Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  miejski obszar funkcjonalny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Obszar funkcjonalny to układ przestrzenny, składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów. Poznanie jego roli w regionie wymaga analizy relacji miasta i jego powiązań z otoczeniem. Celem artykułu jest przedstawienie dysproporcji lokalnej konkurencyjności gmin z punktu widzenia obszaru funkcjonalnego oraz zaprezentowanie możliwości wykorzystania miary syntetycznej w tym procesie. Konkurencyjność badanych gmin województwa świętokrzyskiego i KOF (Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego) jest słaba, na co wskazują niskie wartości miary syntetycznej. W najlepszej sytuacji w 2010 r. znalazła się Sitkówka-Nowiny (0,59), w najsłabszej Górno (0,31), w 2015 r. − Sitkówka-Nowiny (0,50) i Piekoszów (0,28). W KOF w 2010 r. poziom miary syntetycznej wynosił 0,43, w 2015 r. − 0,36. We współczesnej gospodarce miasta stanowią ośrodki zwiększonego rozwoju, w dużej mierze oddziałując na pobliskie tereny. Powstanie i rozwój miejskich obszarów funkcjonalnych wiąże się z wzajemnym przenikaniem na wielu płaszczyznach miasta i jego otoczenia.
PL
Celem opracowania jest charakterystyka potencjału systemu przyrodniczego Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego oraz sformułowanie wytycznych do jego kształtowania. W  artykule wyjaśniono pojęcie systemu przyrodniczego, zwrócono uwagę na dyskusję dotyczącą terminologii oraz przedstawiono zasady jego formowania. Przedstawiono problemy związane z zapewnieniem jego ciągłości przestrzennej oraz spójności funkcjonalnej. Określono potencjał przyrodniczy gmin Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego oraz wskazano możliwe kierunki kształtowania systemu ekologicznego. Wyniki analiz danych statystycznych przedstawiono na kartogramach. We wnioskach zaproponowano wytyczne do kształtowania systemu przyrodniczego miejskiego obszaru funkcjonalnego.
EN
The aim of this research is summary of potential the natural environment system of the Wroclaw Functional Area and identify guidelines to shape natural environment system. In this paper explained the term of the natural environment system and presented the rules of molding the ecological system. The problems of the spatial continuity and functional cohesion of the natural environment system have been presented. The article specifies the natural potential of the communes of the Wroclaw Functional Area and indicates possible directions of shaping the green infrastructure on this area. The results of analyzes have been presented on the cartograms. Conclusions contain the guidelines for shaping the natural environment system of the functional urban area.
EN
The author presented factors, directions and scale of the colonization and urbanization of the Kolobrzeg Seaside Functional Area (SFA) including the building of flats, houses, apartments, hotels and the expansion of the communications system (as FUA – Functional Urban Area).
PL
W artykule wskazano czynniki, kierunki i skalę rozwoju procesów kolonizacyjnych i urbanizacyjnych Nadmorskiego Obszaru Funkcjonalnego (NOF) Kołobrzeg z uwzględnieniem budowanych mieszkań, domów, apartamentów, hoteli i rozbudowy systemu komunikacyjnego.
PL
W artykule poddano analizie wybrane obowiązujące akty prawne, krajowe dokumenty planistyczne (KPZK 2030) i programowe (Umowa partnerstwa), wybrane instrumenty finansowe (zintegrowane inwestycje terytorialne) oraz Założenia krajowej polityki miejskiej. Przeprowadzone badanie stanowiło podstawę do sformułowania wniosków dotyczących szans i zagrożeń, jakie niesie za sobą realizacja analizowanych dokumentów w kontekście planowania zrównoważonego rozwoju miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF). Analiza dowiodła, że obowiązujące przepisy i wytyczne wykazują wiele nieścisłości w zakresie ustalenia zasad planowania funkcjonalnego w MOF, co skutkuje niedostosowaniem obecnych dokumentów poziomu wojewódzkiego do wytycznych ministerialnych (dotyczy to zwłaszcza delimitacji MOF) oraz wprowadza dualizm opracowań strategicznych (strategia rozwoju MOF i strategia ZIT). Z kolei możliwość finansowania inwestycji publicznych w MOF-ach w ramach ZIT niesie pozytywne skutki w sferze planowania strategicz
EN
The article analyses selected binding legal acts, national planning documents (Concept of the National Spatial Planning 2030) and programme documents (Partnership Agreement), selected financial instruments (Integrated Territorial Investments), and assumptions of the National Urban Policy. The conducted study permitted drawing conclusions regarding the opportunities and threats involved in the implementation of the analysed documents in the context of planning of sustainable development of functional urban areas (FUA). The analysis documented many inconsistencies in the binding provisions and guidelines in the scope of determination of the rules of functional planning in FUA. This results in the failure to adjust the binding documents at the provincial level to ministry guidelines (this particularly concerns the delimitations of FUA), and introduces the dual character of strategic documents (Strategy of Development of FUA and Strategy of Integrated Territorial Investments). The possibility to finance public investments in FUA in the scope of Integrated Territorial Investments brings positive results in terms of strategic planning.
PL
Cel artykułu jest dyskusyjny. Przedstawiono w nim główne wnioski z opracowania wykonanego w marcu 2017 r. dla Biura Analiz i Ekspertyz Senatu RP na temat zasadności zmian w podziale terytorialnym Obszaru Metropolitalnego Warszawy. W opracowaniu tym dokonano syntezy prowadzonych przez autora badań nad rozwojem Warszawy i województwa, m. in nad oddziaływaniem stolicy i delimitacją jej obszaru funkcjonalnego. W podsumowaniu sformułowano najważniejsze wnioski, argumentujące za znalezieniem kompromisowego rozwiązania, które będzie miało na celu powołanie nowego tworu administracyjnego, uwzględniającego zarówno dzienny system miejski oraz potrzeby spójności przestrzennej, jak i interesy mieszkańców i przedsiębiorców. Ze względu na znaczenie Obszaru Metropolitalnego Warszawy, w tym stołeczność, wnioski mają zastosowanie dla całego kraju.
EN
The purpose of the article is open to debate. It presents the main conclusions from a study made in March 2017 for the Office of Analysis and Expertise of the Senate of the Republic of Poland on the merits of changes in the territorial division of the Warsaw Metropolitan Area. In this study was carried out a synthesis of the research conducted mainly by the author on the development of Warsaw Metropolitan Area and the Mazowieckie voivodship, including the impact of the capital and delimitation of its functional urban area. In its summary were formulated the most important conclusions, arguing for finding a compromise solution, aimed at establishing a new administrative division system, taking into account both the daily urban system, spatial cohesion needs, and the interests of residents and entrepreneurs. Due to the importance of the area, including Warsaw’s functions as a capital city, the conclusions apply to the whole Poland.
PL
W artykule przyjęto założenie o przydatności wniosków z analizy współpracy przygranicznej dla projektowania nowych inicjatyw współpracy i sformułowano wnioski w odniesieniu do miejskich obszarów funkcjonalnych. Analiza prowadzi do stwierdzenia, że zewnętrzna interwencja finansowa może zagrozić istniejącym oddolnym strukturom współpracy oraz że wymuszanie tworzenia nowych organizacji może zmniejszać trwałość wytworzonych schematów współpracy. W artykule przedstawiono argumenty za wykorzystaniem do stymulowania dobrowolnej współpracy w obszarach funkcjonalnych narzędzi planowania strategicznego.
EN
In the paper, we assume the conclusions of the analysis of cross-border cooperation apply to the design of new initiatives for cooperation and to proposals regarding urban functional areas. The analysis leads to the conclusion that external financial intervention could jeopardize existing bottom-up structures of cooperation, and that forcing the creation of new organizations can reduce the stability of existing patterns of cooperation. The author argues in favour of using strategic planning tools to stimulate voluntary cooperation in functional areas.
PL
Współczesne miasta ulegają intensywnym zmianom wraz z narastającą globalizacją i kształtowaniem się gospodarki opartej na wiedzy. W wyniku tych zmian powstają także nowoczesne duże miasta określane mianem metropolii. Wraz z ich tworzeniem zmienia się także otoczenie tych miast. Powstają miejskie obszary funkcjonalne zwane obszarami metropolitalnymi. Dalsze otoczenie dużych miast także ulega przekształceniom, przy czym nie zawsze są to pozytywne przekształcenia.
EN
Modern cities are undergoing intensive changes along with increasing globalisation and developing a knowledge-based economy. As a result of these changes, modern large cities, known as metropolises, are also emerging. With their creation, the surroundings of these cities are also changing. Urban functional areas are being created, often referred to as metropolitan areas. The further surroundings of large cities are also undergoing transformations, however, not always perceived as positive.
PL
W artykule przedstawiono problem zaludnienia miejskich obszarów funkcjonalnych wokół wybranych miast średniej wielkości w Polsce i Republice Czeskiej. Badanie obejmuje 6 miast (po polskiej stronie – Jelenia Góra, Legnica i Wałbrzych – zlokalizowanych w regionie dolnośląskim; po stronie czeskiej – Hradec Králové, Liberec i Usti nad Labem). Te ośrodki centralne wraz z obszarami podmiejskimi współtworzą miejskie obszary funkcjonalne o zróżnicowanej strukturze demograficznej i dynamice rozwojowej. W analizowanym okresie wzrost liczby ludności odnotowano tylko w Libercu. Największa populacja wśród badanych obszarów odnosi się również do miejskiego obszaru funkcjonalnego Liberca. Liczba ludności na obszarach podmiejskich badanych miast Polski i Czech jest relatywnie młodsza niż w miastach-rdzeniach. Podejście funkcjonalne do rozwoju obszarów miejskich zakładające odejście od postrzegania problemów i wyzwań jedynie przez pryzmat granic administracyjnych staje się coraz ważniejsze.
