Search results

1

Faszination „Monk“: Richard Voß’ Novelle Der Mönch von Berchtesgaden (1891) in ihren Beziehungen zu Matthew Gregory Lewis’ Roman The Monk (1796) und Ambrose Bierce’ Erzählung The Monk and the Hangman’s Daughter (1892)

100%

Baumann C.

Orbis Linguarum

|

2019

|

issue 53

5-25

EN

Bestselling author Richard Voss was one of the literary pioneers of naturalism in the German Empire. Until the 1880s he wrote numerous naturalistic works. Among those works there is the now forgotten tale Der Mönch von Berchtesgaden which had been translated into English by Ambrose Bierce. Bierce’s version The Monk and the Hangman’s Daughter became successful. The new punch line of the translation indicates that Bierce was familiar with Voss’s most important literary source: Matthew Gregory Lewis’s famous novel The Monk. The essay examines the so far unnoticed connection between those three texts and Lewis’s impact on the naturalistic period.

2

Aleksander Newski – święty mnich i bohater wschodniej Słowiańszczyzny

100%

Sulikowska-Bełczowska A.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2019

|

vol. Вѣнецъ хваленїѧ. Studia ofiarowane profesorowi Aleksandrowi Naumowowi na jubileusz 70-lecia

|

issue 10

213-230

EN

The article discusses the role of Alexander Nevsky – a Russian prince and a saint of Orthodox Church. Russian writing sources describe him primarily as a winner of the battles against the Swedes in 1240 (the battle of Neva) and the forces of the Livonian Order and Bishopric of Dorpat in 1242 (the Battle on the Ice) and prince who became a monk before his death in 1263. The cult of Alexander began shortly after his death however, its enormous development came only later. The popularity of saint prince increased during the times of Ivan Terrible – after the mid-16th century and in the age of Peter the Great – in the 18th century. The oldest preserved icons of Alexander come from the second half of 16th century and show him as a holy monk. In the 18th-20th centuries the art of official church is dominated by images of Alexander as a ruler and victorious warrior.

3

Leksyka religijna we współczesnych słownikach języka polskiego (nazwy zakonnic i zakonników)

94%

Migdał J., Piotrowska-Wojaczyk A.

Poznańskie Spotkania Językoznawcze

|

2017

|

issue 34

97-108

EN

The purpose of this text, being a continuation of our considerations concerning the functioning of religious vocabulary in lexicographical context, is the analysis of one-word Christian names of religious nuns and monks. The material for study has been extracted from three modern dictionaries of Polish (Słownik języka polskiego [Dictionary of Polish], edited by Mieczysław Szymczak, Słownik współczesnego języka polskiego [Dictionary of Modern Polish], edited by Bogusław Dunaj and Uniwersalny słownik języka polskiego [Universal Dictionary of Polish], edited by Stanisław Dubisz). The total number of entries obtained is composed of 50 designations extracted from the dictionary edited by Szymczak, 32 from the volume edited by Dunaj and 52 from the last of the three dictionaries (for comparison – in the dictionary that inspired us to study religious lexis – Słownik tematyczny języka polskiego. Człowiek w krainie słów [The Topical Dictionary of Polish. Man in the Land of Words], by Małgorzata Kita and Edward Polański – there were 120 names of religious nuns and monks). The paper offers a careful chronological analysis of the material with the use of numerous lexicographic studies – from Słownik staropolski [Old-Polish Dictionary], Słownik polszczyzny XVI wieku [Dictionary of Polish of the 16th Century], through Słownik [Dictionary] by Linde, wileński [Dictionary of Vilnius], warszawski [Dictionary of Warsaw], to Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny [Practical Dictionary of Modern Polish], edited by Halina Zgółkowa. Additionally, the authors indicated that in the network of records of individual dictionaries, the same linguistic units appear most often, and, what is more, they are defined in a similar way. As far as the differences between the dictionaries are concerned, they become more conspicuous in the sphere of lexicographical description, and especially in qualification of entries.

PL

Celem niniejszego tekstu, będącego kontynuacją naszych rozważań dotyczących unkcjonowania słownictwa religijnego na płaszczyźnie leksykograficznej, jest analiza jednowyrazowych chrześcijańskich nazw zakonnic i zakonników. Materiał badawczy został wyekscerpowany z trzech współczesnych słowników języka polskiego (Słownika języka polskiego pod redakcją Mieczysława Szymczaka, Słownika współczesnego języka polskiego pod redakcją Bogusława Dunaja oraz Uniwersalnego słownika języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza). Na uzyskany z nich zbiór jednostek złożyło się 50 określeń wynotowanych ze słownika pod red. Szymczaka, 32 z dzieła pod red. Dunaja i 52 z ostatniego z wymienionych tytułów (dla porównania – w stanowiącym inspirację do podjęcia przez nas tego zagadnienia Słowniku tematycznym języka polskiego. Człowiek w krainie słów autorstwa Małgorzaty Kity i Edwarda Polańskiego nazw zakonnic i zakonników odnotowano 120). W tekście przeprowadziłyśmy wnikliwą analizę chronologiczną materiału, do czego posłużyły nam liczne opracowania leksykograficzne – od Słownika staropolskiego, Słownika polszczyzny XVI wieku, przez Słownik Lindego, wileński, warszawski, po Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny pod redakcją Haliny Zgółkowej. Wykazałyśmy również, że w siatce haseł poszczególnych słowników pojawiają się w większości te same jednostki językowe, a także w podobny sposób są one definiowane. Natomiast różnice między słownikami zaznaczają się wyraźniej na płaszczyźnie opisu leksykograficznego, a zwłaszcza dotyczą kwestii kwalifikacji haseł.

4

Dominikanie na tropie, czyli w służbie Jego Świątobliwości. Agenci w habitach w prozie polskiej XXI wieku

84%

Głąb G.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2023

|

vol. 66

|

issue 1

317-343

EN

In the novels of Officium Secretum. The Lord’s Dog by Marcin Wroński and The Agent of His Holiness by Karol Kowal, the main characters are “atypical clergymen”. This “atypicality” is based on the fact that the Dominicans – father Marek Gliński and father Władysław Klonowiejski – were created by the authors as agents of the Vatican secret services. The protagonist from Wroński’s work is a monastic James Bond, who was recruited to the Officium Secretum – the internal church service that was the heir of the Inquisition, and during the Polish People’s Republic he served the Church as a double agent (he became an officer of the Security Service). Father Klonowiejski is also a special agent. In Kowal’s novel, he appears as a well-trained Holy Alliance’s scout who travels through nineteenth-century Europe in order to neutralize an agent nicknamed “Haman”. The undercover monks (in Wroński’s novel we also have a supporting character of father Jakub), however, were not described by the authors as ideal agents. Both father Gliński, who conducts the investigation inside the church structures, and father Klonowiejski as a spy at the service of “His Holiness”, make mistakes, are oversensitive, experience doubts and remorse. In the case of both characters, intelligence activity also turns out to be a way to learn the truth about themselves and conversion. All this makes father Marek from Wroński’s work and father Władysław from Kowal’s novel deserve the name of “agents with a soul”.

PL

W powieściach Officium Secretum. Pies pański Marcina Wrońskiego i Agent Jego Świątobliwości Karola Kowala bohaterami pierwszoplanowymi są „nietypowi duchowni”. Owa „nietypowość” zasadza się na tym, że dominikanie – ojciec Marek Gliński i ojciec Władysław Klonowiejski – zostali wykreowani przez twórców na agentów tajnych służb watykańskich. W odróżnieniu od innych postaci duchownych z kart literatury najnowszej nie pełnią oni funkcji typowo kościelnych, pastoralnych, lecz są duchownymi-tajniakami. Protagonista z dzieła Wrońskiego to zakonny James Bond, który zwerbowany do Officium Secretum, czyli wewnętrznej służby kościelnej będącej spadkobierczynią Inkwizycji, w okresie PRL służył Kościołowi jako podwójny agent (został funkcjonariuszem Służby Bezpieczeństwa). Agentem specjalnym jest także ojciec Klonowiejski. W książce Kowala jawi się on jako wszechstronnie wyszkolony wywiadowca Świętego Przymierza, który podróżuje przez dziewiętnastowieczną Europę w celu unieszkodliwienia agenta o pseudonimie „Haman”. Czy osadzenie bohaterów w habitach w przestrzeni występku oraz wszelkiego rodzaju zbrodni należy uznać za kontrowersyjną koncepcję artystyczną? Wnikliwa analiza dzieł Wrońskiego i Kowala pozwala na stwierdzenie, że w tym przypadku – podobnie jak w innych powieściach z kapłanem w roli głównej napisanych w ostatnich dwóch dekadach – nie można mówić o desakralizacji kapłaństwa czy chęci niszczenia autorytetu Kościoła. Kreacje zakonników należy uznać za swoisty znak czasów współczesnych, w których zmniejszenie dystansu między przedstawicielami Kościoła hierarchicznego i wiernymi sprawił, że duchowni poznawani są i oceniani za działalność także poza sferą sacrum. W Officium Secretum i Agencie Jego Świątobliwości „niecodzienna” aktywność bohaterów w habitach jest pretekstem do ujawniania przez twórców nie tylko spraw eklezjalnych – tajemnic działania instytucji kościelnych – ale także mechanizmów działania instytucji państwowych oraz istotnych problemów życia politycznego i społecznego.

5

Cywilnoprawne skutki zrzeczenia się dóbr przez zakonnika w polskim prawie cywilnym. Zarys problemu

84%

Rakoczy B.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2021

|

vol. 24

171-184

EN

Until now, no attempts have been made in the literature to examine profession of poverty in the light of civil law. However, there is no doubt that ignoring the civil law effects of vows of poverty does not correspond to the importance of this institution. The Church legislator clearly obliged – albeit “as far as possible” – professed monks and possibly also (implicitly) religious institutes to ensure that perpetual vows of poverty have the intended effects also under civil law. Therefore, in accordance with the logic of canon law, it would be optimal if the renounciation of goods by a monk as a consequence of profession has effects also under Polish civil law. However, as Polish law does not have an institution corresponding to the canonical renunciation of goods, it remains to seek comparable institutions which would (even partially) produce the effect intended by the Church legislator, and the most useful instrument to achieve this objective can undoubtedly be a gift deed. In an era of wide participation of ecclesiastical legal persons as well as priests and religious persons in legal relations, this problem has in any case become of great practical importance. It is therefore fully justified and necessary to continue research in this direction, and it is hoped that the essential problems delineated in the present paper will help provide avenues for further explorations.

PL

W dotychczasowym piśmiennictwie nie podejmowano prób zbadania profesji wieczystej ubóstwa przez pryzmat prawa cywilnego. Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, iż ignorowanie kwestii skutków profesji ubóstwa na gruncie prawa cywilnego nie odpowiadałoby powadze tej instytucji prawa kanonicznego. Prawodawca kościelny wyraźnie – choć „w miarę możliwości” – zobowiązał profesa i zapewne (w domyśle) także i instytut zakonny do tego, aby wieczysta profesja ubóstwa wywoływała zamierzone skutki także w prawie cywilnym. Zgodnie z logiką prawa kanonicznego za optymalne należałoby więc uznać rozwiązanie, które zapewniałoby, że zrzeczenie się przez zakonnika dóbr w konsekwencji ślubów ubóstwa wywoła skutki również w polskim prawie cywilnym. Jednak wobec braku w prawie polskim instytucji analogicznej do kanonicznego zrzeczenia się dóbr pozostaje poszukiwanie instytucji zbliżonych, które (choćby częściowo) pozwolą uzyskać skutek zamierzony przez prawodawcę kościelnego i nie ma wątpliwości, że najbardziej użyteczna dla osiągnięcia tego celu może się okazać umowa darowizny. W dobie powszechnego uczestniczenia przez kościelne osoby prawne, a także księży i osoby zakonne, w stosunkach prawnych, omawiany problem nabiera zresztą istotnego znaczenia praktycznego. Kontynuowanie dotyczących tego analiz jest więc w pełni uzasadnione i konieczne. Pozostaje mieć nadzieję, że zwrócenie w niniejszym opracowaniu uwagi na podstawowe elementy tytułowej problematyki będzie pomocne we właściwym wyznaczeniu kierunków dalszych badań.

6

Specyfika głównych ośrodków życia monastycznego w Galii w IV i V wieku

84%

Pochwat J.

