Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 61

first rewind previous Page / 4 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  nierówności dochodowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
XX
The paper presents results of a descriptive analysis of income distributions as well as top income inequality among women and men in Poland. The analysis is based on the dataset provided by the Council for Social Monitoring (2019). Throughout 2003–2015 their panel survey included, for example, a question on individual net monthly income in the past three months. In order to reduce differences associated with the age of entering and exiting the labour market on declared income levels (especially pensions), the calculations include only women and men aged 25–60 years. The analysis of income distributions of women and men in Poland is based on standard measures such as mean income, median income and related measures, as well as the Gini coefficient, Theil index and entropy index. It is supplemented by kernel density estimates and results of simultaneous quantile regressions that demonstrate differences between women and men across income groups. The analysis of top income inequality includes comparisons of subsamples consisting of top 3% earners in each group. The share of women in the top percentiles is then calculated and discussed. The analysis shows different dynamics related to the incomes of women and men, which provides support for including business cycle considerations in the analysis of income inequalities and their gender aspects.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy opisowej rozkładów dochodów kobiet i mężczyzn w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem nierówności w grupie osób o najwyższych dochodach. Analizę oparto o bazę danych opracowaną przez Radę Monitoringu Społecznego (w ramach projektu Diagnoza Społeczna). W latach 2003–2015 jedno z pytań zadawanych respondentom dotyczyło indywidualnego miesięcznego dochodu netto z ostatnich trzech miesięcy. W celu zmniejszenia wpływu różnic związanych z momentem wchodzenia na rynek pracy i przechodzenia na emeryturę analizę ograniczono do osób w wieku 25–60 lat. W analizie rozkładów dochodów kobiet i mężczyzn w Polsce wykorzystano m.in. standardowe miary, takie jak średni dochód lub mediana dochodu oraz wskaźniki oparte na tych miarach, jak również współczynniki Giniego, Theila oraz entropii. Poza tym wykorzystano jądrowe estymatory gęstości i przedstawiono wyniki estymacji regresji kwantylowej pokazującej różnice dochodowe między kobietami i mężczyznami w różnych grupach dochodowych. Następnie dokonano porównania między podpróbami kobiet i mężczyzn uzyskujących najwyższe dochody (przyjęto próg 3% dla każdej płci). Przedstawiono również udział kobiet w grupie osób o najwyższych dochodach. Przeprowadzona analiza ujawniła m.in. zróżnicowanie dynamiki dochodów kobiet i mężczyzn, co stanowi argument za uwzględnieniem w analizie nierówności dochodowych także czynników cyklicznych, które mogą odmiennie oddziaływać na obie płci.
PL
Celem artykułu jest prezentacja, w jaki sposób zmieni się sytuacja finansowa polskich gospodarstw po wprowadzeniu programu „Rodzina 500+”. Autorki rozważają takie efekty redystrybucyjne reformy, jak jej wpływ na zakres i głębokość ubóstwa oraz na nierówności dochodowe. Wykorzystano dane z reprezentacyjnego Badania Budżetów Gospodarstw Domowych dla Polski. Efekty programu mierzono jako różnicę pomiędzy wartościami dochodu do dyspozycji gospodarstw przed i po jego wprowadzeniu. Stosowne mierniki pozwoliły ocenić zagrożenie ubóstwem w różnych typach gospodarstw domowych oraz ocenić nierówności. Przeprowadzono również rozważania na temat alternatywnego kształtu reformy. Polskie rozwiązania zastąpiono elementami o odmiennej konstrukcji z zagranicznych systemów wsparcia rodzin, a ich hipotetyczne efekty porównano.
PL
Niwelowanie dysproporcji ekonomicznych gospodarstw domowych uznawane jest za jedno z największych wyzwań w XXI wieku. W artykule podjęto próbę przedstawienia społecznych konsekwencji wynikających z asymetrycznego rozwarstwienia dochodowego. Wskazano jednocześnie na słabnącą rolę państwa w oddziaływaniu na sferę ekonomiczną kraju na rzecz dominującej siły wielkich przedsiębiorstw międzynarodowych. Celem badawczym prezentowanego opracowania jest próba udowodnienia, że biznes ma moc sprawczą w ograniczeniu występowania tych dysproporcji dochodowych, jeżeli w swojej strategii uwzględni podejmowanie działań społecznie odpowiedzialnych
PL
W artykule podjęto próbę zaprezentowania skutków kryzysu finansowego z 2007 roku dla nierówności w krajach na różnym poziomie rozwoju ekonomicznego. Artykuł składa się z dwóch zasadniczych części. W pierwszej części uwagę zwrócono na rozstrzygnięcia teoretyczne i wyniki badań empirycznych w zakresie wpływu z jednej strony cyklu koniunkturalnego, z drugiej zaś kryzysów na nierówności. Następnie przedstawiono wpływ kryzysu 2007–2008 na zróżnicowania dochodowe wewnątrz krajów w oparciu o wyniki badań OECD z lat 2008, 2011 i 2013. Artykuł zamyka podsumowanie i wnioski z prowadzonych rozważań.
