Search results

1

Postać Tadeusza Kościuszki na wybranych obrazach malarza krakowskiego Michała Stachowicza

100%

Karkocha M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2019

|

issue 105

23-36

EN

In the article, the Author discussed selected images of Tadeusz Kościuszko by Michał Stachowicz (1768–1825) – a painter, drawer and graphic artist from Cracow, known mainly as the creator of scenes commemorating important historical events, in particular related to the Kościuszko Uprising. The artist has created several dozen works (oil paintings, gouaches, drawings) showing the figure of the Chief, repeated many times in different shots. These are both portraits (individual and group) as well as collective, historical, battle and allegorical scenes. On all these compositions, Kościuszko appears as a commander, national hero, defender of the Homeland, a steadfast man.

PL

W artykule omówiono wybrane przedstawienia Tadeusza Kościuszki pędzla Michała Stachowicza (1768–1825) – krakowskiego malarza, rysownika i grafika, znanego głównie jako twórcę scen upamiętniających ważne wydarzenia historyczne, w szczególności związane z insurekcją kościuszkowską. Artysta ten stworzył kilkadziesiąt prac (obrazy olejne, gwasze, rysunki) ukazujących postać Naczelnika, powielanych wielokrotnie w różnych ujęciach. Są to zarówno portrety (indywidualne i grupowe), jak i sceny zbiorowe o charakterze historycznym, batalistycznym oraz alegorycznym. Na wszystkich tych kompozycjach Kościuszko jawi się jako wódz, bohater narodowy, obrońca ojczyzny, człowiek niezłomny.

2

Życie prywatne. Malarstwo historycznej anegdoty w prasie ilustrowanej drugiej połowy XIX wieku na przykładzie dzieł sztuki o tematyce romansu Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny

89%

Pijanowska K.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

|

2019

|

vol. 5

169-205

EN

In the second half of the 19th century Polish illustrated magazines published – among others – reproductions of historical paintings. For the editors, the scenes from the Polish history were the most important. Artists created monumental works which fuzed the effect of complex historical processes into one picture, but also searched for anecdotes from the private life of past characters. Sigismund II Augustus and Barbara Radziwiłł, Saint Casimir Jagiellon or Jadwiga of Poland were the figures who were portrayed most often by Polish painters and, consequently, popularized by illustrated press. The magazines were published in Warsaw, but they had subscribers in every part of the former country of Poland. This enabled the readers who lived outside big cities to have contact with the art. It was a way to create a historical narrative that would be shared by every member of educated social classes.

PL

W drugiej połowie XIX wieku polskie czasopisma ilustrowane publikowały między innymi reprodukcje obrazów historycznych. Priorytetem dla wydawców były dzieje narodowe. Malarze podejmowali zarówno tematy wzniosłe, syntetyzujące w jednej scenie procesy historyczne, jak również sięgali po anegdoty, odsłaniając odbiorcom prywatne życie bohaterów z przeszłości. Zygmunt August i Barbara Radziwiłłówna, Święty Kazimierz Jagiellończyk czy królowa Jadwiga to postacie najczęściej pojawiające się na płótnach dziewiętnastowiecznych polskich malarzy, a co za tym idzie – na łamach tygodników. Pisma ilustrowane ukazywały się w Warszawie, ale ich dystrybucja opierała się na prenumeracie na terenie dawnych ziem Rzeczypospolitej. Pozwalało to na kontakt z malarstwem także osobom mieszkającym poza miastami, gdzie odbywały się wystawy sztuki. W ten sposób tworzyła się wspólna dla wykształconych warstw społecznych narracja historyczna, odwołująca się do kanonu dawnych bohaterów.

3

Castra Annibalis

89%

Chlebowska E.

Studia Norwidiana

|

2021

|

vol. 39

235-247

EN

The article presents and discusses the unknown watercolour of Cyprian Norwid „Castra Annibalis” from 1850, which represents the Carthaginian military camp from the times of the Second Punic War. The watercolour was exhibited in 1947 in the Museum of the Greater Poland in Poznan at the exhibition organised for the 125th anniversary of the birth of Norwid. At that time, the owner of the piece swas the historian of Polish literature, professor Roman Pollak.

PL

Artykuł przynosi prezentację oraz omówienie nieznanej akwareli Cypriana Norwida Castra Annibalis z r. 1850, przedstawiającej obóz kartagińskich wojsk z czasów drugiej wojny punickiej. Akwarela eksponowana była w 1947 r. w Muzeum Wielkopolskim w Poznaniu na wystawie zorganizowanej w 125. rocznicę urodzin Norwida. Ówczesnym właścicielem obiektu był historyk literatury polskiej prof. Roman Pollak.

4

„Rzeka krwi” i pewien możliwy dialog międzykulturowy

71%

Szwat-Gyłybowa G.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2015

|

issue 5(8)

271-290

EN

The article represents an attempt to reflect on the possible causes of a positive reception in Bulgaria for the painting entitled The Batak Massacre (1892) by a Polish artist, Antoni Piotrowski. This work is considered one of the most eloquent visualizations of the traumatic events of significance to Bulgarians that took place during the so-called anti-Turkish April uprising in 1876. Due to the entanglement of circumstances the massacre in Batak has grown to the status of a national myth. The artist, well acquainted with the current situation in the Balkans (which is documented in his autobiography), could not have, however, been fully aware of the semantic potential of the associations invoked by his painting. The topos of the “river of blood”, placed at the centre of attention, interpreted by Piotrowski in a manner differing from that in Southern Slavic folklore or Bulgarian literature, becomes the starting point for the author’s reflections on the repertoire of associations that this work could invoke in the recipient “initiated” into the meanders of their own culture, as was Ivan Vazov, the writer and apologist for the painting. The suggested research approach can be put in the realm of a particular imagology based on the reconstruction of possible strategies to negotiate meanings in intercultural relations.