Polonia Sacra

|

2017

|

vol. 21

|

issue 3(48)

107-128

PL

Postaciami kluczowymi dla monastycyzmu Galii w IV i V wieku są: św. Marcin z Tours, Sulpicjusz Sewer, Jan Kasjan, Romanus i Lupicynius. Monastycyzm galijski odsłania inne podejście niż zasady wypracowane na Wschodzie. W samej Galii wykazuje również pewne zróżnicowanie. Monastycyzm Wschodu charakteryzował się tym, że był zdecydowanie ascetyczno-anachorecki, w odróżnieniu od monastycyzmu galijskiego o nastawieniu apostolsko-ewangelizującym. Oba te podejścia wcale się nie wykluczają, wręcz przeciwnie, uczą zasady jedności w różnorodności. Pokazują, że w życiu monastycznym chodzi o praktykowanie życia oddanego Bogu w pełnym jego wymiarze, zarówno duchowym, jak i cielesnym. Jednakże sposób realizacji tych założeń nie musi być wszędzie jednakowy, na szczyt prowadzi bowiem wiele dróg.

EN

The key figures for Gaul’s monasticism in the fourth and fifth century are: Martin of Tours, Sulpicius Severus, John Cassian, Romanus and Lupicinius. Monasticism in Gaul reveals a different approach to the principles developed in the East. In Gaul itself, some diversity can be observed. Monasticism of the East had a strong ascetic-anchoritic character, unlike Gallic monasticism with its apostolic and evangelical attitude. These two approaches do not contradict each other, quite the reverse, they both teach the principles of unity in diversity. They show that monastic life is about practicing a life devoted to God in its full dimension; both spiritually and bodily. The way of putting into practice these principles does not have to be the same. There are many routes leading to the aim.

7

Struktura organizacyjna klasztoru tarnateńskiego

84%

Czyżewski B. S.

Vox Patrum

|

2022

|

vol. 83

271-284

EN

The Regula Tarnantensis (The Rule of Tarn) is an interesting and little-known early Christian writing. Most likely, the monastery for which it was established was located on the River Tarn in south-eastern Gaul, and the Rule itself dates back to the 6th century. This research deals with the organizational structure of the monastery, i.e. functions performed by individual monks and the scope of their tasks. The most important person in that community was the abbot who was responsible to God and people for the functioning of the entire monastery, both in spiritual and organizational terms. Important tasks were also in charge of the prior. He shared some of them with the abbot, such as correcting and disciplining the brethren. Moreover, the prior verified the candidates’ reasons for choosing religious life. The other important officials in the monastery were seniores (seniors), who, among other things, provided spiritual care for candidates for the religious community. There was also a house steward, a librarian, a gardener as well as cellarers in charge of provisions for the community. Further, the Rule lists the typical agricultural tasks of monks: plowmen, reapers, vineyard workers and shepherds.

PL

Ciekawym i mało znanym pismem wczesnochrześcijańskim jest Reguła Tarnateńska. Najprawdopodobniej klasztor, dla którego ona powstała, leżał w południowo-wschodniej Galii, samą zaś Regułę datuje się na VI wiek. Przedmiotem badań jest struktura organizacyjna klasztoru, czyli pełnione w nim funkcje przez poszczególnych mnichów i zakres ich zadań. Najważniejszą osobą w tej wspólnocie był opat, odpowiadał przed Bogiem i ludźmi za funkcjonowanie całego klasztoru, zarówno pod względem duchowym jak i organizacyjnym. Istotne zadania należały również do przeora. Niektóre z nich dzielił z opatem, jak chociażby kontrolowanie i dyscyplinowanie mnichów. Przeor weryfikował też powody, którymi kierowali się kandydaci pragnący podjąć życie zakonne. Byli też w klasztorze seniores (starsi), którzy między innymi sprawowali duchową opiekę nad kandydatami do klasztoru. Spotykamy w klasztorze Tarnateńskim również szafarza, bibliotekarza, ogrodnika, magazynierów, którzy dbali o gospodarcze zaplecze wspólnoty. Reguła wymienia także typowo rolnicze zadania mnichów należące do oracza, żniwiarza, uprawiających winnicę i pasterzy.

