Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  niepodległość Polski
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Prasa szwajcarska o Polakach w dobie I wojny światowej

100%
Bednarz P.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2018
|
issue 31
122-137
EN
Among the many subjects discussed in the Swiss press during World War I, one of the most interesting was that of foreigners. It was usually analysed in terms of the impact of their presence on Swiss domestic, foreign or even economic policies. Sometimes, however, these articles had a slightly different purpose; those devoted to Poles were such a case. They were consistent with a widespread propaganda campaign aimed at preparing the public opinion to accept and support idea of the independence of the Polish state. The articles devoted to the Polish issue can be divided into several groups. Chronologically, the first type to appear were reports of humanitarian actions conducted on Polish soil. As this theme was deeply embedded in Switzerland’s ethic, it managed to impress the local readers, thus quickly becoming a foundation of the pro-Polish campaign. Poland’s independence was supposed to prevent the recurrence of the tragic events of 1914–1918, when Poles were often forced to fight against each other, while their country was being ruined by a war conducted in someone else’s interests. Humanitarian issues were therefore raised particularly frequently. The second important group of articles were those devoted to Poland’s eminent cultural and scientific personalities, both living and deceased. They were meant to create a positive image of the Poles, as a nation that brought outstanding individuals to European culture and thus deserved independence and unrestricted development. The third group of articles familiarised the Swiss readers with the Polish political scene, both in Poland proper and in exile. The selective nature of the information provided, as well as the usually favourable narrative, created a relatively positive image of the Polish political class, which was to augur well for the political life of the reborn country. And finally, the fourth group consisted of articles describing the Polish province and the customs of its population, as well as its economic potential. These portrayals often covered important ethnicity-related issues. The coexistence of Poles, Jews, Ukrainians, Lithuanians, Germans, Belarusians and Russians in the same territory turned out to be an appealing topic for the inhabitants of a multicultural Switzerland, and served as evidence of the readiness of the Polish nation towards building a modern, multinational state. The articles devoted to Poles published during World War I should be perceived as a long-term informational campaign conveying a specific message. The Swiss public opinion strongly supported the idea of Polish statehood, which was most often seen as a crucial factor for the peaceful functioning of Europe in post-war conditions. Such propaganda was carried out by almost all significant Swiss periodicals, although to varying degrees.
2
Publication available in full text mode
Content available

Relacje między Józefem Piłsudskim i Aleksandrem Kakowskim do czasu odzyskania przez Polskę niepodległości

84%
Girzyński Z.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2021
|
issue 2
83-96
PL
Z uwagi na ich aktywność i zajmowane stanowiska relacje między Józefem Piłsudskim i Aleksandrem Kakowskim w okresie I wojny światowej zasługują na uwagę. Działania Piłsudskiego jako komendanta Legionów Polskich tworzyły warunki polityczne do coraz mocniejszego podnoszenia sprawy niepodległości Polski. Aleksander Kakowski jako arcybiskup warszawski odgrywał z tego tytułu także istotną rolę na arenie politycznej. Jego znaczenie polityczne wzrosło po ogłoszeniu w 1916 r. Aktu 5 listopada, a sięgnęło samego szczytu, gdy w latach 1917–1918 zasiadał w Radzie Regencyjnej będącej ważnym elementem odtwarzanego po okresie zaborów Państwa Polskiego. Losy obu polityków przeplatały się przez cały okres Wielkiej Wojny 1914–1918, by w jej finale na trwałe naznaczyć odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. Artykuł jest próbą prezentacji ich wzajemnych relacji w tym okresie.
3
Publication available in full text mode
Content available

Polityka władz niemieckich na obszarach okupowanych i administrowanych przez Ober-Ost w latach I wojny światowej (na przykładzie Białegostoku i Grodna)

84%
Snopko J.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2021
|
issue 2
125-136
PL
W listopadzie 1918 r. jedynie część ziem polskich mogła cieszyć się niepodległością. Natomiast północno-wschodnie obszary przedrozbiorowej Rzeczypospolitej pozostawały nadal pod okupacją niemiecką i musiały oczekiwać na niepodległość jeszcze kilka miesięcy. Wiązało się to z sytuacją wojskowo-polityczną w tej części Europy, gdzie Niemcy dysponowały poważnymi siłami wojskowymi, ciągle zachowującymi dyscyplinę i zdolność bojową. Należy też zaznaczyć, że system okupacyjny na obszarze podległym dowódcy frontu wschodniego (Oberbefehlshaber Ost – w skrócie Ober-Ost) był dużo bardziej represyjny i uciążliwy dla mieszkańców niż np. w Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim. Władze okupacyjne prowadziły bezwzględną eksploatację gospodarczą okupowanych terytoriów. Mieszkańców poddano ścisłej kontroli. Wprowadzono zakaz działalności politycznej oraz ostrą cenzurę prasy i wszelkich publikacji. Zakazano zgromadzeń publicznych oraz wprowadzono ograniczenia w możliwości przemieszczania się ludności.
4
Publication available in full text mode
Content available