EN
The article presents the population problem of urban functional area around chosen medium-sized towns in Poland and Czech Republic. Research work refers to 6 towns (on Polish side – Jelenia Góra, Legnica and Wałbrzych – located in Lower Silesia region; on Czech side – Hradec Králové, Liberec and Ústí nad Labem). These core cities with suburban areas co-create the functional urban areas with varied demographic structure and development dynamics. In the analyzed period, the population growth was observed only in Liberec. The largest total population among studied areas refers also to Liberec functional urban area. The population in suburban areas examined Polish and Czech cities is relatively younger than in the core cities. Functional approach for development of urban areas founding depart from perception of problem and challenges only by prism of administrative borders becomes more important.
EN
The aim of this article is to identify the role of commuting to work and school as an important indicator of functional spatial relations between the large cities and their urbon zone. The article has been prepared in an attempt to recognize the scale and directions of daily migration to work and schools in the agglomeration of Poznań. The first part of paper presents the literature and the experience of national and international research of commuting. Through extensive research, presented in this article, it was possible to determine the zones of strong and weak interactions with Poznań city.
PL
Celem artykułu jest wskazanie roli dojazdów do pracy i szkół jako ważnego identyfikatora powiązań przestrzenno-funkcjonalnych, które zachodzą pomiędzy wielkimi ośrodkami miejskimi a jednostkami gminnymi stanowiącymi ich bezpośrednie zaplecze. W pierwszej części pracy dokonano przeglądu literatury oraz doświadczeń krajowych i zagranicznych w aspekcie badań dojazdów do miejsc pracy i nauki. Przedstawione zostały również źródła danych oraz metody badawcze. W części empirycznej autorzy przytoczyli wyniki badań zasięgów oddziaływania miasta Poznania jako ośrodka szkolnictwa ponadgimnazjalnego i dojazdów do pracy. Badania te zostały przeprowadzone na potrzeby projektu delimitacji poznańskiego obszaru metropolitalnego, który został zrealizowany przez zespół Centrum Badań Metropolitalnych UAM w Poznaniu na zlecenie Stowarzyszenia Metropolia Poznań.
EN
The subject of this article is the description of the new cohesion policy instrument of the EU, namely Integrated Territorial Investments (ITI) and the analysis of its implementation in Poland, with particular reference to the functional area of Poznań. The implementation of the ITI has been presented in the light of the inter-municipal cooperation carried out within the Poznań Metropolitan Association. This area is characterized by a “bottom-up approach” for integrated management. In conclusion, the Integrated Territorial Instrument Investments has been evaluated as a factor that initiates or deepens cooperation and contributes to the development of urban functional areas.
PL
Przedmiotem artykułu jest charakterystyka nowego instrumentu polityki spójności UE, jakim są Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) oraz analiza jego implementacji w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru funkcjonalnego Poznania. Wdrażanie ZIT przedstawiono w świetle realizowanej do tej pory współpracy interkomunalnej w ramach Stowarzyszenia Metropolia Poznań. Obszar ten odznacza się „oddolną ścieżką dojścia” do zintegrowanego zarządzania. W konkluzji dokonano oceny instrumentu ZIT jako czynnika inicjującego bądź pogłębiającego współpracę oraz przyczyniającego się do rozwoju miejskich obszarów funkcjonalnych.
EN
The functional urban area (FUA) of voivodship centers – Bydgoszcz and Toruń is a special example of an urban duopoly, although with functional connections not yet fully developed. It consists of the two largest cities of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship: Bydgoszcz (the seat of the voivode and the voivodship office) and Toruń (the seat of the voivodship marshal and the marshal’s office). Chances of cooperation between the two centers and communes surrounding them have become Integrated Territorial Investments (ITI), the EU program supporting sustainable development in urban functional areas. The aim of the article is to present projects implemented in FUA Bydgoszcz and Toruń, which are aimed at increasing the accessibility of both cities and integrating their transport systems in the 2014–2020 perspective. Their analysis is preceded by highlighting the course and effects of the process suburbanization, resulting in the need for integrated actions throughout the entire functional area of Bydgoszcz and Toruń.
PL
Miejski obszar funkcjonalny (MOF) ośrodków wojewódzkich – Bydgoszczy i Torunia – jest szczególnym przykładem miejskiego duopolu, aczkolwiek o nie w pełni jeszcze wykształconych powiązaniach funkcjonalnych. Tworzą go dwa największe miasta województwa kujawsko-pomorskiego: Bydgoszcz (siedziba wojewody i urzędu wojewódzkiego) oraz Toruń (siedziba marszałka województwa i urzędu marszałkowskiego), leżące w odległości 30 km od siebie. Szansą na zacieśnienie współpracy obu ośrodków i gmin je otaczających stały się Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) – program UE wspierający zrównoważony rozwój w miejskich obszarach funkcjonalnych. Celem artykułu jest przedstawienie projektów realizowanych w MOF Bydgoszczy i Torunia, które mają służyć zwiększeniu dostępności obu miast i zintegrowaniu ich systemów transportowych, realizowanych w latach 2014–2020. Ich analizę poprzedza naświetlenie przebiegu i skutków demograficznych oraz przestrzennych procesu suburbanizacji, powodującego konieczność zintegrowanych działań na całym obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.