EN
The article is an attempt to present the outcomes of financial crises on income inequality in countries at various stages of economic development. Article consists of two parts. The first part discusses the theoretical and empirical research on implications of conjuncture fluctuations and crises itself for income inequality. The second part refers to discretion of income inequality change during and after the financial crises 2007–2008 within the OECD countries. last part of the article is the conclusion that sums up the issues analyzed in the text.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie sytuacji dochodowej rodziny wychowującej dziecko z niepełnosprawnością na tle sytuacji dochodowej rodziny wychowującej dzieci bez niepełnosprawności oraz określenie stopnia zaspokojenia potrzeb w obu badanych grupach gospodarstw. Postawiona hipoteza zakłada, że poziom finansowy życia rodziny opiekującej się dzieckiem z niepełnosprawnością jest niższy w porównaniu z rodziną opiekującą się dziećmi bez niepełnoprawności, pomimo otrzymywanych świadczeń socjalnych, których jednym z celów jest wyrównanie poziomu dochodów. Ważną kwestią jest, z punktu widzenia udzielanego wsparcia przez państwo, określenie, jak duża jest dysproporcja między dochodami w obu typach rodzin. Druga hipoteza zakłada, że stopień zaspokojenia potrzeb, szczególnie w odniesieniu do czasu wolnego, jest niższy w gospodarstwach z dzieckiem z niepełnosprawnością. Obliczenia zostały dokonane na podstawie nieopublikowanych danych z Badania Budżetu Gospodarstw Domowych (BBGD) realizowanego przez Główny Urząd Statystyczny w 2014 r. Nierówności dochodowe w obu badanych grupach są na podobnym poziomie, jednak poziom dochodu w gospodarstwach z dzieckiem z niepełnosprawnością jest niższy w porównaniu z gospodarstwami z dziećmi bez niepełnosprawności. W przypadku gdy analiza dochodu dokonana zostanie w rozbiciu na percentyle, można zauważyć wyższy dochód w gospodarstwach z dzieckiem z niepełnosprawnością jedynie w dwóch dolnych percentylach. Gospodarstwa z grupy referencyjnej dużą część dochodu pobierają ze świadczeń publicznych – co w przypadku 16,1% tych gospodarstw stanowi główne źródło utrzymania. Zaspokojenie potrzeb w tej grupie jest niższe w porównaniu z grupą gospodarstw z dziećmi bez niepełnosprawności, szczególnie jeżeli chodzi o czas wolny i wyjazdy na wakacje.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie nierówności dochodowych gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004–2017, a więc po uchwaleniu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz przystąpieniu Polski do UE. Nierówności dochodowe gmin powodują, że samorządy bogatsze mogą świadczyć dobra oraz usługi publiczne dla mieszkańców w większej ilości i o lepszej jakości. W rezultacie wpływa to na poziom i warunki życia oraz dynamikę rozwoju gospodarczego. Do określenia nierówności dochodowych gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004–2017 wykorzystano wskaźnik Giniego. Uzyskane wyniki wskazują, że nierówności dochodowe gmin województwa wielkopolskiego zmniejszają się. Poza gminami zlokalizowanymi w aglomeracji poznańskiej oraz we wschodniej części województwa, które osiągają znacznie wyższe dochody własne oraz z udziałów w podatkach PIT i CIT, poziom dochodów ogółem jest zbliżony. Redystrybucja dochodów z budżetu centralnego do budżetów samorządowych, przede wszystkim w postaci subwencji wyrównawczej, przyczynia się do konwergencji poziomu dochodów.