„Odezwa do Polaków” Rządu Tymczasowego w świetle gazet polskich i rosyjskich ukazujących się w Rosji

84%
Tarasiuk D.
Historia Slavorum Occidentis
|
2020
|
issue 4 (27)
150-162
EN
This article presents the responses of Polish and Russian newspapers published in Russia after the February Revolution of 1917 to the Interim Government’s Proclamation to Poles which heralded a revival of an independent Polish state. Based on the source texts, the article presents opinions of Polish and Russian journalists on the issue. An analysis of the press texts leads to a conclusion that nearly all the circles welcomed the act, turning a blind eye to its controversial provisions like the one about the Polish-Russian free military alliance.
5
Publication available in full text mode
Content available

Marii Konopnickiej marzenia o wolności na podstawie listów do stryja Ignacego Wasiłowskiego

84%
Nowak J.
Studia Elbląskie
|
2022
|
vol. 23
101-122
EN
In the second half of the nineteenth century, writers and poets played a huge role in shaping and sustaining the spirit of a nation suffering under the yoke of partition. Literature was a treasury of free thought, sustaining the spirit of the nation and encouraging the struggle to maintain Polishness. The space was provided by literary fiction and the personal involvement of its creators in social events. Maria Konopnicka was actively involved in this trend. Raised in a patriotic atmosphere, she was sensitive to any restriction of the country’s freedom. Her upbringing was accompanied by memories and worship of the heroic past of her father and uncle Ignacy Wasiłowski, with whom she corresponded for almost twenty years. Her love for Poland and sensitivity to the cause of her freedom run through the letters she wrote to her relative with tenderness and sincerity. They are a mine of information about the sociopolitical and cultural life of the post-Civil War era and bring invaluable information about Konopnicka’s political involvement and her commitment to the struggle for the resurrection of the nation.
PL
W II poł. XIX wieku, ogromną rolę w kształtowaniu i podtrzymywaniu ducha narodu cierpiącego pod jarzmem zaborów odgrywali pisarze i poeci. Literatura stała na straży „narodowego pamiątek kościoła”, była skarbnicą wolnej myśli, podtrzymywała ducha narodu i zagrzewała do walki o utrzymanie polskości. Przestrzenią była literatura piękna i osobiste zaangażowanie twórców w wydarzenia społeczne. W ten nurt aktywnie włączyła się Maria Konopnicka. Wychowana w patriotycznej atmosferze była wyczulona na wszelkie przejawy ograniczenia wolności kraju. Jej wzrastaniu towarzyszyło wspomnienie i kult bohaterskiej przeszłości ojca i stryja Ignacego Wasiłowskiego, z którym korespondowała przez niemal dwadzieścia lat. Miłość do Polski i wrażliwość na sprawy jej wolności przewijają się przez listy, jakie z czułością i szczerością pisała do swojego krewnego. Są one kopalnią wiadomości o życiu społeczno-polityczno-kulturalnym postyczniowej epoki i przynoszą nieocenione informacje na temat politycznego zaangażowania Konopnickiej i jej zaangażowania w trud walki o zmartwychwstanie narodu.
6
Publication available in full text mode
Content available

Polityka zasad i celów. Polski obóz narodowodemokratyczny w Rosji w latach 1917–1918

84%
Tarasiuk D.
Pamięć i Sprawiedliwość
|
2018
|
issue 31
113-121
EN
The Russian revolutions have been a major influence on the activity of the National Democracy (ND). Most importantly, they provided an opportunity for the movement to openly put forward a programme of restoration of an independent, united Polish state. All of its political activities have therefore been subordinated to this cause. One of the movement’s leaders, Stanisław Grabski, discussed the resulting priorities facing the National Democrats in Russia in his open letter dated 20 March 1917, in which he placed paramount importance on promoting the achievement of European peace and stopping Germany’s expansion to the East as a condition for a satisfactory solution to the Polish issue. In Russia, however, the ND had to refrain from speaking out in public on certain issues, such as Poland’s eastern border, as they feared that this would affect the situation of Poles then residing in Russia, if not prompt the latter to conclude a separatist peace with Germany. In this situation, the National Democracy in Russia focused mainly on publicising the anti-German elements of their political agenda and planning the creation of a Polish army to back their pro-coalition policies. Due to Russia’s declining position on the international stage, the political role of the National Democracy’s chapter in Russia was gradually weakened by the departure of its leaders towards Western Europe. Following the October Revolution, their status became precarious; once the Russian-German peace treaty was concluded, their activity had to be limited chiefly to assisting in the transfer of troops to the Polish army in France.
7

ŚWIADEK I UCZESTNIK ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI PRZEZ POLSKĘ. PRZEMÓWIENIE WINCENTEGO WITOSA W REICHSRACIE Z 16 VI 1917 R.

84%
Czartoryska J.
Rocznik Przemyski
|
2018
|
vol. 54
|
issue 1(21): Historia
303-312
EN
The author quotes the famous speech by Wincenty Witos in Reichsrat, delivered by him in Polish during World War I. The speech confirms the uncompromising stance of the peasant activists and their special services in working out a clear-cut stance on the matter of regaining independence by Poland. It had been agreed that the president of the Club should speak out on behalf of the peasant activists and present to the Parliament the problems which that group faced. They were issues brought about by the authorities, of political, social and economic nature, resulting from, among others, Russian occupation of Galicia and behavior of Austro-Hungarian troops towards local people after recapturing the province from the Russians.
8

Jak i dlaczego Polacy zasłużyli na niepodległość według Feliksa Konecznego?

67%
Piekarski R.
Pieniądze i Więź
|
2019
|
vol. 22
|
issue 1(82)
7-22
PL
Feliks Koneczny własne zainteresowania badawcze w zakresie historii realizował również przechodząc stopniowo na „najwyższe piętro” tejże historii, tj. badania porównawcze nad cywilizacjami. Już stosunkowo wcześnie, gdyż jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległego państwa, podejmował zagadnienia z zakresu historiozofii. Zaś w latach 20. stopniowo zaczął wznosić gmach własnej teorii cywilizacji. Ciekawą rzeczą jest śledzenie procesu, poprzez jaki tę własną, pionierską pod wieloma względami oraz oryginalną koncepcję wielu cywilizacji wypracował. Twierdzimy, że pierwszy zarys i podstawy jego pluralistycznej wizji cywilizacji powstały właśnie w latach 20. XX wieku, a w szczególności w dwutomowej pracy Polskie Logos a Ethos. Lektura tej książki także i obecnie, w 60. rocznicę śmierci jej autora, wyraźnie pokazuje, że Konecznego badania porównawcze nad cywilizacjami oraz wyrosła z nich teoria posiadały swe korzenie w ambitnej próbie zrozumienia logiki dziejów Polski od czasów poprzedzających utratę niepodległości po chwilę jej odzyskania. Uważne odczytanie Polskiego Logos a Ethos pozwala uchwycić ukrytą logikę tych dziejów, wraz z jej głębszym wymiarem. W historiozofii polskiego uczonego mamy poszukiwanie odpowiedzi na bardziej konkretne, a mające najwyższe znaczenie pytania: o przyczyny utraty niepodległości, o kształt polskiego czynu niepodległościowego – podgumowanego przez wiele pokoleń, czynu, który doprowadził do odzyskania przez Polskę tej niepodległości. I tak oto mamy własnego przedstawiciela w elitarnym gronie teoretyków cywilizacji. Jego miejsce jest pośród największych, obok Arnolda Toynbee, Oswalda Spenglera czy Mikołaja Danilewskiego. Koneczny nie uniknął błędów, potknięć czy nawet i fałszywych, przedwczesnych osądów i to zarówno w ocenie cywilizacji bizantyjskiej, hinduskiej, jak i żydowskiej. Również jego wyjaśnienie przyczyn upadku oraz odrodzenia państwa polskiego pozostaje dyskusyjne. Niemniej jednak nadal jego dzieła wyznaczają znakomity poziom dyskusji na te nadzwyczaj frapujące tematy.
EN
Feliks Koneczny pursued his own research interests in the field of history also by gradually moving to the "top floor" of this history, i.e. the comparative studies on civilizations. Relatively early, since before Poland regained an independent state, he had undertaken issues in the field of historiosophy. And in the 1920s he gradually began to build the edifice of his own theory of civilization. It is interesting to follow the process, by which he developed his own pioneer in many respects, and original concept of many civilizations. We argue that the first outline and basis of his pluralistic vision of civilization arose precisely in the 1920s, and in particular in the two-volume work Polish Logos and Ethos. The reading of this book also now – on the 60th anniversary of the death of its author – clearly shows that Koneczny's comparative research on civilizations and the theory that emerged from them had been rooted in an ambitious attempt to understand the logic of Polish history from the times preceding the loss of independence till the moment of its recovery. Careful reading of the Polish Logos and Ethos allows to capture the hidden logic of this history, along with its deeper dimension. In the historiosophy of the Polish scholar, we seek the answers to more specific and most important questions: about the causes of loss of the independence, the shape of the Polish independence action predicated on many generations, the deed that led to Poland regaining that independence. And so, we have our own representative in the elite group of theoreticians of civilization. His place is among the greatest, next to Arnold Toynbee, Oswald Spengler and Mikołaj Danilewski. Koneczny did not avoid errors, mistakes or even false, premature judgments, both in the assessment of Byzantine, Indian and Jewish civilizations. Also, his explanation of causes of the fall of Polish state and its revival remains debatable. Nevertheless, his works continue to set an excellent level of discussion on these extremely intriguing topics.
9
Publication available in full text mode
Content available

Jak Polacy zasłużyli na niepodległość według Feliksa Konecznego

67%
Piekarski R.
Polonia Journal
|
2019
|
issue 9
87-123
PL
Feliks Koneczny własne zainteresowania badawcze w zakresie historii realizował również przechodząc stopniowo na „najwyższe piętro” tejże historii, tj. badania porównawcze nad cywilizacjami. Już stosunkowo wcześnie, gdyż jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, podejmował zagadnienia z zakresu historiozofii. Zaś w latach 20. stopniowo zaczął wznosić gmach własnej teorii cywilizacji. Ciekawą rzeczą jest śledzenie procesu, poprzez jaki tę własną, pionierską pod wieloma względami oraz oryginalną koncepcję wielu cywilizacji wypracował. Twierdzimy, że pierwszy zarys i podstawy jego pluralistycznej wizji cywilizacji powstały właśnie w latach 20. XX wieku, a w szczególności w dwutomowej pracy „Polskie Logos, a Ethos”. Lektura tej książki także i obecnie, w 60. rocznicę śmierci jej autora, wyraźnie pokazuje, że badania porównawcze Konecznego nad cywilizacjami oraz wyrosła z nich teoria, posiadały swe korzenie w ambitnej próbie zrozumienia logiki dziejów Polski od czasów poprzedzających utratę niepodległości, po chwilę jej odzyskania. Uważne odczytanie „Polskiego Logos, a Ethos” pozwala uchwycić ukrytą logikę tych dziejów, wraz z jej głębszym wymiarem. W historiozofii polskiego uczonego mamy poszukiwanie odpowiedzi na bardziej konkretne, a mające znaczenie najwyższe pytania – o przyczyny utraty niepodległości, pytanie o kształt polskiego czynu niepodległościowego, podgumowanego przez wiele pokoleń, czynu, który doprowadził do odzyskania przez Polskę tej niepodległości. I tak oto mamy własnego przedstawiciela w elitarnym gronie teoretyków cywilizacji. Jego miejsce jest pośród największych: obok Arnolda Toynbee, Oswalda Spenglera czy Mikołaja Danilewskiego. Koneczny nie uniknął błędów, potknięć czy nawet i fałszywych, przedwczesnych osądów i to zarówno w ocenie cywilizacji bizantyjskiej, hinduskiej i żydowskiej. Również jego wyjaśnienie przyczyn upadku państwa polskiego i jego odrodzenia pozostaje dyskusyjne. Niemniej jednak nadal jego dzieła wyznaczają znakomity poziom dyskusji na te nadzwyczaj frapujące tematy.
EN
Feliks Koneczny also pursued his own research interests in the field of history ALSO by gradually moving to the “top floor” of this history, just comparative studies on civilizations. Already relatively early, as before Poland regained an independent state, he undertook issues in the field of historiosophy. In the 1920s, however, it HE gradually began to build the edifice of its HIS own theory of civilization. It is interesting to follow the process by IN which he developed this own pioneer in many respects and the original concept of many civilizations. We argue that the first outline and basis of his pluralistic vision of civilization arose precisely in the 1920s, and in particular in the two-volume work Polskie Logos and Ethos. The reading of this book also now, on the 60th anniversary of the death of its author, clearly shows that Koneczny’s comparative research on civilizations and the theory that emerged from them WAS rooted in an ambitious attempt to understand the logic of Polish history from the times preceding the loss of independence to the moment of itsrecovery. Careful reading of the Polish Logos and Ethos allows to capture the hidden logic of these histories, along with its deeper dimension. In the historiosophy of the Polish scholar, we seek the answers to more specific and most important questions - the causes of loss of independence, the question of the shape of the Polish independence action, skimmed by many generations, the deed that led to Poland regaining that independence. And so we have our own representative in the elite group of theoreticians of civilization. His place is among the largest: next to Arnold Toynbee, Oswald Spengler and Mikołaj Danilewski. Koneczny did not avoid errors, mistakes or even false, premature judgments, both in the assessment of Byzantine, Indian and Jewish civilizations. Also, his explanation of the causes of the fall of the Polish state and its revival remains debatable. Nevertheless, his works continue to set an excellent level of discussion on these extremely intriguing topics.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.