Search results

1

Dynamizm sakramentów uzdrowienia w służbie budowania wspólnoty Kościoła

100%

Kluz M.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2013

|

vol. 22

95-108

EN

Pastors of the Church in Poland – inspired by the prophetic vision of the Blessed John Paul – made at the beginning of the third millennium, the completion of the task of the Church that was home for their children. This is the keynote of the three-year National Pastoral Programme at the beginning of the second decade of the twenty-first century. In building a community of the Church’s fundamental role of the sacraments. Of all the sacraments of the Church meet the important role of the so-called sacraments of healing, which is the sacrament of penance and reconciliation and the sacrament of anointing of the sick. They constitute an essential component of ecclesial identity. These are the sacraments in a special way responsible for designing and building the community of the Church. The publication shows that the penance and the anointing are clearly the ecclesial character. Therefore, the Christian faithful fulfillment of all obligations arising from the sacrament of penance and anointing of the leaven of the Gospel is, that makes the Church made present in a community of unity, love and peace. Through fidelity to his vocation and witness of life man reconciled to God in the Sacrament of Penance and the Sacrament of the Anointing of the adoption of strengthened contributes to the growth of the whole Church and to His holiness. Everything, therefore, what is important in the life of the Church and what gives it the true dimension and meaning, you can find in the sacrament of penance and anointing.

2

The Dynamism of the Sacraments of Healing in the Service of Church Community Building

81%

Kluz M.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2013

|

vol. 66

|

issue 1

PL

Pasterze Kościoła w Polsce – inspirowani proroczą wizją błogosławionego Jana Pawła – podjęli się na początku trzeciego tysiąclecia zadania urzeczywistniania Kościoła, aby był domem dla swych dzieci. Taka jest myśl przewodnia trzyletniego Ogólnopolskiego Programu Duszpasterskiego na początku drugiej dekady XXI wieku. W budowaniu wspólnoty Kościoła fundamentalną rolę pełnią sakramenty święte. Spośród wszystkich sakramentów Kościoła ważną rolę spełniają tak zwane sakramenty uzdrowienia, czyli sakrament pokuty i pojednania oraz sakrament namaszczenia chorych. Stanowią one nieodzowny składnik kościelnej tożsamości. Są to sakramenty w szczególny sposób odpowiedzialne za tworzenie i budowanie wspólnoty Kościoła. Z publikacji wynika, że pokuta i namaszczenie mają wyraźnie charakter eklezjalny. Dlatego wierne wypełnianie przez chrześcijan wszystkich zobowiązań płynących z sakramentu pokuty i namaszczenia chorych staje się zaczynem ewangelicznym, który sprawia, że w Kościele uobecnia się wspólnota jedności, miłości i pokoju. Poprzez wierność swojemu powołaniu i świadectwo życia człowiek pojednany z Bogiem w sakramencie pokuty i umocniony przyjęciem sakramentu namaszczenia przyczynia się do wzrostu całego Kościoła i do jego świętości. Wszystko zatem, co istotne w życiu Kościoła i co nadaje mu prawdziwego wymiaru i znaczenia, można odnaleźć w sakramencie pokuty i namaszczenia.

EN

Inspired by the prophetic vision of Blessed John Paul, the pastors of the Church in Poland made huge efforts to ensure that the Church is becoming a real home for her children. The statement became the keynote of the Polish Pastoral Program at the beginning of the second decade of the 21st century. Building the Church community is of key importance for creating a common sense of fraternity, unity and peace in the world. The sacraments play a fundamental role in enhancing the process. Among all the sacraments, the so called Sacraments of Healing, namely the sacrament of penance and reconciliation and the sacrament of anointing of the sick, are of crucial importance, since they constitute an indispensable element of ecclesial identity. The article aims at showing the clearly ecclesial character of the sacrament of penance and the sacrament of the anointing. It also points out that faithful Christian fulfilment of all obligations arising from the sacraments of penance and anointing becomes the leaven of the Gospel, making the community of unity, love and peace present in the Church. Man reconciled with God in the Sacrament of Penance and strengthened in the Sacrament of the Anointing contributes to the growth of the whole Church and her holiness. Therefore, every important aspect of the life of the Church, and all that gives it the true dimension and meaning, can be found in the Sacraments of Healing.

3

Podmiot sakramentu namaszczenia chorych

72%

Kumor A.