EN
The purpose of this article is to present and analyse selected factors of income inequality associated with the labour market, socioeconomic conditions, tax systems, globalisation, freedom and financialisation in the post-socialist countries of Central and Eastern Europe and Central Asia from 1991 to 2019. Income inequality has significantly increased since the economic transition of the early 1990 s. The initial sharp increase in the Gini coefficient was partly expected due to institutional changes following the departure from the communist system, which kept inequality at a low level for ideologic reasons. However, the long-term development of income stratification depended on the approach taken by newly established institutions, external factors, and the preconditions of the transition. Research methods used in this study included cluster analysis employing Ward’s method, cross-sectional and panel regression, statistical analysis, and regression tree analysis with the CART algorithm. The results reveal the existence of several dominant trends in the development of income inequality and a link between the preconditions of economic transformation and the further evolution of the Gini coefficient. The study also identifies the most significant determinants and analyses their co-occurrence.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie i przeanalizowanie wybranych czynników nierówności dochodowych związanych z rynkiem pracy, sytuacją społeczno-ekonomiczną, systemem podatkowym, globalizacją, wolnością oraz finansjalizacją w krajach postsocjalistycznych z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej i Azji Centralnej w latach 1991–2019. W okresie transformacji gospodarczej nierówności dochodowe znacznie wzrosły na początku lat 90. XX w. Początkowy, gwałtowny wzrost współczynnika Giniego był częściowo oczekiwany ze względu na liczne zmiany instytucjonalne, wynikające z odejścia od systemu komunistycznego, ideologicznie utrzymującego nierówności na niskim poziomie, jednak w dłuższej perspektywie pogłębienie się rozwarstwienia dochodowego zależało od wypracowanego przez nowo powstałe instytucje podejścia, czynników zewnętrznych i samych warunków wstępnych transformacji. Jako metody badawcze wykorzystano analizę skupień metodą Warda, regresję przekrojową i panelową, analizę statystyczną oraz drzewo regresyjne z algorytmem CART. Uzyskane wyniki wskazują na występowanie kilku dominujących tendencji rozwojowych nierówności dochodowych na badanym obszarze i powiązanie warunków wstępnych transformacji gospodarczej z dalszym rozwojem współczynnika Giniego. Badanie pozwoliło również wyodrębnić najistotniejsze determinanty oraz przeanalizować zależności ich współwystępowania.
8
Content available remote

Wybrane koncepcje pomiaru nierówności dochodowych

89%
EN
Determining the level of income inequality requires the adoption of a specific measurement methodology. The aim of the study was to review and discuss the methodologies used to measure income inequality. Four measures are presented, each based on different assumptions. These measures were the Gini coefficient, Theil coefficient, Kukuła coefficient and unevenness coefficient. The firs three measures, and in particular the Gini coefficient, are commonly described in the literature, while the unevenness coefficient is the author’s proposal for measuring income inequality. The empirical material for the research consists of data on the distribution of disposable income by decile groups in households in Poland for the years 2005–2017. The most important issue in practice regarding the measurement of income inequality was the transfer principle. Depending on the methodology adopted, the transfer of income is treated differently The Gini, Theil and Kukula coefficients respond to any change in the income distribution, while the unevenness coefficient only to changes above the average. In a situation where the Gini coefficie (Theil and Kukula) decreases (increases), the level of inequality decreases (increases), but it is not known which transfers led to such a result. The decreasing (growing) unevenness coefficient means that these were transfers from groups with shares in income above (below) the average for groups with shares below (above) the average.
PL
  Wyznaczenie poziomu nierówności dochodowych wymaga przyjęcia określonej metodyki pomiaru. Celem pracy uczyniono przegląd i dyskusję nad metodyką pomiaru nierówności dochodowych. Przedstawiono cztery różne miary oparte na innych założeniach. Wśród wyróżnionych miar znalazł się współczynnik Giniego, współczynnik Theila, współczynnik Kukuły oraz współczynnik nierównomierności. Trzy pierwsze miary, a w szczególności współczynnik Giniego, są powszechnie opisywane w literaturze przedmiotu, natomiast współczynnik nierównomierności jest autorską propozycją pomiaru nierówności dochodowych. Materiał empiryczny do badań stanowią dane dotyczące rozkładu dochodu rozporządzalnego według grup decylowych w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 2005–2017. Najważniejszą w praktyce kwestią dotyczącą pomiaru nierówności dochodowych okazała się zasada transferu. W zależności od przyjętej metodyki transfer dochodów jest różnie traktowany. Współczynniki Giniego, Theila i Kukuły reagują na każdą zmianę w rozkładzie dochodów, natomiast współczynnik nierównomierności tylko na zmiany przekraczające przeciętną. W sytuacji kiedy maleje (rośnie) współczynnik Giniego (Theila i Kukuły), zmniejsza się (zwiększa się) poziom nierównomierności, jednak nie wiadomo, jakie transfery doprowadziły do takiego wyniku. Malejący (rosnący) współczynnik nierównomierności oznacza, że były to transfery z grup o udziałach w dochodzie powyżej (poniżej) przeciętnej do grup o udziałach poniżej (powyżej) przeciętnej
PL
