Search results

1

Problem big data w naukach eksperymentalnych

100%

Leciejewski S.

Filozofia i Nauka

|

2020

|

vol. 8/1

235-242

PL

W artykule opisuję fenomenbig data i jak ma się on do pracy badawczej realizo-wanej w ramach nauk eksperymentalnych. Poszukuję odpowiedzi na dwa ważne pytania. Czy metody badawcze zaproponowane w ramach paradygmatu big data mają zastosowanie w naukach eksperymentalnych? Czy zastosowanie metod badaw-czych z paradygmatu big data w konsekwencji prowadzi do nowego rozumienia tego, czymjest nauka?

2

Bezgłośna komputerowa rewolucja w naukach eksperymentalnych

88%

Polak P.

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

|

2015

|

issue 58

151-157

PL

Recenzja książki: S. Leciejewski, Cyfrowa rewolucja w badaniach eksperymentalnych: studium metodologiczno-filozoficzne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2013, ss. 168.

3

Nauki historyczne, nauki eksperymentalne i metoda naukowa

63%

Cleland C. E.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2011

|

vol. 8

105-120

PL

Wielu naukowców sądzi, że istnieje jedna, interdyscyplinarna metoda uprawiania dobrej nauki. Wzorcowe przykłady czerpane są jednak z obrębu klasycznych nauk eksperymentalnych. Czasem, kiedy hipotez o charakterze historycznym nie można testować w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych, twierdzi się, że badania historyczne mają gorszą jakość niż badania eksperymentalne. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, na podstawie przykładów z różnych dyscyplin historycznych, że to przekonanie jest błędne. Po pierwsze, pogląd o rzekomej wyższości badań eksperymentalnych wynika z przyjęcia takich koncepcji metodologii naukowej (indukcjonizmu baconowskiego i falsyfikacjonizmu), które mają poważne mankamenty, zarówno na płaszczyźnie logicznej, jak też jako ujęcia rzeczywistych praktyk naukowców. Po drugie, chociaż między metodologiami nauk eksperymentalnych i nauk historycznych zachodzą zasadnicze różnice, związane są one z pewną wszechobecną właściwością świata przyrody - czasową asymetrią przyczynowości. Nie da się zatem utrzymać twierdzenia, że nauki historyczne są pod względem metodologicznym gorsze od nauk eksperymentalnych.

EN

Many scientists believe that there is a uniform, interdisciplinary method for the practice of good science. The paradigmatic examples, however, are drawn from classical experimental science. Insofar as historical hypotheses cannot be tested in controlled laboratory settings, historical research is sometimes said to be inferior to experimental research. Using examples from diverse historical disciplines, this paper demonstrates that such claims are misguided. First, the reputed superiority of experimental research is based upon accounts of scientific methodology (Baconian inductivism or falsificationism) that are deeply flawed, both logically and as accounts of the actual practices of scientists. Second, although there are fundamental differences in methodology between experimental scientists and historical scientists, they are keyed to a pervasive feature of nature, a time asymmetry of causation. As a consequence, the claim that historical science is methodologically inferior to experimental science cannot be sustained.

4

Wyjaśnianie za pomocą praw przyrody jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt

51%

Sagan D.

Studia Philosophiae Christianae

|

2013

|

vol. 49

|

issue 1

93-116

EN

According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could just as well be natural and supernatural, and this design can be detected scientifically. Critics claim that this theory is unscientific because it does not invoke the laws of nature in its explanations, but rather the purported actions of a designer, which violate these laws. However, this objection seems unsound. Intelligent design theory could be recognized as an instance of the so-called historical science, in which explanation by the laws of nature plays, at most, a subsidiary role and its main focus is on seeking out individual causes of individual effects. The requirement to invoke the laws of nature would also be a threat to evolutionary biology, which is another instance of historical science. Moreover, it could be shown that – contrary to the crtitis’ claims – the actions of a possible designer (even a supernatural one) in the world should not immediately be seen as inherent to a violation of the laws of nature, and even if it were the case, the conclusion of design could be well justified.

PL

Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że teoria ta nie jest naukowa, gdyż w swoich wyjaśnieniach nie odwołuje się do praw przyrody, lecz do rzekomych działań projektanta, które te prawa łamią. Zarzut ten wydaje się jednak chybiony. Teorię inteligentnego projektu można zaliczyć do tzw. nauk historycznych, w których wyjaśnianie za pomocą praw przyrody odgrywa co najwyżej pomocniczą rolę, zaś główny nacisk kładziony jest na poszukiwanie jednostkowych przyczyn dla jednostkowych skutków. Wymóg odwoływania się do praw przyrody godziłby też w biologię ewolucyjną, która również ma charakter nauki historycznej. Można ponadto wykazać, że – wbrew twierdzeniom krytyków – działanie ewentualnego projektanta (nawet nadnaturalnego) w świecie nie musi nieodłącznie wiązać się z łamaniem praw przyrody, a nawet gdyby tak było, to wniosek o projekcie i tak mógłby być dobrze uzasadniony.

Refine search results

1 Filozofia i Nauka

1 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

1 Cleland C. E.

1 Leciejewski S.

1 Polak P.

1 Sagan D.

1 2020

1 2015

1 2013

1 2011

Problem big data w naukach eksperymentalnych

Bezgłośna komputerowa rewolucja w naukach eksperymentalnych

Nauki historyczne, nauki eksperymentalne i metoda naukowa

Wyjaśnianie za pomocą praw przyrody jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt