Search results

1

Współczesne muzea przyrodnicze w Polsce i ich działalność

100%

Kordowska M.

Turystyka Kulturowa

|

2015

|

issue 4

24-40

PL

Celem artykułu jest omówienie specyfiki współczesnych muzeów przyrodniczych i ich funkcji. Samo pojęcie muzeum przyrodniczego może być różnie formułowane, co utrudnia opisanie pewnych zjawisk. Z tego powodu na potrzeby niniejszego artykułu autorka przyjęła własną definicję muzeum przyrodniczego. Pierwsza część artykułu poświęcona jest charakterystyce muzeów przyrodniczych, tj. ich lokalizacji, rodzajom kolekcji przyrodniczych i sposobach prezentacji; w drugiej z kolei opisano funkcje, jakie pełnią muzea przyrodnicze (edukacyjną, informacyjną i rozrywkową). Przeprowadzona analiza i jej wyniki pozwalają zapoznać się ze specyfiką i działalnością muzeów przyrodniczych, ukazują zróżnicowanie tych placówek na wielu płaszczyznach: lokalizacji, zawartości zbiorów (tematyka, oryginalność), ekspozycji (sposób prezentacji zbiorów, aranżacja) i działalności (lekcje muzealne, warsztaty). Polskie muzea przyrodnicze są to placówki w większości tradycyjne, dopiero wprowadzające do prezentacji swoich kolekcji nowoczesne pomoce multimedialne. Nadal ich najważniejszą funkcją jest działalność edukacyjna, choć coraz częściej oferta turystyczna wzbogacana jest o atrakcje związane z rozrywką dla zwiedzających

2

Wstęp. Muzeum historii naturalnej w epoce antropocenu?

63%

Małczyński J.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 113

|

issue 1

10-12

PL

Pojęcie antropocenu w ostatnich latach zyskało popularność nie tylko w polu nauk przyrodniczych, lecz również w kręgach humanistyki i sztuki (gdzie bywa zresztą kontestowane m.in. ze względu na antropo- i eurocentryczny charakter). Dyskusje na ten temat zorientowane są przede wszystkim na przyszłość. Jeśli pojawia się w nich temat przeszłości, to (jak u Jussiego Parikki) chodzi o „przyszłe przeszłości” (future pasts). Paradoksalnie, myśląc o antropocenie, chcielibyśmy jednak nie tyle patrzeć w przyszłość, ile spojrzeć wstecz. Z perspektywy współczesnych debat, preposteryjnie, zastanowimy się nad przeszłością antropocenu i jej wizualizacjami w muzeach, archiwach i sztuce. Ważnym obszarem naszych eksploracji badawczych będą muzea przyrodnicze, które są swoistymi „nekro-arkami” upamiętniającymi wymarłe gatunki i utraconą bioróżnorodność. Eksponaty muzealne, dioramy, wizualizacje natury, często nieintencjonalnie są przedstawieniami zachodzących zmian i wzrastającego wpływu „czynnika ludzkiego”. Coraz częściej spotykanym zjawiskiem jest np. organizowanie wystaw upamiętniających wymarłe gatunki. W tym kontekście pojawia się m.in. pytanie o rolę muzeów historii naturalnej w konstruowaniu zbiorowej świadomości „nie-ludzkiego dziedzictwa”. Warto zastanowić się także, czy idea muzeum historii naturalnej ma sens w obliczu końca podziału na historię „naturalną” i „ludzką” (Dipesh Chakrabarty). Podobnie archiwa fotograficzne, filmowe i dźwiękowe są zmaterializowaną pamięcią zachodzących zmian. Ich analiza może przyczynić się do rekonstrukcji zmieniających się wyobrażeń natury („alternatywnych przyród”), konstruowanych przedstawień antropocenu.