Kościół i Prawo

|

2016

|

issue 5 (18) nr 1

161-179

PL

W opracowaniu podjęto próbę analizy i interpretacji przepisów, w oparciu o które Kościół określa kryteria dopuszczania podmiotu do sakramentu namaszczenia chorych. Uwzględniono w nim dyspozycje kan. 1004-1007 KPK/83, a także stosowne przepisy liturgiczne i – w miarę potrzeby – inne kanony korespondujące. W oparciu o komentarz współczesnej doktryny prawnej oraz w nawiązaniu – tam, gdzie było to konieczne – do wątków historycznych, wyodrębniono najpierw ogólne kryteria podmiotowe, którymi są: fakt przyjęcia chrztu, osiągnięcie stanu używania rozumu oraz wejście w stan niebezpieczeństwa na skutek choroby lub starości. Następnie dokonano analizy zasady powtarzalności tego sakramentu. W dalszej kolejności scharakteryzowano wskazane przez prawodawcę przypadki szczególne, kiedy to może zachodzić wątpliwość, co do możliwości traktowania kogoś jako podmiotu sakramentu chorych. Dalej poczyniono uwagi na temat rozumienia prośby o sakrament, która powinna występować po stronie przyjmującego. Na koniec odniesiono się do zakazu udzielania tego sakramentu chorym, którzy uparcie trwają w jawnym grzechu ciężkim.

EN

The study focuses on the analysis and interpretation of regulations used by the Church to specify the criteria of admitting a subject to the sacrament of anointing of the sick. The study takes into account the dispositions of the can. 1004-1007 (1983 CIC) and the proper liturgical instructions, as well as other corresponding canons if necessary. First, general subjective criteria are distinguished on the basis of contemporary legal doctrine and in connection with historical factors whenever they are important. These criteria include: the fact of receiving baptism, the ability to use reason, and being in a dangerous condition due to sickness or old age. Next, the rule of repetition of this sacrament is analyzed. After that, special cases shown by the legislator are described, when it is uncertain whether someone can be the subject of the sacrament of anointing of the sick or not. Next, the article focuses on the understanding of the request to be given the sacrament, which should be expressed by the recipient. Finally, the text discusses the prohibition to administer the sacrament of anointing of the sick to people who remain obstinate in grave public sin.

4

Udzielanie sakramentu namaszczenia chorych bez zgody przyjmującego – aspekty cywilno-kanoniczne

72%

Niedziałkowski K.

Kościół i Prawo

|

2017

|

issue 6 (19) nr 2

163-175

PL

Opracowanie zawiera interpretację i analizę przepisów odnoszących się do sakramentu namaszczenia chorych. Analizie poddane zostały przepisy prawa kanonicznego oraz liturgicznego. Wyjaśnione zostało pojęcie sakramentu chorych oraz wymogi jego udzielania. Ostatnia część ma za przedmiot przepisy prawa cywilnego, które związane są z dobrem osobistym, jakim jest wolność sumienia. Analizie poddany został wyrok Sądu Najwyższego odnoszący się do przypadku udzielenia pacjentowi szpitala sakramentu chorych bez jego zgody.

EN

The study focuses on the interpretation and analysis of regulations about sacrament of the sick. The study analysed the canon and liturgical law. First part explained the meaning of the anointing of the sick and conditions for granting. The last part concerned the civil law, especially the personal right and freedom of conscience. The study took into account the Supreme Court ruling about give the patient a sacrament of sick without his consent.

5

Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i syryjskiej

72%

Potoczny M.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2016

|

vol. 22

|

issue 48

385-401

EN

The Sacrament of the Sick is a clear expression of the Church’s care for the weakest members of its community. Even if the prayer for the sick is present in the whole liturgical Christian heritage, a special place in this field has the celebration of the sacrament of healing with its characteristic rite, i.e. the anointing of the body of the sick with a blessed “oil of grace”. In the liturgy of the Church the symbolic of the oil is abundant and refers mainly to the peculiar power and to the overflow of the divine graces. In the Sacrament of the Sick, through the prayer of the priests, the placing of the hands and the anointing with the blessed oil the sick person receives a special strength and healing which can have both spiritual and physical effects. The spiritual healing seems to be more important therefore almost every oriental liturgical tradition underlines the penitential character of the rite. Every sickness, also the spiritual one, make us able to receive the healing strength of the sacrament. This study shows the general outline of the development of the rite and its actual practice in two great tradition of Christian East: Byzantine and Syriac.