Rozważania dotyczące rozkładów dochodów oraz nierówności dochodowych bez wątpienia należą o tzw. jądra ekonomii teoretycznej. Rozważania tego typu pojawiają się w debacie publicznej dotyczącej polityki podatkowej, polityki transferów społecznych, w teoriach tworzenia kapitału intelektualnego bądź w typowaniu czynników rozwoju regionalnego. Warto zauważyć, że wyniki badań statystycznych prowadzonych, aby dostarczyć argumentów za bądź przeciw hipotezom stawianym w debatach ekonomistów zależą krytycznie od własności metod statystycznych wykorzystywanych w tych badaniach. Mamy tutaj przykładowo na uwadze, jakość estymatora gęstości w przypadku brakujących danych, jakość wielowymiarowej miary skośności w przypadku odstępstwa od normalności populacji, bądź jakość algorytmu zmniejszającego wymiar zagadnienia statystycznego w przypadku występowania obserwacji odstających. W sytuacji, gdy w badaniach tego typu uwzględniamy dodatkowo pewien wymiar przestrzenny bądź społecznoekonomiczny – przeprowadzenie dobrej jakości wnioskowania statystycznego wydaje się stanowić szczególnym wyzwanie. W niniejszej pracy w krytyczny sposób analizujemy trudności związane z wnioskowaniem statystycznym dotyczącym wybranych modeli dochodu i wybranych miar nierówności dochodowych. Z perspektywy statystyki odpornej badamy m.in. powszechnie wykorzystywane estymatory parametrów modeli Pareto, Pearsona, D'Addario oraz Daguma. Proponujemy odporne i nieparametryczne alternatywy dla popularnych miar nierówności dochodowych oraz pokazujemy jak zredukować liczbę predyktorów dla agregatów dochodowych w odporny sposób. Zwracamy szczególną uwagę na przestrzenny wymiar naszych badań. Rozważania teoretyczne ilustrujemy m.in. wykorzystując dane empiryczne pochodzące z Eurostatu i Minnesota Population Center (IMPUS).
EN
Considerations related to income distribution and income inequalities in populations of economic agents belong to the core of the modern economic theory. They appear also in a public debate concerning postulates as to taxation or pension politics, in theories of a human capital creation or searching for regional development factors. Results of statistical inference conducted for giving arguments pro or against particular hypotheses, strongly depend on properties of statistical procedures used within this process. We mean here for example: a quality of probability density estimator in case of missing data, a quality of skewness measure in multivariate case departing from normality, or a quality of dimension reduction algorithm in case of existence of outliers. In this paper from the robust statistics point of view, we analyse difficulties related to statistical inference on income distribution models and income inequalities measures. Theoretical considerations are illustrated using real data obtained from Eurostat and Minessota Population Center (IMPUS).
PL
W artykule przedstawiono różnorodność rynku pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej z perspektywy ekonomii instytucjonalnej. Instytucje takie jak: regulacje w zakresie podatków i transferów, przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia lub aktywna i pasywna polityka rynku pracy mogą wpływać nie tylko na efektywność gospodarki z perspektywy makroekonomicznej, ale również odgrywać kluczową rolę w określaniu systemu zasad i zachęt do zarabiania pieniędzy. W tej perspektywie warunki instytucjonalne rynku pracy bezpośrednio wpływają na zachowanie uczestników rynku pracy, ich dochody, a tym samym nierówności dochodowe. W celu dokonania oceny i porównania sytuacji między krajami Grupy Wyszehradzkiej, obliczono syntetyczną miarę instytucji rynku pracy. Ponadto przeprowadzono analizę taksonomiczną, w efekcie której pogrupowano kraje V4 względem wybranych krajów Unii Europejskiej. Takie działanie umożliwiło ocenę i porównanie podobieństw i różnic między krajami wyszehradzkimi. Finalnie podjęto próbę identyfikacji i oceny związków między syntetyczną miarą instytucji rynku pracy a nierównościami dochodowymi. Zastosowano współczynnik korelacji Pearsona i dodatkowo współczynnik korelacji rang Spearmana. Wyniki analizy są próbą odpowiedzi na pytanie o rolę państwa w ograniczaniu nierówności dochodowych za pomocą instytucji rynku pracy i pomagają zidentyfikować te działania, które są najbardziej skuteczne w analizowanej dziedzinie.
EN
The diversity of the labour market in the Visegrad Group countries is presented in the article from an institutional perspective. Institutions such as different tax and transfer policies, employment protection legislation, or active and passive labour market policies can affect not only the effectiveness of the economy from a macro perspective, but they can also be crucial in determining the system of rules and incentives for earning money. The institutional conditions of the labour market directly affect the behaviour of labour market participants, their incomes, and therefore income inequalities. To asses and compare the situation between the Visegrad group countries, a synthetic measure of labour market institutions is calculated. A taxonomic analysis is done to group the V4 countries against other selected European Union countries, which enables the assessment and comparison of similarities and differences across the Visegrad countries. Finally, the trade-offs between a synthetic measure of labour market institutions and income inequalities are analysed. The Pearson correlation coefficient and, additionally, the Spearman’s rank correlation coefficient are applied. The analysis is done for 2016, as it was the most recent data available while writing the article. The results from such an analysis can help to answer the question of the state’s role in limiting income inequalities through labour market institutions and to identify the policies which are the most effective in this field.