8

Monaster stauropigialny w Kodeksie Kanonów Kościołów Wschodnich

84%

Martyniuk T. T.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2015

|

vol. 25

|

issue 3

129-138

PL

Artykuł dotyczy statusu prawnokanonicznego monasteru stauropigialnego, czyli takiego domu zakonnego, który, będąc wyłączony spod władzy miejscowego biskupa eparchialnego, jest podporządkowany patriarsze lub arcybiskupowi większemu wschodniego Kościoła katolickiego. Autor prezentuje rys historyczny oraz analizuje istotne elementy instytucji stauropigii. Następnie prezentuje proces tworzenia monasteru stauropigialnego oraz jego usytuowanie kanoniczne względem patriarchy (arcybiskupa większego) i biskupa eparchialnego, jak również możliwość tworzenia federacji tego rodzaju monasterów.

EN

The article concerns the legal and canonical status of the stauropegial monastery, which is such a religious house being excluded from the authority of the eparchial bishop and subordinated to the patriarch or the major archbishop of the Eastern Catholic Church. The author presents the historical overview and analyzes the essential elements of the stauropegion. Then he presents the process of erection of the stauropegial monastery and its canonical position in relations to the patriarch (the major archbishop) and the eparchial bishop, as well as the possibility of erection of the confederation of these kinds of monasteries.

9

Rola ciała w walce duchowej w „Drabinie Raju” św. Jana Klimaka

84%

Jasiewicz A.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2014

|

vol. 35

|

issue 4

23-33

EN

Through His incarnation, Christ sanctified all of material creation, including the human body, which thereby became a channel of God’s grace. This theme of the glorified body is central to patristic and ascetic spirituality. Thus, Climacus adopts a similar attitude and represents the body as a “friend,” an “ally,” an “assistant” and a “defender.” Climacus’ theology in no way negates the meaning of the body though he speaks of three different, yet fundamentally similar, ways of carrying out this ascetic struggle: isolation (apotagê, kseniteia), the “royal” way and mortification. Although the body was destroyed by original sin, it is not by its nature sinful or sacred; but it may be sanctified. John Climacus simply informs his readers that transfiguration is possible here and now.

10

Tomasz M. Dąbek OSB, Modlić się Psalmami, Wydawnictwo Benedyktynów, Tyniec–Kraków, 2019, ss. 98

83%

Ćwikła J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2020

|

issue 36

281-285

EN

The Book of Psalms is one of the most popular and most read Bible books. For over 2,000 years, both Jews and Christians - including Catholics, Protestants and Orthodox Christians - have been reading it. It is worth emphasizing, however, that this is not an easy book. It was created in a culture foreign to us, in a foreign language (Hebrew - biblical) - it was written by people with a different mentality than ours. Therefor to understand it, you need the right knowledge. Unfortunately, this can only be obtained at theological faculties. It is known, however, that not all Bible readers feel called to study theology. Many exegetes understand this and write comments for them on Bible books, including the Book of Psalms. One of these exegetes is Fr. professor Tomasz M. Dąbek, the author of the book: To pray with Psalms, which was published in 2019 in Tyniec–Krakow. He divided his dissertation into several parts, which he titled: Introduction (pp. 7–8), Psalter as a prayer book of the People of God of the First Covenant (pp. 9–44), Psalms in the New Testament (pp. 45–58), Psalter as a prayer book to monks, consecrated persons and clergy (pp. 59–68), Psalter in the liturgy and in the personal prayer of a Christian (pp. 69–74), Thoughts about some Psalms (pp. 75–94), Summary (pp. 95–96) and Bibliographic proposals (pp. 97–98). This review presents his book.

11

Krótka geneza monastycyzmu

67%

Biskup K.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2017

|

issue XIV/14

216-228

PL

Artykuł porusza wybrane zagadnienia dotyczące powstania monastycyzmu. Wskazuje na proces wyodrębnienia się tego ruchu z szeroko rozumianego ascetyzmu. W artykule pojawia się źródłosłów słowa mnich. Ważnym zagadnieniem w tematyce artykułu są także biblij-ne przesłanki wyjścia na pustynię.

EN

The author discusses selected issues related to the origins of monasticism. He indicates the process of emergence of this movement from broadly understood ascetism. In this article there also appears the origin of the word monk. Also, the important issue the article deals with is the biblical exodus to the desert.

12

Ojcowie Jurajscy

67%

Sczaniecki P.

