Search results - CEJSH

1

Siła miejskiej pustki

100%

Kalenik I.

inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine

|

2021

|

vol. 2

|

issue 1

164-181

PL

„W czasie zarazy” życie miasta toczy się dalej, zmieniając swój rytm i dostosowując się do trudnych okoliczności i ograniczeń. Wycofuje się do strefy prywatnej, do wnętrz ukrytych za grubymi murami. Balkony, niczym łączniki między wnętrzem i zewnętrzem, stają się przestrzeniami o nieocenionej wartości. Tak jak rozedrgania fasad, schody, nisze, podcienie i arkady, rozwarstwienia w warstwie architektonicznej, które pozwalają uznać przestrzeń miasta za przyjazną, bo dającą się dotknąć, poczuć, pozwalają przysiąść i odpocząć, pobyć. Nawet wtedy, gdy nie oferuje atrakcji, nie migocze światłami kawiarni, nie zaprasza do galerii sztuki ani na wieczorne spektakle teatralne. Miasto dotknięte pandemią zamyka miejsca spotkań – restauracje, galerie sztuki, kina. Jednocześnie kryzys obnaża siłę miejskiej pustki – przestrzeni ulic, placów, formowanych fasadami budynków oraz odsłania potencjał otwartych miejsc spotkań, przestrzeni spacerów i miejskich włóczęg. Jeśli nie są inspirujące, nie poruszają, miasto cichnie i obumiera, mieszkańcy nie mają dokąd pójść, nie mogą spotkać się i poczuć „w mieście”. Są jednak takie, które nie oferując nic poza swoją formą, wciąż są odwiedzane, nie tracą życia, przyciągają mieszkańców. W czym tkwi sekret ich niezwykłej jakości? Jak warstwa architektoniczna przestrzeni publicznych wpływa na zachowania mieszkańców? Czy pozbawiona „eventów” i komercyjnych atrakcji przestrzeń może zachęcać do bycia w niej?Artykuł podejmuje temat przestrzeni jako miejsca spotkań i zawiera analizę oraz interpretację obserwacji kilku wybranych przestrzeni miejskich pod kątem ich potencjału bycia przestrzeniami spotkań.

2

Domowe repozytoria. Strychy jako prywatne muzea pamięci

93%

Roeske M.

Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej

|

2017

|

issue 4

PL

Artykuł, oparty na etnograficznych badaniach terenowych, podejmuje próbę analizy relacji pomiędzy materią oraz przestrzenią muzeum i domowych przechowalni, jakimi są strychy. Autorka rozważa zjawisko przechowywania niepotrzebnych z pozoru przedmiotów, a także zastanawia się, w jakim stopniu i na jakich płaszczyznach refleksja nad znaczeniem domowych przechowalni może być istotna z punktu widzenia muzealnika. Zasadniczą kwestią wskazującą na zbieżność pomiędzy owymi, pozornie różnymi przestrzeniami, jest funkcja gromadzonych w nich przedmiotów. Rzeczy te stanowią nośniki pamięci o przeszłości, konstytuując poczucie tożsamości i zakorzenienia w wymiarze narodowym, lokalnym, rodzinnym i jednostkowym.

3

Znaczenie przestrzeni w bajkach magicznych

93%

Brzeska A., Wieszaczewska A.

Przegląd Pedagogiczny

|

2018

|

issue 2

180-201

PL

Bajka to specyficzny gatunek literacki, którego odbiorca powinien posiadać kompetencje, pozwalające mu odczytać jej ukryte znaczenia – nie zawsze jednak jest je w stanie świadomie i refleksyjnie rozważyć. Pewne ukryte (i jawne) znaczenia, które jednak rzadko są poddawane analizie, niesie ze sobą przestrzeń w narracji bajkowej. Przestrzeń definiuje bohatera – odnosi się to zarówno do punktu, z którego na początku utworu wyrusza on w świat (najczęściej jest to dom rodzinny), jak i punktu zakończenia podjętej wędrówki, w metaforyczny sposób opisującej jego przemianę. Niniejszy artykuł przedstawia wnioski z analizy wybranych baśni braci Grimm pod kątem miejsc wyjścia i dojścia głównego bohatera.

4

Instytucjonalizacja przechwyceń. Jak stwarzano autonomiczne miejsca kultury alternatywnej na przykładzie Ośrodka Wolnej Kultury w Lublinie

93%

Stańczyk X.

Stan Rzeczy

|

2014

|

issue 2(7)

150-177

PL

Celem tego artykułu jest analiza zapomnianej historii LAG-i – anarchistycznej młodzieżowej grupy, której aktywność przypadła na szczególny czas politycznej transformacji w Polsce. Główne kategorie wykorzystane w procesie wyjaśniania to: występ, communitas, miejsce, przestrzeń, praktyka. Teoretyczne podejście, oparte na socjologicznych i antropologicznych koncepcjach Victora Turnera, Michela Maffesolego, Ervinga Goffmana i Michela de Certeau, przedstawia LAG-ę jako dynamiczną, zróżnicowaną, alternatywną wspólnotę, skuteczną w definiowaniu sytuacji w protestach, demonstracjach i akcjach społecznych, jednakże niewystarczająco skoordynowaną, by ustanowić swój własny porządek.

EN

The aim of this article is to analyse forgotten history of LAGA – anarchistic youth group which activity took place in very moment of political transformation in Poland. Main categories used in explanation process are: performance, communitas, place, space, practise. Theoretical approach based on sociological and anthropological conceptions by Victor Turner, Michel Maffesoli, Erving Goffman and Michel de Certeau presents LAGA as dynamic heterogeneous alternative community effective in defining situation in protests, demonstrations and social actions but not coordinated enough to establish their own order.

5

W poszukiwaniu śladów, czyli o bierwieckim archiwum w Kruszynie

93%

Ciarka R.

|

2020

|

vol. 74

|

issue 1-2 (328-329)

235-242

PL

Autor w krótkim, pejzażowym ujęciu, niepozbawionym jednak głębszych refleksji, stara się uchwycić sens swojego ponad 40-letniego pobytu we wsi Bierwce (woj. Mazowieckie, pow. Radomski). Zdaje też relację z podejmowanych tam działań, a nade wszystko z powstającego tam niekonwencjonalnego archiwum.

EN

In a brief landscape interpretation, not devoid, however, of more profound reflections, the author attempts to capture the meaning of his 40 years long stay in the village of Bierwce (Mazowieckie voivodeship, county of Radom). In addition, he presents an account of the activity pursued there and, predominantly, the unconventional archive being created in Bierwce.

6

Gospodarowanie przestrzenią w odnowie wsi – zastosowanie koncepcji miejsca do analizy projektów odnowy wsi

82%

Jeziorska-Biel P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2017

|

issue 28

17-30

EN

Not only is the term „space” has many meanings, but also the concepts directly linked to it, and has a lot of connotations. The space is both abstract idea, a property of matter, the environment created in a certain way in the course of evolution, there is finally a product of human anthropogenic, cultural and social (Jałowiecki, Szczepański 2009: 314). This is due not so much from the lack of precision of language, how much of certain attitudes of theoretical and philosophical, sometimes even unconscious and unnamed used by various researches. This article is an attempt to present different concepts operating in the social sciences, in order to extract from them the concept of tamed space – has a lot of meanings and significances. And this is to look at the project selected under the Rural Renewal Programme in terms of transforming foreign space into tamed. So the question is how to „manage” space in the Rural Renewal Programme, which leads to create place full of values.

PL

Nie tylko termin „przestrzeń” posiada wiele znaczeń, lecz także pojęcia bezpośrednio z nim powiązane są bogate w różnorodne konotacje. Przestrzeń może być rozumiana zarówno jako abstrakcyjna idea, właściwość materii, środowisko naturalne wykształcone w określony sposób w toku ewolucji lub wreszcie jako wytwór ludzki – antropogeniczny, kulturowy i społeczny (Jałowiecki, Szczepański 2009: 314). Wynika to nie tyle z braku precyzji językowej, ile z pewnych nastawień teoretycznych i filozoficznych, czasem nawet nieuświadomionych i niezwerbalizowanych, stosowanych przez różne środowiska naukowe. Niniejszy artykuł stanowi próbę przybliżenia różnych koncepcji przestrzeni funkcjonujących w naukach społecznych i wyodrębnienia z nich koncepcji miejsca jako „przestrzeni oswojonej” – bogatej w sensy i znaczenia. A to w celu spojrzenia na wybrany projekt zrealizowany w ramach programu Odnowa Wsi w kategoriach przemiany przestrzeni obcej w miejsce oswojone. Powstaje zatem pytanie o sposób „gospodarowania” przestrzenią w Odnowie Wsi, który prowadzi do nadania jej wartości miejsca.

7

Miejsca i nie-miejsca w perspektywie badań nad przestrzeniami publicznymi polskich miast

82%

Bierwiaczonek K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2018

|

issue 64

55-70

EN

The article presents choosen author’s and co’authors results of researches of public spaces conducted in polish cities. The attention is focused on these city spaces which acquire the status of a place. Results of the researches show that this process concern especially central and historical city’s spaces and some recreational areas. The theoretical basis of the article are theories of public space as well as classical (Tuan, Libura) and contemporary (Massey, Castello) concepts of place. Contemporary concepts of place focus on the dynamics, negotiative and sometimes conflictuality of the processes of place creation. The consumer character of place is also included in such point of view. Such an interpretation means that typical non-places (Auge), eg shopping centers, can become places for some residents of contemporary cities.

PL

W artykule zaprezentowane są wybrane wyniki autorskich i współautorskich badań nad przestrzeniami publicznymi polskich miast. Uwaga skoncentrowana zostanie na tych przestrzeniach miejskich, które nabywają status miejsca. Taka sytuacja, jak wskazują wyniki badań, dotyczy szczególnie centralnych i historycznych przestrzeni miejskich oraz atrakcyjnych terenów rekreacyjnych. W warstwie teoretycznej w artykule znajdą się odwołania zarówno do teorii miejskiej przestrzeni publicznej, jak i klasycznych (Tuan, Libura) oraz współczesnych (Massey, Castello) ujęć teorii miejsca. W tych ostatnich zwraca się uwagę na dynamikę, negocjacyjność, a czasem konfliktowość procesów tworzących miejsce. Nie pomija się także komercyjnego i konsumpcyjnego charakteru miejsca. Taka interpretacja powoduje, że typowe nie-miejsca (Augé), np. centra handlowe, mogą dla niektórych mieszkańców współczesnych miast stawać się miejscami.

8

Przestrzeń, Miejsce, Terytorium: Carl Schmitt i miasto post-neoliberalne

81%

Nawratek K.

Władza sądzenia

|

2013

|

vol. 2

10-20

PL

Współczesna – neoliberalna wersja kapitalizmu często jest przedstawiana jako odrzucenie materialności na rzecz abstrakcyjnych operacji finansowych (Marazzi 2010), zakwestionowanie lokalności na rzecz globalnych pływów. Nawet jednak taki zdeterytorializowany kapitalizm styka się od czasu do czasu z tym co materialne i lokalne. Tymi punktami styku są najczęściej współczesne miasta. W prezentowanym tekście pokazuję, że miasto może nie tylko walczyć o autonomię poza neoliberalnym paradygmatem, ale może stać się pułapką, punktem podparcia, który ten paradygmat przewróci.

9

Miejsce, przestrzeń, obszar

70%

Jałowiecki B.

Przegląd Socjologiczny

|

2011

|

vol. 60

|

issue 2-3

9-28

PL

Tekst omawia relacje między obszarem, przestrzenią i miejscem. Autora interesują nie tyle same pojęcia, ile ich znaczenie w postrzeganiu, waloryzowaniu i użytkowaniu miejskiej przestrzeni. W pierwszej części analizuje rolę miejsca i sposobów jego konstruowania w społecznej praktyce. Kolejne fragmenty artykułu dotyczą mitotwórczej roli metra i ambiwalencji przestrzeni, sposobów jej przyswajania oraz kurczenia się przestrzeni publicznych we współczesnym mieście.

EN

The article is devoted to the relationship between the concepts of territory, space, and place. The author is interested in the meanings of these concepts in the context of perceiving, valuing and using the urban space. The first section focuses on the role of place and its construction in the social reality. The following parts refer to the meaning of a metro and the ambivalence of space, methods of absorbing it, and to the disappearing public space in contemporary cities.

10

Location as a languacultural category: Phraseological units in the lexicosemantic field of “devil”

70%

Dźwigoł R.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2020

|

vol. 32

EN

The article deals with praseological units that contain the lexemes diabeł ‘devil’ and diabelski ‘devilish’, excerpted from dictionaries of standard and dialectal Polish. The study is based on the assumption that a description of location as a languacultural category, manifest in these units, will be non-differential and panchronic; however, characteristic features of two languacultural areas (i.e., traditional folk culture and contemporary culture) are taken into account. In the phraseological units being investigated, the category of location appears either on the expression plane (it functions as a component of a given unit) or on the content plane (the place is the meaning of the unit), and its exponent is either a common noun or a proper name. Several aspects of the category of location, as it functions in the lexico-semantic field of "devil”, have been revealed: (i) the folk culture (spiritual culture, folk beliefs in demonology); (ii) location as a category that is evaluated and that is used in evaluation, in the context of the US–THEM opposition; (iii) cultural changes (in the city and in the country).

PL

Autorka poddała analizie frazemy z komponentem o znaczeniu ‘diabeł’ i ‘diabelski’, wyekscerpowane ze słowników dokumentujących polszczyznę dialektalną oraz ogólną odmianę polszczyzny (polszczyznę literacką). Założyła, iż opis miejsca jako kategorii językowo-kulturowej, uwidaczniającej się w tej grupie frazemów, będzie miał charakter niedyferencjalny oraz panchroniczny, starała się jednak uwzględnić zjawiska charakterystyczne dla każdego z dwóch obszarów językowo-kulturowych: tradycyjna kultura ludowa i kultura współczesna. W prezentowanych w artykule jednostkach kategoria miejsce występuje albo w planie wyrażania (nazwa miejsca jest komponentem frazemu), albo w planie treści (miejsce jest znaczeniem frazemu), jej wykładnikiem jest appellativum lub nomen proprium. Przeprowadzona analiza pozwoliła ukazać kilka aspektów funkcjonowania tej kategorii we frazemach z pola leksykalno-semantycznego diabeł: (1) dokumentacja kultury ludowej (kultury duchowej, wierzeń ludowych z zakresu demonologii), (2) miejsce jako kategoria wartościowana oraz wartościująca, z uwzględnieniem opozycji swoi – obcy, (3) ilustracja przeobrażeń cywilizacyjnych i zmian kulturowych (wieś i miasto).

11

W kalejdoskopie miejsc i życiowych doświadczeń

70%

Pilch T.

Pedagogika Społeczna

|

2016 (R. XV)

|

issue 1(59)

37-51

PL

Tekst wpisuje się w aktualny dyskurs dotyczący roli „miejsca pamięci” we współczesnym świecie. Dotyczy pamięci miejsca, pamięci o miejscu i jego znaczeniu. Pamięć miejsca jest pamięcią ucieleśnioną, charakterystyczną dla osób mieszkających w danym miejscu i doświadczającego go indywidualnie, emocjonalnie, „od wewnątrz”. To zwykle „pamięć serca” – przetworzony przez sentymenty świat wyobraźni ocen, emocji. Celem rozważań jest próba poznania związku pamięci miejsca z jego rolą w życiowych meandrach. To także poszukiwanie związku miejsca i jego znaczenia w doświadczeniach życiowych filozofa-pedagoga. Jest to opowieść, w której czytelnik odnajduje powiązania miejsca, czasu, zdarzeń i wydarzeń życiowych, postaw, więzi; zastanawiamy się, jak doświadczenia i wspomnienia łączą się z konkretnymi miejscami, czy i jakie mają znaczenie w kształtowaniu własnego losu, i wreszcie – jak pamięć rodziny, domu, miejsca pracy prowadzi przez życie Autora wspomnień.

EN

The text corresponds to the current discourse concerning the role of “the place of memory” in the contemporary world. This refers to the memory of a location – memory about a location and about its meaning. The memory of a location is embodied memory, typical of people who live in a certain place and experience it individually, emotionally, “from the inside”. The memory of a location is usually the “memory of the heart”, meaning the world of imagination, evaluations and emotions transformed by sentiments. The text is an attempt to recognise the association between a location and its role in the meanders of life. It is also a search for the association between a location and its meaning in the life experiences of a philosopher and pedagogue. It includes a story in which the reader can find some connections between a location, a time, events and life experiences, as well as bonds and attitudes. On the basis of the story of Professor Tadeusz Pilch, we try to find out how experiences and memories relate to particular places. Are they important for the formation of one’s own life story and what is that importance? And finally, how does the memory of family, home and workplace guide the Author of the memoirs through his course of life?

12

Doświadczenia miejsca w przestrzeni globalnej – perspektywa pedagogiczna

70%

Danilewicz W.

Pedagogika Społeczna

|

2016 (R. XV)

|

issue 1(59)

81-93

PL

Dotychczasowe postrzeganie miejsca jako względnie trwałego, opartego na historycznych odniesieniach, na pamięci własnej i przodków, na więziach społecznych i interakcjach przebiegających w tej przestrzeni i czasie, dającego poczucie bezpieczeństwa i tożsamości wynikającej z praktyki a nawet osobistego zaangażowania, zmienia się. W tekście postawiona jest teza, że doświadczenia współczesnego świata nie pozwalają już na wąskie traktowanie miejsca ze względu na ich różnorodność. Miejsce, na skutek mobilności w różnych przestrzeniach (geograficznej, wirtualnej), zaczęło domagać się dostrzeżenia i szerszej interpretacji także w ujęciu pedagogiki. Celem tekstu jest próba prezentacji wybranych koncepcji miejsca, przykładów doświadczania miejsca oraz wynikających z ich nowości i różnorodności wyzwań dla pedagogów. Gdzie znajdują się współczesne miejsca? Jak są doświadczane? Czym się charakteryzują oraz jakie wyzwania dla pedagogów niosą nowe miejsca? – to wybrane pytania, które uzasadniają potrzebę podjęcia proponowanej problematyki.

EN

The previous perception of location as being relatively permanent, based on historical references, on one’s own memory and the memory of one’s ancestors, on social bonds and interactions occurring in a specific space and at a specific time, giving the sense of security and identity resulting from practice and even personal engagement, is currently changing. The hypothesis made in the text is that the diverse contemporary world experiences no longer make it possible to treat location from a narrow perspective. As a result of mobility in different (geographical or virtual) spaces, location had to be perceived and interpreted more broadly, also in the pedagogical context. The aim of the text is to present selected concepts of location, examples of experiencing location, as well as the resultant novelty and variety of challenges faced by pedagogists. Where are the contemporary locations? How are they experienced? What are their characteristics? And what challenges for pedagogists do they present? These are the selected questions that explain the need to discuss this issue.

13

LITERACKI PORTRET WARSZAWY W II POŁOWIE XIX WIEKU NA PRZYKŁADZIE OPOWIADAŃ PT. OBYWATEL WARSZAWSKI I SOLEC. PRZEDMIEŚCIE WARSZAWY. MIASTO JAKO WIELOKULTUROWA PRZESTRZEŃ ŻYCIA

58%

Orzechowska K.

Ars inter Culturas

|

2016

|

issue 5

265-284

EN

This article shows a literary portrait of Warsaw as a place for multicultural space for life in 19th century. The essence of the consideration is the place as an experimental space which creates the identity of the individual and social identity of the group. Selected narra-tives of Warsaw writers (Obywatel warszawski and Solec. Przedmieście Warszawy) describe and explain individual experiences and social activity in culturally differentiated social space. Prose works picture contradictive models of people: communitarists and liberals. Dialogue between them was shallow and social development of Warsaw was inharmonious and incapable.

14

The (im)moral landscape: Zygmunt Haupt’s short story Deszcz [The Rain]

58%

Czyżak A.

Forum Poetyki

|

2023

|

issue 31

EN

The article attempts to offer a new interpretation of Zygmunt Haupt’s short story “Deszcz” [The Rain]. The analysis focuses on the literary strategies employed by the Polish writer and the ethical dimension of the short story. The poetics of Haupt’s text forces one to reflect on its hidden meanings – the landscape presented in it, recreated in the narrator’s memory, inspires a reflection on the human condition in a world of unstable values. Haupt does not impose his own interpretation but encourages the reader to find their own.

PL

W artykule podjęta została próba ponownego odczytania opowiadania Zygmunta Haupta Deszcz. Interpretacja skupia się zarówno na specyfice użytych strategii literackich, jak i wymiarze etycznym utworu. Poetyka tekstu Haupta zmusza do zastanowienia nad jego ukrytymi sensami – ukazany w nim pejzaż, odtwarzany w pamięci narratora, staje się punktem wyjścia do rozważań o kondycji człowieka w świecie rozchwianych wartości. Pisarz nie narzuca własnej perspektywy oglądu przedstawianych zdarzeń, lecz skłania odbiorcę do poszukiwania własnej.

15

Jedno miejsce, dwa wyznania

58%

Muszyńska J.

Pedagogika Społeczna

|

2015 (R. XIV)

|

issue 1(55)

129-140

PL

Artykuł jest próbą opisu sytuacji współżycia społecznego w jednym miejscu osób odmiennych wyznaniowo. Podjęte rozważania dotyczą znaczenia wyznania z perspektywy jednostki i grupy oraz funkcjonowania zróżnicowanych wyznaniowo wspólnot lokalnych. Miejscem, przestrzenią społeczną opisaną w artykule są wspólnoty lokalne północno-wschodniego pogranicza Polski. Są to wspólnoty konstruowane wokół tradycyjnych wartości, które ani w przeszłości jak też w teraźniejszości nie były i nie są monolitem kulturowym i religijnym. Szczególną uwagę poświęcam wyznawcom religii chrześcijańskiej – najsilniej reprezentowaną przez wyznawców katolicyzmu i prawosławia.

EN

The author attempts to describe the situation of the social coexistence of people of different faiths in one place. The significance of religious convictions, from the perspective of an individual and a group, are discussed as well as the functioning of individuals in religiously diverse local communities. The place and the social space, described in the article comprises of the local communities from the north-eastern border of Poland. These are communities built around traditional values, which have never been a cultural and religious monolith. The analysis is devoted, in particular to Christians, represented by Catholics and members of the Orthodox Church.

16

Edukacja na zewnątrz. Wielość perspektyw, podejść, głosów

58%

Parczewska T.

Roczniki Pedagogiczne

|

2018

|

vol. 10(46)

|

issue 2

131-145

PL

Na całym świecie zwraca się coraz większą uwagę na rolę przebywania na świeżym powietrzu – w przyrodzie, jako ważnego aspektu dzieciństwa. Artykuł ukazuje wielorakie spojrzenia na proces uczenia się i miejsce, w którym ono się odbywa, oraz zachęca do rozważenia własnego sposobu rozumienia i interpretowania problematyki związanej z edukacją na zewnątrz. Wykorzystanie różnych perspektyw ujmowania tegoż zagadnienia może pomóc w uzyskaniu lepszego rozpoznania tego, jak przebiega proces uczenia się wewnątrz i na zewnątrz sali lekcyjnej i jakie to ma znaczenie dla rozwoju dziecka.

XX

In numerous countries around the world, increasingly more attention is being devoted to the significance of spending time in the fresh air in a natural setting. This is considered to be a crucial aspect of childhood. The article presents a multifaceted perspective on the learning process and on where it takes place. It also encourages the reader to apply his or her own understanding and interpretation of issues related to outdoor learning. The use of a variety of approaches to this notion can facilitate a better insight into the course of the learning process in both classroom and outdoors settings, as well as the issue's importance in children’s development.

17

Wileńskie miejsca Adama Mickiewicza utrwalone we współczesnych przewodnikach po Mieście wieszczów. (Refleksje językoznawcy-filologa)

58%

Węgorowska K.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

|

2016

|

vol. 2

59-80

EN

Vilnius University, addresses of subsequent residences, the names of meeting places, address of a masonic lodge, names of the houses in which Vilnius social life flourished, addresses of Józef Zawadzki’s publishing house, Grand Theater on Trakų Street, Basilian Monastery, Konrad Room, professor Jundziłł’s Botanical Garden, garden with osteria “Chiny”, eatery “Tivoli”, Belmont – mountain of the Philarets, Gate of Dawn, Vilnius Cathedral, Church of St. Johns, interwar Mickiewicz Street... – all these places related to the author of Sir Thaddeus became the reason for linguistic philological reflections defending the thesis that Vilnius is the City of Mickiewicz, who spent one of the most interesting periods of his life there. The Vilnius names excerpted from current travel guides to the City of Romantics and interpreted in accordance with the rules of erudite linguistics not only save Mickiewicz’s places from consigning to oblivion, but also permit to reconstruct Vilnius topography.

PL

Uniwersytet Wileński, adresy kolejnych miejsc zamieszkania, nazwy miejsc koleżeńskich spotkań, adres loży masońskiej, nazwy domów, w których tętniło wileńskie życie towarzyskie, adresy wydawnictwa Józefa Zawadzkiego, Teatr Wielki przy ulicy Trockiej, Klasztor Bazylianów, Ogród Botaniczny profesora Jundziłła, ogród z austerią „Chiny”, traktiernia „Tivoli”, Belmont – góra filaretów, Ostra Brama, Katedra Wileńska, Kościół św. Jana, międzywojenna ulica Mickiewicza..., wszystkie te miejsca związane z autorem Pana Tadeusza stały się przyczynkiem do lingwistycznofilologicznych rozważań, uzasadniających tezę, że Wilno jest Miastem Mickiewicza, który spędził w nim jeden z najbardziej interesujących okresów swojego życia. Wileńskie nazwy wyekscerpowane ze współczesnych przewodników po Mieście romantyków, zinterpretowane zgodnie z zasadami językoznawstwa erudycyjnego, „ocalają od zapomnienia” nie tylko sygnowane nimi mickiewiczowskie miejsca; pozwalają też na rekonstrukcję tamtej wileńskiej topografii.

18

Domy kultury w Polsce: niejednorodna federacja miejsc

58%

Zimpel J.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 116

|

issue 4

134-139

EN

The review of: Wiśniewski, Rafał, Grażyna Pol, Rafał Pląsek, Agnieszka Bąk. Oswajając zmienność. Kultura lokalna z perspektywy domów kultury [Taming diversity. Local culture from the perspective of community centres]. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2021.

19

„Poznam Cię światełkami palców” – o inspirującym wpływie Lasek na twórczość księdza Jana Twardowskiego

58%

Bohdziewicz-Sulecka B.

Colloquia Litteraria

|

2021

|

vol. 30

|

issue 1-2

59-80

EN

The article is a voice in the reflection on the culture-forming role of Laski, where Róża Czacka has been running the Society for the Care of the Blind since 1922. It is also a haven for those who have lost their sight of faith, a place of evangelical work and many creative inspirations. I show how the Laski community influenced Jan Twardowski’s post-war debut and his poetry. Referring to M. Czermińska’s article, I call Laski the poets autobiographical place. I interpret poems inspired by Twardowski’s stays and meetings in Laski, emphasizing the theme of sensual experience, mainly touch

20

Cytaty z przeszłości – ryty na drzewach w przypałacowym parku w Nakle (gmina Lelów). Odczytywanie nieoczywistych elementów lokalnej historii

58%

Krupa-Ławrynowicz A., Majewska A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2017

|

issue 32

325-344

EN

The palace and park in Nakło were built by Count Kajetan Bystrzanowski in the years 1770–1780. After his death the property was passing from hand to hand, to finally get to the Komorowski family (Matilda, the wife of the successor to the throne of Belgium and Franciszek Starowieyski, a painter, belong to this family). Komorowski managed the assets until the end of The Second World War but then he lost them to the state. For several years, the palace housed an agricultural, technical school and later – to 1989 – an orphanage. Since 2002, Marzenna and Kerth Reyher have been the owners of the building. The theme of the article are the stories, memory and community importance of the palace in Nakło, forming a part of the physical and cultural landscape of the Lelów municipality. The authors show the local narratives which were collected during the ethnographic research on the places especially important for the Lelów community, which are the witnesses and traces of the past. Another aim of the article is to discuss the issues of carvings on trees – forms of material culture that are valuable elements in the processes of reconstructing the events from the past. Their reading and interpretation is important in supplementing the state of knowledge about the places and people associated with them, who left carvings on the trees. Like forgotten stories, carvings also lose their legibility with time, yet remaining a legacy that is difficult to grasp and is transient just like life is. Therefore, it is worth noting while analyzing and restoring the memory about them, the more so as they show the unforced, governing need of the moment, and leaving the historical continuity of correspondence between culture and nature. The palace and park is treated as a place in the anthropological meaning and as an element of the landscape understood in the context of aesthetics, perception, memory and ideology.

PL

-

Refine search results