PL
Celem artykułu jest analiza przyczyn niskiej skuteczności podatku dochodowego jako jednego z podstawowych instrumentów redystrybucji dochodów, dokonana w świetle zarówno poglądów ekonomistów reprezentujących różne kierunki i szkoły w ekonomii, jak i danych empirycznych. Dzięki analizie krytycznej literatury, a także zastosowaniu metody analizy deskryptywnej zrealizowano cel badawczy. Na podstawie analizy danych empirycznych dla krajów UE 28 stwierdzono, że z jednej strony zmniejszenie dochodów do dyspozycji podatników o najniższych dochodach na skutek wzrostu progresywności podatku dochodowego i obciążeń z tytułu ubezpieczeń społecznych, a z drugiej regresywność opodatkowania dochodów osób najzamożniejszych są odpowiedzialne za niską skuteczność podatku dochodowego jako instrumentu redystrybucji dochodu.
PL
Artykuł przedstawia źródła nierówności dochodowych w bimodalnej gospodarce kapitali-stycznej Johna K. Galbraitha. Punktem wyjścia niniejszego artykułu jest koncepcja przedsiębior-stwa i determinantów jego wzrostu, jaką zaproponował J.K. Galbraith. Już w samej istocie przed-siębiorstwa wskazywać można cechy przyczyniające się do powstawania nierówności dochodo-wych. Dalej opisany został podział podażowej strony rozwiniętej gospodarki kapitalistycznej na sektor rynkowy i sektor planujący. Sektor rynkowy jest domeną stosunkowo niewielkich przedsiębiorstw, a na sektor planujący składają się korporacje o znaczącej sile rynkowej, kontrolujące podstawowe zmienne rynkowe. Podział ten ma kluczowe znaczenie dla nierówności dochodowych. Zgodnie z podziałem podażowej strony gospodarki biegnie linia podziału rynku pracy na dwa typy pra-codawców. Są to przedsiębiorstwa o niewielkiej sile rynkowej i wynikających z tego niewielkich możli-wości płacowych oraz ogromne korporacje utrzymujące wyższe pensje dla swoich pracowników niż w sektorze rynkowym. Prezentacja powyższych rozważań pozwala na przedstawienie źródeł nie-równości dochodowych w koncepcji Galbraitha. Artykuł kończy sformułowanie hipotez badaw-czych, będących punktem wyjścia empirycznej weryfikacji opisanej wcześniej koncepcji.
EN
The article presents the sources of income inequality in a bimodal capitalist economy of John K. Galbraith. The starting point of this article is the concept of the company and its growth deter-minants enunciated by J.K. Galbraith. Already in the essence of the company, can be identified features that contribute to the formation of income inequality. Further, there is described the divi-sion of the supply side of the developed capitalist economy on the market sector and planning sector. Market sector is the domain of a relatively small enterprises, and the planning sector con-sists of corporations with significant market power which control the fundamental market varia-bles. This distinction is crucial for income inequality. According to the division of the supply side of the economy runs line of division of the labor market on two types of employers. These are small companies without market power, and consequently low wage opportunities, and huge cor-porations that can sustain higher wages for their workers than in the market sector. Presentation of the foregoing issues, allows to present sources of income inequality in the concept of Galbraith. The article concludes with the research hypotheses, which are the starting point for empirical verification concepts described earlier.
EN
This study presents the main facts related to the development of income inequalities in OECD countries in recent years. In particular, the focus was on analysing the economic position of the middle class (middle income class), which is often neglected in analyses, in favour of the two extreme income groups, i.e. the poverty sphere and the group of the richest. It is worth filling this gap because the middle class is the backbone of modern society and decisively determines the possibilities of economic development. The analysis of the coefficients allowing the estimation of the size and affluence of the middle class indicates that this class is highly diversified among OECD countries. In countries such as: Slovakia, Slovenia, Norway, the Czech Republic, the Netherlands, Denmark, Hungary, Finland, Belgium, Sweden and Austria, there is a relatively large and affluent middle class. In contrast, in Anglo-Saxon countries, the middle class is relatively small and moderately affluent. The article empirically confirms the hypothesis that higher income inequalities are accompanied by middle-class erosion. Using the basic income ratio, in the form of the Gini coefficient for disposable income, a very strong negative correlation was identified both between this coefficient and the coefficient determining the size of the middle class (-0.91) and between the Gini coefficient and the coefficient determining the affluence of the middle class (-0, 84). Attention is paid to possible causes of the occurrence of the phenomenon of economic polarization. Proposals for solutions in the field of socio-economic policy aimed at limiting the scale of observed phenomena were also presented.