PL

Sakrament namaszczenia chorych jest jaskrawym wyrazem troski Kościoła o najsłabszych członków jego wspólnoty. Chociaż modlitwa za nich obecna jest w całym dziedzictwie liturgicznym wspólnot chrześcijańskich, to jednak szczególne miejsce zajmuje tu celebracja specjalnego sakramentu uzdrowienia, której charakterystycznym elementem jest namaszczanie ciała chorego „olejem łaski”. Symbolika oleju w liturgiach wszystkich wspólnot chrześcijańskich jest niezwykle bogata i odnosi się głównie do szczególnej duchowej mocy oraz wylania obfitych łask Bożych. W sakramencie chorych poprzez modlitwę kapłanów, włożenie rąk i namaszczenie chory otrzymuje specjalną łaskę umocnienia i uzdrowienia, która może posiadać dwie płaszczyzny: duchową i fizyczną. Ta pierwsza wydaje się ważniejsza, dlatego też niemal wszystkie tradycje orientalne podkreślają pokutny charakter obrzędu. Każda choroba, nawet duchowa, czyni nas zdolnymi do przyjęcia uzdrawiającej mocy sakramentu chorych. Niniejsze studium ukazuje ogólny zarys historii rozwoju obrzędu poprzez wskazanie głównych źródeł historycznych oraz jego kształt we współczesnej praktyce dwóch wielkich tradycji chrześcijańskiego Wschodu: bizantyjskiej i syryjskiej.

6

Pastoralne aspekty sprawowania sakramentu namaszczenia chorych

72%

Mateja E.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2016

|

vol. 22

|

issue 48

373-384

EN

Sorrow, pain and sickness are occurrences experienced by every person. In such situations man very often feels hopeless, especially when he is abandoned by others. For this reason the interpersonal care and support for the sick person is needed. In our times this responsibility lies not only with the health care workers but also with the relatives and acquaintances of the sick. In the case of the people who have faith and who belong to a specific parish com- munity, this care concerns also their co-believers with the priest at the centre. This study is an attempt and offers encouragement to the new approach on everything that Catholic priests have to bring support and reassurance to the sick person. It seems that not everyone approaches to the Sacrament of the Sick correctly in our times.

PL

Cierpienie, ból, choroba to zjawiska, których doświadcza każdy człowiek. Często w takich stanach czuje się on bezradny, zwłaszcza jeżeli jest pozostawiony sam sobie. Z tego też powodu potrzebna jest międzyludzka troska o człowieka chorego. W naszych czasach spoczywa ona na pracownikach służby zdrowia, ale też na krewnych i znajomych. W przypadku ludzi wierzących, należących do konkretnej wspólnoty parafialnej, do troski takiej muszą się poczuwać współwyznawcy z duszpasterzem na czele. Artykuł jest próbą i zachętą do ponownego spojrzenia na to wszystko, czym dysponują katoliccy duchowni pragnący przyjść z pomocą człowiekowi ciężko chorującemu. Wydaje się bowiem, że wciąż nie wszyscy poprawnie podchodzą do sakramentu namaszczenia chorych.

7

Konieczność (necessitas) jako kategoria kanoniczna w prawie o sakramentach wtajemniczenia chrześcijańskiego i uzdrowienia w Kodeksie z 1983 r.

61%

JANCZEWSKI Z.

Prawo Kanoniczne

|

2015

|

vol. 58

|

issue 1

69-92

EN

In the Code of Canon Law in the part about sacraments baptism, con- rmation, Eucharist, penance and anointing of the sick there are canonical category “necessity”. is designation has ve kinds: necessity (regular), vera necessity, pastoral necessity, grave necessity, extreme necessity. In this article are analyses canonical norms inclusive those categories. Text shows a conditions since depend necessity also, for example illness, war, eart- hquake. On the end of article is denition of canonical category necessitas.

8

Sprawowanie sakramentu namaszczenia chorych na przestrzeni dziejów do Vaticanum Secundum

58%

Błaszczyk SDB R.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2016

|

vol. 22

|

issue 48

337-345

EN

As an introduction, the elaboration shows the biblical roots of the sacrament of the anointing of the sick. Further, it presents a short history of its practice from apostolic times during Carolingian Renaissance until the Second Vatican Council. The author of this paper reveals the source of the crisis of understanding of the sacrament. In the final part of the study it presents the interpretation of the Council of Florence and the Council of Trent regarding the sacrament of anointing of the sick and describes the practice after the Council of Trent until the Second Vatican Council.

