Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  moral intuitions
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Moral Competence and Foundations of Moral Judgment. An Empirical Exploration of Concepts and New Possibilities for Understanding

100%
Popoveniuc B.
Ethics in Progress
|
2021
|
vol. 12
|
issue 1
39-58
EN
The present study examines the relation between the moral intuitions proposed by the ‘Moral Foundations Theory’ according to J. Haidt and the moral orientations in relation with moral competence, as described by the ‘Dual-Aspect Model of Moral Behaviour’ according to G. Lind. It is an empirical exploration of the relation between the five foundational domains (and/or the corresponding two higher-order clusters) and the moral orientations, as this results from the theoretical assumptions of both theories, and the influence on and of the moral competence on these aforementioned relations. The shared affective and, at the same time, habitual characteristics of moral intuitions and moral orientations, although based on different theories (intuitionism, respectively, cognitivism) should converge in a dynamic relationship. The basic motivation is the need to overcome the affective-cognitive disjunction in the study of moral judgment, which is artificial. The human (moral) reasoning is always a situated and situating one, in a symbolic narrative universe, in which the cognitive-affective dichotomy forms a dynamic unity. This overstated dichotomy is only a methodological necessity, but unfortunately hypostasized in an explanatory mechanism that leads to the impermissible simplification of the phenomenon that it seeks to understand. The empirical results confirm the limits of both cognitive and intuitions paradigms and advocates for a more nuanced and dynamic approach in understanding the moral judgment within a more comprehensive conception on human personality. Finally, the implications for the contemporary psychology’ paradigm are discussed.
2

Moral Judgments, Moral Virtues, and Moral Norms

86%
Popper M.
Human Affairs
|
2010
|
vol. 20
|
issue 4
308-326
EN
The paper consists of two basic parts. In the first, contemporary approaches to moral judgments and their relations with moral virtues and moral norms are analyzed. The focus is on comparing the role of the emotions and reason, and conscious and unconscious processes in forming and/or justifying moral judgments. The second part examines views on the current broader socio-political situation in Western countries and points to the growing feelings of insecurity among people mainly due to the fact that traditional ways of life have been losing solid ground, settled (social) norms and ethical systems are weakening and at the same time the social trust in various state institutions and bureaucratic structures involved in power is decreasing. In conclusion the author argues for the potential of the ethic of autonomy that would lead to still greater cooperation in globalized ethic, primarily thanks to our moral emotions and moral judgments.
3
Content available remote

Morální uvažování (a morální intuice) v soudním rozhodování: je možné dospět k racionálnímu rozhodnutí?

72%
Tvrdíková L.
Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)
|
2023
|
vol. 162
|
issue 9
835-857
EN
Legal theorists or philosophers have noted that if we are talking about the interpretation and application of law, then moral reasoning also plays a role, often a significant one. For example, Pierluigi Chiassoni openly admits that in some cases it depends on the evaluation of the judge as a person which of the possible interpretations he chooses. As we know, there are several methods of interpretation, on the basis of which the interpreter may reach different conclusions in some cases. In such a case, the judge’s moral evaluation sometimes plays a crucial role. This fact may lead us to the fact that we should also deal with the issue of moral reasoning and justification when discussing the interpretation and application of law. After briefly outlining why the question of moral intuitions is relevant in law, the question of whether we (or rather judges) can reach a rational decision in these cases despite this will be explored, where we will seek to show that this is possible. Although it may not seem so at first glance. To answer this question we will use analytic philosophy, in particular the philosophy of Ludwig Wittgenstein, Wilfrid Sellars and Robert B. Brandom, which we will support with the findings of cognitive science. We conclude with the implications of our investigation for law. We will see that it is very important that decisions be properly reasoned and that complex cases be decided by multiple judges who have different views on some issues, and we will also indicate why dissenting opinions are important and useful.
CS
Právní teoretikové či filosofové si všímají toho, že pokud hovoříme o interpretaci a aplikaci práva, pak svou roli, a to mnohdy nezanedbatelnou, hraje i morální uvažování. Například Pierluigi Chiassoni otevřeně přiznává, že v některých případech záleží na evaluaci soudce jako osoby, kterou z možných interpretací zvolí. Jak totiž víme, existuje několik interpretačních metod, na jejichž základě může interpret dospět v některých případech k různým závěrům. V takovém případě pak někdy hraje zásadní roli i morální hodnocení soudcem. Tato skutečnost nás může dovést k tomu, že bychom se měli i při diskuzích o interpretaci a aplikaci práva zabývat problematikou morálního uvažování a zdůvodňování. Potom, co bude stručně uvedeno, proč je otázka morálních intuic v právu relevantní, bude zkoumána otázka, zda i přes to můžeme (tedy spíše soudci) dospět v těchto případech k racionálnímu rozhodnutí. Budeme se snažit ukázat, že to možné je, byť se to tak na první pohled nemusí zdát. K tomu, abychom tuto otázku zodpověděli, využijeme analytickou filosofii, zejména filosofii Ludwiga Wittgensteina, Wilfrida Sellarse a Roberta B. Brandoma, kterou podpoříme poznatky kognitivní vědy. Na závěr uvedeme implikace tohoto našeho zkoumání pro právo. Uvidíme, že je velice důležité, aby byla rozhodnutí řádně odůvodněna a aby byly složité případy rozhodovány více soudci, kteří mají na některé otázky rozdílné názory, a rovněž uvedeme, proč jsou důležitá a užitečná odlišná stanoviska.
4
Content available remote

