Search results

1

„Wielopostaciowość śmierci” w poezji Anny Świrszczyńskiej. Na marginesie rozważań Mariana Maciejewskiego

100%

Pawlik A.

Colloquia Litteraria

|

2014

|

vol. 16

|

issue 1

107-120

PL

‘Multiformity of death’ in Anna Świrszczyńska’s poetry On the margins of Marian Maciejewski’s reflections The article attempts to interpret the Budowałam Barykadę [I Constructed a Barricade] volume by Anna Świrszczyńska in the light of Marian Maciejewski’s reflections on the ‘multiformity of death’ in Antoni Malczewski’s narrative poem Maria. Świrszczyńska’s collection of poems concentrates mainly on corporeality in the face of war experience; it reveals the tragic situation of human existence entangled in mechanisms of history. The author, using the methodology suggested by Maciejewski, combines the concept of ontic death with the existential current in research that concerns corporeality. Such a synthesis allows for creation of a method of interpretation that enriches the already existing interpretative contexts of Świrszczyńska’s writings and discovers new ones.

2

The Male Gaze and Beyond: Edgar Allan Poe’s Female Characters

80%

Niedziela B., Kleparski G. A.

Tematy i Konteksty

|

2014

|

issue 4(9)

445-459

PL

Celem artykułu jest prześledzenie motywu śmierci w twórczości Edgara Allana Poe, ze szczególnym uwzględnieniem trzech opowiadań: Morella, Berenika i Portret owalny. Opis postaci kobiecych ukazanych w poszczególnych opowiadaniach został poddany analizie z nawiązaniem do ich partnerów, którzy pełnią funkcję narratora (w przypadku dwóch pierwszych tekstów) lub którzy zdają się odgrywać czynną rolę w stosunku do swojej partnerki (jak w Portrecie owalnym). Analiza przytaczanych z męskiej perspektywy obszernych opisów postaci kobiecych rodzi pytanie o ich trafność i wiarygodność. Jest ono szczególnie istotne z uwagi na pewne nieścisłości, które dają się zauważyć w doniesieniach narratorów, co skłania czytelnika do zastanowienia się nad możliwymi niedopowiedzeniami. Próba uchwycenia niejednoznaczności w tekstach zaburza spójność perspektywy przedstawionej przez męskiego narratora oraz prowadzi do sformułowania sprzecznych cech określających bohaterki opowiadań Poe. Dla przykładu, partner Morelli zdaje się być pełen podziwu dla jej cnót, jednak w jego przekazie pojawiają się aluzje i odniesienia symboliczne o wydźwięku negatywnym, przedstawiające jej postać w kategoriach niebezpieczeństwa. Niejednoznaczności te, w połączeniu z motywem przedwczesnej śmierci, skłaniają do rozpatrzenia różnych dróg postrzegania bohaterek oraz ich relacji z postaciami męskimi.

EN

The purpose of the article is to trace the motif of death in three short stories by Edgar Allan Poe: Morella, Berenice and The Oval Portrait. The portrayals of female characters are interpreted in relation to their male partners, who either narrate the stories (as in Morella and Berenice) or seem to be more active in comparison with the female character (as in TheOval Portrait). Although the perspective of each of the male characters reveals much about the women (rendering the women silent), the question whether the reader can rely on their accounts persists. This is due to certain inconsistencies which are visible in the descriptions of female characters as they are provided by Poe’s narrators. As a result, the reader is inclined to investigate both the spoken and unspoken content, as the latter may offer a space in which the female voice is heard. The double layer of meaning (created by allusions and symbolic references) causes one to question the credibility of male characters and disturbs their integrity, thus exposing conflicting qualities which define Morella, Berenice and the painter’s wife in The Oval Portrait. Morella’s husband, for instance, admires his wife’s virtues, but also describes her using words which have overtly negative connotations, rendering her increasingly dangerous. All of the three female characters eventually die, which in combination with the ambiguous male-constructed descriptions of their lives and deaths encourages readers to explore other possibilities in the understanding of Poe’s women and their relation to the male characters.

3

Dusza z ciała wyleciała – inspiracja XV-wieczną pieśnią wykorzystaną w utworze Lament Wojciecha Kilara

61%

Szepiszczak A.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2021

|

vol. 9

|

issue 9

66-75

PL

Tematyka śmierci i rozważania dotyczące późniejszego losu duszy człowieka na przestrzeni wieków wielokrotnie stawały się inspiracją do stworzenia utworów literackich, muzycznych oraz plastycznych. W polskim folklorze muzycznym motyw ten był również wykorzystywany. Przykładem mogą być pieśni: średniowieczna Dusza z ciała wyleciała oraz pochodząca z 2. połowy XX wieku Ach, mój smutku. Jednym z wybitnych polskich kompozytorów klasycznej muzyki współczesnej, którzy podjęli temat losu duszy po śmierci człowieka, był Wojciech Kilar. Lament powstał w 2003 roku, w ostatniej fazie twórczości kompozytora nazywanej nurtem narodowo-religijnym. Lament został skomponowany na mieszany chór a cappella. Kompozycję wyróżnia prostota, autor zrezygnował z charakterystycznych dla swojej twórczości sonorystycznych brzmień na rzecz skromnych układów nawiązujących między innymi do tradycji chorału gregoriańskiego.

EN

The subject of death and reflections on the subsequent fate of the human soul have repeatedly inspired the creation of literary, musical and artistic works over the centuries. This motif was also used in Polish musical folklore. An example can be the songs: the medieval song Dusza z ciała wyleciała (Eng. Soul Flew Out of the Body) and a song from the second half of the 20th century Ach, mój smutku (Eng. Ah, my sorrow). One of the outstanding Polish composers of classical contemporary music who took up the subject of the fate of the soul after human death was Wojciech Kilar. Lament was written in 2003, in the last phase of the composer’s work, widely known as the national-religious trend. The Lament was composed for a mixed a cappella choir. The composition is distinguished by simplicity, the author abandoned the sonoristic sounds characteristic of his work in favor of modest arrangements referring, among others, to the tradition of Gregorian chant.

4

Мотив смерти в романтическом любовном дискурсе современной польской и русской прозы (на материале произведений Пастух и пастушка Вик- тора Астафьева, Хроника любовных происшествий Тадеуша Конвицкого)

51%

Boginskaya A.

Slavica Wratislaviensia

|

2018

|

vol. 167

397-409

EN

The motive of death in romantic discourse of love in modern Polish and Russian literature (in the novels A Chronicle of Amorous Accidents by Tadeusz Konvitski and A Shepherd and a Shepherdess by Viktor Astafiev) The motive of death belongs to the most essential motifs in romantic discourse of love. Death-wish is the force that drives and explains the literary and cultural history of romantic love from the Middle Ages to the present. The first part of the article brings together historical, religious, philosophical, and cultural appearance of romantic love and its connection with the motive of death. The second part of the work presents the analyses of that motive in romantic discourse of love in modern Polish and Russian literature. With the use of fragments established by Roland Bart in A Lover’s Discourse: Fragments, the author demonstrates the necessity of distinguishing the death as a fragment of romantic discourse of love. In A Chronicle of Amorous Accidents and A Shepherd and a Shepherdess a motive of death is connected with love stories, and becomes a metaphor of the triumph of love over death.

PL

Motyw śmierci w dyskursie miłości romantycznej współczesnej literatury polskiej i rosyjskiej(na materiale powieści Pasterz i pasterka Wiktora Astafjewa i Kronika wypadków miłosnych Tadeusza Konwickiego) Motyw śmierci można uznać za jeden z najbardziej istotnych motywów romantycznego dyskursu miłosnego. Żądza śmierci jest siłą, która napędza i wyjaśnia literacką i kulturową historię romantycznej miłości od średniowiecza do współczesności. Pierwsza część artykułu łączy historyczne, religijne, filozoficzne i kulturowe warunki pojawienia się romantycznej miłości i jej związek z motywem śmierci. Druga część artykułu poświęcona jest analizie tego motywu w dyskursie miłości romantycznej we współczesnej literaturze polskiej i rosyjskiej. Posiłkując się ustaleniami Rolanda Barthes’a z książki Fragmenty dyskursu miłosnego, autorka dowodzi, że śmierć można uznać za fragment romantycznego dyskursu miłosnego. W Kronice wypadków miłosnych i Pasterze i pasterce motyw śmierci towarzyszy historiom miłosnym, staje się metaforą triumfu miłości nad śmiercią.

5

Obraz „rumuńskiej duszy” obecny w literaturze i filmie na przykładzie ballady „Miorița” oraz Nowej Fali w kinie rumuńskim

31%

Przybylski K.

Język - Szkoła - Religia

|

2022

|

vol. 17

210-225

PL

Artykuł podejmuje kwestię obrazu rumuńskiej duszy albo rumuńskiego ducha, obecnego w literaturze i filmie tego kraju, na przykładzie tradycyjnej ballady ludowej Miorița oraz twórczości filmowej wybranych przedstawicieli najważniejszego nurtu współczesnego kina rumuńskiego, tzw. Nowej Fali. Kontekstem dla prowadzonych rozważań jest teoria przestrzeni mioritycznej zaproponowana przez Luciana Blagę. Tekst omawia aktualny stan dyskursu na temat kulturowo uwarunkowanego specyficznego sposobu myślenia i działania, a także bada możliwy wpływ oraz znaczenie stylistycznej matrycy, przejawiającej się jakoby w postawach i zachowaniach Rumunów, a obecnej także w ich twórczości artystycznej.

EN

The article deals with the image of the Romanian soul or the Romanian spirit, present in the literature and film of this country, on the example of the traditional folk ballad of Miorița and the film work of selected representatives of the most important current of Romanian cinema, the so-called New Wave. The context for the considerations is the theory of the mioritic space, proposed by Lucian Blaga. The text discusses the current state of discourse on the culturally conditioned specific way of thinking and acting, and examines the possible influence and significance of the stylistic matrix, apparently manifested in the attitudes and behavior of Romanians, and also present in their artistic work.

Refine search results

1 Colloquia Litteraria

1 Język - Szkoła - Religia

1 Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

1 Slavica Wratislaviensia

1 Tematy i Konteksty

1 Boginskaya A.

1 Kleparski G. A.

1 Niedziela B.

1 Pawlik A.

1 Przybylski K.

1 Szepiszczak A.

1 2022

1 2021

1 2018

2 2014

„Wielopostaciowość śmierci” w poezji Anny Świrszczyńskiej. Na marginesie rozważań Mariana Maciejewskiego

The Male Gaze and Beyond: Edgar Allan Poe’s Female Characters

Dusza z ciała wyleciała – inspiracja XV-wieczną pieśnią wykorzystaną w utworze Lament Wojciecha Kilara

Obraz „rumuńskiej duszy” obecny w literaturze i filmie na przykładzie ballady „Miorița” oraz Nowej Fali w kinie rumuńskim