PL

Jako wprowadzenie w artykule ukazano biblijne źródła sakramentu chorych. Następnie krótko zaprezentowano historię praktyki tegoż sakramentu od czasów apostolskich, poprzez okres renesansu aż do Soboru Watykańskiego II. Autor ukazuje źródła kryzysu rozumienia sakramentu. W końcowej części opracowania zaprezentowano interpretację sakramentu chorych według Soborów Florenckiego i Trydenckiego oraz opisano jego praktykę po Trydencie, aż do Vaticanum II.

9

Biblijne podstawy sakramentalnej interpretacji Listu św. Jakuba 5, 13–16

58%

Głuchowski R.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2022

|

vol. 41

|

issue 1

35-54

EN

The Council of Trent said: „sacred unction of the sick was instituted by Chris tour Lord, as truly and properly a sacrament of the new law, promulgated to the faithful by James the Apostle” (DBS 1716) and that the presbyters of the church whom James urges to be called in are not just senior community members but priests ordained by the bishop (DBS 1719). An author of this article answers the question: How to understand these claims in the light of contemporary biblical knowledge about James 5, 13–16. We know today that Jas was written in the middle of the first century. There was no church hierarchy yet and there was no concept of the sacrament as we understand it today. The analysis is made in two stages. The first is semantic analysis of James 5, 13–16. The second is to answer the question: Whether the rite is shown in James 5, 13–16 is understood by the author of Jas as a special rite that continued Jesus’ action.

PL

Sobór Trydencki określił sakrament namaszczenia chorych jako „prawdziwy i we właściwym znaczeniu tego słowa sakrament, ustanowiony przez Chrystusa naszego Pana i ogłoszony przez św. Jakuba Apostoła” (DS 1716). Określił również, że „starsi Kościoła”, których św. Jakub zaleca wezwać do namaszczenia chorego (Jk 5, 14), to „kapłani wyświęceni przez biskupa” (DS 1719). Autor niniejszego artykułu odpowiada na pytanie: jak pogodzić te twierdzenia ze współczesną wiedzą biblijną na temat Listu św. Jakuba 5, 13–16. Dziś wiemy bowiem, że List Jakuba powstał zaraz po połowie I wieku, gdy nie wykształciła się jeszcze kościelna hierarchia i nie funkcjonowało pojęcie sakramentu. Analiza dokonana jest w dwóch etapach. Pierwszym jest semantyczna analiza fragmentu 5, 13–16. Drugim etapem – bazującym na wnioskach analizy semantycznej – jest odpowiedź na pytanie: Czy obrzęd ukazany w tym fragmencie jest przez autora listu pojmowany jako szczególny ryt kontynuujący działanie Jezusa.

10

Zbawcze działanie Jezusa wobec chorych jako fundament ustanowienia sakramentu namaszczenia chorych

58%

Froniewski J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2021

|

issue 28

109-126

EN

For the Sacrament of the Anointing of the Sick no record in the Gospels can be found which would indicate clearly that Jesus instituted it directly. Hence the Reformation theologians questioned the sacramentality of this rite. The Council of Trent confirmed the Anointing of the Sick as a true sacrament, referring to the words of Mark 6:13 and James 5:14–15. This article attempts to provide a broader background for the institution of this sacrament, in the form of the entire Jesus’ activity toward the sick. The line of this reasoning is presented in three parts. The first one deals with the gestures and words of Jesus in the acts of healing as the original model for the sacramental service to the sick. The second part points to the spiritual aspects of Jesus’ healings, as an opening to grace. The third part, based on the material from the first two ones, is an interpretation of Mk 6:13 as a certain archetype of the practice of anointing the sick. In addition, the fourth part of the article indicates various other theories that attempt to solve this problem – they constitute a certain complement to the reasoning performed here, which sees in the salvific action of Jesus towards the sick the foundation of this sacrament’s institution.

DE

Die Krankensalbung ist in keinem Bericht der Evangelien enthalten, der eindeutig darauf hindeutet, dass Jesus sie direkt eingesetzt hat. Daher stellten die reformatorischen Theologen die Sakramentalität dieses Ritus in Frage. Das Konzil von Trient bestätigte die Krankensalbung als wahres Sakrament und bezog sich dabei auf Mk 6,13 und Jak 5,14-15. Dieser Artikel versucht, den breiteren Hintergrund der Einsetzung dieses Sakraments in Form des gesamten Wirkens Jesu an den Kranken darzustellen. Der Verlauf dieser Argumentation wird in drei Teilen dargestellt. Der erste behandelt die Gesten und Worte Jesu in den Heilungsakten als das Hauptmodell für den sakramentalen Dienst an den Kranken. Der zweite weist darauf hin, dass die spirituellen Aspekte der Heilungen Jesu offen für die Gnade sind. Die dritte, auf der Grundlage dieses Materials, ist eine Interpretation von Mk 6,13 als ein gewisser Archetypus der Krankensalbung. Darüber hinaus weist der vierte Teil des Artikels auf verschiedene andere theologische Theorien hin, die einen Lösungsversuch für dieses Problem darstellen, die eine gewisse Ergänzung zu der hier vorgelegten Schlussfolgerung darstellen, die das Heilshandeln Jesu gegenüber den Kranken als Grundlage dafür sieht Sakrament.

PL

Sakrament namaszczenia chorych nie jest ujęty w Ewangeliach w żadnym zapisie, który by jednoznacznie wskazywał, że Jezus go bezpośrednio ustanowił. Stąd teologowie reformacyjni kwestionowali sakramentalność tego obrzędu. Sobór Trydencki potwierdził namaszczenie chorych jako prawdziwy sakrament, odwołując się do tekstów Mk 6,13 i Jk 5,14–15. W niniejszym artykule dokonana została próba ukazania szerszego tła ustanowienia tego sakramentu w postaci całej działalności Jezusa wobec chorych. Tok tego rozumowania przedstawiony jest w trzech częściach. Pierwsza omawia gesty i słowa Jezusa w aktach uzdrowienia jako pierwotny model dla sakramentalnej posługi wobec chorych. Druga wskazuje na duchowe aspekty uzdrowień dokonywanych przez Jezusa jako otwarcie na łaskę. Trzecia zaś na bazie tego materiału jest interpretacją zapisu Mk 6,13 jako pewnego archetypu praktyki namaszczenia chorych. Dodatkowo czwarta część artykułu wskazuje na różne inne teorie teologiczne będące próbą rozwiązania tego problemu, które stanowią pewne uzupełnienie przeprowadzonego tutaj wnioskowania upatrującego w zbawczym działaniu Jezusa wobec chorych fundamentu ustanowienia tegoż sakramentu.

11

Rękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznych

58%

Pałęcki W.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne

|

2009

|

vol. 1

323-345

DE

Die liturgischen Quellen der Ordensgemeinschaften gehören zu den unerlässlichen Elementen der Forschungen über die Liturgie in Polen. Zu den wichtigsten Orten, in denen Gottesdienst bis heute gefeiert wird, gehört das Kloster der Kamaldulenser in Bieniszew, das neben Konin in Mittelpolen steht. Dieser Ort, der mit der polnischen Eigenstaatlichkeit verbunden ist, hat eine große Rolle vom XVII Jahrhundert bis heute gespielt, als Ort der Kontemplation und des Gebetes. Die erhaltenen liturgischen Manuskripte in dieser Einsiedelei sind der Gegenstand von dieser wissenschaftlichen Arbeit. Die zwei vorgestellten liturgischen Manuskripte aus der Bibliothek der Kamaldulenser in Bieniszew: Manuale de Benedictionibus. Eremus Bieniszewski 1780 und Devotionale ab diversis Eremitis compositum ab anno 1710-1820 etiam in diversis Eremis, obwohl sie aus dem XVIII Jahrhundert stammen, sind der wichtigste Beitrag für Erkennung der Liturgie in Polen nach dem tridentinischen Konzil. Sie entstanden für den internen Gebrauch der Einsiedler in ihrem Kloster. Das Charakteristikum ist, dass sich neben den liturgischen Texten auch die privaten Gebete der Eremiten dort befinden. Diese sind die Widerspiegelung, nicht nur der kamaldulenser Spiritualität, sondern auch der Tendenzen des achtzehnten Jahrhunderts. Bemerkenswert ist, das in den Manuskripten nicht nur die lateinischen Texte sind, sondern auch Schriften in der polnischen Sprache aufscheinen. Dieses ist ein Hinweis auf die Poloniesirrung der Liturgie im XVIII Jahrhundert. In den besprochenen Quellen befinden sich die Texte, die oft im Leben der Einsiedler benutzt wurden. Durch 110 Jahre wurden die Manuskripte immer wieder ergänzt. Das Aufzeigen der verschiedenen kompilierten Teile, die zusammengebunden sind und eine eigene Paginierung haben, hat viel Zeit in Anspruch genommen. Im anschließenden Kodex bemerkte man mehrere Abschreiber, denn die verschiedene Handschriften zeigen dieses. Der Gebrauch der Karten zeigt die Suggestion dass die Manuskripte Anwendung im gemeinschaftlichen Leben gefunden haben. Der Mangel der Illumination, der schlechte Einband, das sind die Kennzeichen der Einfachheit vom Leben in der Einsiedelei. Die Karten mit den Texten vom Krankensegen und mit den privaten Gebeten sind mehr abgegriffen und sind daher ein Zeichen, dass diese öfter benutzt wurden.

