Search results

1

Pieniądz w modelach cykli koniunkturalnych

100%

Barczyk R.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2014

|

vol. 94: Polityka gospodarcza jako gra w wyzwania i odpowiedzi rozwojowe

103-128

PL

Załamanie aktywności gospodarczej w sferze realnej, które wystąpiło w ostatnich latach w systemach rynkowych było spowodowane przez różnorodne zaburzenia w sferze nominalnej. Kryzys w sektorze bankowym, który poprzez kanały transmisji impulsów pieniężnych rozprzestrzenił się w gospodarce światowej, spowodował m.in. zmianę genezy współczesnego cyklu koniunkturalnego. W tych warunkach jest niezbędnym określenie możliwości wykorzystania istniejących modeli teoretycznych współczesnych cykli koniunkturalnych do wyjaśnienia ich genezy i właściwości morfologicznych. Celem poniższej pracy jest zbadanie kierunków ewolucji głównych nurtów teoretycznych, istniejących w koniunkturze gospodarczej do wyjaśnienia genezy i przebiegu współczesnego cyklu koniunkturalnego. W rozważaniach tych uwaga zostanie skoncentrowana na analizie najważniejszych kierunków badań cykli, które występują w literaturze przedmiotu. Opracowanie składa się z dwóch części. W pierwszej zostaną omówione pieniężno-kredytowe koncepcje cykli koniunkturalnych, które powstały na przełomie XIX i XX wieku. W części drugiej zostaną przedstawione hipotezy ukazujące wpływ pieniądza bankowego na powstawanie wahań koniunkturalnych, istniejące w szkole austriackiej, keynesiźmie, monetaryźmie, nowej klasycznej makroekonomii, w teorii realnego cyklu koniunkturalnego oraz w syntezie neoklasycznej.

EN

Breakdown of economic activity which occurred in the real sphere of the market systems in the last few years was caused by various disturbances in the nominal sphere. Crisis in the banking sector (which through the channels of monetary impulses transmission spread over the world economy) caused, among others, changes in the origin of the modern business cycle. Under such conditions it is necessary to determine the possibilities of using the existing theoretical models of contemporary business cycles to explain their origin and describe their morphological features. The aim of this article is to examine directions of evolution in the main theoretical schools of business activity which try to explain the sources and the course of a contemporary business cycle. In these considerations attention will be focused on the analysis of the most important directions in the studies of business cycles described in the related literature. The article consists of two parts. The first one presents money and credit concepts of business cycles elaborated at the turn of the 19th and the 20th century. The second part describes hypotheses showing the influence of bank money on the origin of business fluctuations, presented by the Austrian school, Keynesism, monetarism, by the new classical macroeconomics, theory of the real business cycle and neoclassical synthesis.

2

Nobliści w dziedzinie ekonomii o cyklach i kryzysach gospodarczych

80%

Siekierski J.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2012

|

issue 1(20)

149-166

PL

W świetle występujących obecnie sytuacji kryzysowych i cykliczności w gospodarce, w opracowaniu przedstawiono poglądy w tych kwestiach laureatów Nagrody im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii. W sensie teoriopoznawczym, na tle realiów gospodarczych przed i po II wojnie światowej, omówiono stanowiska ekonomistów zajmujących się tą problematyką. W 1969 roku prestiżowa Nagroda Nobla z ekonomii przypadła w części badaczom w dziedzinie makroekonomii. W omawianym kontekście ich poglądy skupiają się w dwóch ortodoksyjnych szkołach, tj. keynesowskiej i monetarystycznej, prezentowanych w niniejszym artykule. W kontynuacji i rozwinięciu badań oraz zajmowanych stanowisk przedstawiono dwie nowe opcje, a mianowicie: nowej szkoły keynesowskiej i nowej szkoły klasycznej. W dalszej części rozważań wskazano na kryzysy finansowe i ich relacje z cyklem koniunkturalnym, a także aktualną sytuację finansową w Polsce.

