Search results

1

Bazyli Wielki jako spadkobierca i kontynuator greckiej tradycji filozoficznej w homili "O zawiści"

100%

Sowa J.

Vox Patrum

|

2022

|

vol. 83

179-204

EN

The aim of this article is to present the role played by the Greek moral philosophy in Basil of Cesarea’s homily On envy. The homily, which has been classified as one of the moral treatises, deals with the problem of the nature and the cure of envy, recognized by Greco-Roman and early Christian thinkers alike as a particularly dangerous and destructive emotion both for the soul of the individual human being and the society as a whole. Episcopal writers appropriated much of the traditional language and conceptualization of invidious emotions but also adjusted them to their own purposes and added their own insights to longstanding interpretive traditions. Although Basil himself never named in the homily other sources than the Bible, a careful analysis of the text shows the strong influence of the Greek philosophical writers of the past, especially Plato, Aristotle, Stoics, and Plutarch of Chaeronea.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie roli, jaką w homilii Bazylego z Cezarei O zawiści odgrywa grecka tradycja filozofii moralnej. Homilia ta, zaliczana do rozpraw moralnych, analizuje naturę i przedstawia metody leczenia zawiści, uważanej zarówno przez pisarzy grecko-rzymskich, jak i wczesnych autorów chrześcijańskich za emocję szczególnie niebezpieczną i szkodliwą zarówno dla duszy pojedynczego człowieka, jak i dla całego społeczeństwa. Pisarze kościelni przejęli wiele elementów z tradycyjnych koncepcji odnoszących się do zawiści i pokrewnych jej emocji, dostosowali je do swoich celów i dodali do długiej tradycji interpretacyjnej własne spostrzeżenia. Chociaż sam Bazyli nie wymienia w homilii źródeł innych niż Biblia, dokładna analiza tekstu ukazuje silny wpływ dawnych greckich pisarzy zajmujących się filozofią moralną – przede wszystkim Platona, Arystotelesa, stoików, a także Plutarcha z Cheronei.

2

Bl. Fr. Jerzy Popieluszko’s Patriotic Model: St. Maximilian M. Kolbe, the Martyr of Auschwitz-Birkenau

80%

Szczecina G. K.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2018

|

vol. 17

|

issue 1

EN

The moral messages that Bl. Jerzy Popieluszko’s conveyed in the homilies that he gave during his famous “Masses for the Fatherland” are still relevant today, particularly with regard to fundamental issues concerning the values of man and society. Patriotism is among the many topics that this martyr addressed. Fr. Popieluszko looked up to St. Maximilian Maria Kolbe, OFM Conv, as a personal example of love and the gift of oneself to God and one’s neighbor. St. Maximilian, otherwise known as the Martyr of Auschwitz-Birkenau, and his life, pastoral ministry, teaching, boundless charity, and self-offering for the Church and Poland were an inspiration to Fr. Jerzy. As he read the “Knight of the Immaculate” publications as a youth, the young future priest from Warsaw was fascinated with the Franciscan’s life. Years later, the figure of St. Maximilian Maria Kolbe served to show Fr. Jerzy the importance of the virtue of patriotism in the life of every Christian, particularly Poles.

PL

Przesłanie moralne bł. ks. Jerzego Popiełuszki zawarte w Jego kazaniach, które wygłosił w trakcie słynnych „Mszy św. za Ojczyznę”, jest wciąż aktualne, również w kwestii podstawowych wartości człowieka i społeczeństwa. Wśród wielu tematów, które podejmował męczennik komunizmu znalazło się również zagadnienie patriotyzmu. Jednym z osobowych wzorów, którego ukazywał ks. Popiełuszko jako przykład umiłowania oraz oddania się Bogu, bliźniemu i Ojczyźnie, był św. Maksymilian M. Kolbe. Ofiara obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu dla ks. Jerzego była inspiracją w życiu, posłudze duszpasterskiej, nauczaniu i bezgranicznej miłości, ofiarności Kościołowi i Polsce. Już w latach wczesnej młodości przyszły warszawski kapłan dzięki lekturze pisma „Rycerz Niepokalanej” zafascynował się życiem franciszkanina. Jego postać po latach posłużyła mu do ukazania ważności prawidłowo rozumianej cnoty patriotyzmu w życiu każdego chrześcijanina, zwłaszcza Polaka.

3

Anatomia gniewu według Bazylego Wielkiego

80%

Paczkowski M.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 34

291-313

EN

The article opens with the background of the Basilian homily Against Anger and its moral and practical teachings. Afterwards, the causes and symptoms of anger are presented. St. Basil, in engaging the question of anger, causes each hearer to be more aware of this vice that can turn a man mad and bestial. He compares angry people with dangerous and venomous animals, afflicted by mental illness or possessed by the devil. Employing negative metaphors, the preacher shows the destructive force of anger and its fatal effects. But Basil also recognized the positive possibilities of anger, an affect which, properly evaluated and transformed, could turned to the service of numerous virtuous acts. Thus, Christians should activate anger in their battle against evil. The antidote to anger is calm, obedience to the word of God, and the imitation of Christ and the biblical examples.

PL

Artykuł otwiera przedstawienie mowy Przeciwko gniewliwym Bazylego Wielkiego w kontekście jego nauczania praktyczno-moralnego. Następnie zostają ukazane przyczyny i objawy gniewu. Poprzez przybliżenie kwestii niebezpiecznego uczucia Kapadocejczyk wyczula swoich słuchaczy na to, by unikać tego zgubnego grzechu, który czyni człowieka szalonym i powoduje jego zezwierzęcenie. Porównuje człowieka ogarniętego złością do niebezpiecznych i jadowitych zwierząt, osób dotkniętych chorobą psychiczną lub opętanych przez demona. Za pomocą sugestywnych metafor kaznodzieja ukazuje destrukcyjną siłę gniewu i jego zgubne konsekwencje. Uznaje jednak pozytywne jego skutki, gdyż to uczucie, odpowiednio ukierunkowane i odmienione, może służyć wielu dobrym aktom. Chrześcijanie mogą posłużyć się tym impulsem w walce ze złem. Środkami zaradczymi przeciwko gniewowi są: spokój, posłuszeństwo Słowu Bożemu, naśladowanie przykładu Chrystusa i postaci biblijnych.

4

Światło słowa Bożego dla chrześcijańskich małżonków w nauczaniu moralnym encykliki Humanae vitae

80%

Nawrot J., Pryba A.

Studia Gdańskie

|

2018

|

issue 43

245-261

PL

Artykuł stanowi pretekst do debaty nad istotą zaufania i jego znaczenia w środowisku pierwotnym i wtórnym człowieka. Jak się okazuje, pomimo coraz niższego stopnia zaufania do instytucji, czy organizacji, jest ono niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Najwłaściwszym wydaje się ujęcie zaufania w kategorii wartości. Budowanie klimatu zaufania rozpoczyna się w środowisku rodzinnym i to rodzice są pierwszymi osobami, którym ufają dzieci. Od postawy rodziców oraz ich ufności we własne umiejętności i możliwości, a także od nieustającego procesu samokształcenia zależy, czy dzieci wejdą w świat ludzi dorosłych z przekonaniem we własne kompetencje i zdolności. Bez nich zaś nie można mówić o zaufaniu do samego siebie, jak i do innych ludzi.

EN

The purpose of the article is to discuss the essence of trust and its importance in the primary and secondary human environment. As it turns out, despite the ever lower level of confidence in institutions or organizations, trust is necessary in order for people to function properly in society. It seems most appropriate to approach trust as a value category. Building a climate of trust begins in the family environment and it is parents who are the first persons that children trust. The attitude of parents and their confidence in their own skills and abilities, combined with a constant process of self-improvement, are the factors which decide whether children enter the world of adults with confidence in their own competences and abilities, without which one cannot speak of trust in either oneself or other people.

Refine search results

1 Rocznik Teologii Katolickiej

1 Studia Gdańskie

1 Verbum Vitae

1 Vox Patrum

1 Nawrot J.

1 Paczkowski M.

1 Pryba A.

1 Sowa J.

1 Szczecina G. K.

1 2022

3 2018

Bazyli Wielki jako spadkobierca i kontynuator greckiej tradycji filozoficznej w homili "O zawiści"

Bl. Fr. Jerzy Popieluszko’s Patriotic Model: St. Maximilian M. Kolbe, the Martyr of Auschwitz-Birkenau

Anatomia gniewu według Bazylego Wielkiego

Światło słowa Bożego dla chrześcijańskich małżonków w nauczaniu moralnym encykliki Humanae vitae