PL
W opracowaniu przedstawiono główne fakty związane z kształtowaniem się w ostatnich latach nierówności dochodowych w krajach OECD. W szczególności skoncentrowano się na analizie położenia ekonomicznej klasy średniej (klasy średniego dochodu), która często jest pomijana w analizach, na rzecz dwóch skrajnych grup dochodowych, tzn. sfery ubóstwa oraz grupy osób najbogatszych. Warto uzupełniać tą lukę gdyż klasa średnia stanowi trzon nowoczesnego społeczeństwa i w decydującym stopniu rozstrzyga o możliwościach rozwoju gospodarki. Analiza współczynników pozwalających na oszacowanie rozmiarów oraz zamożności klasy średniej wskazuje, iż wśród krajów OECD klasa ta jest mocno zróżnicowana. W krajach takich jak: Słowacja, Słowenia, Norwegia, Czechy, Holandia, Dania, Węgry, Finlandia, Belgia, Szwecja i Austria występuje relatywnie duża i zamożna klasa średnia. Natomiast w krajach anglosaskich klasa średnia jest relatywnie mała i umiarkowanie zamożna. W artykule empirycznie potwierdzono hipotezę, iż większym nierównościom dochodowym towarzyszy erozja klasy średniej. Wykorzystując podstawowy wskaźnik zróżnicowania dochodów, w postaci współczynnika Giniego dla dochodów rozporządzalnych, zidentyfikowano bardzo silną korelację ujemną zarówno pomiędzy tym współczynnikiem i współczynnikiem określającym wielkość klasy średniej (-0,91), jak i pomiędzy współczynnikiem Giniego i współczynnikiem określającym zamożność klasy średniej (-0,84). Zwrócono uwagę na możliwe przyczyny występowania zjawiska polaryzacji ekonomicznej. Przedstawiono również propozycje rozwiązań w zakresie polityki społeczno-gospodarczej mającej na celu ograniczenie skali obserwowanych zjawisk.
PL
W artykule podjęta została tematyka implikacji nierówności dochodowych dla akumulacji kapitału ludzkiego. Ograniczono omawiane mechanizmy do tych, które dotyczą akumulacji wynikającej z procesu edukacji. Analiza tych mechanizmów pozwala stwierdzić, że nierówności dochodowe stanowią barierę dla inwestycji w kapitał ludzki poprzez ich wpływ na niski poziom indywidualnych oszczędności oraz niski poziom publicznych środków przeznaczanych na edukację. Z kolei nierówności mogą pełnić pewną funkcję motywacyjną i informacyjną, jednak gdy osiągają one społecznie nieakceptowany poziom funkcja ta może być ograniczana m.in. przez negatywną percepcję nierówności.
EN
The article describes consequences of income inequalities on accumulation of human capital. The analysis is limited to the mechanisms of the impact of disparities on education. It elaborates on the motivational and informational function of income inequalities, on the impact of inequalities on savings decisions and on the democratic decisions on the provision of public goods. On the basis of theoretical and empirical arguments it is concluded that income inequalities constitute the obstacles to human capital accumulation, but it is also possible to indicate their positive function. However this function is limited when inequalities become perceived as unfair and socially unaccepted.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie wpływu nierówności dochodowych na poziom i strukturę motywacji. Rozważania opierają się o podział motywacji na wewnętrzną i zewnętrzną oraz na koncepcji ukrytych kosztów bodźców zewnętrznych polegających na wypychaniu motywacji wewnętrznej. Po przedstawieniu głównych tez teorii wypychania motywacji wewnętrznej w arty-kule wykazano przesłanki sugerujące, że nierówności dochodowe mogą powodować zarówno pozytywne, jak i negatywne zmiany w poziomie i strukturze motywacji, co uznano za jeden z argumen-tów uzasadniających słuszność podziału nierówności na frustrujące i aktywizujące. Nierówności docho-dowe uznano za silne bodźce zewnętrzne do działania mającego na celu zwiększanie dochodu, co sta-nowi ich aktywizującą funkcję. Jednak działania motywowane zewnętrznie nakierowane są głównie na cel i nagrodę zewnętrzną, a nie na działanie per se. Dlatego nierówności dochodowe mogą powodować także negatywne konsekwencje, takie jak pogoń za nieuzasadnionymi korzyściami, bylejakość czy pracę ukierunkowaną na wskaźniki zamiast realnych wyników.
EN
The purpose of this article is to present the impact of income inequality on the level and structure of motivation. The considerations are based on the idea of intrinsic and extrinsic motiva-tion and the concept of hidden costs of rewards. The article presents the motivation crowding theory and premises that inequalities can be interpreted as an extrinsic stimuli. In the following parts it shows evidences suggesting that income inequality can cause both positive and negative changes in the level and structure of motivation, which was considered as one of the arguments justifying the validity of dividing income inequality into activating and frustrating. Income ine-qualities were considered as a strong external stimuli to increase the income, which can be inter-preted as an activating function of inequalities. However, extrinsically motivated agents are mainly focused on the reward and not the action per se. Therefore, income inequality may also cause negative consequences, such as rent-seeking, mediocrity or shirking.
