the writing works. The differences of literature translation in the realms of biological, linguistic, psychoanalytic and cultural paradigms are considered. The author examines the role of individual and national, historical, cultural memory in literary texts and the possible ways of their transfer. Contemporary approach to the national problem in translation studies development is connected with the key points of national images in literature texts. This idea is rooted in the spectrum of the East-West background as well as national values in the literature systems. The outlook of the multiculturalism and intercultural communication in literature is offered through the review of the artistic nature of the mythological thinking. The wide spectrum of different points of view upon the problem (E.Cassirer, K.G.Jung, E.Noimann, N.Frye) is given. The second chapter of the research deals with the translation criticism ideas in the light of the main concepts of formalism and structuralism. The possible ways of translation analysis as the dissolving problems of form transformation and constructing the literary text by means of the foreign language in foreign literature system are suggested. The concepts of R.Jakobson, J.Tynianov, J.Mukarzevsky, especially the concepts of hierarchy and dominants in literary work, inner structuring and organization of the meaning, functioning of text and its components as the whole are outlined. As the foundation of the research logic of the semiotic analyses was chosen Lotman’s dynamic model of semiotic system, that was proved with adjoining studies of the foreign scholars such as K.Levi-Strauss, J.Mukharzovsky, J.Derrida. Among the narratological questions of fiction translation are discussed such questions as voice authority and correlation of the voices in translated texts; the possibilities of study of different narrative instances of interpreter. In the third chapter the problems of the text reading, realization, interpretation are discussed. The main paradigms involved here are hermeneutics, phenomenology, receptive aesthetics, intuitivism and other irrational approaches to the text interpretation (such as game theory, metaphorology, imagology, relativism theory, discourse analyses). Among the problems of translation from the point of view of hermeneutic approach the main attention is concerned upon the stages of reception, understanding and interpretation as well as the different horizons of reading. The phenomenon of movement of horizons and connected difficulties of fusions of horizons in acts of reception, interpretation and translation are analyzed. The author tries to answer the questions about different points of view and the problem of partial reception and reproducibility; as well as the question of subjectivity in the process of translation. She gives the consideration of the ideas of Ukrainian (A.Potebnja, O.Biletsky) and foreign (F.D.Shleiermaher, V.Dilthey, M.Husserl, H.-G.Gadamer) scholars and examines the possible ways of their application to the translation studies. The thoughts of the phenomenology paradigm are based upon the ideas of E.Husserl, R.Ingarden, P.Ricouer. The main attention is drawn to the spectrum of potential of possible readings and translations of every text from the different time and space perspectives such as different epochs, individual and national experience; historical, cultural and artistic systems. In this way phenomenology of translation reveals new ideas about the text existence and its possible measures. They are connected with the problems of modeling and reflection of the world as the specific author’s vision. New tendencies of resolving of subjectivity of literary texts interpretation coursed with the post structuralism and deconstructivism tendencies are outlined in the key of the hermeneutic concept where the author’s position is dominant in the process of translation. Modern realization of the author’s perspective concept in the works of E.D.Hirsh, J.P.Sartre, U.Eco, N.Frye and others opens rational approach to the problem of resolving of ‘conflict of interpretations’ not only in the dimension of interpretative schemes of literary studies but in the system of translation studies too. On the basis of Relativism theory foundation the author tries to find both the way of synchronizing coordinate systems of original texts and its interpretations and the possible way of synchronizing the systems of interpretative paradigms in contemporary literary studies. In the conclusion the author underlines that shifts of the literary theories paradigms of the 19-20th centuries course the shifts in translation studies thinking; and together they create the common space of semiotic sphere of translation and interpretation. The question of the main importance is to consider the differences of methods of the paradigms as well as their mutual relation, influence and interaction.

17

[Rev.:] Mar′âna Lanovik, Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї, Redakcìjno-Vydavničij Vìddìl TNPU, Ternopìl′ 2006, 469 [3] s.

31%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

issue 3(3)

149-150

EN

The book written by Mar′âna Lanovik in Ukrainian language entitled The Relativity Theory of Literary Translation. Projections of Literary Criticism [Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї] is certainly worthy of the reader’s attention. The author (a woman), a Ukrainian professor of literature from the University in Ternople, has prepared an extensive monographic study of the problems from the field of translatology. Prof. Lanovik, who in her research deals with Russian and Ukrainian literature, theory of literature, comparative studies and theory of literary translation, has analyzed the issues referred to in the title of her book in a very thorough and profound manner. The book consists of an introduction, three main chapters, divided into sections and subsections, and conclusions followed by a long bibliographical list of primary and secondary literature. The author discusses three fundamental issues: 1) a psychological and cultural approach to literary translation, 2) a formal and structural approach to literary translation, and 3) translation and the problems of understanding the literary work. In my opinion, the book should be translated into English.

PL

Książka autorstwa Mar′âny Lanovik napisana w języku ukraińskim, zatytułowana Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї [Teoria względności przekładu literackiego. Projekcje literaturoznawcze] jest warta uwagi czytelnika. Autorka, ukraińska profesorka literaturoznawstwa z Uniwersytetu w Tarnopolu, przygotowała obszerne opracowanie monograficzne zagadnienia z zakresu translatologii. Uczona z Ukrainy, zajmując się m.in. literaturą rosyjską i ukraińską, teorią literatury, komparatystyką (studiami komparatystycznymi), teorią przekładu literackiego z języków obcych, w sposób wnikliwy zanalizowała tytułową problematykę. Książka składa się ze wstępu, trzech rozdziałów zasadniczych, podzielonych na podrozdziały i jeszcze mniejsze cząstki tekstu (podsekcje) oraz wniosków (konkluzji) i obszernego spisu literatury przedmiotu na końcu publikacji. Autorka dyskutuje trzy zasadnicze zagadnienia: 1) psychologiczno-kulturoznawcze (psychologiczno-kulturologiczne) podejście do przekładu literackiego, 2) formalno-strukturalne podejście do przekładu literackiego oraz 3) przekład i problemy zrozumienia dzieła literackiego (wytworu). Moim zdaniem, książka powinna być przetłumaczona na język angielski.

18

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939

26%

Kapuściński J.

Roczniki Historii Kosciola (Annals of Church History)

|

2012

|

vol. 4(59)

113-144

EN

Between the year 1925 and the outbreak of World War II, the Diocese of Częstochowa had 473 priests. Apart from their pastoral duties, some priests engaged in writing. They were educated for that purpose, and some of them had had previous authorship experiences in other Dioceses. The most prolific were priests coming from the Diocese of Włocławek. Essays and papers by the Częstochowa Diocese priests were published by university and Diocese publishing houses. Clerical publishing was strongly supported by the Diocese leaders, such as Bishop Teodor Kubina, who emphasized the importance of these activities. The publications in question concerned a variety of issues and domains. Most works concerned theology. Some of these were strictly scientific papers, others were of more popular character, yet others were targeted at a wider public. The publications were in Polish and Latin. Apart from theology, some priests wrote texts in the field of humanities: literature, documentaries and journalism. Altogether, in the years 1925-1939, at least 57 priests were active writers, which equalled 12% of the total of the clergy in the Diocese.

19

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939

26%

Kapuściński J.

Roczniki Historii Kościoła

|

2012

|

vol. 4

113-144

EN

Between the year 1925 and the outbreak of World War II, the Diocese of Częstochowa had 473 priests. Apart from their pastoral duties, some priests engaged in writing. They were educated for that purpose, and some of them had had previous authorship experiences in other Dioceses. The most prolific were priests coming from the Diocese of Włocławek. Essays and papers by the Częstochowa Diocese priests were published by university and Diocese publishing houses. Clerical publishing was strongly supported by the Diocese leaders, such as Bishop Teodor Kubina, who emphasized the importance of these activities. The publications in question concerned a variety of issues and domains. Most works concerned theology. Some of these were strictly scientific papers, others were of more popular character, yet others were targeted at a wider public. The publications were in Polish and Latin. Apart from theology, some priests wrote texts in the field of humanities: literature, documentaries and journalism. Altogether, in the years 1925-1939, at least 57 priests were active writers, which equalled 12% of the total of the clergy in the Diocese.

Refine search results

Jej wymarzony flet

Sergiusz Rudkowski

Wasyl Suchomliński: kształtowanie osobowości dziecka za pomocą literatury pięknej

Literature reflecting on Frederic Chopin’s visits to the spa towns of western Czechia

Odwołania do literatury pięknej w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Cenzura wobec tematu powstania warszawskiego w literaturze pięknej w latach 1956–1958

Об использовании библейских фразеологизмов в разговорном стиле современного русского языка

Solidarność zwierząt - solidarność ze zwierzętami. Na przykładzie literatury pięknej i nie tylko

Od wartości humanistycznych do teologicznych. O odwołaniach do literatury pięknej w homiliach i przemówieniach Jana Pawła II

„Wskazania czytelników – wybory bibliotekarzy” Zakup nowości dla dzieci i młodzieży do bibliotek publicznych i szkolnych – analiza jakościowa

Jan Paweł II jako homo viator. Refleksje literaturoznawcy w perspektywie nawiązań papieża do literatury pięknej podczas jego podróży apostolskich

Kwestia tożsamości narodowej i religijnej w twórczości Adama Zielińskiego

Z pogranicza literatury i przepowiadania homilijnego

Obecność liryki w homilii

Kanon lektur na studiach rusycystycznych. Propozycje w odniesieniu do literatury epok dawnych

Theory of Relativity of the Literary Translation: Literary Criticism Projections

[Rev.:] Mar′âna Lanovik, Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї, Redakcìjno-Vydavničij Vìddìl TNPU, Ternopìl′ 2006, 469 [3] s.

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939

Działalność piśmiennicza duchowieństwa diecezji częstochowskiej w latach 1925-1939