EN

In the light of the current economic crises and cycles, the article presents views on these issues represented by Nobel Laureates in Economic Sciences. Opinions of the economists are discussed from the cognitive theory perspective, in comparison with economic situation be- fore and after the World War II. In 1969 the prestigious Nobel Prize in Economic Sciences was granted to researchers of macroeconomics, among others. In the discussed context, their views represent two orthodox schools discussed in this paper—Keynesian economics and monetarism. In the continuation and elaboration of the study, two new options are presented: the new Keynesian economics school and the new classical economics school. The subsequent part of the discussion is devoted to financial crises and their relation to business cycle, as well as the present financial situation in Poland.

3

Monetaryzm a walka ze światowym kryzysem finansowym

80%

Komorowski J.

Pieniądze i Więź

|

2015

|

vol. 18

|

issue 2(67)

51-60

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi, iż trwający kryzys ma wyraźne podstawy ideologiczne, zaś walka z kryzysem wymaga odpowiedzialności. Trwający obecnie światowy kryzys finansowy jest efektem doktryny monetaryzmu, a zarazem schyłkową fazą jego 30 letniej epoki. Stan gospodarki po sześciu latach od wybuchu kryzysu świadczy o nikłych efektach jego ograniczania i dalszym nasilaniu się czynników kryzysogennych. Powiększanie ilości pieniądza, niezależnie czy drogą deficytu, wydatków publicznych, luzowania polityki monetarnej, dokapitalizowania banków, czy rozrzucania gotówki z „helikoptera”, przynosi efekty krótkookresowe, niewspółmierne wobec kosztów oddalanych w czasie, związanych z kumulacją długu, niewypłacalnością państw, brakiem pokrycia papierów skarbowych, deprecjacją funduszy emerytalnych, życiem na koszt przyszłych pokoleń i psuciem pieniądza. Kryzys finansowy w sumie nie naruszył piramidy finansowej, która powiększa się w zastraszającym tempie. Przerażające są możliwe skutki jej załamania, na skalę szerszą niż przypadek Grecji. Posiadacze walorów dłużnych uczestniczą w gigantycznej piramidzie finansowej, fundusze inwestycyjne i emerytalne, itd. póki co, korzystają z fikcyjnego bogactwa, które nie może być zmaterializowane. Niska ocena skuteczności walki z kryzysem prowadzi do wniosku, iż nie da się naprawić gospodarki monetarystycznymi metodami, które doprowadziły do wybuchu kryzysu. Koniec epoki monetaryzmu sygnalizuje potrzebę poszukiwania nowego jakościowo podejścia do gospodarowania, zmiany sposobu myślenia i systemowych rozwiązań, które pozwolą wyprowadzić gospodarkę Zachodu z recesji.

EN

The purpose of this article is to highlight that the current global financial crisis is the result of the doctrine of monetarism in the end-phase of its 30-year era. The situation of the economy after six years since the outbreak of the crisis reflects the remote effects of its reduction and some new tendencies of its further escalation. Quantitative easing of monetary policy, whether by way of deficit, public spending, monetary policy release, recapitalization of banks, or printing and spreading cash from "helicopters" brings short-term effects, disproportionate to the postponed costs related to the accumulation of debt and risk of states insolvency. Nobody knows how the acceleration of ineptness after the crisis will affect treasury securities value, pension funds and the efficiency of financial system for the next generations. The financial crisis in general, seems not to breach the financial pyramid, which has been growing at an alarming rate during the last years. There are possible horrifying effects of its collapse on a scale much greater than in case of Greece. Holders of debt assets are involved in a giant financial pyramid, investment and pension funds etc. make use of the fictional wealth that cannot be materialized. Low effectiveness of the struggle against the crisis leads to the conclusion that it is impossible to recover the economy using monetarist instruments, which led to the outbreak of the crisis. The end of the era of monetarism signals the need to seek out a new systemic approach to business management, which would allow the west economy to move out of recession.