PL
Celem opracowania jest przedstawienie wzajemnych oddziaływań między nierównościami ekonomicznymi a kapitałem społecznym. Wpływ nierówności dochodowych na kapitał społeczny poddano analizie przy dezagregacji tego kapitału na wymiar: kognitywny, strukturalny oraz behawioralny. W oddziaływaniu zwrotnym nawiązano do strukturalizacji opartej na charakterze więzi społecznych (partykularne versus pomostowe). W artykule wykazano przesłanki uprawniające do sformułowania ogólnej tezy, że nierówności ekonomiczne negatywnie wpływają na kapitał społeczny, tak w ujęciu statycznym, jak i dynamicznym. Natomiast wpływ kapitału społecznego na nierówności dochodowe nie został jednoznacznie określony – kapitał społeczny może prowadzić zarówno do wzrostu, jak i zmniejszania nierówności dochodowych. Współzależności te można byłoby miarodajnie opisać, jeśli w badaniach empirycznych udałoby się wyodrębnić nierówności frustrujące i aktywizujące, a także uwzględnić sposób ich postrzegania przez jednostki.
EN
The aim of this study is to discuss the interplay between economic inequality and social capital. In the analysis, social capital is investigated in disaggregation into cognitive, structural and behavioural dimensions. The feedback of the study discusses the process of structuralisation based on the nature of social ties (bonding versus bridging). The paper demonstrates that it is justified to claim that economic inequality has a negative influence on social capital, both in static and dynamic terms. However, the impact of social capital on income inequality has not been clearly determined – social capital may lead to an increase as well as to a decrease in income inequality. Such a correlation could be defined much better if empirical studies managed to isolate inequalities which are frustrating from those which are activating and to take into consideration the way these inequalities are perceived by individuals.
PL
Artykuł poświęcony jest rynkowi samochodów luksusowych w Polsce. Analizę swoją autorka rozpoczyna krótkim przedstawieniem idei równości w aspekcie ekonomicznym. Następnie poświęca uwagę efektowi nierówności ekonomicznych, m.in. ludziom bogatym określanym też jak klasa wyższa. Przedstawia kryteria wyodrębnienia, a także finansowe aspekty przynależności do klasy wyższej. Następnie zapoznaje czytelnika z wciąż rosnącym w Polsce rynkiem bardzo drogich samochodów luksusowych. Z rozważań autorki wynika, że głównym motywem zakupu samochodów luksusowych – oczywiście poza podstawową funkcją samochodu – jest funkcja prestiżowa, symboliczna.
EN
The author begins their analysis with the historical review of the ideas of the of the inequali-ties and equalities. Then there is a description of the Polish higher class. The next part of the article show how the polish luxury car market work in the aspects: eco-nomical, marketing, sociological and psychological. The motives of buying a car and their theoret-ical explanation are also mentioned.
PL
Celem niniejszego opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy Polska ma szansę na ograniczenie nierówności dochodowych przy jednoczesnym realizowaniu postulatów modernizacyjnych. W początkowym fragmencie pracy przedstawiony został poziom nierówności dochodowych oraz płacowych za pomocą współczynnika decylowego i Giniego oraz indeksu Theila. Na podstawie danych statystycznych wywnioskowano, że nierówności dochodowe w Polsce od roku 2005 maleją, jednak nierówności płacowe, w szczególności nierówności między regionami kraju, są coraz większe. Wysoka korelacja nierówności dochodowych i wartości Warszawskiego Indeksu Giełdowego świadczy o fakcie, że spadek nierówności dochodowych, przy jednoczesnym wzroście nierówności płacowych spowodowany był kryzysem finansowym i redukcją części spekulacyjnych dochodów kapitałowych. W dalszej części pracy zidentyfikowane zostały źródła dysproporcji dochodowych. Zostały one podzielone na te o charakterze mikroekonomicznym – związane z nierównomiernym wyposażeniem jednostek w kapitał ludzki, brakiem równości szans i preferencji oraz z paradoksami rozwoju kapitału ludzkiego, oraz instytucjonalnym – związane z odmiennymi instytucjami aglomeracji miejskich i pozostałych terenów kraju oraz Polski Wschodniej i Zachodniej. Jako ostatnia grupa przyczyn nierówności dochodowych ukazane zostały źródła makroekonomiczne – związane z liberalizacją finansów, postępem technologicznym oraz rosnącą rolą transnarodowego kapitału w gospodarce światowej. Odwołując się do wcześniej opisanych źródeł dysproporcji dochodowych przedstawione zostały możliwości ich niwelowania wraz z towarzyszącymi im trudnościami. Wykazano, że obniżenie nierówności dochodowych uwarunkowane jest przezwy-ciężeniem paradoksów rozwoju kapitału ludzkiego, zmianą polityki edukacyjnej, prowadzeniem polityki zwalczającej nierówności frustrujące oraz uzyskaniem międzynarodowego konsensusu na rzecz przejrzystości transakcji finansowych i ograniczania wyprowadzania zysków do rajów podatkowych.