12

Lo Spirito Santo nell’Unzione degli Infermi. (Studio sul rito attuale)

51%

Dolhai L.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 2

81-94

EN

The liturgical renewal endorsed by the Second Vatican Council has the Sacred Liturgy as its center: it is already in itself – as the Constitution Sacrosanctum Concilium (SC 43) states – a grace of the Holy Spirit. The new ”Ordo” of the Anointing of the Sick can beconsidered as one of the most significant fruits of this renewal. In fact, the new Ritual, with its articulation and richness of perspectives, presents a new vision of this sacrament. The most important amendment concerns its name which from the Sacrament of the dying (sacramentum exeuntium) becomes that of the sick (unctio infirmorum). The goal of my research is the deeper understanding of the presence of the Holy Spirit in the Anointing of the Sick through a study of the current rite. We will analyze the Ritual from the pneumatological point of view and then arrive at a doctrinal synthesis. The method used is also comparative, because I would like to highlight the differences between the texts of the old Ritual (1614) to those of the current liturgy (1972). The main question is this: How is the presence and action of the Holy Spirit expressed in the new Ordo.

PL

Odnowa liturgiczna zainicjowana przez Sobór Watykański II przedstawia świętą liturgię jako centrum życia Kościoła. Liturgia jest już sama w sobie – jak stwierdza konstytucja Sacrosanctum concilium (SC 43) – łaską Ducha Świętego. Za jeden z najbardziej znaczących owoców tej odnowy można uznać nowe Ordo sakramentu namaszczenia chorych. W istocie nowy Rytuał ze swoją formą wyrazu i bogactwem perspektyw przedstawia nową wizję tego sakramentu. Najważniejsza zmiana dotyczy jego nazwy – zamiast o umierających (sacramentum exeuntium) mówimy teraz o chorych (unctio infirmorum). Celem moich badań jest głębsze zrozumienie obecności Ducha Świętego w namaszczeniu chorych poprzez studium aktualnego obrzędu. Rytuał zostanie przeanalizowany z pneumatologicznego punktu widzenia, a następnie dojdziemy do syntezy doktrynalnej. Zastosowałem również metodę porównawczą, ponieważ chciałem podkreślić różnice między tekstami dawnego Rytuału (1614) a tekstami obecnej liturgii (1972). Główne pytanie brzmi: W jaki sposób w nowym Ordo wyraża się obecność i działanie Ducha Świętego?

IT

Il rinnovamento liturgico sanzionato dal Concilio Vaticano II ha come centro la Sacra Liturgia: esso già di per sé – come dice la Costituzione Sacrosactum Concilium (SC 43) – è una grazia dello Spirito Santo. Uno dei frutti più significativi di questo rinnovamento può essere considerato il nuovo ”Ordo” dell’Unzione degli infermi. Infatti, il nuovo Rituale, con la sua articolazione e ricchezza di prospettive presenta una nuova visione di questo sacramento. La modifica più importante riguarda il suo nome che da sacramento dei moribondi (sacramentum exeuntium) diventa quello degli ammalati (unctio infirmorum). Meta della mia ricerca è l’approfondimento della presenza dello Spirito Santo nell’Unzione degli infermi attraverso uno studio del rito attuale. Analizzeremo il Rituale dal punto di vista pneumatologico per poi giungere ad una sintesi dottrinale. Il metodo da me utilizzato sarà anche comparativo, perché vorrei mettere in rilievo le differenze tra i testi dell’antico Rituale (1614) a quelli della liturgia attuale (1972). La domanda principale è questa: Come viene espressa nel nuovo Ordo la presenza e l’azione dello Spirito Santo.