Metoda refleksyjnej równowagi. Część II: Zarzut błędnego koła i problem wiarygodności rozważnych sądów moralnych

72%
Szutta A.
Diametros
|
2013
|
issue 36
122-146
PL
Niniejszy tekst stanowi drugą część serii poświęconej obronie metody refleksyjnej równowagi. Dotyczy zarzutu błędnego koła, zgodnie z którym metoda ta systematyzuje jedynie nasze, pozbawione wartości poznawczej, rozważne sądy moralne, stanowiące odbicie naszego uwarunkowania kulturowego, wychowania, stronniczości itd. Uzyskanie koherencji między rozważnymi sądami moralnymi, nawet jeśli do tego punktu równowagi wprowadzimy wiele teorii naukowych, nie podnosi ich wartości poznawczej. Obrona przed tym zarzutem zostanie przeprowadzona w kilku krokach. Krok pierwszy stanowić będzie krytyczna analiza samego zarzutu i próba wykazania jego słabości. Krok drugi będzie polegał na pozytywnej argumentacji na rzecz wstępnej wiarygodności moralnych intuicji leżących u podstaw formułowania naszych rozważnych sądów moralnych. W argumentacji tej będę odwoływał się zarówno do empirycznych teorii kognitywistycznych jak i do argumentów introspekcyjnych. Jeśli rozważne sądy maja minimalną przynajmniej wartość epistemiczną, wówczas ich systematyzacja i integracja z szerszym zbiorem przekonań, zasad i teorii nie ma już charakteru zawieszonego w próżni błędnego koła.
EN
The article is the second in a series defending the method of reflective equilibrium and focuses on the vicious circle objection, according to which the method merely systematizes our considered moral judgements, which in turn are merely a reflection of our cultural conditioning, bias, etc., and thus have no epistemic credibility. The introduction of a certain level of coherence between these and moral principles (including background theories), the argument goes, does not elevate the epistemic status of our moral convictions. The defense of the method is carried out as follows: first, I critically present the objection and point out its weaknesses; secondly, I offer positive argumentation for the credibility of considered moral judgements. If they have at least some minimal positive epistemic status, then their equilibrium with moral principles and background theories can no longer be claimed to be an instance of a vicious circle.
5
Content available remote

Morální intuice z pohledu současné deskriptivní etiky

72%
Chudárková P.
Teorie vědy (Theory of Science)
|
2019
|
vol. 41
|
issue 2
259-282
EN
In the last twenty years, there has been an enormous growth of scientifi c research concerning the process of human moral reasoning and moral intuitions. In contemporary descriptive ethics, three dominant approaches can be found – heuristic approach, dual-process theory, and universal moral grammar. Each of these accounts is based on similar empirical evidence combining fi ndings from evolutionary biology, moral psychology, and neuroethics. Nevertheless, they come to diff erent conclusions about the reliability of moral intuitions. Th e aim of this paper is to critically investigate each of these approaches and compare them with recent scientifi c fi ndings. Last chapter addresses implications of these fi ndings for moral epistemology and normative ethics. Th e aim is to show that despite diff erent interpretations of available data, we can reach a satisfying pragmatical conclusion which would be in compliance with the empirical evidence, yet it would not necessarily depend on it.
CS
V posledních přibližně dvaceti letech byla pozornost v oblasti deskriptivní etiky soustředěna především na výzkum morálního usuzování a morálních intuic. V současnosti lze nalézt tři rozdílné přístupy týkající se této problematiky. Jedná se o heuristický přístup, teorii duálních procesů a teorii univerzální morální gramatiky. Všechny vycházejí z podobné empirické evidence kombinující poznatky evoluční biologie, morální psychologie a neuroetiky, ale ohledně povahy a spolehlivosti morálních intuic docházejí k odlišným závěrům. Cílem článku bude jednotlivé přístupy vzájemně porovnat a zhodnotit, nakolik jsou v souladu s dostupnou vědeckou evidencí. Závěr článku se bude věnovat důsledkům, které mají tato zjištění pro oblast morální epistemologie a normativní etiky. Cílem bude ukázat, že i přes rozdílné interpretace je možné dojít v otázce spolehlivosti morálních intuic k uspokojivému pragmatickému řešení, které bude v souladu s touto empirickou evidencí, nebude na ní však nutně závislé.
6
Content available remote