3

Bylica pospolita, „synfitonizm” i ekspozycje roślinno-ludzkich historii

63%

Zamorska M.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 113

|

issue 1

60-73

EN

What curatorial gesture would make it possible to give rise to a temporary museum in situ where anthropogenic inscriptions could be presented by the living exhibits themselves? In this article the past of the Anthropocene is defined as a time of intensified activity of Homo sapiens in the early Holocene, before our impact on the hydrosphere, geosphere and atmosphere became irreversible. The author ponders whether the current definition of a natural history museum can incorporate a project of a living, embodied, post-anthropocentric and post-institutional museum. She suggests plants as essential partners in the human becoming across the biosphere. Chlorophyll organisms initiated the Great Oxidation Event, or Oxygen Catastrophe, which led not only to the extinction of anaerobic organisms but also to the proliferation of oxygen-dependent life, including humans. The human-plant co-existence is studied through the consequences of the ‘desire for sunlight’ of the former and the ‘desire for mobility’ of the latter. Synanthropic plants, which thrive growing next to people, emerge as the protagonists of this story, with the shared interspecies history and anthropogenic mutations inscribed in their bodies. This is a story of the human–plant co-evolution where contemporary, ‘spontaneous’ synanthropic plants are depicted as agents. In this context the author describes the artistic practices of Andrea Haenggi, analysing them as curatorial gestures for an interspecies dialogue within the framework of a ‘museum setting’.

4

Muzeum przyrodnicze jako backteller antropocenu

51%

Rybczyńska Z., Dziubenko N.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 113

|

issue 1

116-130

EN

The definition of a natural history museum as an institution continues to evolve following the humanistic reflection on the Anthropocene. This article focuses on the history of the State Museum of Natural History in Lviv, one of the oldest institutions of this type, recently reopened after years of reconstruction. The text seeks to analyse the museum concept and operations through the prism of the contemporary debate on the human–nature–culture relationships. The primary questions include: (1) How was the human–nature relationship depicted in the museum space as the latter evolved into its modern concept? (2) Which problems and motives present in the museum exhibitions seem close to the contemporary challenges and vision of the Anthropocene? (3) What museum interpretations are possible in the context of old natural history collections and the contemporary debate on the museum’s function and its transformation? An important conclusion is that natural history collections not only provide a valuable material for natural research, but are also a significant testimony to changes occurring in the contemporary perception of the human–nature relationship and its impact on political, economic and cultural processes taking place in modern societies.

5

Rapsodie na temat muzeum historii naturalnej. Marka Diona dyletanckie gry z ekspozycjami przyrody

51%

Tańczuk R.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 113

|

issue 1

13-27

EN

Recognised as archives documenting natural research and human impact on nature and biodiversity loss, natural history museums prompt questions about how to explore, interpret and put their collections in context so as to provoke a discussion on the consequences of constructed concepts of nature, pressing ecological issues, and ethical obligations towards nonhuman beings and the next generation. Answers to these questions may be found in the analysis of selected works by Mark Dion who uses museum instruments and collections not so much to criticise the museum itself but to transform it into an agora. The author studies the artist’s works that refer to cabinets of curiosities. She argues that Dion’s Wunderkammer are visual quotations derived from their 16th and 17th century prototypes. Put in a new context, the quotations eliminate boundaries between words and images, theory and practice, art and science, nature and culture. The said quotations of cabinets of curiosities are of preposterous nature. Dion’s ‘mobile dioramas’ and his Ursus Maritimus project (1992–2002) are in turn recognised as subversive works where natural history museum instruments are used to unveil the institutional framework responsible for our seeing of nature and problems of the Anthropocene such as biodiversity loss.

Refine search results

4 Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

1 Turystyka Kulturowa

1 Dziubenko N.

1 Kordowska M.

1 Małczyński J.

1 Rybczyńska Z.

1 Tańczuk R.

1 Zamorska M.

4 2021

1 2015

Współczesne muzea przyrodnicze w Polsce i ich działalność

Wstęp. Muzeum historii naturalnej w epoce antropocenu?

Bylica pospolita, „synfitonizm” i ekspozycje roślinno-ludzkich historii

Muzeum przyrodnicze jako backteller antropocenu

Rapsodie na temat muzeum historii naturalnej. Marka Diona dyletanckie gry z ekspozycjami przyrody