EN
The article claims to answer the question whether Poland has a chance to reduce income inequalities without charming modernization processes. The beginning of the paper presents the level of income and wage inequalities in Poland. For that purpose Gini coefficient, deciles ratio and the Theil index were used. On the basis of statistical data, it was concluded that income differences in Poland since 2005 have declined, however, wage inequalities, in particular inequalities between regions of the country have increased. The high correlation between income inequalities and the Warsaw Stock Exchange Index suggests that the decline in income inequalities accompanied by increasing wage inequality is caused by the financial crisis which triggered the reduction of the speculative capital income. The next part of the article investigates the sources of income inequalities. They were divided into microeconomic, institutional and macroeconomic ones. The former are related to uneven endowment with human capital, lack of equal opportunities and preferences, and the paradoxes of human capital development. The next group of sources was associated with different institutions prevailing in urban areas and other areas of the country and the Eastern and Western Poland. The latter group of causes was related to the liberalization of finance, technological change and the increasing role of transnational capital in the global economy. Referring to the previously described sources of income disparities, the possibilities of leveling income inequality (along with the accompanying difficulties) were presented. It has been shown that a reduction of income inequalities is conditioned by overcoming the paradoxes of human capital development, changes in educational policy, maintaining policies that combat frustrating inequalities and obtaining international consensus on the transparency of financial transactions and limitation of profits shifting to tax havens.
PL
Motywacja: Kwestia nierówności dochodowych znajduje się obecnie w centrum debaty publicznej. W ostatnich latach można dostrzec nasilenie się zjawiska dysproporcji dochodowych, choć nie we wszystkich państwach. Jego następstwem jest pogarszająca się kondycja społeczna, rozumiana jako zachowania społecznie niepożądane. Cel: Celem jest próba ujęcia cech, które pojawiają się wraz ze wzrostem nierówności dochodowych w społeczeństwie. Materiały i metody: Wykorzystano dane pochodzące z różnych źródeł: Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD), Banku Światowego (World Bank) oraz Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO). Zakres czadowy obejmuje lata 1960–2017. Posłużono się metodą opisową, jak również wybranymi metodami ilościowymi: wskaźnikiem korelacji, metodą dendrogramu Warda oraz analizą spektralną, wykorzystywaną do oceny cykliczności zjawisk ekonomicznych. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonej analizy można dostrzec podwyższony i bardziej niestabilny poziomu bezrobocia w państwach o wyższym zróżnicowaniu dochodowym.
EN
Motivation: The issue of income inequality is now at the center of public debate. In recent years, the phenomenon of income disproportions can be noticed, although not in all countries. Its consequence is the deteriorating social condition, understood as socially undesirable behavior. Aim: The aim of this study was to identify the features that appear with increasing income inequality in society. Materials and methods: Data from various sources was used: the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), the World Bank and the World Health Organization (WHO). The time range covers the years 1960–2017. The descriptive method as well as selected quantitative methods were used: the correlation index, the Warda dendrogram method and spectral analysis, used to assess the cyclicality of economic phenomena. Results: On the basis of the conducted analysis, it is possible to notice the increased and more unstable level of unemployment in countries with higher income disparities.
20
Publication available in full text mode
Content available

Polaryzacja ekonomiczna w Polsce

75%
PL
W badaniu dokonano oceny polityki społecznej i gospodarczej prowadzonej po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Zmiany dysproporcji dochodowych gospodarstw domowych były analizowane poprzez ocenę zmienności stopnia polaryzacji ekonomicznej. Ponadto poddano ocenie zmiany nierówności dochodowych. Badanie przeprowadzono dla lat 2000—2014. W analizie polaryzacji zastosowano indeksy polaryzacji, a dla zobrazowania zmian nierówności dochodowych — współczynniki nierówności.
EN
The aim of this article is the evaluation whether social and economic policy implemented after the Polish accession to the European Union led to a reduction in income disparities of households in Poland. Variations of those disparities were analyzed by assessing changes in the degree of economic polarization. In addition, changes in income inequality were evaluated. Analyses of changes in the degree of income polarization and income inequality of households in Poland were carried out for the years 2000—2014. In the analysis of the polarization process polarization indices were applied and changes in income inequality were analyzed using inequality coefficients.
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.