Kilka uwag o kontraktowym uzasadnieniu zasad sprawiedliwości u Johna Rawlsa

58%
Polaczuk P.
Studia Warmińskie
|
2015
|
issue 52
37-50
PL
Autor podjął się przeanalizowania wybranych wątków krytyki teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa. Chodzi o ograniczenia, jakim podlegają rozumowania oparte na konstrukcji umowy społecznej. Są one związane charakterem porozumienia dotyczącego zasad sprawiedliwości oraz jej miejscem i rolą w strukturze hipotetycznych umów dotyczących reguł współdziałania członków społeczeństwa. Redukcji ulega przez to różnorodność warunków kontraktowych oraz uwarunkowań, w jakich kształtują się intuicyjne poglądy o sprawiedliwości. W rezultacie argumentacja dotycząca zasad sprawiedliwości, które miały wyrażać intuicyjne poglądy o sprawiedliwości, ogranicza się do problematyki korzyści uzyskiwanych przez podmioty porozumiewające się w sprawie zasad.
EN
This article analyzes selected aspects of criticism concerning John Rawls’s theory of justice. In particular, this refers to the limitations of those arguments based on the construct of social contract. These limitations are connected with the nature of contract regarding the principles of justice as well as the place and role of justice within the structure of hypothetical agreements setting forth the rules governing cooperation between the members of a given society. This restricts the multitude of contract conditions and circumstances in which intuitive beliefs about justice are formulated. Consequently, the argument referring to the principles of justice that were to express intuitive beliefs about justice becomes limited to those issues involving benefits gained by entities who enter into agreements concerning these principles.
DE
Der vorliegende Aufsatz umfasst die Analyse von ausgewählten Fragen der Gerechtigkeitstheorie von John Rawls. Es geht um Einschränkungen, denen Überlegungen unterliegen, die von dem Konstrukt des Gesellschaftsvertrages ausgehen. Sie sind verbunden mit dem Charakter der Vereinbarung, in der Gerechtigkeitsprinzipien festgelegt werden. Andere Einschränkungen ergeben sich aus der Rolle, welche dem in der Anfangssituation geschlossenen Vertrag in der Struktur von weiteren hypothetischen Vereinbarungen zukommt. In diesem Vereinbarungen werden detaillierte Kooperationsregeln zwischen den Gesellschaftsmitgliedern festgeschrieben. Dies hat einen wesentlichen Einfluss auf Vertragsbedingungen sowie Bedingungen, in denen sich intuitive Ansichten hinsichtlich der Gerechtigkeit gestalten. Die Vielfalt von diesen Bedingungen wird dadurch reduziert. Die für vereinbarte Prinzipien vorgebrachten Argumente, werden demzufolge auf Vorteile bzw. Nutzen von Vertragspartnern beschränkt, anstatt intuitive Ansichten hinsichtlich der Gerechtigkeit zum Ausdruck zu bringen.
7
Publication available in full text mode
Content available

Gry jako moralne laboratorium. Gamifikacja dylematów moralnych bezzałogowych samochodów

51%
Maćkiewicz B., Mamak W.
Replay. The Polish Journal of Game Studies
|
2018
|
vol. 5
|
issue 1
7-25
EN
The aim of this paper is to identify potential dangers and benefits of investigating moral intuitions about the autonomous vehicles (AVs), using gamified research tools. We argue that computer games facilitate constructing more ecologically valid experiments. Due to the increased validity, the experimental outcomes can represent the real-life mechanisms of decision-making more faithfully. Data extracted in this manner could be used in implementation of ‘moral modules’ in AVs built in the real world. In our paper we analyze selected experimental setups that use game-like elements and assess them in the light of current literature regarding the algorithmization of ethics and implementability of ethical frameworks in machines. We also show how this problem can be interpreted in an overarching conceptual scheme of Floridi’s ‘information ethics’.
PL
Celem artykułu jest zidentyfikowanie potencjalnych korzyści oraz zagrożeń związanych z badaniem dylematów moralnych dotyczących autonomicznych pojazdów za pomocą gier i zgamifikowanych narzędzi badawczych. Gry komputerowe dają naszym zdaniem możliwość skonstruowania bardziej ekologiczne trafnych eksperymentów. Dzięki zwiększonej trafności, wyniki eksperymentów mogą lepiej odzwierciedlać rzeczywiste mechanizmy podejmowania decyzji moralnych. Dane w nich uzyskane mogą posłużyć w implementacji „modułów moralnych” w bezzałogowych pojazdach. W artykule analizujemy wybrane eksperynty wykorzystujace elementy gier komputerowych. Analizy te zestawiamy z dostępnymi w literaturze podejściami do problemu algorytmizacji etyki oraz implementacji moralności w autonomicznych maszynach. Pokazujemy również, jak można wpisać ten problem w bardziej ogólny schemat „etyki informacji” zaproponowany przez Floridiego.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.