Vox Patrum

|

1984

|

vol. 6

292-303

FR

L’auteur, qui s’occupe de l’histoire monastique en Occident, rend compte de la Vie des Peres du Jura, l’edition faite par Francois Martine.

13

Ascetyczny wymiar „ćwiczenia się w śmierci” w Drabinie raju św. Jana Klimaka

67%

Jasiewicz A.

Verbum Vitae

|

2013

|

vol. 24

173-196

EN

‘The monk’s Home is his ‘tomb before the tomb… For no one leaves the tomb until the general resurrection. But if some depart, know that they have died’. The monk lives as though dead on the earth yet. Climacus highlights the profound importance of understanding the practices like ‘remembrance of death’ and metaphorical usage of ‘death’ for interpreting the ideals and tools of Christian asceticism. For John Climacus, the event and concept of death provide the organizing logic for ascetic life – principles according to which the monk can make progress by guarding his heart, by repentance and cry, prayer, struggle, and humility.

14

Francesco Arcelli, włoski zakonnik na służbie burbońskiej Hiszpanii

67%

Taraha C.

Folia Historica Cracoviensia

|

2016

|

vol. 22

535-557

PL

Stulecie XVIII to czas trudnych wyzwań tak dla życia zakonnego w ogóle, jak i dla konkretnych zgromadzeń. Przypomnijmy takie wydarzenia, jak likwidacja redukcji paragwajskich, wypędzenie jezuitów z Portugalii i Hiszpanii, rozwiązanie Towarzystwa Jezusowego, likwidacja setek domów zakonnych w ramach reform józefińskich czy okrutne represje wobec duchowieństwa z czasów rewolucji francuskiej. Mimo prób kwestionowania obecności zakonów w przestrzeni publicznej odgrywały one nadal istotną rolę w wielu obszarach życia społecznego, w świecie kultury i edukacji. Oprócz posługi właściwej zakonnym charyzmatom spotykamy zakonników na królewskich dworach, pełniących ważne funkcje w administracji państwowej, w dyplomacji, na uniwersytetach, w szkołach, w instytucjach dobroczynnych i kulturalnych. Francesco Arcelli należał do tej właśnie kategorii osób duchownych, które łączyły, z lepszym lub gorszym skutkiem, służbę Bożą z zaangażowaniem o charakterze świeckim, publicznym i państwowym. W epoce nowożytnej tego rodzaju aktywność osób duchownych nie była niczym nadzwyczajnym, zwłaszcza w katolickiej monarchii hiszpańskiej.

EN

The 18th century was a time of considerable challenges for monastic life, both in general and for specific congregations. Let us recall such events as the abolition of Jesuit reductions in Paraguay, expelling Jesuits from Portugal and Spain, the dissolution of the Society of Jesus, the closure of hundreds of monastic houses as part of Josephine reforms or cruel repressive measures towards clergy during the French Revolution. Despite attempts at questioning the presence of orders in public space, they still played a significant role in many areas of social life, in the realm of culture and education. Despite service appropriate to monastic charismata, there were monks in royal courts, monks with important functions in state administration, in diplomacy, at universities, schools, charitable and cultural institutions. Francesco Arcelli was one of such monks, who combined, with better or worse results, serving God by their involvement in lay, public and state matters. In the early modern era such activity of religious orders was nothing extraordinary, especially among the Spanish Catholic monarchy.

15

Старец-монах-чудотворец как герой современной русской прозы

59%

Wójcikowska-Wantuch P. M.

Przegląd Rusycystyczny

|

2023

|

issue 2 (182)

81-98

RU

В настоящей статье представлены избранные литературные произведения авторов современной русской литературы, героем которых является старец или монах-чудотворец. Писатели, представляющие разные поэтики, такие как Людмила Петрушевская, Евгений Водолазкин, Тихон Шевкунов и Майя Кучерская, в своих произведениях обращаются к жанрам религиозной литературы: патерику, житию святых и апофтегме. Интерес современных авторов к герою, непосредственно ориентированному на традицию старца Зосимы из романа Федора Достоевского «Братья Карамазовы», может быть выражением тоски по национальным ценностям, отождествляемым с духовной культурой русского православия и является отражением происходящего сегодня диалога между религиозной и светской литературой.