13

Episcopus, presbyter, sacerdos, diaconus: niektóre wyjaśnienia papieża Innocentego I w Liście do Decencjusza, biskupa Gubbio

44%

Turek W.

Vox Patrum

|

2017

|

vol. 67

653-671

EN

In his Letter to Decentius, Bishop of Gubbio, Pope Innocent I discusses some liturgical questions and specifies the competences of the representatives of the clergy of the time in this regard. First of all, however, he demonstrates the particular link of the community of Rome with the figure of St Peter, which gives rise to the very special role of the Bishop of Rome in relation to other communities, especially in the West. He then concentrates especially on the duties and rights of bishops (episcopi), the principal shepherds and administrators of the divine gifts; on the basis of Sacred Scripture and Tradition he places them at the head of the ecclesiastical hierarchy. Presbyters (presbyteri) are then considered; to them the author of the Letter attributes a significant role especially in teaching and in the celebration of the Eucharist and Baptism. Confirmation is celebrated by the bishop; presbyters, even though they are priests (sacerdotes), do not possess the fullness of the priesthood. The term sacerdos is usually used in reference to bishops and presbyters; however, at times it is reserved to bishops, as, for example, in the discussion on the theme of the beginning of public penance and the admission of the repentant Christian to the community on Holy Thursday.

14

Widzialny znak niewidzialnej łaski. Tzw. komplet żywiecki w skarbcu katedry na Wawelu w świetle badań źródłowych i ikonograficznych

37%

Tracz S.

Folia Historica Cracoviensia

|

2017

|

vol. 23/2

427-463

PL

Wyjątkowe miejsce wśród tkanin liturgicznych przechowywanych w skarbcu katedry na Wawelu zajmuje garnitur składający się z ornatu i dwóch dalmatyk, określany jako tzw. komplet żywiecki (ornat — nr inw. KKK tk/334, dalmatyka ze sceną Komunii świętej — KKK tk/334A, dalmatyka ze sceną Spowiedzi — KKK 334B). Paramenty uszyto z włoskiego altembasu ok. 1525 r. we Flandrii i bogato ozdobiono haftami figuralnymi według projektu atrybuowanego Lucasowi van Leyden (zm. 1533). Źródła archiwalne jednoznacznie wiążą komplet żywiecki od 1598 r. z kościołem parafialnym Narodzenia NMP w Żywcu (obecnie konkatedra diecezji bielsko-żywieckiej), co wyklucza możliwość jego późniejszego przekazania lub też ewentualnego odkupienia. Wyjątkowość paramentów z Żywca podkreśla program ideowy nawiązujący do udzielania sakramentów świętych. Z terenu Europy zachowało się tylko kilka przykładów dekorowania tkanin liturgicznych przedstawieniami siedmiu sakramentów — np. w kolegiacie St. Vincent w Soignies (Zinnik) z końca XV w., na borcie z niezachowanej kapy z około 1470 r. fundacji hrabiego Giacoma de Savoia-Romont (Berno, Bernisches Historisches Museum, inv. 308), na haftach z flandryjskiej kapy z koń. XV w. (Detrorit, Institute of Arts), mimo iż spotykamy realizacje takich przedstawień w innych sztukach plastycznych, zwłaszcza w kręgu piętnastowiecznej sztuki niderlandzkiej — malarstwie ściennym, witrażowym, książkowym, rzeźbie (głównie w dekoracji chrzcielnic) czy też licznie zachowanych rzeźbionych lub malowanych retabulach ołtarzowych oraz na tapiseriach. Na omawianym komplecie cykl sakramentalny rozdzielono pomiędzy trzy obiekty — ornat i dwie dalmatyki, dzięki czemu był on widoczny w całości tylko wtedy, gdy używało go podczas liturgii trzech duchownych — kapłan i dwóch diakonów. Pod względem ikonograficznym przedstawione sceny udzielania sakramentów czerpią z bogatej tradycji określającej sposób ukazywania kolejnego sakramentu w oparciu o wcześniej wpracowany typ ikonograficzny, który następnie był rozbudowywany przez dodawanie dodatkowych postaci lub też za pomocą wprowadzania charakterystycznych szczegółów czerpanych z codziennej obserwacji życia liturgiczno-religijnego. Punktem wyjścia do budowania poszczególnych kompozycji jest łatwo rozpoznawalny „widzialny znak", konstytuujący kolejną scenę, za którym kryje się treść odnosząca się do „niewidzialnej łaski" właściwej dla poszczególnych sakramentów. Powstanie tak bogatego w treści ideowe zespołu haftowanych przedstawień należy wiązać z żywym piętnastowiecznym nurtem określanym jako devotio moderna oraz treściami apologetycznymi w kontekście ruchu reformacyjnego Marcina Lutra po roku 1517, negującego naukę o siedmiu sakramentach Kościoła.