5

Matejkowskie studia pieczęci przechowywanych w archiwum klasztornym w Mogile. Geneza

71%

Ciciora B.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2020

|

vol. 113

79-115

EN

Jan Matejko’s drawings depicting seals stored in the Archives of the Cistercian Monastery in Mogiła reflect the state of historical awareness, the cultural needs of Poles in the 19th century and the model of historicism developed in Galicia in the mid-19th century. They are a testimony to the Polish reception of 17th century erudite historiography, which, as a sign of local patriotism, ascribed value to the local heritage of material culture and included it in the concept of world history, and, in the 19th century, also in the concept of national and world history of civilisation. The analyses are based on historiographic, collectors’ and cultural views shaping the activities and artistic excellence of the historical painter in the 19th century. The views that might have affected Jan Matejko’s perception of the seal were highlighted. A key role in this process is played by the issues of broadening the semantic field of objects produced in the past centuries, which, at the beginning of the 19th century, were given the status of a souvenir and were willingly collected together, and which at the same time, like seals, constituted a source of historical knowledge understood in an erudite way, i.e. not only as a carrier of information about dates, characters and events, but also about clothes, militaries, material culture and customs, which in the 19th century became an object of interest for historical painters. Analyses of Jan Matejko’s drawings reveal the vastness of perception of single medieval seals also in terms of aesthetics, art and style, since the painter’s ultimate goal was not only to reconstruct the appearance of the seal, but also a historical reconstruction and historiosophical evaluation of the past. The differences between the inventory-oriented perception of seal images and the perception summing up the above mentioned determinants of the artist’s work with an artistic, individualised type of his creative expression have been emphasized, which in the case of Jan Matejko’s studies has additionally acquired the adopted of analytical research on seals as visual fragments of historical sources.

PL

Rysunki Jana Matejki przedstawiające pieczęcie przechowywane w Archiwum Klasztoru Cystersów w Mogile stanowią odzwierciedlenie stanu historycznej świadomości, potrzeb kulturowych Polaków w XIX wieku oraz modelu historyzmu wypracowanego w Galicji w połowie XIX wieku. Są świadectwem polskiej recepcji XVII-wiecznej erudycyjnej historiografii, która, będąc znakiem lokalnego patriotyzmu, nadawała wartość lokalnemu dziedzictwu kultury materialnej i włączała go w koncepcję światowej historii, a w XIX wieku – także w koncepcję narodowych i światowych dziejów cywilizacji. Tło analiz stanowią poglądy historiograficzne, kolekcjonerskie i kulturowe kształtujące działania i warsztat artystyczny malarza historycznego w XIX wieku. Podkreślono te, które mogły mieć wpływ na percepcję pieczęci przez Jana Matejkę. Kluczową rolę odgrywają w tym procesie zagadnienia poszerzenia pola semantycznego przedmiotów wytworzonych w ubiegłych stuleciach, którym – u progu XIX stulecia – nadano status pamiątki i chętnie gromadzono w kolekcjach, a które stanowiły jednocześnie, jak pieczęcie, źródło wiedzy historycznej rozumianej w sposób erudycyjny, a więc nie tylko jako nośnik informacji o datach, postaciach i wydarzeniach, ale także o strojach, militariach, kulturze materialnej i obyczajach, co w XIX wieku stało się obiektem zainteresowań malarzy historycznych. Analizy rysunków Jana Matejki ujawniają rozległość percepcji pojedynczych egzemplarzy średniowiecznych pieczęci także w zakresie estetycznym, plastycznym i stylowym, gdyż ostatecznym celem malarza nie było jedynie odtworzenie wyglądu pieczęci, ale historyczna rekonstrukcja i historiozoficzna ocena przeszłości. Podkreślone zostały różnice między inwentaryzatorskim postrzeganiem wizerunków pieczęci, a postrzeganiem sumującym wyżej wymienione determinanty pracy artysty z plastycznym, zindywidualizowanym typem jego wypowiedzi twórczej, który w przypadku studiów Jana Matejki nabrał dodatkowo charakteru analitycznych badań pieczęci jako wizualnych fragmentów źródeł historycznych.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Studia Norwidiana

1 Chlebowska E.

1 Ciciora B.

1 Karkocha M.

1 Pijanowska K.

1 Szwat-Gyłybowa G.

1 2021

1 2020

2 2019

1 2015

Postać Tadeusza Kościuszki na wybranych obrazach malarza krakowskiego Michała Stachowicza

Życie prywatne. Malarstwo historycznej anegdoty w prasie ilustrowanej drugiej połowy XIX wieku na przykładzie dzieł sztuki o tematyce romansu Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny

Castra Annibalis

„Rzeka krwi” i pewien możliwy dialog międzykulturowy

Matejkowskie studia pieczęci przechowywanych w archiwum klasztornym w Mogile. Geneza