4

Główne założenia i tezy szkoły monetarystycznej w ekonomii

71%

Klimiuk Z.

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2021

|

vol. 13

143-184

EN

The term monetarism as a term for the macroeconomic doctrine associated and identified explicitly with Milton Friedman and the University of Chicago was coined by Karl Brunner in 1968. It gained importance on theoretical grounds in the late 1960s and early 1970s, and achieved its greatest impact on economic policy in the late 1970s and early 1980s. It owed its popularity to the prevailing stagflation of the 1970s. Just as the Great Depression had shaken faith in the market and liberalism, stagflation caused a retreat from Keynesian economics and a rebirth of classical ideas. On theoretical grounds, a new and more radical school - the new classical economics - grew out of monetarism. However, it was monetarism that became part of the mainstream and the reference point for most of the discussions revolving around key theoretical issues and the role of the state in the economy. M. Friedman, born in 1912 in New York, one of the most prominent and controversial economists of the 20th century was the founder of monetarism. From the very beginning of his academic career, he was an ardent supporter of economic liberalism, and from these positions he consistently and on every occasion criticized Keynesianism, as well as neo-Keynesianism. In his opinion, market imperfections resulted from state interference in the country’s economy, and also from the monopolistic position of trade unions. He also believed that all expenditures for the improvement of the economy, as well as social protection of the poorest social groups, were unjustified. The state should limit its activities to the maintenance of public order and safety and uphold the law, especially the right to private property. Looking at the growth of the monetarist school through the lens of its historical development, we clearly see three stages. It began with the evolution of the quantity theory of money approach from the mid-1950s to the mid-1960s, through the expectations-supported Phillips curve analysis that monetarist analysis assimilated in the second half of the 1960s, and ended with the monetary approach to balance of payments and exchange rate determination that was incorporated into monetarist analysis in the early 1970s. Researchers associated with the monetarist school emphasize the pro-cyclical role of the money supply (i.e. the ahead of time movement of other variables such as wages, prices, production - both in nominal and real terms).Therefore, the central bank should ensure a constant rate of increase in the money supply (the so-called k-percentage rule) setting it at the level of 3-5% per year for the economy. The proposal of such a growth rate of supply resulted from the fact that this was the natural growth rate of the supply potential of the economy. According to monetarists, in the long run the economy approaches the state of full exploitation of production potential, so if the amount of money in circulation grows at the same rate as production, the average price level does not change, so there is no inflation.