EN

W niniejszym artykule przedstawiono wybrane utwory literackie autorów współczesnej literatury rosyjskiej, których bohaterem jest starzec, mnich lub cudotwórca. Pisarze reprezentujący różnorodne poetyki, jak Ludmiła Petruszewska, Jewgienij Wodołazkin, Tichon Szewkunow i Maja Kuczerska w swoich utworach odwołują się do gatunków literatury religijnej: pateryku, żywotu świętych i apoftegmatu. Zainteresowanie współczesnych autorów bohaterem, nawiązującym bezpośrednio do tradycji starca Zosimy z powieści „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, może stanowić wyraz tęsknoty za wartościami narodowymi, utożsamianymi z kulturą duchową rosyjskiego prawosławia oraz jest odzwierciedleniem, odbywającego się aktualnie dialogu pomiędzy literaturą świecką i religijną.

PL

This article presents selected literary works by writers of contemporary Russian literature, whose hero is an elder-monk or miracle man. Writers as Lyudmila Petryshevskaya, Evgeniy Vodolazkin, Tikhon Shevkunov and Maya Kucherskaya in their works refer to the genres of religious literature such as patericon, hagiography and the apophthegma. The author's interest in the character, directly referring to the tradition of Fyodor Dostoyevsky and elder Zosima, from the novel "The Brothers Karamazov" is an expression of longing for national values related to the spiritual culture of Russian Orthodoxy and a reflection of the dialogue between religious and secular literature that is taking place today.

16

Rola modlitwy w życiu syryjskich mnichów według Teodoreta z Cyru

59%

Skotnicka K.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 62

471-492

EN

Prayer was a basic goal of the lives of Christian monks. Historia religiosa by Theodoretus of Cyrus conveys a lot of valuable information on the subject of prayer of Syrian ascetics. The bishop of Cyrus used the notion of prayed to refer to any kind of requests and begging or thanksgiving and admiration. Theodoretus recorded particularly numerous examples of recoveries, which occurred by dint of intercessive prayer of ascetics. Monks prayed at different times of a day and in various postures (standing, lying or kneeling), they were also familiar with many kinds of prayer and addressed God with varied intentions. Historia religiosa informs us as well about gestures that accompanied prayers, such as bows, raising arms and eyes to the sky and places where it could be said. An important issue discussed by Theodoretus was the time of praying. In Historia religiosa we can find references to the ideal of incessant prayer and to morning and evening prayers typical for Christians. The aim of prayer was to help ascetics control their bodily needs, it drew the mind of an ascetic towards God, tearing them, at the same time, from worldly issues. Prayer was also a reflection of monk’s faith, since through it, they worshipped God, referred to him their requests and thanksgiving.

Refine search results

Faszination „Monk“: Richard Voß’ Novelle Der Mönch von Berchtesgaden (1891) in ihren Beziehungen zu Matthew Gregory Lewis’ Roman The Monk (1796) und Ambrose Bierce’ Erzählung The Monk and the Hangman’s Daughter (1892)

Aleksander Newski – święty mnich i bohater wschodniej Słowiańszczyzny

Leksyka religijna we współczesnych słownikach języka polskiego (nazwy zakonnic i zakonników)

Dominikanie na tropie, czyli w służbie Jego Świątobliwości. Agenci w habitach w prozie polskiej XXI wieku

Cywilnoprawne skutki zrzeczenia się dóbr przez zakonnika w polskim prawie cywilnym. Zarys problemu

Specyfika głównych ośrodków życia monastycznego w Galii w IV i V wieku

Struktura organizacyjna klasztoru tarnateńskiego

Monaster stauropigialny w Kodeksie Kanonów Kościołów Wschodnich

Rola ciała w walce duchowej w „Drabinie Raju” św. Jana Klimaka

Tomasz M. Dąbek OSB, Modlić się Psalmami, Wydawnictwo Benedyktynów, Tyniec–Kraków, 2019, ss. 98

Krótka geneza monastycyzmu

Ojcowie Jurajscy

Ascetyczny wymiar „ćwiczenia się w śmierci” w Drabinie raju św. Jana Klimaka

Francesco Arcelli, włoski zakonnik na służbie burbońskiej Hiszpanii

Старец-монах-чудотворец как герой современной русской прозы

Rola modlitwy w życiu syryjskich mnichów według Teodoreta z Cyru