EN

An exceptional place among liturgical vestments in the Treasury of the Wawel Cathedral occupies an ensemble consisting of a chasuble and two dalmatics, referred to as the ‘Żywiec ensemble' (Treasury of the Wawel Cathedral, chasuble — inv. no. KKK tk/334, a dalmatic depicting the Holy Communion — KKK tk/334A, a dalmatic depicting the Confession — KKK 334B). The vestments were sewn from Italian brocade around 1525 in Flan- ders and ornately decorated with figurative embroidery according to a design attributed to Lucas van Leyden (d. 1533). Since 1598 archival sources explicitly link the Żywiec ensemble to the parish church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Żywiec (currently the co-cathedral of the Bielsko-Biała/Żywiec diocese), which precludes the possibility of a later transfer or any purchase of the ensemble. The exceptional character of the vestments from Żywiec is emphasized by implementation of an ideological programme referring to the administra- tion of the holy sacraments. Only a few examples of European liturgical vestments decorated with images of the seven sacraments are extant — e.g. in St. Vincent Collegiate Church in Soignies (Zinnik) from late 15th centu- ry, on the band of a no longer extant cope of 1470 founded by count Giacomo de Savoia-Romont (Bern, Bernisches Historisches Museum, inv. 308), on embroideries of a Flanders cope from the end of the 15th century (Detroit, Institute of Arts), although we may encounter instances of such images in other fine arts, in particular in 15th century Dutch art: wall paintings, stained-glass paintings, book illustrations, sculptures (esp. font decora- tions) or many surviving sculpted or painted altarpieces and tapestries. The ensemble features a sacramental cycle split between three items, i.e. the chasuble and the two dalmatics. Due to the split, its entirety was vis- ible only when used during the liturgy by three clerics: a priest and two deacons. In terms of iconography, the images depicting the administration of sacraments derive from a wealth of iconographic tradition determining the manner in which the subsequent sacrament is shown, based on a pre- viously developed iconographic type, which was then expanded by the in- clusion of additional characters or by introducing unique details taken from everyday observation of liturgical and religious life. The departure point for constructing individual compositions is an easily recognisable ‘visible sign' constituting the next scene, behind which hides the content referring to ‘invisible grace' specific to each sacrament. The fact that such set of em- broidered images, rich in ideological content, was created must be linked to a vivid 15th century trend referred to as devotio moderna and apologetic content in the context of Martin Luther's reformation movement after 1517, which renounced the Churche's teachings of the seven sacraments.

Refine search results

Dynamizm sakramentów uzdrowienia w służbie budowania wspólnoty Kościoła

The Dynamism of the Sacraments of Healing in the Service of Church Community Building

Podmiot sakramentu namaszczenia chorych

Udzielanie sakramentu namaszczenia chorych bez zgody przyjmującego – aspekty cywilno-kanoniczne

Namaszczenie chorych w liturgiach Kościołów tradycji bizantyjskiej i syryjskiej

Pastoralne aspekty sprawowania sakramentu namaszczenia chorych

Konieczność (necessitas) jako kategoria kanoniczna w prawie o sakramentach wtajemniczenia chrześcijańskiego i uzdrowienia w Kodeksie z 1983 r.

Sprawowanie sakramentu namaszczenia chorych na przestrzeni dziejów do Vaticanum Secundum

Biblijne podstawy sakramentalnej interpretacji Listu św. Jakuba 5, 13–16

Zbawcze działanie Jezusa wobec chorych jako fundament ustanowienia sakramentu namaszczenia chorych

Rękopisy liturgiczne biblioteki Kamedułów w Bieniszewie. Materiały do studiów źródeł liturgicznych

Lo Spirito Santo nell’Unzione degli Infermi. (Studio sul rito attuale)

Episcopus, presbyter, sacerdos, diaconus: niektóre wyjaśnienia papieża Innocentego I w Liście do Decencjusza, biskupa Gubbio

Widzialny znak niewidzialnej łaski. Tzw. komplet żywiecki w skarbcu katedry na Wawelu w świetle badań źródłowych i ikonograficznych