PL

Termin monetaryzm jako określenie doktryny makroekonomicznej związanej i utożsamianej jednoznacznie z Miltonem Friedmanem i Uniwersytetem w Chicago został wykreowany przez Karla Brunnera w 1968 r. Nabrał on znaczenia na gruncie teoretycznym na przełomie lat 60. i 70. XX w., a największy wpływ na politykę gospodarczą uzyskał w końcu lat 70. i na początku lat 80. Swoją popularność zawdzięczał panującej stagflacji w okresie lat 70. Tak jak wielki kryzys spowodował zachwianie wiary w rynek i liberalizm, tak stagflacja spowodowała odwrót od ekonomii keynesowskiej i odrodzenie idei klasycznych. Na gruncie teoretycznym z monetaryzmu wyrosła nowa i bardziej radykalna szkoła – nowa ekonomia klasyczna. Jednakże to monetaryzm stał się częścią głównego nurtu i punktem odniesienia dla większości dyskusji toczących się wokół kluczowych kwestii teoretycznych i roli państwa w gospodarce.Twórcą monetaryzmu był M. Friedman urodzony w 1912 r. w Nowym Jorku, jeden z najwybitniejszych i kontrowersyjnych ekonomistów XX w. Był on od samego początku swojej kariery naukowej gorącym zwolennikiem liberalizmu gospodarczego i z tych pozycji konsekwentnie i przy każdejokazji krytykował keynesizm, a także neokeynesizm. Jego zdaniem, niedoskonałości rynku wynikają z ingerencji państwa w gospodarkę kraju, a także z monopolistycznej pozycji związków zawodowych. Uważał również, że wszelkie wydatki na poprawę koniunktury, jak również ochrona socjalna najuboższych grup społecznych, są nieuzasadnione. Państwo powinno ograniczać swoją działalność do utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego i stać na straży prawa, a zwłaszcza prawa prywatnej własności. Patrząc na szkołę monetarystyczną przez pryzmat jej historycznego rozwoju, widzimy wyraźnie trzy etapy. Zaczęło się od ewolucji, jaką przeszło podejście oparte na ilościowej teorii pieniądza w okresie od połowy lat 50. do połowy lat 60., poprzez analizę krzywej Philipsa wspartej oczekiwaniami, którą analiza monetarystyczna przyswoiła sobie w drugiej połowie lat 60., a kończąc na podejściu pieniężnym do bilansu płatniczego i wyznaczania kursu walutowego, które zostało włączone do analizy monetarystycznej na początku lat 70. Badacze związani ze szkołą monetarystyczną podkreślają procykliczną rolę podaży pieniądza (tj. wyprzedzający w czasie ruch pozostałych zmiennych takich, jak płace, ceny, produkcja - zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym). Dlatego też bank centralny powinien zapewnić stałe tempo przyrostu podaży pieniądza (tzw. reguła k-procent), określając ją na poziomie 3-5% rocznie dla gospodarki. Propozycja takiego właśnie tempa przyrostu podaży wynikała stąd, że tyle wynosiła naturalna stopa wzrostu potencjału podażowego gospodarki. Zdaniem monetarystów gospodarka w długim okresie zbliża się do stanu pełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego, jeśli zatem ilość pieniądza w obiegu rośnie w identycznym tempie jak produkcja, przeciętny poziom cen nie zmienia się, więc nie zachodzi inflacja.

5

Spór o funkcje państwa we współczesnej gospodarce

61%

Hławacz-Pajdowska E.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2004

|

vol. 32

|

issue 3

21-34

EN

The question concerning the range of the functions of the state in contemporary market economies is not a new one, although it is a basic issue. It may still be encountered in the present day macro-economic discussions that express the anxiety connected with the great and ever increasing participation of the public sector in many countries' economies. The approaches to this issue may be divided into ones emphasizing the role of the state in economy and society, and hence proving that it is necessary for such a great public sector (and public finances sector) to exist; and ones considering the market as the basic regulator of the economy, and hence aiming at limiting the role of the state. These opposing approaches are presented against the background of the three basic functions of public finances: allocating, redistributing, and stabilizing ones. Concerning the first function – as there are lots of critical opinions, J. Gray's views deserve attention, concerning the state financing (but not producing) the access to public goods. Within the redistribution function of the state the concept of the welfare state is the most important one. And finally, the stabilization function of the state is dominated by the views of Keynes and his followers on the one hand, and the classical economics and its protagonists on the other. When discussing the state versus market issue one should stress the ideas of ordoliberals who developed the system of social market economy and contributed to the German economic miracle. The most recent theories are reflected in real life, in the experimental actions undertaken by the governments of some countries (e.g. Reaganomics in the USA, Thatcherism in Great Britain). However, they did not succeed in fighting the unemployment and making the economic growth more dynamic. This is why the process of investigating and reforming the state continues.

Refine search results

1 Pieniądze i Więź

1 Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

1 Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

1 Barczyk R.

1 Hławacz-Pajdowska E.

1 Klimiuk Z.

1 Komorowski J.

1 Siekierski J.

1 2022

1 2015

1 2014

1 2012

1 2004

Pieniądz w modelach cykli koniunkturalnych

Nobliści w dziedzinie ekonomii o cyklach i kryzysach gospodarczych

Monetaryzm a walka ze światowym kryzysem finansowym

Główne założenia i tezy szkoły monetarystycznej w ekonomii

Spór o funkcje państwa we współczesnej gospodarce